📝حجت الاسلام و المسلمین استاد مهدی دهبان برداشتی از نشست: زمینه ها و رویکردها در کتاب «اعتبار سنجی احادیث شیعه» از کتابهای بسیار قابل استفاده ای که در بحث میزان اعتبار روایات نگاشته شده است، کتاب «اعتبارسنجی احادیث شیعه»، اثر استاد حسینی شیرازی است. به نظر میرسد این کتاب پاسخ به شبهه ای است که قصد دارد به اعتبار بسیاری از روایات خدشه وارد کرده و آنها را از اعتبار ساقط کند. این کتاب با ذکر مقدماتی، به این نتیجه میرسد که همه یا اکثر روایات موجود در منابع حدیثی شیعه و کتب مشهور، صحیح بوده و از معصوم علیه السلام صادر شده اند. بخش اول کتاب پیرامون چالش های پیش روی اعتبارسنجی احادیث است؛ چالش هایی مانند وجود کثیر راویان متهم به کذب و جعل و کم بودن اطلاعات پیرامون راویان. نتیجه مولف در پایان این بخش، رویکرد «قرینه محوری» به جای «سند محوری» است. بخش دوم ناظر به کتب قدیمی رجالی است. بخش سوم به تحلیل قضاوت رجالیون میپردازد و ثابت میکند که توصیفات رجالی، ناظر به کتب راویان صاحب کتاب بوده است. بخش چهارم نیز فرایند های حاکم بر اعتبارسنجی احادیث را بررسی کرده و به مدیریت اهل بیت علیهم السلام در حفظ و نشر احادیث اشاره میکند. 🎙برای استماع کامل صوت اینجا مراجعه کنید. ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

✍گزارش کرسی علمی ترویجی بازخوانی و نقد «کتاب ارزشمند اعتبار سنجی احادیث شیعه» اثر استاد حسینی شیرازی 👤دبیر: حجت الاسلام نوراهان علت انتخاب شدن این کتاب، هم نویسنده آن است که در حال حاضر از بزرگان رجالی هستند و هم مطالب ارزشمند خود کتاب است. قرار بود در این جلسه خدمت خود حاج آقا حسینی شیرازی هم باشیم اما متاسفانه شرایط فراهم نشد. انشالله مکتوب این جلسه خدمت ایشان میرسد. ❓سوال اول: ادعاهای اصلی این کتاب و محوری ترین نقاط کتاب چیست؟ 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد حیدری فطرت ابتدا توضیحی درباره ماهیت کتاب عرض کنم. این کتاب حاصل تدریس های فراوان استاد در سالهای فراوان است. بخش های متفاوت آن در مکانهای مختلف تدریس شده است. تشکیل شده از چند بحث مستقل مهم است. بسیار پراطلاعات و پرداده است. دایره اطلاع رسانی های کتاب بسیار زیاد است. گاهی یک بند، یک ساعت و نیم جای بحث دارد. دو فراز اصلی کتاب، در کنار صدها نوآوری های فراوان، عبارت اند از: 👈 فراز اول: حضور ائمه علیهم السلام بالای سر حدیث است. اینطور نیست که جریان احادیث، رها باشد. خود ائمه علیهم السلام مدیران عرصه اعتبارسنجی اند. نتیجه آن، نگاه اطمینانی به مجموعه احادیث است. دو مشی کلی در اعتبارسنجی هست: 1. همه چیز حجت نیست، الا ما خرج بالدلیل. کسی با نگاه سندی و کسی با نگاه فهرستی نگاه میکند و از اصل کلی خارج میکند. این رویکرد با مدیریت امام علیه السلام سازگاری ندارد. 2. همه چیز حجت است، الا ما خرج. 👈فراز دوم: توجه به نقش های مختلف راویان. در یک نگاه، تمام افراد حاضر در سند، نقش یکسانی دارند. اما تفکیک نقش ها در این کتاب، بسیار برجسته و ارزشمند است. پیوست 1 نیز بسیار قابل توجه است. