◾️◾️◾️گفتاری پیرامون مدفن حضرت فاطمه (سلام الله علیها)
▫️▫️خلاصه کتاب دختر پیامبر صلی الله علیه و آله، تالیف آیت الله جاودان حفظه الله
📝به قلم حجت الاسلام و المسلمین #محتشمی
در میان تمامی انسانها در طول تاریخ و با آیینهای متفاوت، بزرگداشت شخصیتهای مورد احترام پس از ارتحال ایشان یک ارزش محسوب میشود. مسلمانان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نیستند و برگزاری مراسمی با شکوه برای خاکسپاری و ایجاد آرامگاهی درخورِ شأنِ بزرگان را، ارزش و بلکه وظیفهای بر گردن خویش میدانند.
حضرت زهرا (سلام الله علیها) تنها دختر پیامبر گرامی اسلام، در سال یازدهم بعد از هجرت و مدتی پس از ارتحال پدر گرامیشان به ایشان پیوستند و به دیدار حق شتافتند. دختر پیامبر در میان مسلمانان شخصیت ویژهای محسوب میشد چرا که پیامبر اسلام او را سیدهی زنان جهان و بزرگ بانوان بهشت معرفی نموده بودند و همگان از علم و جایگاه بلندمرتبهی معنوی ایشان خبر داشتند پس بدیهی بود که مراسمی درخور دختر پیامبر و مدفنی شایسته، میبایست برای ایشان مهیا میشد اما از مسلمات تاریخی این است که ایشان وصیت به دفن پنهانی نمودند و جریان دفن ایشان به صورت مخفیانه و در میانهی شب با حضور اهل بیت نبوت و تعداد انگشت شماری از نزدیکان بیت نبوت انجام شد و مردم مدینه صبح روز بعد با چهل قبر ساخته شده در بقیع توسط امیر مومنان (علیه السلام) مواجه شدند تا هیچکدام از آنان به محل دفن دختر پیامبر پی نبرند و مبارزهی حضرت صدیقه حتی پس از مرگ ایشان هم با غاصبان خلافت ادامه پیدا کند.
💠اما در مورد محل دفن حضرت زهرا احتمالاتی وجود دارد:
1⃣قبرستان مقدس بقیع
اولین احتمال در مورد محل دفن دختر پیامبر، خانهی عقیل بن ابی طالب در کنار قبرستان مقدس بقیع است. به نظر میرسد که خانهی عقیل با دفن فاطمه بنت اسد به صورت مقبرهای خاص برای بنی هاشم درآمد و بعد از عباس، حضرت مجتبی (علیه السلام) و عبدالله بن جعفر بن ابی طالب و حضرت زین العابدین (علیه السلام) و حضرت باقر (علیه السلام) و حضرت صادق (علیه السلام) در آنجا دفن شدهاند و امروزه، این خانه به قبرستان بقیع الحاق شده و بخشی از آن میباشد.
به نقل مورخان و دلایل بسیار دیگری، خانهی عقیل محل دفن فاطمه بنت اسد، مادر او بوده است اما در مقابل، مجموعه روایاتی[1] در تواریخ مکتب خلفاء وجود دارد که در آنها سخن از دفن حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در آن محل است.
فارغ از اشکالات سندی این روایات که مجال پرداختن به آنها در این گفتار نمیگنجد، با توجه به قرائنی که بیان خواهد شد نمیتوان به این روایات اعتماد نمود.
همان طور که گذشت، مخفی بودن مدفن دختر پیامبر از مسلمات تاریخی است و کسانی که حاضر و ناظر آن بودند، افراد اندک و نزدیک به خاندان نبوت بودند پس احتمال افشای محل دفن و دست به دست شدن آن در میان مردم عادی بسیار کم خواهد بود. از طرف دیگر، مخفی بودنِ محل دفن نوعی مبارزهی سیاسی و روشنگری در مورد مسئلهی خلافت بود پس سردمداران قدرت، قطعا انگیزهای قوی برای جعل روایاتی در این باره داشتند و با توجه به نهضت عظیم جعل و وضع حدیث در عصر اموی، احتمال جعلی بودن این روایات بسیار قوت مییابد.
2⃣ روضهی پیامبر
احتمال دوم در مورد محل دفن دختر پیامبر، روضهی نبوی است. در زمینه مشخص کردن مکان روضه، اختلافاتی وجود دارد اما همه در این مطلب اشتراک نظر دارند که روضه، بخشی از مسجد است و در کنار مدفن مطهر رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) قرار دارد.
