#فقدان‌دریافت‌ازمسئله 🔸غالب فلاسفه اسلامی، دل‌نگران یکپارچگی نظام هستی و سیستم به هم پیوسته آفرینش هستند و از آن‌روی، با هرگونه نفی علیت مخالفت می‌کنند. در سوی دیگر، برخی نیز دغدغه اختیار و اراده آزاد انسان را دارند و تمام هویت انسان را به قدرت‌ِاختیار او تعریف می‌کنند. آنچه در این میان ناپیداست، #عدم‌شنوایی از سوی غالب طرفداران این دو ایده است. ندیده‌ایم یا اصلاً موجود نیست که، گروهی شنوای دغدغه گروه دیگری باشد. ندیده‌ایم فیلسوف علیت‌گرا به پای فیلسوف اختیارگرا بنشیند و ببیند او از حقیقت اختیار چه می‌فهمد که اینگونه برای حفظ آن، از حاکمیت قاعده علیت عبور می‌کند. هر دو دغدغه در جای خود درست است اما این کافی نیست باید هر دو از لباس رد و دفع دیگری بیرون آمده و سعی نماید در هم‌کلامی با دغدغه مقابل، با آن پیوند بخورد. 🔸روشن است که، نمی‌توان علیت را به نفع اختیار انسان و اختیار را منحل در علیت کنار گذاشت، اما چه باید کرد؟ آیا این منازعه باید باقی بماند؟ هیچ راه سومی نیست که، بتواند در یک ایده فراگیر دغدغه #قانونمندی‌عالم را منطقاً در پیوست با #قدرت‌ِاختیار انسان شرح دهد؟ آن راه سوم، باید این خصوصیت را داشته باشد که، اول بتواند با غرض و غایت فیلسوف علیت‌گرا و فیلسوف اختیارگرا همدلی کند و نگرانی او را دریابد و به عمق نگاه او در باب علیت یا اختیار دست یابد. بنده متاسفانه در میانه این نزاع اصلاً ندیده‌ام که، استادی، پژوهشگری بخواهد آنچه را که رقیب او می‌خواهد اثبات کند دریابد. متأسفانه ما با #فقدان‌دریافت روبروییم که آمیخته به رد و دفع بتی طرف مقابل نیز است. ابتدائا باید دریابیم که، ایراد او چیست؟ او چه می‌خواهد؟ دنبال چیست؟ و با او همراه شویم و به فضای فکری او وارد شویم، تا بهتر بتوانیم مسئله و پاسخ او را درک کنیم. 🔸آن کسی که هواخواه علیت است باید در جهان اختیارگرایی وارد شود، عمق نگاه فیلسوف اختیارگرا را درباره حقیقت اختیار دریابد. و همچنین باید وارد جهان علیت گشت و از زاویه دید علیت به عالم نگریست و انضباط منطوی در علیت را درک و دریافت کرد. این دریافت‌های دو سویه می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای دستیابی به ایده سوم. 🔅 به نظرم؛ #نظام‌ِفاعلیت می‌تواند شرح خوبی از ایده سوم باشد همچنان که، تنها پاسخ به این نزاع نیست..... @monir_ol_din

#پرونده_علمی_6 #فلسفه‌فضای‌مجازی #بررسی‌انتقادی‌آراء‌فلسفی_2 ✳ قاعده «ضرورت علیتی» مانعی بزرگ برای تبرز اختیار انسان است. 1⃣ از فضای مجازی #طبقه‌بندی‌های متفاوتی عرض شده است. در اسناد سایبری ارتش آمریکا، تحقیقات نظامی کشورهای مختلف این طبقه‌بندی‌ها آمده است. یکی از بهترین طبقه‌بندی‌هایی که معقول و صائب است، این است که، فضای مجازی از سه لایه؛ حکمرانی،‌ مدیریت و کاربران تشکیل می‌شود. لایه حکمرانی مجازی که به دنبال یکدست کردن صحنه اداره عالم در بستر فضای مجازی است و لایه مدیریت نیز، امکانات راهبردی این حکمرانی را تهیه و توسعه می‌دهد و لایه کاربران همان مصرف‌کنندگان آن حکمرانی هستند. 2⃣ حال سؤال این است که، آیا فلسفه اسلامی می‌تواند فضای مجازی را با توجه به این سه لایه که کاملاً #انسانی هستند، شرح و توضیح دهد؟ به نظر می‌رسد که نمی‌تواند، و این نتوانستن علاوه بر آنکه بازگشت به فقدان ظرفیت در مبنای #اصالت‌وجود می‌کند، از یک عامل اساسی دیگری نیز نشأت می‌گیرد و آن منعی است که در قاعده #ضرورت‌علیتی وجود دارد و توان تحلیل #اختیار در وجود انسان را ندارد. آیا اختیار و اراده انسانی که از آن به «جزء الاخیر علت تامه» تعبیر می‌شود، و محکوم ضرورت علیتی است، همان اختیاری است که، حکمرانی فضای مجازی را در اختیار گرفته است و یا راهبردهای مدیریتی آن را طراحی می‌کند؟ این چنین اختیاری که در فلسفه برای انسان تصویر شده است، بیشتر در حد کاربران فضای مجازی است که، مصرف کننده‌اند، چرا که اختیاری که محکوم ضرورت علیتی است، هیچ‌گاه توان ایجاد حکمرانی جهانی مجازی را ندارد، بلکه شبیه به مصرف‌کنندگان مجبور فضای مجازی است. 3⃣ اما چنانچه، عنصر اختیار در وجود انسان، از چنبره ضرورت علیتی رها شود، اولین مقوله‌ای که تبرز می‌یابد و در مرآی فیلسوف قرار می‌گیرد، عنصر #آزادی است. با تولد این مفهوم است که، فیلسوف امکانات فلسفی بیشتری برای تحلیل فلسفی پیدا می‌کند و او توان آن را دارد که، سه لایه انسانی فضای مجازی را به گونه‌ای تحلیل نماید که، از آن حکمرانی، مدیریت و کاربری فضای مجازی به دست آید. براساس آزادی عمل در وجود انسان است که امکان شرح و بسط این مسئله وجود دارد که،انسان‌ها چه اراده کرده‌اند که، دنیای کنونی را اینگونه ساخته‌اند؟ جهت‌گیری اختیار انسان‌ها چه بوده است که، دنیای امروز از روابط واقعی به محبس مجازی تبدیل شده است؟ طلب درونی انسان نوین که برخاسته از #قدرت‌اختیار اوست، چیست که، چنین سامانه جهانی مجازی را رقم زده است؟ ↩خلاصه سخن اینکه؛ هویت انسان به اختیار او تعریف می‌شود و قدرت سنجش عقلی، عواطف و احساسات قلبی و عنصر جسمی و جسدانی انسان همه امکانات و بسترهای تجلی آن اختیار هستند. و قاعده ضرورت علیتی، ذهن فیلسوف را دربند خود می‌کند و مانع می‌شود که قدرت اختیار انسانی به چشم فیلسوف آید و او این امکان وجودی انسان را کشف نماید. @monir_ol_din