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد غیبی یکی از نکات قوت کتاب ارجاعات و رفت و برگشت ها به فرمایشات اهل بیت علیهم السلام است. بعضی کتب، از ابتدا تا اتنها تصورات و انتزاعات ذهنی است و توجهی به احادیث ندارند. اینطور نیست که این کتاب فقط حاصل تدریس استاد باشد، بعضی از مطالب آن در قالب مقاله قبلا نوشته شده است. گاهی یک مسیری باعث میشود بسیاری از احادیث کنار گذاشته شود و دائما رجوع به اصول عملیه شود. نتیجه مسیر استاد، باقی ماندن بسیاری از احادیث است. قرینه محوری که ایشان مطرح میکنند، اعتراف میکنند که چیز جدیدی نیست و روش همان قدمای اصحاب است. مهمترین کار این کتاب، ارجاع به همان روند و کار فقهی ای است که قبلا داشتیم. امروز محوری ترین روش در درسهای خارج، روش سندی است. اینکه تضعیفات آیا به طور کلی قابل اعتماد هستند یا نیستند، اصلا توجه نمیشود و واقعا محل تامل است. بعضی از کسانی که در دانشگاه وارد علوم مرتبط با حدیث میشوند، روحیات طلبگی ما را ندارند و چه بسا بسیاری از احادیث را کنار بگذارند. این کتاب برای قشر فرهیخته ای که نگاه تعبدی به اهل بیت علیهم السلام ندارند نیز کارگشاست. 👤حجت الاسلام و المسلمین دهبان از نکات برجسته کتاب این است که تفکر سماعی بودن نقل احادیث را نقد کرده است و کتاب محوری را بسیار خوب تبیین فرموده است. همچنین مدیریت امام علیه السلام را در پیوست 2 بسیار خوب بحث کردند. این مطلب از آسیب های تاریخ حدیث شیعه است که متاسفانه برخی اساتید به آن دامن میزنند. 🎙برای استماع کامل صوت اینجا مراجعه کنید. 📖سلسله یادداشت های خلاصه کتاب "اعتبار سنجی احادیث شیعه" 📝 نگاشته ی حجت الاسلام ملکی 1⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/249 2⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/264 3⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/266 4⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/272 5⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/293 6⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/302 7⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/398 8⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/930 ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

🔰 بدون شرح شعری از مثنوی مولوی مناسب با مقتصای حال چار هندو در یکــی مسجـــد شدنــد بهر طاعــت راکع و ساجـــد شدنـــد هر یکــی بر نیـتــی تکبیـــــر کرد در نمــاز آمـــد به مسکینــی و درد مؤذن آمـد از یکــی لفظی بجســــت کای مؤذن بانگ کردی وقت هست گفت آن هنــدوی دیگـــر از نیـــاز هی سـخن گفتی و باطل شد نمـاز آن سیم گفت آن دوم را ای عمــو چه زنــی طعنــه بــرو خــود را بــگــــو آن چهارم گفـت حمــد الله کـه مـن در نیفتادم به چَه چون آن سه تن پس نمــاز هر چهــاران شـــد تباه عیب‌گویــــان بیشتـر گــم کرده راه 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

✍گزارش کرسی علمی ترویجی بازخوانی و نقد «کتاب ارزشمند اعتبار سنجی احادیث شیعه» اثر استاد حسینی شیرازی ❓سوال دوم: نقاط قوت کتاب چیست؟ ❓سوال سوم: کدام ادعاها و ادله کتاب قابل قبول نیست؟ 