دلیل این احتمال یک روایت و سند بیشتر نیست که آن هم روایتی از شیخ صدوق در کتاب معانی الاخبار[2] است که امام صادق (علیه السلام) از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل میکنند که قبر حضرت فاطمه (سلام الله علیها) بین قبر ایشان و منبرشان قرار دارد و قبرش باغی از باغهای بهشت است.
این نقل دارای اشکالات متعددی است از جمله این که این روایت مرسلهای از ابن ابی عمیر و طبق قول مشهور بیاعتبار است. اشکال دوم سند این روایت این است که راوی دوم یعنی علی بن حسین سعدآبادی در هیچ مآخذ رجالی وجود ندارد.
اشکال دیگر این که معقول نیست پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از قبر آیندهی خودشان که در میان مردم جای معلوم و مشخصی ندارد، سخن بگویند و آن را یک حد و مرز برای روضه بدانند. همچنین از سیاق کلام دریافت میشود[3] که این روایت اولا مدرّج یعنی در سخن بر کلام راوی چیزی اضافه شده است و ثانیا تصحیف و تحریف شده و کلمه قبری جایگزین بیتی شده است.
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
3⃣ خانهی خود حضرت (سلام الله علیها)
آخرین احتمال در مورد جایگاه دفن دختر بزرگوار اسلام، خانهی خود آن حضرت (سلام الله علیها) است. این احتمال از بهترین و معتبر ترین اسناد ممکن برخوردار است به این دلیل که همهی روایات[4] آن، از بزرگان خاندان نبوت به دست ما رسیده است و طریقی بهتر برای اعتقاد به محل دفن دختر پیامبر، از روایات اهل بیت نزد ما وجود ندارد.
💠از جملهی روایاتی که دلالت بر این مطلب دارند میتوان به روایت جناب کلینی در کتاب کافی در مورد جریان وصیت و دفن امام مجتبی (علیه السلام) اشاره نمود که ایشان به برادر بزرگوارشان، امام حسین (علیه السلام) فرمودند: آنگاه که از دنیا رفتم، مقدمات دفن مرا فراهم کن. جنازهام را برای تجدید عهد به نزد قبر رسول خدا و بعد به نزد مادرم ببر. از آنجا به سوی بقیع حرکت بده و در بقیع دفن کن. پس به روشنی دیده میشود که پیکر مطهر امام مجتبی به نزد قبر پیامبر و در کنار آن، قبر مادرشان فاطمه (سلام الله علیها) برای تجدید عهد برده شده، بعد برای دفن به بقع منتقل شده است.[5] در گزارش دوم از همین کتاب آمده بود: از آن پس امام حسین ایشان را [برای تجدید عهد] به نزد قبر مادر برده، بعد از آن مسجد خارج کرده و در بقیع مدفون ساخت.[6]
همچنین در روایت دیگری در کتاب تاریخ المدینة المنورة، امام صادق (علیه السلام) از پدر گرامیشان نقل نمودهاند که حضرت علی (علیه السلام) فاطمه (سلام الله علیها) را شبانه در منزل خودش که بعد ها به مسجد داخل گردید، دفن کرد.[7]
به این ترتیب، با تضعیف احتمالات قبل و وجود دلایل محکم که برای اثبات آخرین احتمال یعنی دفن شدن در خانه عرضه شد، راهی جز قبول این فرض وجود نخواهد داشت.
📚منابع:
[1] ر.ک: کتاب دختر پیامبر/ محمدعلی/ جاودان/ صص 112 تا 118
[2] معانی الاخبار/ محمد بن علی/ ابن بابویه/ ص267
[3] ر.ک: دختر پیامبر/ محمدعلی/ جاودان ص131
[4] ر.ک: همان/ صص 133 تا 136
[5] کافی/ کلینی/ محمد بن یعقوب/ ج1/ ص300
[6] همان/ ص303
[7] تاریخ المدینة المنورة/ ابن شبه نمیری/ عمر بن شبه/ ج1/ ص106
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
May 11
✍️سلسله یادداشت های «خلاصه کتاب اعتبارسنجی احادیث شیعه»
📝به قلم آقای #امیررضا_ملکی
6️⃣ یادداشت ششم: ویژگی های رجال شیخ طوسی و رجال برقی
💢 علاوه بر فهرست شیخ طوسی و فهرست جناب نجاشی، کتب دیگری نیز از منابع اولیه رجال به حساب میایند.
