پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و بیستم
موضوع: پرهیز از کلام بدون علم
«...وَ لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ، وَ إِنْ قَلَّ مَا تَعْلَمُ...»
...و نگو آنچه را که نمی دانی، و اگرچه کم است آنچه را که می دانی...
توضیح کوتاه: اگر سخن بدون علم آمد پشت سر این سخن، خطا می‌آید و قاعدتاً آن شخص به دلیل ندانستن و به دلیل دانسته های خودش که از روی بی علمی و نادانی است خودش و دیگران را لگدمال می‌کند.
و اگرچه کم می‌دانی ولی آنچه را که نمی‌دانی، نگو.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و بیست و یکم
موضوع: ملاک سخن گفتن در مورد دیگران
«...وَ لَا تَقُلْ مَا لَا تُحِبُّ أَنْ یُقَالَ لَکَ...»
...و نگو آنچه را که دوست نمی‌داری برای تو گفته شود...
توضیح کوتاه: این عبارت فرع بر آن عبارت قبل یعنی «وَ لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ» است. زیاده گویی وقتی جاهلانه شد تجاوز به حدود و حقوق دیگران می‌شود. دستگاه ایمان هر زیاده گویی بدون علم را مذموم و ناپسند می داند. شخص زیاده گو وقتی می‌خواهد در مورد دیگران سخن بگوید به دلیل پرگویی که دارد به حقوق آنها تجاوز می‌کند و آنچه را که نباید بگوید می‌گوید، این در حالی است که خودش دوست ندارد آن سخنانی که در مورد دیگران می‌گوید در موردش گفته شود. پس او باید بنشیند و اندیشه کند و به فطرت پاک و زلالی که خداوند به او عطا کرده است گوش کند و خوشنودی و نارضایتی خودش را معیار و میزان قرار بدهد و خود را مخاطب کلام حضرت بداند تا اینکه آنچه را که دوست ندارد در موردش گفته شود، نگوید.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و بیست و دوم
موضوع: مقام کُنْ فَیَکُون امام
«...وَ اعْلَمْ...»
...و بدان...
توضیح کوتاه: «اعْلَمْ» فعل امر معصوم علیه السلام است که به آن مقام «کُنْ» می‌گویند. اگر معصوم علیه السلام به شما بگوید: «اعْلَمْ» پس شما می‌فهمید و یاد می‌گیرید و عالم و دانا می‌شوید. منتها باید خودتان را در معرض آن قرار بدهید، چون مقام، مقام تکوین است. شما اگر کاسه را به سمت آسمان بگیرید و باران بیاید پر می‌شود و اگر کاسه را برعکس کنید آب در آن داخل نمی‌شود. حضرت می‌فرماید: خودت را در معرض کلام معصوم قرار بده یاد می‌گیری. «اعْلَمْ» بدان پس «تَعلَمْ» می‌آموزی و عالم می‌شوی. در ادامه حضرت به جملاتی اشاره می‌فرمایند که موجب عالم شدن افراد مخاطب می‌شود.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و بیست و سوم
موضوع: عجب، آفت مغزها
«...أَنَّ الْإِعْجَابَ ضِدُّ الصَّوَابِ، وَ آفَةُ الْأَلْبَابِ...»
...[و بدان] بی تردید خودپسندی ضد درستی است و آن آفت خردها است...
توضیح کوتاه: عُجب به نفس یعنی شخص فکر می‌کند آن چیزی را که انجام می‌دهد لطفی در حق خدا است و آن را زیاد به حساب می‌آورد. امام سجاد علیه السلام می‌فرمایند: «وَ لا تُفْسِدْ عِبادَتى بِالْعُجْبِ» (صحیفه سجادیه، دعای ۲۰)؛ و عبادت مرا با عجب (خودپسندی) فاسد نکن.
