📚#معرفی نشریه
🔸چهل سومین شماره
#فصل_نامه علمی《سخن تاریخ》
به یاری خداوند نشریه علمی سخن تاریخ شماره 43، پاییز1402 (دوره هفدهم) با 6 مقاله و در 128 صفحه با مقالات زیر منتشر شد:
📌بازیابی زمینه های تمایز عمامه (به مثابه کسوت روحانیت شیعه در عصر قاجار)
📌بررسی تحلیلی و تاریخی منابع درآمد مالی و هزینه های امام رضا(ع)
📌بررسی گفتمان نظامی امیرکبیر
📌دلایل پیشنهاد عبدالله بن عباس از سوی امیرالمؤمنین(به عنوان حَکَم در واقعه حکمیت؛ با تأکید بر نهج البلاغه)
📌روایت غدیر در کتاب «تاریخ الاسلام» شمس الدین ذهبی
📌عرب گرایی در آثار تاریخی ابن حبیب بغدادی(د. 245هـ)
📖 نشریه فصل نامه علمی سخن تاریخ در سامانه جامع نشریات جامعة المصطفی العالمیة journals.miu.ac.ir قابل دسترس است.
#مجتمع_عالی_تاریخ_سیره_تمدن_اسلامی
#معرفی نشریه
🔗درکانال معاونت پژوهش مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی عضو شوید و از تازهترین اخبار، رویدادها و تولیدات علمی- پژوهشی مطلع شوید.
🌐 @mptarikh
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#فصلنامه
شماره ۲۷ فصلنامه «مطالعات تاریخی جهان اسلام» منتشر شد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=12913
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#فصلنامه
شماره ۴۳ فصلنامه علمی«سخن تاریخ» منتشر شد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=12921
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#اطلاع_رسانی
#پیش_نشست_علمی_همایش
#همایش_بین_المللی_حضرت_جعفر_بن_ابی_طالب
#همایش_ذوالجناحین
کرسی علمی ترویجی «خوانش مهم ترین اقدامات فرهنگی جعفر بن ابیطالب در دو سال اول حضور در حبشه» با ارائه حجت الاسلام دکتر سید حسین شفیعی دارابی و حجت الاسلام فرهاد پور کیوان و نقد حجت الاسلام محمد صادق اخوان، حجت الاسلام دکتر حسن صادقی پناه ۲۲ اسفند ۱۴۰۲ در دانشگاه مجازی المصطفی برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=12925
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#نشست
حجت الاسلام رسول جعفریان: : آیتالله صافی گلپایگانی در کتابی ۸۵۰ صفحهای بر آثار شریعتی نقد نوشته است ولی هرگز از دایره ادب خارج نشده و علمی، مؤدبانه و مستدل به نقد او پرداخته لذا معتقدم شیوه نقد ایشان الگویی برای محققان است.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=12930
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#مقاله
نقد و بررسی دیدگاه حیدرعلی قلمداران در مسئله امامت حضرت علی (علیه السلام)
نویسندگان: مائده جعفری، عبدالمجید طالب تاش و فیض الله اکبری دستک
حیدر علی قلمداران یکی از عناصر شاخص جریان قرآن بسندگی معاصر شیعی در ایران است که به دیدگاه های اهل سنت متمایل شده و به نقد افکار و عقاید شیعی می پردازد. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، به تحلیل استنادات قلمداران در مسئله خلافت و امامت امام علی (علیه السلام) پرداخته است.
درباره قلمداران و دیدگاه های او نسبت به مسئله امامت امام علی (علیه السلام) باید گفت که قلمداران امام را منصوب از جانب خدا نمی داند و آن را امری انتخابی می داند. قلمداران واقعه غدیر را در همین راستا تحلیل کرده و اعتقاد شیعیان درباره نصب الهی امام علی در غدیر را افراطی معرفی کند. وی در قالب برخی آثار خود مانند «شاهراه اتحاد» اشکالات متعددی را پیرامون غدیرخم بیان می کند.