📘 سوم: رجال شیخ طوسی
🔸این کتاب، «طبقات نگاری» بوده و هدف آن، شناساندن عصر فعالیت راوی است.
🔸نام حدود 6500 نفر از راویان در آن آمده و تقریبا 10% از آنها توصیف شده اند.
🔸بخش اول کتاب، اختصاص به راویانی دارد که بدون واسطه از یک یا چند معصوم علیه السلام روایت کردند. بخش دوم نیز به راویانی پرداخته که با واسطه استاد یا اساتید خویش، احادیثی را از معصومین علیهم السلام نقل کرده اند.
📘 چهارم: رجال برقی
🔸این کتاب نیز همچون رجال شیخ طوسی، «طبقات نگاری» است.
🔸توصیفی در مورد هیچکدام از راویان بیان نشده، جز «عبیدالله بن علی الحلبی» و «فضل البقباق»، که هر دو توثیق شدند. (1)
🔸کتاب با بابی تحت عنوان «أسماء المنکرین علی ابی بکر» به پایان میرسد. در این باب، سخنان افرادی که در جلسه بیعت با خلیفه اول، علیه او احتجاج کردند، آورده شده است.
📚منابع:
1- ر.ک رجال برقی، ش474 و 122.
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
🔰 عدم تحريف قرآن بر اساس یافتههای دانشگاه بیرمنگام انگلستان
❇️ اين دانشگاه در سال 2015 از کشف قرآنی مربوط به زمان پيامبر اسلام (ص) خبر داد.
⬅️ تجزیه و تحلیل رادیوکربن، (پوستی را که متن روی آن نوشته شده)، با دقت 95.4 درصد به دوره بین 568 و 645 بعد از میلاد تاریخ گذاری کرده است. این آزمایش در آزمایشگاهی در دانشگاه آکسفورد انجام شد. در نتیجه این برگها نزدیک به زمان حضرت محمد (ص) است، که بین سالهای 570 و 632 پس از میلاد می زیسته است.
📕در پایان مقاله تصريح شده است که قرآن مذكور با قرآن های امروزی منطبق است
منبع:
www.birmingham.ac.uk/news/latest/2015/07/quran-manuscript-22-07-15.aspx
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
😏 جلسه تفسیر قرآن در سازمان ملل!!!
🌐 توسط دبیرکل سازمان ملل
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
🔶فراتر از دیگران🔶
آنتونی گاررارد نیوتون فلو(Antony Flew) فیلسوف بریتانیایی مکتب فلسفه تحلیلی در ١٩٢٣ متولد شد.
به مدت بیش از نیم قرن وی در جایگاه استادی فلسفه در دانشگاههای آکسفورد، آبِردین، کیل و ریدینگ و به عنوان سخنران در بسیاری از دانشگاههای آمریکایی و کانادایی و در کتاب ها و مقالاتش از بیخدایی دفاع میکرد و به اعتقاد به زندگی پس از مرگ انتقاد می نمود.
آنتونی فلو سه دهه نماد خداناباوری فیلسوفانهای بود که در نقد براهین اثبات وجود خدا و ناتمام نشان دادن آن براهین سعی بلیغی نمود، اما در سالهای پایانی عمر از موضع فلسفی پنجاه ساله خود دست کشید و اعلام کرد مطالعات عمیقتر او در حوزه زیستشناسی مولکولی و ژنتیک او را متقاعد ساختهاست که بدون وجود و اراده خالق، جهان و حیات شکل نمیگیرد. وی در ۸۱ سالگی رسماً تغییر عقیدهاش را اعلام کرد و پذیرفت که جهان آفریده شدهاست و کتاب «خدا هست»: (چگونه معروفترین آتئیست جهان تغییر عقیده داد) را تألیف نمود.
در حالی که خداباوران و الحادگرایان از این خبر حیرت زده شده بودند، او گفت که اتفاق مهمی نیفتاده؛ از آنجا که همیشه پیرو دلیل بوده، اکنون پیشرفتهای اخیر علمی دلایل محکمی برای وجود خدا فراهم آورده است. پس از آن، فلو در حالی که رسانهها به نقل از او جمله «من اشتباه کردم» را تیتر کرده بودند اظهار داشت: «از آنجا که اشخاصی، تحت تاثیر افکار من به گمراهی افتادهاند، بدین وسیله میخواهم زیان عظیمی را که ممکن است به آنها زده باشم جبران کنم».
آنتونی فلو سرانجام در ۲۰۱۰ درحالی که خداباور بود درگذشت.