هرچه در عالم صادر می‌شود و در موقع و موضع خودش قرار می‌گیرد بدون اذن معصوم اتفاق نمی‌افتد. اگر علم پیدا کردی و فهمیدی یعنی در واقع به همان مقام «کُنْ» معصوم رسیدی. پس خودپسند مباش.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و بیست و چهارم
موضوع: تلاش برای خود، اصل اولیه نجات خود است، سزاوارترین شخص نسبت به انسان
«...فَاسْعَ فِی کَدْحِکَ، وَ لَا تَکُنْ خَازِناً لِغَیْرِکَ...»
...پس در سختی کشیدنت تلاش کن و خزانه دار برای دیگران نباش...
توضیح کوتاه: «کَدْح» به نوعی از تلاش می‌گویند که همراه با سختی باشد.
تلاش برای سرگرمی‌های دنیوی مثل خوردن و نوشیدن تلاش هست ولی با سختی و مشقت نیست بلکه با لذت است.
عبارت «لَا تَکُنْ خَازِناً لِغَیْرِکَ» یعنی بانک دیگران نشو و برای غیر خودت جمع کننده نباش. اگر تلاش می کنی برای خودت تلاش کن و خزانه دار خودت باش، نه دیگران.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و بیست و پنجم
موضوع: خشوع در مقابل پروردگار
«...و إِذَا أَنْتَ هُدِیتَ لِقَصْدِکَ فَکُنْ أَخْشَعَ مَا تَکُونُ لِرَبِّکَ...»
...و زمانی که تو به مسیر میانه راهنمایی شدی پس برای پروردگارت خاشع‌ترین حالتی که بر آن هستی، باش...
توضیح کوتاه: «قَصْد» یعنی مسیر میانه که نه در آن افراط باشد و نه تفریط.
نتیجه ی میانه‌روی این است که تبدیل به انسانی می‌شوی که خاشع‌ترین است. خشوع با افراط و تفریط حاصل نمی شود بلکه با قصد (میانه روی) به دست می‌آید. خشوع، به آن حالت قلبی می گویند که انسان در مقابل مالک و صاحب اختیار خودش کرنش می کند.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
توضیح بیشتر:
مبدأ کار خود شما هستید و مقصد نیز خود حقیقت شما هستید که این باید کشف شود «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ...»؛ آن کس که خودش را شناخت پس بی تردید پروردگارش را خواهد شناخت (بحارالانوار، ج ۲ ص ۳۱، باب ۹، ح ۲۲). معرفت الله غایت و مقصد است که معرفت الله معرفت به خود است. هرچه در بیرون پیدا کنید ناقص است و هر معرفتی که بخواهید در بیرون کسب کنید معرفت آفاقی است و ناقص است. خداوند را از روی شتر نمی‌شود به نحو کامل شناخت. آن آیه ی شریفه ی «أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَی الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ»؛ پس آیا به شتر نمی‌نگرید که چگونه آفریده شده است (سوره غاشیه، آیه ۱۷) برای کسانی است که در مرحله پایینی قرار دارند. قرآن برای همه ی کلاس‌ها و برای همه ی سطوح درس دارد. هر کسی که سطح فهمش پایین است به او می‌گویند: به شتر نگاه کن. شتر که باشد شتر آفرین هم باید باشد. این یک نوع از سطح معرفت است اما سطوح دیگری نیز دارد که حضرت امام امیرالمؤمنین علی علیه السلام می‌فرمایند: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الْمُتَجَلّي لِخَلْقِهِ بِخَلْقِهِ، وَ الظَّاهِرِ لِقُلُوبِهِمْ بِحُجَّتِهِ...»؛ ستایش برای خداوندی است که با مخلوقاتش برای مخلوقاتش تجلی فرمود و با حجتش برای قلوبشان آشکار گردید (نهج‌البلاغه، خطبه ۱۰۸). خداوند اگر ظاهر است برای قلوب بندگان ظاهر است و شما خارج از آن چیزی پیدا نکنید. طالب علم باید به دنبال آن سطح از معرفت باشد. شناختی که پی بردن از معلول به علت باشد ناقص است. وقتی که شما به خواب رفتید چون متوجه معلول نیستید علت هم از بین می‌رود و این خداشناسی، خداشناسی کاملی نیست. خداشناسی رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم اینگونه بود که فرمودند: «...تَنَامُ عَیْنِی وَ لَا تَنَامُ قَلْبِی...»؛ چشمم می خوابد و قلبم نمی خوابد (بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۳۳۲، باب ۱۱، ح ۲۷). آن همان معرفت فطری است که همان معرفت حضوری و درونی است و نه حصولی.
