پای درس نهج‌البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و بیست و هشتم
موضوع: سرانجام بد
«...فَلَا تَحْمِلَنَّ عَلَی ظَهْرِکَ فَوْقَ طَاقَتِکَ، فَیَکُونَ ثِقْلُ ذَلِکَ وَبَالاً عَلَیْکَ...»
...پس هرگز بر گرده‌ات بالاتر از توانایی‌ات بار نگذار، پس سنگینی آن سرانجام بدی بر تو می شود...
توضیح کوتاه: این از براهینی است که قیاسش با خودش است و نیازی به استدلال ندارد. همه می‌دانند و همه در دنیا می‌فهمند حتی آن بودایی که در چین است هم می‌فهمد که گذاشتن بار بر دوش آن هم بالاتر از طاقت، غیر عقلایی است. حضرت امام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام به یک اصل عقلایی اشاره می‌کنند، می‌فرمایند: نباید بر گرده ی خودت چیزی بار کنی که فوق طاقتت باشد چون همین توشه‌ای که خودت برای خودت آماده کرده ای وبال بر گردنت می‌شود. فرموده‌اند: جهنم خاموش است هیزمش را مردم می‌آورند «...فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِی وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجَارَةُ...»؛ پس از آتشی که آتش گیره ی آن انسان‌ها و سنگ‌ها هستند پرهیز کنید (سوره بقره آیه ۲۴). «وَقُودُ» به معنای چیزی است که آتش می‌گیرد یعنی چوب جهنم خود مردم هستند و این هیزم را مردم با گرده ی خودشان می‌آورند.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ی ۳۱
قسمت صد و بیست و نهم
موضوع: کمک به نیازمند، توشه ی آخرت
«...وَ إِذَا وَجَدْتَ مِنْ أَهْلِ الْفَاقَةِ مَنْ یَحْمِلُ لَکَ زَادَکْ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ، فَیُوَافِیکَ بِهِ غَداً حَیْثُ تَحْتَاجُ إِلَیْهِ فَاغْتَنِمْهُ وَ حَمِّلْهُ إِیَّاهُ...»
... و زمانی که از اهل فقر کسی را یافتی که برای تو توشه‌ات را تا روز قیامت به دوش می‌کشد در نتیجه، او فردا آن توشه را کامل به تو پس خواهد داد آنجا که به آن نیازمند هستی پس او را غنیمت بشمار و آن توشه را بر دوش او بگذار...
توضیح کوتاه: چه ذخیره کننده‌ای و چه بانکی بهتر از شخص فقیر که در این دنیا از اضافه ی اموالت به او می‌دهی و در آخرت به طور کامل آن را به تو پس خواهد داد!؟ اگر اضافه ی مال داده نشود برای ورثه می‌ماند اما اگر این اضافه را در زمان حیاتت بخشیدی فردا به طور کامل به دستت خواهد رسید همان جا که تو به آن توشه محتاج هستی. پس اگر یک چنین انسان فقیری را پیدا کردی او را غنیمت بشمار.
حضرت امام امیرالمؤمنین علی علیه السلام فقیر را برای کسی که پول دارد و خرج می‌کند غنیمت می‌دانند بر خلاف برخی که آن را وزر و وبال می‌داند. در نهج‌البلاغه است که فقیری که به سمت شما می‌آید فرستاده ی خدا است «إِنَّ الْمِسْكِينَ رَسُولُ اللَّهِ، فَمَنْ مَنَعَهُ فَقَدْ مَنَعَ اللَّه، وَ مَنْ أَعْطَاهُ فَقَدْ أَعْطَى اللَّهَ»؛ همانا فقیر، فرستاده ی خدا است پس هر که او را منع کند پس به یقین خداوند را منع کرده است و کسی که به او ببخشد پس به خداوند بخشش کرده است (نهج‌البلاغه، حکمت ۳۰۴).
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و سیم
موضوع: توشه ای برای آخرت _ فرصتی بدون جبران
«...وَ أَکْثِرْ مِنْ تَزْوِیدِهِ وَ أَنْتَ قَادِرٌ عَلَیْهِ، فَلَعَلَّکَ تَطْلُبُهُ فَلَا تَجِدُهُ...»
...و آن شخص را از توشه دادن زیاد کن در حالی که تو بر آن توانا هستی پس چه بسا تو او را طلب کنی پس او را نیابی...