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
📚 معرفی کتاب 📚
کتاب «خدا وجود دارد» روایتگر گذر آنتونی فلو(۲۰۱۰-۱۹۲۳)، فیلسوف انگلیسی از الحاد به خداباوری است که مقدمه آن را گری هابرماس، دوست قدیمی آنتونی فلو و استاد فلسفه دانشگاه لیبرتی نوشته است. استدلال های او در بخش عمده دوران حیاتش، مورد استفاده متفکران الحادگرای بسیاری بود، تا اینکه او رسما اعلام کرد که به وجود خدا باور پیدا کرده و کتابی که پیش از آن بر رد وجود خدا با عنوان «خدا و فلسفه» نوشته بود به تاریخ پیوسته است.
کتاب خدا وجود دارد به نوعی توبه نامه مکتوب یکی از بزرگترین بی خدایان معاصر در خصوص الحاد و انکار وجود خداست.
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌓آخرین مصاحبه آنتونی فلو؛ دانشمند مشهور آتئیست دانشگاه آکسفورد که خداباور شد.
♨️آقای فلو چی باعث شد به آتئیست شک کنی و به بک طراح هوشمند معتقد بشی؟
🔺 استدلال و تحلیل ایشان دقیق و علمی و قابل تامل هست.
🌐 ارزش انتشار دارد؛ بخصوص با توجه به برخی رویکرد های ضد دینی که در شبکه های اجتماعی منتشر می شود.
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
❇️ سرّ مستودع؛ راز نهفته در وجود مطهر حضرت زهرا(س)
حضرت آیت الله مصباح یزدی(ره):
🔹سؤال: در مورد حضرت زهرا(س) که می گوییم «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَة وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بَنیها وَ سِرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها »، منظور از این سِرِّ الْمُسْتَوْدَعِ چیست؟
🔸جواب: خب اگر این خیلی بیّن بود که سرّ نمیشد. سرّ، آن چیزی است که پنهانی باشد. اجمالاً آنچه میشود گفت این است که حضرت زهرا(س) بااینکه مقام ظاهری امامت نداشتند، امامت مخصوص ائمه است و ایشان امام نبودند، اما ازلحاظ معنوی یک جامعیتی داشتند که مقام ایشان از مقام فرزندانشان پایینتر نبوده و بلکه بالاتر هم بوده است.
🔹آن جامعیتی که خداوند متعال به ایشان عنایت فرموده بوده است و میشود گفت که حتی ظهور فرزندانشان، تجلّی همان مقام جامعیتی است که خداوند متعال به ایشان مرحمت فرموده بود آن یک سرّی است که از فهم ما بالاتر است و همان بود که منشأ این میشد که مثل جبرئیل امینی با ایشان سخن بگوید و الهامات الهی را به ایشان برساند و ایشان چیزهایی را بدانند که دیگران نمیدانستند و با آن عمر کوتاهی که داشتند علوم فراوانی داشتند که غیر از ائمه معصومین و انبیا کسان دیگری دسترسی به چنین علومی نداشتند.
🔸 بههرحال مقام ایشان طبق اعتقاد ما، از همه انبیا، غیر از پدرشان، بالاتر بود. این در سایه یک سرّی بود که در وجود ایشان نهفته بود؛ مقامی بود که خداوند متعال به ایشان عنایت کرده بود؛ اما اینکه حقیقت آن سرّ چیست دستکم بنده از آن سرّ آگاه نیستم.