مهم ترین دلایل قلمداران شامل قائل شدن حق مشورت مهاجران و انصار در انتخاب خلیفه، عدم میل و رغبت حضرت علی نسبت به خلافت، علت صدور حدیث غدیر، عدم استناد امام به روز غدیر، عدم ذکر امامت حضرت علی (علیه السلام) در قرآن، سکوت حاضرین در واقعه غدیر وعدم تصریح پیامبر(صلی الله علیه و آله) در اعلام جانشینی حضرت علی (علیه السلام) می باشد. در این تحقیق روشن شد که آیات قرآن، متون روایی، مستندات تاریخی و دلایل متقن شیعه و سنی حاکی از آن است که دیدگاه قلمداران مردود بوده و قابل پذیرش نمی باشد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=12934
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#اطلاع_رسانی
#نشست_علمی
نشست «تاریخ نفت و مسأله صنعتی شدن کرمانشاه(به مناسبت روز ملی شدن صنعت نفت ایران)» 21 اسفند 1402 در دانشگاه رازی برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13019
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#پرسمان
آیا پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) با فتح ایران توسط اعراب موافق بودند؟
سخن تاریخ: فتح ایران در پی پیروزی مسلمانان بر سلسله ساسانیان پس از جنگهای متعدد روی داد. این فتح از زمان ابوبکر بن ابیقحافه آغاز، در زمان عمر به اوج رسید و تا سال ۳۰ هجری قمری یعنی اواسط زمان خلافت عثمان ادامه داشت. این فتوحات در زمان خلافت امام علی (علیه السلام) متوقف شد.
پیامبر(صلی الله علیه و آله) در زمان حیاتشان در پی دعوت همگانی به اسلام، نامههایی به امپراتور روم شرقی، ایران، نجاشی، امیر غسانیان شام و امیر یمامه فرستاد و ایشان را به اسلام دعوت نمود. خسرو پرویز پادشاه ایران، این دعوت را نپذیرفت و نامه پیامبر را پاره کرد. بنابراین تنها اقدام و نظر پیامبر در مورد ایران، دعوت از پادشاه ایران به اسلام است و توصیهای در این زمینه وجود ندارد.
برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13031
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#نشست
حسن رضایی هفتادر، استاد: جریان استعماری مستشرقین با هدف غارت اقتصادی و فرهنگی ایجاد شد ولی برخی از مستشرقین هم پذیرای حق هستند.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13055
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#پرسمان
اوضاع اقتصادی عربستان قبل از اسلام چگونه بود؟
سخن تاریخ: عربستان، شبه جزیرهای است که در جنوب غربی آسیا قرار گرفته است. قسمت اعظم آن را بیابانهای خشک و سوزان فراگرفته و از سه طرف به دریا مرتبط است. مساحت این کشور متجاوز از سه میلیون کیلومتر مربع است. سطح این کشور مرکب از ریگستان های پهناور و کوه و سنگلاخ هایی است که در خلال آنها قسمتهای سرسبزی وجود دارد.
اقتصاد این کشور قبل از اسلام وابسته به تجارت، کشاورزی، غارت، دامداری و بردهداری بوده است که هر یک از پیشهها در مناطق خاصی رونق داشته است به عنوان نمونه در مکه بیشتر تجارت و مسائل تجاری رونق داشته و در یثرب (مدینه) و طائف کشاورزی از رونق بیشتری برخوردار بوده است. عربستان قبل از اسلام، دارای یک حکومت متمرکز و قدرتمند نبوده است که بتواند اقتصادی منسجم و همهجانبه در این کشور برقرار سازد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13064
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#مقاله
نویسندگان: حسن زرنوشه فراهانی، محمد عترت دوست و علی عباسی
بهره گیری مناسب از فرصت معنوی ماه مبارک رمضان، نیازمند شناخت آن و شیوه صحیح مواجهه با آن است که در کلام معصومان (علیهم السلام) مورد اشاره قرار گرفته است. از جمله آنها می توان به دعاهای شماره ۴۴ و ۴۵ صحیفه سجادیه با عنوان دعای ورود به ماه مبارک رمضان و دعای وداع با ماه رمضان اشاره کرد.