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد حیدری نقاط قوت: 1. متن فخیمی که در کتاب بکار رفته است بسیاری ارزشمند است. بعضی کسانی که با کتاب 2. شروع بحث با چالش های پیش روی حدیث، بسیار عالی است. 3. تحلیل توثیق و تضعیف و بررسی لیست فراوانی از راویان، بسیار زیباست و تصورات را اصلاح میکند. نکات تکمیلی: بعد خواندن قسمت چالش های پیش رو خواننده احساس میکند که اوضاع اعتبارسنجی خیلی خراب است! 2. در بخش سوم کتاب دو دسته راوی تصویر سازی میشود: راویان مولف و راویان طریق. ظاهرا دو گونه دیگر هم هستند. اول کسانی که شفاهی انتقال دادند. این دسته قابل توجه هستند. دوم کسانی که نه طریق هستند نه مولف هستند. مثلا یکی دو تا روایت نقل کرده اند. این هم شاید قسم دیگری باشد. 3. نپرداختن به همه رخدادهای مهم تاثیرگذار در اعتبارسنجی در طول تاریخ. مانند توثیق عام. توثیق عام تا قبل قرن 10 کجا بوده است؟! جا دارد در اینجا نیز اشاره شود. 4. در بخش دوم که منابع اصلی گفته میشود، منابع پسینی چیست؟ صرف معرفی فایده ندارد. باید توضیح داده شود. ارتباط تنگاتنگی هست بین سه چیز: جوامع روایی، توثیقات عام و نظام سند. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد غیبی بردن کتاب به سمت انتشارات دانشگاهی زمینه استفاده قشر دیگری را نیز فراهم کرده است. از نقاط قوت کتاب این است که حاصل یک عمر کار است. تحقیق بعضی کتب کپی پیستی است! میتوان ادعا کرد که تمام ارجاعات این کتاب، حاصل رجوع شخصی ایشان است. سوال پرسیده شد که کدام ادعاها قابل پذیرش نیست؟ در فضای علمی امروز، توثیقات عام واقعا بحث جدی است و بسیاری از مشکلات را حل میکند. این بخش کتاب، طرف نزاع خود را کمرنگ معرفی کرده است. در نگاه اول گویا تمام گفتمان های موجود را نفی میکند. شاید به ذهن کسی برسد که تمام مطالب کتاب ناظر به توثیقات و تضعیفات شخص محور است. آیا توثیقات عام میتواند بعنوان قرینه کمک کند؟! 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد دهبان کسی قبلا کتابی نوشت که اباعبدالله علیه السلام علم به شهادت خودشان نداشتند. حدود 100 جلد کتاب علیه ایشان نوشته شد! هنوز هم دارند مینویسند! کتابی دهه 70 در ایران ترجمه شد: مکتب در فرایند تکامل. شبهات عجیبی علیه شیعه مطرح کرد. متاسفانه کسی جواب درستی به این کتاب ندادند. تمام عقاید شیعه را زیر سوال بردند. گفت اهل بیت علمای خوبی بودند و اتفاقا خطا هم میکردند. کتاب اعتبارسنجی جواب درخوری به این مطلب داده است. در پیوست تلویحا به آن اشاره شده است. نقطه قوت دیگر: بالاخره کسی پیدا شد که برای اعتبارسنجی واقعیت های میدان را هم در نظر گرفت! اتمسفر و جوی که احادیث در آن نقل و نشر داده شده است نیز مورد توجه واقع شده است. نظریه خودشان را با واقعیت های موجود نیز تطبیق دادند. اینطور حتی برای دانشگاهیان و در فضای بین المللی نیز قابل پذیرش است و در فضای عقلایی نیز قابل طرح است. آنها تعبد ما را ندارند و امام علیه السلام را موجود برتر و بهتر نمیدانند. این کتاب مبتنی بر شواهد عقلایی است. اشکالاتی که غربی ها به برخی ادیان مبنی بر درون دینی بودن دفاعها طرح میکنند، به این کتاب وارد نیست. 📖سلسله یادداشت های خلاصه کتاب "اعتبار سنجی احادیث شیعه" 📝 نگاشته ی حجت الاسلام ملکی 1⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/249 2⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/264 3⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/266 4⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/272 5⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/293 6⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/302 7⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/398 8⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/930 ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