📎لینک دعوت
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
اندیشکده مستعدان برگزار می کند؛
نشست علمی⬅️مالکیت داده از منظر فقه امامیه
ارائه کننده:حجت الاسلام و المسلمین جهانشاهی حجت الاسلام و المسلمین بابازاده
ناقد:حجت الاسلام و المسلمین تاکی حجت الاسلام و المسلمین سلیمان دبیر علمی: حجت الاسلام و المسلمین عدالت خو 💢زمان نشست: شنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۳۰ 💠 امکان شرکت مجازی برای عموم فرهیختگان فراهم است. 💢لینک شرکت مجازی: https://room.gharar.ir/864c1f2a-392c-4680-820b-b02809ecf9e7 📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3 ❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
🤔تعیین مالک داده چه اهمیتی دارد؟
از آن جایی که تامین نیازهای اولیه انسان، وابسته به دادهها و اطلاعات اوست، بسیاری از دادهها و اطلاعات از دیرباز مورد رغبت عقلا بودهاند. خصوصا در مورد مسائل امنیتی و نظامی، گزارشهای تاریخی فراوانی وجود دارد که نشان میدهد عقلا اهمیت این دادهها و دستیابی به آن را درک میکردند[1]. پیشرفتهای روز به روز بشر، نیاز به این دادهها را گستردهتر نمود و دادهها چنان جوامع را به خود وابسته کرد که سالها پیش برخی نظریه پردازان از انقلاب دادهها و فلسفه رو به رشدی به نام «فلسفه داده گرایی» اسم بردند[2]. امروزه نقش اساسی دادهها در فرهنگ، سلامت، اقتصاد، سیاست، امنیت و تمام ساحتهای زندگی فردی و اجتماعی غیر قابل انکار است؛ کسی در دنیای مدرن پیشرفت میکند که دادههای مفیدتری در اختیار داشته باشد و بتواند با تحلیل صحیح آنها به خوبی از آن استفاده نماید. این رغبت عمومی نزد عقلاء نسبت به داده سبب شده است این مسئله که چه کسانی و با چه میزانی اجازه داشته باشند به این دادهها دست یابند و در آن تصرف کنند، در جوامع حقوقی دنیا به چالشی بزرگ تبدیل شود. آن چه مسئله را پیچیده تر مینماید آن است که مالک بودن دادهها توسط یک شخص، ضرری به مالکیت دیگری نمیزند، از این قابلیت داده با عنوان «رقابت ناپذیری» یاد میشود. این ویژگی سبب شده برخی بحث از مالکیت را بی معنا تلقی نمایند.
💠از دیدگاه اسلامی، انسانها با مالک شدن، حق دارند بیشترین سطح تصرف در مملوک خود را داشته باشند و دیگران را از هر گونه دسترسی به آن منع نمایند؛ مگر در شرایطی خاص که شارع با ضوابطی، این سطح تسلط را محدود کرده است. طبق احکام اسلامی تصرف در ملک دیگری بدون اجازه از او و در شرایط عادی، حرام است، همچنین از نظر وضعی صحت معامله اشیاء، مبتنی بر اجازه مالک است. از طرفی دادهها گر چه در مواردی بی ارزش تلقی شوند؛ اما میتوانند در شرایطی بسیار ارزشمند باشند و در نتیجه قابلیت دارند که به ملکیت اشخاص در بیایند؛ یعنی مالیت نداشتن آنها از روی بی ارزشی ذاتی نیست که طبق برخی مبانی ملکیت در آنها تصویر نشود. با این توضیح، تعیین مالک دادهها نقش محوری در جهت تعیین میزان حق تصرف اشخاص مختلف در دادهها ایفاء میکند.
[1] ن. ک: ابن هشام، السیره،النبویه، ج1، ص 616
[2] (David brooks, The Philosophy of Data: New York Times. 4 February 2013 )
📎لینک اطلاع از نشست "مالکیت داده از منظر فقه امامیه"
https://eitaa.com/mstdnjthd/309
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب استاد آقای محمدتقی اکبرنژاد حفظه الله
سلام علیکم و رحمت الله
مستفاد از آیات قرآن و احادیث اهل بیت علیهم السلام، وجوب جهاد تبیین و لزوم روشنگری و مقابله با تحریف و کج فهمی، بقدر وسع بر همه خصوصا اهل علم است. لذا بنده به عنوان شاگردی از مکتب امام صادق (ع) برای ادای تکلیف، این نامه را به حضرتعالی مینویسم تا اتمام حجت صورت گیرد.
برادر عزیز شما همواره در سخنرانیها و نوشتهها به انتقاد از تفکرات مختلف و تنقیص نظرات اعاظم حوزه پرداخته و بر لزوم مناظره تأکید کرده و اظهار میکنید که حوزه علمیه باید از فضای نقد حداکثری برخوردار باشد.
در همین راستا بارها مشاهیر حوزه را به مناظره دعوت کردهاید و اخیرا فریاد کشیدید و امام راحل عظیم الشان را متهم به "کیش شخصیت" کردید و رهبر معظم انقلاب را عملا نسبت به منتقدین ناشنوا خواندید.
برادرم شما همیشه افرادی را به مناظره دعوت میکنید که از هر لحاظ در وزن بسیار بالاتری از مثل شما قرار دارند و هنگامی که با پاسخ رد از جانب بزرگان مواجه میشوید، فریاد میزنید که چرا دچار خودبزرگ بینی هستند! و جالب اینکه همواره از مناظره با افرادی طفره می روید که همسطح شما هستند. آیا این رفتار، نشانهی همان عیب در جنابعالی نیست!!!