در این پژوهش تلاش شده با استفاده از روش تحلیل مضمونی و با دو رویکرد کمّی و کیفی در سه گام تجزیه، تشریح و ترکیب، به استخراج مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر این دعاها پرداخته و راهکارهای مطرح در این دعاها به منظور کشف الگوی بندگی خدا در ماه رمضان از منظر امام سجاد (علیه السلام) تبیین شود.
یافته های تحقیق نشان می دهد که از منظر آن امام معصوم، بهرهمندی از فرصت بندگی خدا در ماه مبارک رمضان نیازمند آدابی و شرایطی است که با رعایت آن ها، آثار و برکاتی معنوی هم در دنیا و هم در آخرت برای انسان به ارمغان می آید.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13068
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#اطلاع_رسانی
جشنواره ملی «خلیج فارس و جزایر جاودان ایران» 10 اردیبهشت 1403 برگزار می گردد و مهلت ارسال مقالات تا 20 فروردین 1403 می باشد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13072
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
معرفی #کتاب «رمضان در تاریخ»
کتاب «رمضان در تاریخ» تالیف حضرت آیت الله العظمی آقای حاج شیخ لطف الله صافی گلپایگانی(ره) می باشد که سال ۱۳۷۸ توسط مؤسسه انتشارات حضرت معصومه(س) منتشر شد.
نگاهی به محتوای كتاب:
كتاب «رمضان در تاریخ» مشتمل بر نه فصل با این عناوین است:
۱. بیعت با ولایت عهدی امام رضا(علیه السلام): این بیعت بنا به نقلی در روز اول ماه رمضان سال ۲۰۱ هـ.ق صورت گرفته است؛
۲. وفات جناب ابوطالب(علیه السلام): یكی دیگر از اتفاقات تاریخی این ماه است كه بنا به قول شیخ مفید در هفتم ماه رمضان سال دهم بعثت بوقوع پیوسته است؛
۳. وفات حضرت خدیجه(علیها السلام): در دهم ماه رمضان سال دهم بعثت این یار فداكار پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) دعوت حق را لبیك گفت؛
۴. حدیث اخوّت: در روز دوازدهم رمضان بود كه پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) بین اصحاب و بین خود و علی(علیه السلام) پیوند برادری برقرار فرمودند؛
۵. ولادت و زندگانی امام حسن مجتبی(علیه السلام): سبط اكبر، حضرت امام حسن مجتبی(علیه السلام) در پانزدهم ماه رمضان سال سوم هجرت متولد شد؛
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13076
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#مقاله
خاستگاه اندیشه های سیاسی علما در جریان نهضت ملی شدن نفت با تأکید بر دیدگاه های آیت الله کاشانی
نویسندگان: حمیده دانشجو و هادی وکیلی
ملی شدن صنعت نفت ازجمله تحولات مهم تاریخ معاصر ایران می باشد. هرچند در این جریان، نیروهای ملی و مذهبی در کنار یکدیگر به مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی برخاستند، اما تاکنون نقش ملی گراها در این نهضت، بیشتر مورد توجه قرار گرفته و به نقش علما در این نهضت کمتر اشاره شده است.
بر این اساس در این مقاله تلاش شده با توجه به منابع مکتوب با رویکرد تاریخی و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، ضمن بازخوانی نقش و جایگاه علما و مراجع در ملی شدن نفت، خاستگاه اندیشه های سیاسی آنان در جریان نهضت مورد بررسی قرار گیرد.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13079
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#یادداشت
هر سال تعدادی از بزرگان تاریخ و سیاست که عمری پربار در مسیر علم و دانش سپری کردهاند و آثاری ماندگار از خود بر جای گذاشتهاند، از میان ما به دیار باقی رهسپار میشوند. در سالی که گذشت نیز تعدادی از این عزیزان را از دست دادیم. به پاس عمر پربارشان و آثار ارزشمندی که از خویش بر جای گذاشتهاند، در این گزارش یادی از آنها کردهایم.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13084
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#کتاب
کتاب «فراز و فرود ملتها» تالیف منسر اولسون و ترجمه محمد فاضلی از سوی نشر روزنه منتشر شد.