✍گزارش کرسی علمی ترویجی بازخوانی و نقد «کتاب ارزشمند اعتبار سنجی احادیث شیعه» اثر استاد حسینی شیرازی ❓سوال چهارم: کتاب در مقام نفی کدام منهج رجالی است؟ 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد حیدری فطرت حقیر مخالف ورود به جریانات اعتبارسنجی هستم و اگر کتاب وارد میشد، مخاطب دچار تشتت میشد. مولف میتوانست مکاتب مختلف را تبیین کند و یکی را انتخاب کند. برخی از اینها کتاب مستقل میخواهد و موجب چند جلدی شدن کتاب میشود. ایشان دنبال تصویرسازی خط سیر دقیقی در اعتبارسنجی هستند. نظام سندی سه جریان دارد: 1. بسنده کنندگان به کتب رجالی، مانند مرحوم آقای خویی. استناد خاصی به قرائن دیگر نمیکنند. 2. قرینه محور در سند. سند باید اعلام صحت حدیث بکند، اما به قرینه نیز توجه میکنیم. 3. سند یکی از قرائن. همان موثوق الصدور. یعنی غیر سند هم میتواند اطمینان به حدیث بیاورد. این کتاب، ادعایش این است که مجموعه قرائن اعم از کتب معتبر قدما، راه محکمی برای اعتبارسنجی احادیث است. به تفکیک نقش های راویان توجه شده است. در نظام آقای بروجردی، اگر شخصی ضعیف باشد، واقعا ضعیف میشود و باید جبران شود. اما در نگاه ایشان، اصلا روایت ضعیف نمیشود. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد غیبی عمده کتاب ظاهرا ناظر به روشی است که بدون توجه به توثیقات عام و سایر قرائن، روایات را مبتنی بر سند اعتبارسنجی میکند. در بخش اول مخاطب و طرف نزاع اگر مشخص شود بهتر است. ظاهرا مطالب کتاب در نقد توثیقات و تضعیفات شخص محور است. مثلا اگر کسانی که همه روایات کتب اربعه را مطرح میکنند یا خصوص کافی را قبول میکنند، به نظر میرسد که طرف نزاع کتاب نیست. اما برای مخاطب دقیقا واضح نیست. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد دهبان فرمایش حاج آقا غیبی کاملا صحیح است. تکمیلش این است که مناهج مختلفی در اعتبارسنجی وجود دارد. مثلا عرفا توجه به علو مضمون میکنند. حتی اگر کسی مکاشفه کرده باشد، اگر مضمونش مورد قبول باشد، حدیث را میپذیرند. در طب برخی تجربه محور هستند. منهج شیخ محور هم وجود دارد. مانند ابن ولید که در مستثنیات شیخ محور هستند. منهج دیگر، رجالی است. ایشان مکتب حله را مطرح کردند و دو سه قرن بعد نیز اشاره کردند، اما به بسیاری از چیزها اشاره نکردند. مثلا توثیقات عام و مکتب اخباری. ملا امین واکنشی به مکتب حله است. سپس شیخ حر را داریم که در مقدمه وسایل تصریح میکند که از 82 کتاب صحیح دارم نقل میکنم. منهج قرینه محوری که کتاب قبول کرده است، اشاره مستقیمی با مناهج دیگر نشده است. پس روش فهرستی چرا اشاره نشد؟ مدعیان این روش نیز بازگشت به قدما میدانند. ای کاش اشاره میشد که آیا روش صدوق و کلینی یکی است؟! کلینی از غلات نقل میکند ولی صدوق نمیکند. بغداد که اصلا خبر واحد را قبول نداشتند؟ آیا به خراسان و توس بازمیگردد. مانند کارهای عیاشی و شاگردان ایشان. جا داشت که این مطالب نیز اشاره شود. اشاره نشده است که میخواهیم همه مناهج را نفی کنیم یا مکتب حله که فقط به سند نگاه میکند. رابطه اش با مناهج دیگر بحث نشده است. 🎙برای استماع کامل صوت اینجا مراجعه کنید. ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