پس هر آنچه که حضرت در این عبارت کوتاه می‌فرمایند اشاره به این حقیقت معرفت نفس است، نه اینکه تصور کنید زمانی که می‌میرید یه کوه عظیمی جلوی شما است و به شما می‌گویند: این مسافت طولانی را باید بروید و تا به پشت آن برسید و بعد دره‌ای است که باید از آن بگذرید و بعد به کوهی می‌رسید و بعد... (مثل داستان‌های هزار و یک شب)، آن وقت نجات پیدا می‌کنید. خیر، اینگونه نیست. هرچه سختی می‌بینید برای همان سیر و سلوکی است که نکشیدید. در دنیا بالاختیار و در آنجا بالاجبار باید آن را تحمل کنید. ساده‌ترین کار این است که در دنیا این هفتاد و هشتاد سال طی طریق بشود وگرنه در آنجا هر روز مثل هزار سال است «...وَ إِنَّ یَوْمًا عِندَ رَبِّکَ کَأَلْفِ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّونَ»؛ و بی گمان یک روز نزد پروردگارت، مانند هزار سال از سال‌هایی است که شما می شمرید (سوره حج آیه ۴۷). یعنی اگر ما یک روز بخواهیم برای سیر و سلوک معطل بشویم و خباثت و اوثان و اوساخ از قلب بیرون برود اقلّاً هزار سال طول می‌کشد. حالا خدا نکند که کسی کارش به قیامت بکشد که در آنجا هر روز ۵۰ هزار سال است.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
نکته اول:
حضرت هم خطر را متوجه انسان می‌کند و همراه نجات را متوجه او می‌کند «...وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ...»؛ و هر کس باید دقت کند که چه چیز برای فردا پیش می‌فرستد (سوره حشر، آیه ۱۸). دقت کن و ببین که برای فردا می‌خواهی چه کار کنی. هیچکس از بیرون منتظر نباشد بله عوامل هدایت هستند که ارشاد و امداد می‌فرمایند ولی اگر کسی نخواهد فایده‌ای ندارد. ابوجهل اگر نخواهد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هم بالای سرش باشد فایده‌ای ندارد. از عجایب روایات این است كه وقتى جهنميان در جهنم در عذابند، ناگهان مى بينند كه اوضاع دگرگون شد و نسيمى خوش و معطر وزيدن گرفت، مى گويند: چه شده؟ به آنها گفته مى شود، پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) از كنار دوزخ عبور مى كند، به يُمن قدوم او اين نسيم خنك مى وزد، به ابوجهل گفته مى شود: همين اكنون برو به حضور محمد (صلى الله عليه وآله) ايمان بياور، او گويد: مى سوزم و مى سازم و به محمد (صلى الله عليه وآله) ايمان نمى آورم (داستان‌های صاحب دلان، محمد محمدی اشتهاردی، داستان ۱).
