. #فولکلور،ائل بیلیمی,دانش عامه #واحدهای_اندازه_گیری درحمام قلعه قبل از آنکه واحدهای اندازه گیری #نوین واستاندارد رواج یابد درجوامع سنتی گذشته واحدهای شمارش واندازه گیری مختلفی,با توجه به حداقل امکانات در دسترس,به کارگرفته می شده است که در زمان خود بسیار کاربردی بوده اند حتی برخی از آنها هنوز هم به کار می آید در حمام قلعه نیز,از این واحدها که برخی عمومی تربوده ودر جوامع دیگر نیز,رایج بوده اند وبرخی هم,خاص خودشان بوده است استفاده می کرده اندبسیاری از آنها منسوخ شده اند وبرخی نیز,هنوز هم در حمام قلعه به کار می آید لذا یادآوری آنها,ضمن این که آگاهی ایجادمی کند,خاطره ای از گذشته ی نه چندان دور را,در ذهن ها تداعی خواهد کرد.لذا برآن شدیم تامطالبی را دراین باره باشما,همراهان ارجمند به اشتراک بگذاریم. *نام واحد های اندازه گیری وموارد کاربردآنها #فرسخ: واحدطول برابر شش کیلومتر,آن را,فرسنگ نیزمی گویند #یاقاچ:واحد طول برابرسه کیلومتر,یا نیم فرسخ #مئنزیل:واحدطول برابر مسافت راهی بودکه باچهارپایان طی می شدونیاز به استراحت وتجدید قوا داشت #زرع:واحدطول برابرصدوچهارسانتی متر #قولچ_قول:واحدطول برابرقدیک دست از نوک بینی تا نوک انگشت اشاره وسبابه #ایپ:واحدطول به اندازه یک ریسمان یاطناب که معمول آن ده"قولچ"بود #قریش:واحدطول به اندازه بازشدن انگشتان دست از شست تاانگشت کوچک آن را درفارسی" وجب" می گوینددراندازه گیری های مختلف به کار می رفت بخصوص درخیاطی کاربردزیادی داشت هنوزهم به کارگرفته می شود #توپ:واحدطاقه که حدودصدمترازجنس پیچیده شده مانند پارچه,سیم و ... #سئره:واحدطول به اندازه بازشدن چهارانگشت سبابه تا انگشت کوچک,برای اندازه گیری های باقی مانده از"قریش"به کارگرفته می شد #بیرماق(بارماق):واحدطول به فاصله بین دوانگشت یا ارتفاع انگشت سبابه,برای اندازه گیری های مختلف استفاده می شد #بند:واحدطول به ارتفاع یک بندانگشت سبابه,برای اندازه گیری مایعات مانندشیر,به کار می رفت #ایاق:واحدطول به اندازه قدیک پااز این واحد بیشتر برای مترکردن فرش,زمین کم عرض و ... استفاده می کردند #قدم:واحدطول به اندازه یک قدم,معمولاًبرای متر کردن زمین استفاده می شد هنوزهم کاربرددارد #قد:واحد طول به قد یک لباس آن را,درفارسی قواره می گویندهمچنان کاربرددارد #خربار:واحد وزن برابر صد من آن را,درفارسی"خروار"می گویند برابرچهارصدکیلو می باشد البته در فارسی برابرسیصدکیلومی شود چون "من"فارسی سه کیلو اما "باتمان"ترکی چهارکیلومی باشد #باتمان:واحدوزن برابرچهارکیلو,آن را در فارسی من می گویند با این تفاوت که من برابر سه کیلو می باشد #یادآوری:از"خرباروباتمان"به عنوان واحداندازه گیری زمین کشاورزی نیز استفاده می شود هنوز هم کاربرددارد اما برای سنجش دقیق امروزه ازهکتاراستفاده می شود #اوجر:واحدوسعت زمین,برابربایک دم شخم زدن باگاو که نیاز به تجدیدقواباشد #سیر:واحدوزن برابرهفتادوپنج گرم #مثقال:واحدوزن برابرپنج گرم #نوخوت:واحد وزن واندازه برابریک نخود #بوقدی:واحدوزن واندازه برابریک گندم #دنجه:واحدوزن واندازه برابریک عدس #قازان:واحدپیمانه ومقداربرابر یک دیگ #اوگردن:واحدپیمانه ومقدار برابریک آبگردان #ملقه:واحدپیمانه ومقداربرابریک ملاقه #قاششیق:واحدپیمانه ومقداربرابریک قاشق #کسه:واحدپیمانه ومقداربرابر یک کاسه ماست خوری #بگگه:واحدپیمانه ومقداربرابریک کاسه آبگوشت خوری #چوخط:واحدمقدار در ارتفاع که خطهای مختلفی داشت برای اندازه گیری مایعات مانندشیر,به کارمی رفت #ئل:واحدمقدار,برابر دور یک دست,برای اندازه ومقدار نخ به کارگرفته می شود #یوماق:واحدمقدار,برابر یک گلوله نخ #کله_به:واحدمقداربرابریک کلاف نخ #تومان:واحد پول برابر ده قران قاجار ده ریال پهلوی وده ریال جمهوری اسلامی #قورن(قران):واحد پول برابربیست شاهی قاجار,یک دهم تومان #شئیئ(شاهی):واحدپول صفویه وقاجاربرابردوپول وده غاز #پول:واحدپول قاجاربرابر پنج غاز ونیم شاهی #پناباد:واحدپول قاجاربرابرنیم ریال #غاز:واحدپول,کوچکترین واحدپول قاجارازمس #منات:واحدپول ترکمنستان که در گذشته به علت مراودات مرزی مردم حمام قلعه با آن آشنا بوده اند ودر یراق آلات زنان ترک حمام قلعه از آن استفاده می شده است. #ئیل:مدت زمان یکسال برابر سیصدوشصت وپنج روز #آی:مدت زمان یک ماه برابرسی روز #گون:مدت زمان یک روز,برابردوازده ساعت روشنایی #گئجه:مدت زمان یک شب,برابردوازده ساعت تاریکی #گئجه_گوندوز:مدت زمان یک شبانه روز برابربیست وچهارساعت #آخشام_چاقیه_چن:مدت زمان ازطلوع تاغروب خورشید #چاشته>چن:مدت زمان از صبح تاظهر #ناشتایه_چن:ازصبح تاناشتا #ارته_یه_چن:ازهنگام شب تاصبح صادق #به واحدهای شمارش,متعاقبا پرداخته خواهد شد ✍علی کوهستانی اسیق سو🌹 موزه مجازی حمام قلعه ۱۴۰۲/۱۰/۱۸ https://t.me/hammamghaleh https://eitaa.com/moozehmajazi