✍گزارش کرسی علمی ترویجی بازخوانی و نقد «کتاب ارزشمند اعتبار سنجی احادیث شیعه» اثر استاد حسینی شیرازی ❓سوال پنجم: چه قسمت هایی از کتاب نیاز به توضیح بیشتری دارد؟ 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد حیدری فطرت سه نکته: 1. ساختار کتاب جا دارد درسنامه ای شود. کسانی سراغ این کتاب میروند که کار رجالی نکردند. رجال درایه ای در ذهن است! اگر بشود در ادامه، این کتاب درسنامه ای شود خیلی عالی است. باعث رفع بسیاری از ابهامات میشود. بحث مدیریت امام علیه السلام و انواع راویان و اصول رجال و ... جا دارد که درسنامه مستقلی داشته باشد. 2. سنخ چالشها یکسان نیست. برخی چالشها ناظر به کتب رجالی و برخی ناظر به ضعف پژوهش های رجالی است. 3. در بحث استثنا، بعد بیان نقش تالیفی و طریقی، گفته میشود که استثنا یکی از قرائن این مطلب است. نقش تالیفی و طریقی هم قابل تقکیک است. یکی از فرازهای اصلی کتاب، تعلق توصیفات رجالی به صاحبان کتب است. گویا در محکمه اعتبارسنجی، فقط صاحبان کتاب وارد شده اند! البته در مورد کسانی که کتاب ندارند نیز توثیق شده است. یک دسته دیگری نیز متعلق توصیفات هستند: راویان ائمه علیهم السلام. ترجمه ضمنی در نجاشی بحث مفصلی است. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد غیبی این کتاب دچار خلئی است که قشر دانشگاهی را دست خالی میگذارد. متون عربی از آیات و روایات و کتب رجالی، واقعا نیاز به ترجمه دارد. تبیین نشده بود که نحوه تقریب استاد به برخی روایات چیست. نیاز است که با بیان خود مولف، گزاره ای که آمده است تببین شود و شیوه استدلال به آن مشخص گردد. یکی هم بخش آخر کتاب است. فقه مداری و فقه گستری جا داشت که بیشتر توضیح داده شود. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد دهبان نکته اول اینکه بحث غلو جا داشت بیشتر تبیین شود. غلو یکی از محل های آسیب شیعه است. مخالفان اگر بحث غلو و غالیان را مطرح کنند، بسیاری از معارف شیعه را خراب میکنند. بخشی از غلو مانند معلی بن خنیس است و برخی مانند مغیره بن سعید است. ایشان از تروریست های درجه یک بنی امیه بوده است. نفوذی بنی امیه است. نمیشود او را کتاب ابن خنیس گذاشت. ابوالخطاب قبلا جز روات بوده است. سه نوع برخورد میبینیم. حضرت برای ابن خنیس دعا میکنند و گریه میکنند. مفضل و ابن سنان را نمیشود کنار ایشان گذاشت. در نشانه های غلو خیلی سریع رد شدند. غلو اعتقادی، اخلاقی و ... وجود دارد و باید اشاره شود. غلوی که دشمنان تحمیل کردند و غلوی که دوستان طرح میکنند متفاوت است. نکته دوم در تاریخ، ایشان به منابع دیگر هم باید مراجعه میکردند. اکثر روایات از کافی و کمی هم از بصائر و کشی است. تاریخ نگاری بر اساس روایت، کار اخباریون است. جا داشت از کتب تاریخی نیز شواهدی برای اثبات مدعایشان می اوردند که بسیار هم فراوان است. نقیصه کتاب، این است که برخی نتایج مبتنی بر روایات، اگر به منابع تاریخی دیگر رجوع میشد، زمانها جابجا میشد. نکته سوم: یکسری بحث های اصول، کارتن خواب است، یعنی همه بحث میکنند، اما جای مستقلی ندارد! مانند ظهور و قرینه. در این کتاب نیز بحث قرائن مطرح شده است. ولی جا داشت در یک فصلی بحث قرائن را جدا میکردند. مثلا مجموعه قرائن در سده اول چه چیزی بوده است سپس سده دوم و ... . 🎙برای استماع کامل صوت اینجا مراجعه کنید. ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