توضیح کوتاه: این عبارت «وَ أَنْتَ قَادِرٌ عَلَیْهِ» یعنی به اندازه توانایی‌ات، نه بالاتر از طاقتت «لَا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا» (سوره بقره آیه ۲۸۶).
اگر ضمیر عبارت «تَطْلُبُهُ» به اکثار و زیاد کردن برگردد معنای عبارت اینگونه می‌شود: چه بسا زیاد کردن را طلب کنی و دیگر این زیاد کردن را نبینی (سن تو که بالا می‌آید دوست داری عمل صالح انجام بدهی ولی حال نداری که انجام بدهی).
اما اگر ضمیر به «مَنْ» موصول که در عبارات گذشته آمده بود برگردد یعنی آن کسی که قرار است بار را به دوش بکشد یعنی «مَنْ یَحْمِلُ لَکَ زَادَکْ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ» معنا اینگونه می‌شود: شاید یک زمانی به دنبال کسی باشی که بارت را به دوش بکشد پیدا نکنی (روز قیامت این طرف و آن طرف را نگاه می‌کنی ببینی کسی پیدا می‌کنی بارت را بدوش آن بگذاری اما پیدا نمی‌کنی بایستی در دنیا این کار را می‌کردی).
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و سی و یکم
موضوع: قرض دادن غنیمتی برای قیامت
«...وَ اغْتَنِمْ مَنِ اسْتَقْرَضَکَ فِی حَالِ غِنَاکَ، لِیَجْعَلَ قَضَاءَهُ لَکَ فِی یَوْمِ عُسْرَتِکَ...»
... و غنیمت بشمار کسی را که در حال بی نیازی‌ات از تو قرض بخواهد تا اینکه در روز دشواری‌ات (نیازمندی‌ات) پرداختش را برای تو قرار بدهد...
توضیح کوتاه: اگر کسی توان این را دارد که به کسی قرض بدهد حتماً این کار را بکند چون در دنیا همان مال را به او بر می گردانند و در آخرت طبق روایات وعده ی هجده برابر پاداش به او داده شده است. بنابراین آن کسی را که برای گرفتن قرض پیش تو می آید غنیمت بشمار، چرا که در آن روزی که روز نیازمندیِ تو است آن را به تو پس خواهد داد آن هم به گونه ای که هجده برابر است.
بین صدقه و قرض فرق است. در صدقه آبروی شخصی که به او صدقه داده می شود حفظ نمی شود اما در قرض آبروی شخص قرض گیرنده محفوظ است. پاداش کسی که صدقه می دهد ده برابر است اما پاداش قرض دهنده هجده برابر است. طبق روایات شخص قرض دهنده خودش را برای گرفتن صدقه ضایع نمی‌سازد. «أَنَّ أَجْرَ الْقَرْضِ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ ضِعْفاً مِنْ أَجْرِ الصَّدَقَةِ لِأَنَّ الْقَرْضَ یَصِلُ إِلَی مَنْ لَا یَضَعُ نَفْسَهُ لِلصَّدَقَةِ لِأَخْذِ الصَّدَقَةِ»؛ همانا پاداش قرض دادن هجده تا است در حالی که دو برابر از پاداش صدقه است چون قرض به دست کسی می‌رسد که خودش را برای گرفتن صدقه ضایع نمی‌سازد (بحارالانوار، ج ۱۰۰، ص ۳۴۰، باب ۱، ح ۱۱)
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و سی و دوم
موضوع: گردنه های سخت
«...وَ اعْلَمْ أَنَّ أَمَامَکَ عَقَبَةً کَئُوداً، الْمُخِفُّ فِیهَا أَحْسَنُ حَالاً مِنَ الْمُثْقِلِ، وَ الْمُبْطِئُ عَلَیْهَا أَقْبَحُ حَالاً مِنَ الْمُسْرِعِ...»
...و بدان همانا پیش روی تو گردنه ی بسیار دشواری است، سبکبار در آن گردنه، حالش از سنگین بار نیکوتر است و کند رونده بر آن گردنه حالش از تند رونده زشت تر است...
توضیح کوتاه: آسان‌ترین گردنه‌هایی که در روایات آمده است مرگ است و سخت‌ترین آن عالم عرض علی الله است همان روزی که انسان بر خدا عرضه می‌شود.