منسر اولسون در این کتاب با نگاهی میانرشتهای و تاریخی، چارچوب نظری خود را برای پاسخدهی به این سوالات ارائه و نشان میدهد که گروههای منافع خاص با سیطره بر نهادها و حاملهای قدرت بهویژه دولت، باعث کاهش کارآیی و درآمد کل جوامع میشوند. ایدههای اولسون میتواند بینشهای جدیدی درباره شیوه عمل و اقتضائات مقابله با این گروهها در جامعه و اقتصاد ایران در اختیار ما بگذارد.
مانکور لوید اولسون جونیور (ژانویه ۱۹۳۲ - ۱۹ فوریه ۱۹۹۸) اقتصاددان و دانشمند سیاسی آمریکایی بود که در دانشگاه مریلند، کالج پارک تدریس میکرد. تأثیرگذارترین مشارکت او در اقتصاد نهادی جدید بود و بر نقشی که مالکیت خصوصی، مالیات، کالاهای عمومی، اقدام جمعی و حقوق قراردادی در توسعه اقتصادی ایفا میکرد، متمرکز بود.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13088
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#پرسمان
پیامبران در طول تاریخ چند تن بودهاند؟
سخن تاریخ: تعداد پیامبران در روایات، عددهای مختلفی مانند هشت هزار، ۱۲۴ هزار و ۳۲۰ هزار ذکر شده است که از آن میان، ۱۲۴ هزار تن شهرت بیشتری یافته است. دلیل شهرت ۱۲۴ هزار پیامبر، ذکر احادیث آن در چندین منبع روایی و در برابر، شاذ بودن احادیثی است که عدد پیامبران را غیر از ۱۲۴ هزار معرفی کردهاند.
بر اساس روایات و قرآن، گاهی در یک دوره زمانی چندین پیامبر مبعوث میشدند که دلیل آن شرایط زمانی یا پراکندگی جمعیت و نبود امکانات ارتباطی دانسته شده است.
برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13092
@sokhanetarik
#مقاله
شلیک توپ ماه رمضان به روایت اسناد آرشیو ملی ایران
نویسنده: الهام ملک زاده
در دوران معاصر، شلیک توپ رمضان از بهترین روش های اطلاع دادن وقت سحر و افطار، کار سخت و پرهزینه ای بود. در دوره ناصری، هزینه ها توسط حاکمان ولایات و با پیروزی انقلاب مشروطه توسط وزات داخله تأمین می شد. در دوران نابسامان حکومت احمدشاه، این هزینه ها معضل وزارتخانه های داخله، مالیه و جنگ شد و هیچ یک هزینه های شلیک توپ را نمی پذیرفتند.
در دوره رضاشاه، شلیک توپ و هزینه هایش ابتدا بر عهده ارکان حرب کل قشون و سپس از دی۱۳۱۰ش. بر عهده وزارت داخله قرار گرفت و سامان یافت. به مرور این شیوه منسوخ و از رمضان ۱۳۱۹ش. عملاً انجام نشد و از ۱۳۲۲ش. پخش اذان از رادیو ایران، جای شلیک توپ را گرفت. این مقاله با روش اسنادی- تحلیلی مبتنی بر داده های اسناد آرشیو ملی ایران، در پی پاسخ دادن به این سؤالات است که اساساً شلیک توپ رمضان چه معنایی داشته، از چه زمانی مرسوم گردیده و دلیل منسوخ شدن بوده است؟
لذا روند اقدامات دولت در خصوص شلیک توپ ایام رمضان و تحولات منجر به تغییر روش آگاه کردن مردم، همچنین آسیب ها و مشکلات مربوط به این موضوع را شناسایی می کند و آنها را مورد تحلیل قرار می دهد. نتیجه اینکه بالا بودن هزینه های شلیک توپ و کمرنگ شدن مناسک دینی در خلال حکومت رضاشاه، موجب نادیده گرفتن این وظیفه از سوی دولت شد و اعلام وقت روزه داری به مؤمنان سپرده شد تا به شیوه سنتی عمل کنند. این روند تا سال ۱۳۲۲ که برای اولین بار اذان از رادیو پخش شد ادامه یافت.
برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13096
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#یادداشت
حجت الاسلام رسول جعفریان: بحث از نوروز در فرهنگ شیعه، از قرن پنجم به بعد مطرح شد و تا آنجا که به منابع برجاى مانده مربوط میشود، نخستین بار در مختصر مصباح شیخ طوسى از آن یاد شد.
برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13101
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#یادداشت
حضرت خدیجه اولین همسر، بانوی مومنه، حامی و مدافع پیامبر بوده است و به «ام المومنین» معروف است. جهان اسلام مدیون تلاش های ایشان است. ایشان همه هستی، اموال و جان خود را فدای اسلام کرده است. این بانو بیست سال قبل از ازدواجش پدر خود را از دست دادند.
در مورد سن دقیق ازدواج ایشان با پیامبر هم اختلاف نظر وجود دارد. در حال حاضر خانه حضرت خدیجه تخریب شده است. این خانه ای بوده که پیامبر ۲۸ سال در آن زندگی کرده بود و حضرت فاطمه (س) در آن متولد شده بود و خانه ای بود که در آن وحی به پیامبر (ص) نازل می شده است.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13106
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#اطلاع_رسانی
#نشست
پنجمین نشست «حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بانوی اول اسلام طلایه دار نهضت نبوی» 2 فروردین 1403 برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13110
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#پرسمان
آیا حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) تا زمانی که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) زنده بودند، همسر دیگری اختیار کردند؟
سخن تاریخ: دانشمندان و مورخین اتفاق نظر دارند که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) تا زمانی که خدیجه(سلام الله علیها) زنده بود، با زن دیگر ازدواج نکرد. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به خاطر جایگاه خاصی که خدیجه نزد آن حضرت داشت، با هیچ زن دیگری در زمان حیات خدیجه ازدواج نکرد.
خدیجه بیست و پنج سال با پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) زندگی کرد و در روز دهم ماه رمضان سال دهم بعثت، در سن شصت و پنج سالگی از دنیا رفت و در قبرستان حُجون (ابوطالب) مکه مدفون شد.
برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13115
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#مقاله
شیوه همسرداری حضرت خدیجه (سلام الله علیها) در سه حوزه فرهنگی، روان شناختی و رفتاری
نویسندگان: رضا بنی اسدی و مریم باقری نژادیزدی
هدف پژوهش حاضر بررسی شیوه همسرداری حضرت خدیجه (سلام الله علیها) در سه حوزه فرهنگی، روان شناختی و رفتاری بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون و منابع مربوط به حضرت خدیجه (سلام الله علیها)است.
نمونه پژوهش متون مربوط به شیوه همسرداری حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بود. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بود. با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای اطلاعات جمع آوری شد و سپس داده های به دست آمده تحلیل شدند.
نتایج پژوهش نشان داد که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) بانوی بی نظیر حجاز در شیوه همسرداری خویش با پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در سه بعد فرهنگی، روان شناختی و رفتاری بسیار تحسین برانگیز عمل کرده و می تواند الگویی کامل برای همه زنان مؤمن بلکه مطلق زنان باشد. آن حضرت که در زمان حیات و پس از آن مورد توجه دیگران بودند در حوزه فرهنگی تحولاتی در خصوص نگاه به شیوه همسرگزینی، تأثیر سن در ازدواج و عدم تأکید بر تجمل گرایی ایجاد نمودند.
برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13121
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarik
#اطلاع_رسانی
#نشست
نشست «آیا حضرت خدیجه عليهاالسلام ام المؤمنين هستند؟» با ارائه دکتر مهدی مجتهدی 2 فروردین 1402 برگزار می گردد.
برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید:
https://sokhanetarikh.com/?p=13142