✍گزارش کرسی علمی ترویجی بازخوانی و نقد «کتاب ارزشمند اعتبار سنجی احادیث شیعه» اثر استاد حسینی شیرازی 💠جمع بندی 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد حیدری فطرت در جمع بندی، اولا تشکر میکنم از اندیشکده مستعدان؛ وقتی کتاب ارزشمندی هست، باید به آن بها داده شود. در این 24 سالی که کار رجالی میکنیم چنین درخواستی از من نشده بود. ثانیا جا دارد فرازهای اصلی کتاب به صورت گفتمان القاء شود و مباحثی که جا دارد پژوهش مستقلی شود استخراج شود. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد غیبی با ابزار نسخه های تکمیلی الکترونیکی میشود هم حجم کتاب را گسترده نکرد، هم پژوهشگران را با مطالب دیگر آشنا کرد. در ارجاعات نیز قابل انجام است. نکته آخر برخی تعابیر کتاب در فقه مداری سازگار نیست. آیا فقه مداری مهمترین عامل بوده است یا اینکه نفرات توثیق شده در گسترش فقه نقش داشتند. این قرینه محوری ممکن است آسیبی داشته باشد و آن ناامیدی دانش پژوهان است.زیرا کار سختی در مقابل اعتبارسنجان قرار میدهد. اعتبارسنجی رجالی بسیار راحت تر و کارگاهی تر است. 👤حجت الاسلام و المسلمین استاد دهبان از نکاتی که در کتاب پررنگ نشد و بعدها باید انجام شود، این است که روش اعتبارسنجی مدنظر ایشان در یک بخش بیان نشده است. یعنی مشخص نیست که روش ایشان در اعتبارسنجی یک حدیث، چه مراحلی دارد. مثلا در هر مرحله چه منابعی رجوع میشود. در نتایج اینطور به نظر میرسد که ایشان دفاع جانانه ای از اخباریون معتدل میکنند. از 37 تا 42 اشاره شده است. در نتیجه نقصی به کسانی که از راویان ضعیف نیز استفاده کردند وارد نیست؛ یعنی برخی کسانی که زبان علمی نداشتند و مبانی خودشان را تبیین نکردند، این کتاب به زبان علمی بازپژوهی شده است. البته در عین دفاع تصریح نمیکنند. کتاب استناد کارگاهی است. کتاب اعتبارسنجی حدیث شیعه، کارگاهی نیست. جا دارد پروژه ای تعریف شود که روشمندی بررسی حدیث ایشان مشخص شود. البته تک مسئله ای هایی هم وجود دارد که محل تامل است. 📖سلسله یادداشت های خلاصه کتاب "اعتبار سنجی احادیث شیعه" 📝 نگاشته ی حجت الاسلام ملکی 1⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/249 2⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/264 3⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/266 4⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/272 5⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/293 6⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/302 7⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/398 8⃣ https://eitaa.com/mstdnjthd/930 ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

📝حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی برداشتی از نشست: نگاه نظام مند به تعالیم دینی میان صاحب نظران دینی، اتفاق نظر وجود دارد که دین، مجموعه ای نظام مند و منسجم و به هم پیوسته است. در این زمینه نظریات مختلفی از علمای طراز اول همچون مرحوم علامه طباطبایی، مرحوم آیت الله مصباح یزدی و ... وجود دارد که هر کدام از زاویه خاصی به این بحث ورود پیدا کردند. هرچند در تعریف «نظام» اختلاف نظر وجود دارد، اما میتوان آن را در یک عبارت جامع به «مجموعه ای از اجزاء که هدف مشترکی داشته و اجزاء در راستای آن هدف با یکدیگر تعامل میکنند» تعریف نمود. در راستای کشف نظام دین، باید توجه داشت که دسترسی به دین در مرتبه علم الهی وجود ندارد، و دسترسی ما صرفاً به دین بیان شده و واصل است. به منظور کشف نظام دین، سه مرحله