حضرتعالی همواره از رسانه برای ترویج نظرات خود و مظلوم نمایی استفاده میکنید و اگر افرادی به شما نقد تندی کنند آنها را متهم به بی اخلاقی میکنید، این در حالی است که خودتان مکرر به قلههای حوزههای علمیه تاخته و مرزهای اخلاق را بارها دریدهاید و خوب می دانید که اگر باد بکارید لاجرم طوفان درو می کنید!
به هر حال عزیزدل اگر فکر میکنید بدون تحصیلات لازم و تدریس مداوم و استفاده از اساتید مبرز چنان نابغهاید که بهتر از شیخ انصاری (ره) و امام راحل عظیمالشأن، سخن و سیره اهل بیت علیهم السلام را فهمیدهاید پس بسم الله، از نقد ابا نداشته و خود را در معرض مناظره با بنده به عنوان یکی از شاگردان و مریدان کوچک این دو قلهی تاریخ فقاهت و دین شناسی حوزههای علمیه قرار دهید.
حال که《صدای حوزه》پیشنهاد مناظره را مطرح کرده و زحمت میزبانی بیطرف را بر عهده گرفته، بندهی کمترین به عنوان یکی از دوستان خیرخواه و منتقد شما، با سابقه ۱۲ سال تحصیل علوم عقلی و ۲۰ سال تالیف و تدریس در فقه و اصول و اتفاقا هم سن و سال شما، برای دومین بار جنابعالی را دعوت به مناظره میکنم تا عیار نظراتتان تا حدی آشکار شود.
امیدوارم این دعوت علمی را پذیرفته و عملا مناظره، آزاداندیشی و نقد را ارج نهید.
از باب خیرخواهی، یک هفته منتظر مناظره مستقیم با شما هستم در غیر اینصورت در دفاع از مکتب و مرام سیاسی بزرگان و اعاظم شیعه، عمل به تکلیف خواهم نمود.
امید است خداوند متعال ما را موفق به رضای خویش کند.
و السلام
با احترام
سلمان رئوفی
۱۷ آذر ۱۴۰۲
٢٤ جمادی الاولی ١٤٤٥
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
🧐تفاوت موضوع مالکیت داده و اطلاعات با مالکیت معنوی چیست؟
یکی از عناوین پر چالش در زمان کنونی، عنوان مالکیت معنوی است که با تعابیری چون مالکیت فکری، صنعتی یا هنری نیز از آن یاد میشود. ممکن است توهم شود که تفاوتی میان مالکیت داده و اطلاعات و مالکیت معنوی وجود ندارد؛ برای توضیح باید اصطلاح مالکیت معنوی بررسی و سپس با مالکیت داده و اطلاعات مقایسه شود.
مالکیت معنوی اصطلاحی است که امروزه در مسائل حقوقی جایگاه ویژهای دارد و هر کشوری به ناچار برای حمایت از صاحبان آثار، قوانینی را در ارتباط با مالکیت معنوی وضع کرده و بدین جهت در فقه معاصر نیز این عنوان مطرح شده است.
از نظر لغوی این واژه معادل intellectual property است، intellectual در فرهنگ انگلیسی صفت است و به معنای خردمندانه و آنچه به توانایی تفکر، به ویژههای ایدههای پیچیده مربوط میشود به کار برده شده است. property نیز اسم و به معنای شی یا اشیائی است که به کسی تعلق دارد.