اگر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله هم بالای سر انسان باشد اگر خود انسان طالب نباشد موفق نمی‌شود و اهل نجات نمی‌شود.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
نکته دوم:
انسان هم صراط و هم سالک و هم مبدأ و هم معاد است، همه چیز خودش است به تعبیر امام امیرالمؤمنین علی علیه السلام: «أ تزعم أنك جرم صغير و فيك انطوى العالم الأكبر»؛ آیا تو گمان می‌کنی جرم کوچکی هستی در حالی که در تو بزرگترین عالم گنجانیده شده است (کتاب بهج الصباغه، ج ۸، ص ۲۳۵). روز قیامت هم به تو می‌گویند: «اقْرَأْ کِتَابَکَ کَفَی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیبًا»؛ نامه ی خودت را بخوان که امروز خودت به عنوان حسابرسی بر خودت کافی هستی (سوره اسراء، آیه ۱۴). حسابگر نمی‌خواهی نامه‌ات را بخوان کافی است. «وَبَرَزُوا لِلَّهِ جَمِیعًا...»؛ و برای خداوند همگی آشکارند (سوره ابراهیم، آیه ۲۱) همه چیز برای خداوند واضح است. حسابگر خودت هستی میزان خودت هستی همه چیز خودت هستی تطایر کتب خودت هستی و هیچگونه منافاتی ندارد با آنجا که فرمود: میزان علی بن ابیطالب علیهم السلام است «....الْمِیزَانُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام...»؛ میزان امیرالمؤمنین علیه السلام است (بحارالانوار، ج ۳۵، ث ۳۷۲، باب ۱۶، ح ۲۲).
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
نکته سوم:
کلمه ی «أمامك» که به معنای «پیش روی تو» است، منظور از آن پیش روی مکانی نیست بلکه مانند آنجا است که گفته می شود پیش روی تو یا سعادت است و یا شقاوت است.
کلمه ی «طریق» که جمع آن طُرُق است غیر از کلمه ی «صراط» است که اصلاً جمعی در علم لغت برای آن ذکر نشده است و یک راه بیشتر به سمت خدا نیست و آن راه امام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیهما السلام است «...الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِیمُ عَلِیٌّ علیه السلام...»؛ راه مستقیم امام علی علیه السلام است (بحارالانوار، ج ۹۶، ص ۱۹۷، باب ۱، ح ۴۷).
اما در این عبارت کلمه ی «طریق» استخدام شده است که جمع آن «طُرُق» است. از این کلمه معلوم می‌شود هر کسی راهی است برای افتادن در صراط مستقیم و هر کسی یک جاده‌ای در نفسش کشیده شده است تا ملحق به صراط مستقیم بشود.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
نکته چهارم:
کلمه ی «بعیدة» یعنی دور. این بعید (دور) قابل جمع با قریب (نزدیک) است. دورِ نزدیک وصف خدا است. آن چیزی که حس دور بودن را ایجاد می‌کند موانع سلوک و حجاب‌ها هستند وگرنه «وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ» (سوره ق، آیه ۱۶). نزدیک‌تر از رگ گردن به انسان چیزی نیست چون حیات انسان به رگ گردن است و از حیات به انسان چیزی نزدیک‌تر نیست چون خودت حیات هستی دو چیز نیست که فاصله‌ای بخواهد باشد. راه بسیار دور است تا اینکه خودت را پیدا کنی. نزدیک است چون خودت هستی و دور است چون سلوک باید کنی و حجاب‌ها را برداری. هفتاد هزار حجاب بین انسان و خدا است (بحارالانوار، ج ۱۸، ص ۳۹۸، باب ۳، حدیث ۱۰۱).
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات
نکته پنجم:
«مشقة شدیدة» این مسافت طولانی پر از مشقت است مانند مشقت تکلیف. مهمترین امری که مشقت را زیاد می‌کند خویشتن داری در مقابل گناه است. چقدر سخت است انسان در مواجهه با گناهی بخواهد خویشتنداری کند. این امر بسیار سختی است.
در پیش روی تو است یعنی نمی‌توانی از آن فرار کنی. اگر در اینجا مثل آیت الله بهجت رحمت الله علیه نشد جای دیگر بالاضطرار و القهر و الغلبه تو را می برند. اگر تو نخواهی بروی تو را می کِشَند (أَمامَك).
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
#جهاد_تبیین_واجب_عینی_فوری
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای #برون_رفت از #تمام_مشکلات