باید طی شود: 1. توجه به عناوین کتاب و سنت 2. توجه به روابط سببی میان عناوین 3. حرکت از کلیات به جزئیات. نتیجه ای که به آن رسیده شد، این است که «نظام صفات الهی» منشا تمام آموزه های دینی بوده و برخی صفات، زیرمجموعه صفات دیگر قرار میگیرند. لازم به ذکر است که در مسیر کشف نظام دین، توجه به «نظام ثبوتی» و «نظام اثباتی» و فرق میان آنها بسیار کارگشا بوده و حل بسیاری از تعارضات و فهم دقیق چندی از آیات و روایات، متوقف بر آن است. مراد از «نظام ثبوتی»، ساحت دین بدون در نظر گرفتن متغیرهای اجتماعی و مراد از «نظام اثباتی»، ساحت دین با در نظر گرفتن متغیرهای اجتماعی است. ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

📝حجت الاسلام و المسلمین استاد هادی سلیمان برداشتی از نشست: دوران بین زیاده و نقیصه 🔹محل نزاع در بحث دوران بین زیاده و نقیصه، روایتی است که دو گونه نقل شده است و در یک نقل، زیاده ای نسبت به نقل دیگر وجود دارد. 🔹رویکرد رایج به این مسئله، جریان «اصالة الزیادة» است؛ چرا که جا انداختن یک لفظ یا عبارت هنگام نقل یا نسخه برداری، منافاتی با وثاقت ندارد و گاهی بخاطر عللی همچون سهو و غفلت، رخ میدهد. اما اضافه کردن عمدی یک عبارت به روایت، با وثاقت منافات دارد و اضافه کردن سهوی آن نیز تقریبا ممکن نیست. 🔹رویکرد دیگری به این مسئله وجود دارد و آن اینکه به این بحث و امثال آن، نباید به صورت قاعده ای و فرموله نگریست، بلکه باید مورد به مورد بررسی کرد. نمیتوان قاعده ای بعنوان «اصاله الزیادة» تاسیس کرد و در موارد دوران بین زیاده و نقیصه، حکم به زیاده کرد. 🔹بعنوان مثال اگر کسی با فرایند نسخه برداری آشنا باشد، به خوبی درک میکند که علل عقلائی مختلفی ممکن است منجر به زیاده در متن شود؛ عللی همچون «اضافه شدن حاشیه به متن» یا «انس ذهنی ناسخ با عبارات مشابه». ▪️در نسخه های قدیمی، گاهی مطلبی را بعنوان حاشیه در لابلای خطوط مینوشتند. اما گاهی ناسخ تصور میکرد این حاشیه جزو متن است و هنگام نسخه برداری آن را به متن اصلی اضافه میکرد. ▪️همچنین گاهی ناسخ بخاطر انس ذهنی با عبارتی خاص، برداشت ویژه ای را از متن میکند و برای ایضاح مطلب، عبارتی توضیحی را به متن اضافه میکند، در حالیکه مراد مولف چیز دیگری بوده است. مثلا وقتی با «اباجعفر» مواجه میشود، تصور میکند امام باقر علیه السلام است و قید «الباقر» را اضافه میکند، در حالیکه مراد مولف اباجعفر منصور است. ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

🔰توافق زنگزور: قدرت پنهان ایران که دیده نشد و ظرفیت‌های فراوانی که باقی است ✍حجت الاسلام و المسلمین میثم رستمی؛ مدیر اندیشکده مستعدان 1⃣ توافق اخیر بین آذربایجان و ارمنستان پیرامون زنگزور در حضور ترامپ هرچند خوشایند جمهوری اسلامی نیست، اما حاوی پیام‌های مهمی است که در رسانه‌های داخلی دیده نشد و تنها ابعاد منفی آن مورد توجه قرار گرفت. 2⃣ نکته کلیدی که نادیده گرفته شده و توافق مذکور بر آن صحه می‌گذارد، نقش همچنان تعیین‌کننده جمهوری اسلامی ایران در معادلات منطقه است. آذربایجان به‌خوبی می‌داند که بدون همراهی یا حداقل بی‌طرفی ایران، توان هیچ‌گونه تغییر در منطقه زنگزور را نخواهد داشت. پیروز منازعه قره‌باغ، آن هم به لطف نظر موافق ایران، نمی‌توانست پیروز توافق زنگزور باشد در حالی که ایران را در مقابلش می‌بیند. 3⃣ آذربایجان می‌دانست که در صورت اصرار یکجانبه بر