موضوع مالکیت معنوی پس از انقلاب صنعتی بیشتر و جدّیتر مطرح شد و دربارۀ طرحهای صنعتی، ادبی و هنری به کار میرود. با گذشت زمان، در معاهدههای جدید مصادیق دیگری نیز به آن اضافی شدند که حمایت از بخش زیادی از دادهها را شامل میشود؛ از این رو برخی محققان نیز مالکیت معنوی را محدود به طرحهای صنعتی و هنری ندانستهاند[۱]. از نظر فقهی نیز گر چه بیشتر فقهاء آن را ناظر به طرحهای صنعتی و آثار ادبی مطرح کردهاند؛ امّا ظاهر تعابیر برخی آن است که مسئله را شامل هر تولیدی دانستهاند[۲]و آنها که فقط درباره موارد خاص فتوا دادهاند نیز جهتش آن بوده که مسئله جزو مسائل مستحدثه است و آنها طبق موضوع روز حکم مسئله را بیان کردهاند؛ حتی برخی از ادله فقهاء برای اثبات یا نفی مالکیت معنوی، هر شی نامحسوس که فرد یا افرادی دارای آن شوند را شامل میشود، اگر چه حاصل تلاش فکری هم نباشد. در مقابل برخی تعیین چنین گسترهای برای مالکیت فکری را به جهت تفاوت مبانی حقوقی نمیپسندند[۳]؛ بلکه تصریح دارند که فقهاء برداشت متفاوتی از مالکیت فکری داشتهاند و پیش فرض مالکیت فکری در زادگاه خود یعنی غرب، آن است که دانش قابل ملکیت نیست؛ از همین رو نظامهای حقوقی غرب به تعیین حقوق اشخاص مختلف در این زمینه پرداختهاند و نه تعیین مالک[۴]. لازم به ذکر است هنوز قوانین مالکیت فکری در جهان[۵] و ایران[۶] شامل تمام دادهها نیست. علاوه بر آن که دادهها حاصل تلاش فکری نیستند و نمیتوان همه ادله اثبات مالکیت معنوی را شامل آن دانست. به هر تقدیر، بسته به تعریف مالکیت معنوی، موضوع مالکیت داده و اطلاعات یا بحثی کاملا مستقل از مالکیت معنوی است یا اینکه تنها در مواردی با آن مشترک است؛ در نتیجه اگر چه این دو مسئله در مواردی به یکدیگر مربوط هستند؛ اما نباید آنها را منطبق با هم قلمداد نمود.
📚 منابع:
[۱] حلیمی، عمران، مبانی فقهی و حقوقی مالکیت معنوی از نگاه مذاهب، پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، شماره 16، ص 63
[۲] مدرسی طباطبایی، فقه و حقوق اعتبارات مالی، ص9
[۳] حکمت نیا، مبانی مالکیت فکری، 32
[۴] حکمت نیا، پرسش شفاهی از ایشان، تیر ماه 1402
[۵] انصاری، حقوق دادهها و هوش مصنوعی، ص 210
[۶] زند، حمایت از دادهها در حقوق موضوعه ایران، ص 91؛ انصاری، مطالعه تطبیقی حمایت از دادههای شخصی در اروپا،آمریکا، چین و ایران، ص ۲۵۴)
📎لینک اطلاع از نشست "مالکیت داده از منظر فقه امامیه"
https://eitaa.com/mstdnjthd/309
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
🤔درباره مالکیت داده و اطلاعات چه تحقیقاتی شده است؟
به جهت کاربرد روزانه دادهها و اطلاعات و نقش پر رنگ آنها در زندگی بشری، کشورهای مختلف جهان به این فکر افتادند که ضوابطی برای تعیین میزان حقوق هر فرد نسبت به آنها مشخص کنند. آقای
دکترباقر انصاری با همکاری گروهی از محققین، تلاشهای ارزشمندی در جهت ارائه گزارههای حقوقی این موضوع در سطح بین الملل و ایران داشتهاند و سه کتاب «حقوق دادهها و هوش مصنوعی»، «حمایت از دادهها در حقوق موضوعه ایران» و «مطالعه حمایت از دادههای شخصی در اروپا، آمریکا، چین و ایران» را به رشته تحریر در آوردهاند. همچنین آقای دکتر باقر شاملو با تلاش برای تدوین کتاب «دانشنامه رفتار سایبری»، گزارش قابل توجهی از برخی جوانب حقوقی مسئله دادهها در خصوص فضای مجازی در ایران ارائه دادند. آقای دکتر پروین با همکاری خانم دکتر شیما عطار، در مقاله «حقوق اتحادیه اروپا و چالش شناسایی حق مالکیت بر داده در عصر اقتصاد دیجیتال»[1]، به نیاز سنجی وضع قوانین مشخص در این زمینه پرداخته و فقدان آن در قوانین اروپا را به عنوان یک معضل تشخیص داده است. با این همه، تعیین ضوابط فقهی مسئله که زیر بنای حقوق اسلامی است، احتیاج به پژوهشهای