کریدور زنگزور، با مخالفت جدی ایران مواجه خواهد شد. ایران نه‌تنها از نظر جغرافیایی و ژئوپلیتیکی نقش کلیدی در منطقه دارد، بلکه نفوذ امنیتی، اقتصادی و فرهنگی آن در قفقاز جنوبی غیرقابل انکار است. از این روست که آنها ترجیح دادند به جای رویارویی مستقیم، از یک قدرت سوم برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند. همان قدرت سومی که در جنگ تحمیلی اخیر، اسرائیل به آن پناه برد تا از شراره‌های آتش موشک‌های ایرانی در امان بماند. این هر دو نشان از قدرت تعیین کننده ایران در منطقه بوده و هست. 4⃣ و اما درباره کریدور زنگزور باید گفت این کریدور بر فرض عملیاتی شدن، بدون همکاری مستقیم یا غیرمستقیم ایران به‌ویژه در مناطق مرزی نخجوان با مشکلات اجرایی مواجه خواهد شد. این یعنی حذف ایران از معادلات اقتصادی به این سادگی‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود. کریدور زنگزور در بدترین حالت برای ایران چیزی شبیه تنگه باب‌المندب خواهد بود برای یمن. اگر توانستند نقش یمن را در تجارتی که در هیچ طرف آن قرار ندارد نادیده بگیرند، شاید نقش ایران را هم بتوانند نادیده بگیرند و اگر آن شدنی نیست این هم. خلاصه آن‌که اگر کریدور زنگزور نیز روزی عملیاتی شود، ایران می‌تواند با ابزارهای اقتصادی و امنیتی خود، توازن قدرت را به نفع منافع ملی خود تغییر دهد. 5⃣ ترامپ در سخنان اخیر خود گفته است « گفته می‌شود ۹۲ درصد از نیروهای آمریکایی توسط (شهید) سلیمانی به هلاکت رسیده‌ یا مجروح شده‌اند. » خب این نشان می‌دهد مرز مشترک پیدا کردن با آمریکا هم همیشه بد نیست؛ خصوصا اگر از جنس اقتصادی باشد و ضربه‌پذیری دشمن را تقویت کند. گاهی نتیجه نبردهای هوایی در نبردهای زمینی تعیین می‌شود؛ همانجا که نقطه قوت ایران است و نقطه ضعف دشمن. دلیل؟تجربه.👇 6⃣ آمریکا هزینه زیادی خواهد داد اگر ایران را در تنگنا قرار دهد. همان هزینه‌هایی که در عراق و افغانستان متحمل شد و در آخر مجبور شد افغانستان را به قیمت سپردن آن به طالبان رها کند و عراق را نیز به قیمت خروج از آن و نفوذ ایران به موازات آن. 7⃣ نکته پایانی تاکید دوباره بر یک‌مطلب است. این نوشته به معنای ارزیابی مثبت از توافق مذکور نیست. بلکه استنطاقی است از این توافق که دربردارنده واقعیت‌های پنهان و امیدبخش است. امید که باشد تلاش‌ها مضاعف شده و حرکت‌های عظیم شکل می‌گیرد. قابل انکار نیست که دشمن با این توافق چند قدمی پیشروی کرده است اما این به معنای پیروزی او و رسیدن به اهدافش نیست. بلکه آغاز یک نبرد امنیتی-اقتصادی است. اینکه دشمن به پیشروی خود ادامه می‌دهد تا به اهدافش برسد یا این پیشروی سرآغاز عقب‌نشینی او خواهد بود بسته به تصمیمات و سیاست‌هایی است که زین پس توسط همه ارکان نظام جمهوری اسلامی اِعمال خواهد شد و البته دست ایران در این عرصه نیز خالی نیست و توان خنثی کردن توطئه‌های احتمالی را دارد و به لطف خدا نیز چنین خواهد شد. ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

شهید حاج‌قاسم سلیمانی: من با تجربه می‌گویم این را؛ میزان فرصتی که در بحران‌ها وجود دارد، در خود فرصت‌ها نیست. اما شرطش این است که... 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3

♦️تعریف متفاوت مستندساز اسپانیایی از پیاده روی اربعین #اربعین_تمدنی #طریق_الحسین ———~———~—🆔—~——~——— 📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3