مستقل دارد. با وجود اهمیت مسئله و با عنایت به نوظهور بودن آن، پژوهش در جنبه فقهی تعیین مالک دادهها و اطلاعات پیشینه طولانی ندارد. در سال 1397 آقای دکتر سید علیرضا فروغی با همکاری خانم دکتر سیما حسین زاده، مقاله «بررسی فقهی و حقوقی مالیت و مالکیت دادههای دیجیتال در فضای سایبری»[2] را منتشر نمودند. این مقاله گر چه اختصاص به دادههای فضای مجازی دارد؛ اما مبانی فقهی اشاره شده در آن شامل سایر دادهها هم هست و صرفا از جهت موضوع شناسی با بررسی مالکیت بر سایر دادهها تفاوت میکند. نگارنده در این مقاله با دسته بندی دادهها در فضای مجازی، آن دستهای را که حاصل کار مولد و حیازت هستند را ملک حیازت کننده دانسته است[3]؛ با این حال به نظر میرسد جنبه حقوقی بحث در نظر ایشان پررنگتر بوده و از این جهت به توضیح دقیق قاعده حیازت و مبانی آن و همچنین سایر عناوین فقهی مرتبط اشاره نشده است. در سال 1399 حجت الاسلام و المسلمین ابوالحسن حسنی، با انتشار کتابچهای به عنوان «مالکیت در فضای مجازی از منظر فقهی»، نظریه مالکیت تو در تو را درباره مالکیت دادهها و اطلاعات مطرح نمودند؛ ایشان معتقدند افراد مختلفی میتوانند با حیثیتهای مختلف مالک دادهها باشند و مثال میزنند که اگر علی پارچهای داشته باشد و موجهای موجود در این پارچه رابه تملیک حسن در بیاورد و حسن نیز به حسین اجازه دهد تا با این امواج نقاشی بکشد، همه مستقلا مالک محصول نهایی هستند. در فضای مجازی نیز ایشان دادهها را به همین شیوه تحلیل کرده و افراد مختلف را از جهاتی مالک محصول نهایی میدانند[4]. این پژوهش رویکرد فقهی دارد و از این جهت ارتباط خوبی با مسئله دارد؛ اما به نظر میرسد برای تعیین مالک از نظر فقهی، قابلیتی که در دادهها تصویر شده لااقل شامل هر دادهای نیست و باید وجه مالک شدن، با عنایت به اسباب شرعی ملکیت تبیین شود. 📚 منابع: [1] پروین، مجله حقوق بین المللی، شماره 65، ص 302-281 [2] فروغی، بررسی فقهی و حقوقی مالیت و مالکیت دادههای دیجیتال در فضای سایبری ، دوفصلنامه فقه و حقوق خصوصی، شماره 3، ص 53-35 [3] همان، ص 52 [4] حسنی، مالکیت در فضای مجازی از منظر فقهی، ص 43-38 📎لینک اطلاع از نشست "مالکیت داده از منظر فقه امامیه" https://eitaa.com/mstdnjthd/309 ❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
🤔داده و اطلاعات چه فرقی با هم دارند؟
«دادهها»[1] و «اطلاعات»[2] از نظر لغوی مترادف یکدیگر شناخته شدهاند و به معنای واقعیتهای درباره اشخاض، موقعیتها و .... هستند. اما از نظر اصطلاحی «دادهها» را میتوان به نمادهایی که ویژگیهای اشیاء و رویدادها را نشان میدهند تعریف کرد. آنها صرفا واقعیتها و پدیدههای طبیعی را در قالب اعداد، عکسها و تصاویر منعکس میکنند. از این جا تفاوت «داده» با اطلاعات روشن میشود؛ «اطلاعات» از «دادهها» ساخته میشوند و میتوان آن را دادههایی با معنای افزوده تعریف کرد. به بیانی روشن، پردازش دادهها که سبب افزایش سودمندی آنها میشود، اطلاعات را میسازد[3]. دادهها در حقوق امروز تقسیم بندیهایی شده و برای هر کدام صاحبان حقی اعتبار شده است[4].
📚 منابع:
[1] data
[2] information
[3] انصاری، حقوق دادهها و هوش مصنوعی، ص68
[4] انصاری، حقوق دادهها و هوش مصنوعی، ص 74، 93، 119، 123، 127، 134، 146
📎لینک اطلاع از نشست "مالکیت داده از منظر فقه امامیه"
https://eitaa.com/mstdnjthd/309
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
#گزارش_تصویری
نشست مالکیت داده از منظر فقه امامیه
ارائه کنندگان: حجج اسلام #جهانشاهی و #بابازاده
ناقدین: حجج اسلام #تاکی و #سلیمان
دبیر علمی:حجت الاسلام و المسلمین #عدالت_خو
📎لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
120101_001.MP3
23.45M