کسی که بارش سنگین است کند می‌رود اما کسی که بارش سبک است تند می‌رود. این دو جمله در واقع لازم و ملزوم هم هستند یعنی لازمه ی سنگین بودن، کند بودن است و لازمه ی سبک بودن، تند رفتن است.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
نکته:
همه ی انسان‌ها الان در حال حرکت به سمت یک مقصدی هستند و همه ی ما بالاخره وضعیتمان از دو مقصد خارج نیست. بزرگترین تهدید در همین عبارت است که حضرت راه سومی برای انسان قرار نداده است مقصد یا بهشت است و یا جهنم. مخاطب موجودی است به نام انسان و همه انسان‌ها مسیرشان در نهایت یک مهبطی دارد. فرموده‌اند: چون طریق داری مهبط هم داری. از راه وقتی حرکت می‌کنی به هر حال در یک جایی باید منزل و مأوی بگیری. یا العیاذ بالله آتش است و یا نعیم واسع بهشت.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج‌البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و سی و چهارم
موضوع: توشه ی آخرت
«...فَارْتَدْ لِنَفْسِکَ قَبْلَ نُزُولِکَ...»
...پس پیش از فرود آمدنت برای خودت پیش بفرست...
توضیح کوتاه: کلمه ی «ارتدّ» از ماده ی «رَوْد» و «رائد». «رائد» یعنی آن کسی که قبل از کاروان یا گروهی برای یافتن جا می‌رود تا در آنجا منزل کنند و استراحت کنند.
حضرت امام امیرالمؤمنین علی علیه السلام می‌فرمایند: برای خودت پیش بفرست. این عبارت کنایه از عمل صالح است. یعنی وقتی می‌خواهی در یک جایی منزل بگیری، اول اسباب و اثاثیه‌ای با خودت ببر و در جایی بینداز و تشکیلاتی آماده کن.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
نکته ی مهم:
کلمه ی «حلول» بسیار مهم است و به یک مطلب مهمی اشاره می‌کند. بین حال و محل و بین نازل و منزل دوئیت نیست و دوتا چیز نیستند. برخی از فلاسفه مانند علامه حسن‌زاده آملی رحمة الله علیه عینیت عمل و عامل را بررسی می‌کنند و می‌گویند: عمل و عامل و علم و عالم عین هم هستند و تو خودت همان عمل صالح هستی و هرچه می‌سازی خودت هستی. اگر خودت را می‌سازی یک جای دیگری را نمی‌سازی. زمانی که تو اهل ایمان هستی و عمل صالح انجام می‌دهی خودت در حال تغییر هستی و تغییر می‌کنی، نه اینکه بیرون تغییر می‌کند. ایمان و عمل صالح تو را می‌سازد و تو را (ذات خودت را) بالا می‌برد. به همین دلیل است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم زمانی که در جلسه‌ای می‌نشینند با بقیه ی مؤمنان متفاوت هستند. اگر تفاوت عمل صالح در بیرون ظاهر می‌شد پس این ذوات نباید با هم فرقی داشته باشند و این ذات می‌بایست عین ذات دیگر باشد. قرآن به آسانی و به گونه‌ای لطیف به این موضوع می‌پردازند «هُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ اللَّهِ...» ( سوره آل عمران آیه ۱۶۳)؛ یعنی اهل بهشت خودشان درجات هستند. و این آیه غیر از آن آیه است که خداوند تبارک و تعالی فرمود:«...لَهُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ رَبِّهِمْ...» ( سوره انفال آیه ۴).
بنابراین خود شما محل و منزل هستید و خود شما مأوی هستید و خود شما درجات بهشت هستید.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و سی و ششم
موضوع: راه بدون بازگشت و جبران
«...فَلَیْسَ بَعْدَ الْمَوْتِ مُسْتَعْتَبٌ وَ لَا إِلَی الدُّنْیَا مُنْصَرَفٌ...»
...پس، هیچگونه درخواست رضایتی پس از مرگ نیست و هیچ برگشتی به سمت دنیا نیست...
توضیح کوتاه: کلمه ی «مُستَعتَب» به معنی طلب عُتبی و رضایت است. این عبارت شریف تهدید بسیار بزرگی است. بعد از مرگ گفتن «غلط کردم» نیست و معذرت خواهی دیگر سودی ندارد. برخی به خداوند عرض می‌کنند: «...رَبِّ ارْجِعُونِ، لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَکْتُ»؛ پروردگار من مرا برگردان، باشد که من عمل صالح انجام بدهم در آنچه که ترک کردم. در جواب به آنها گفته می شود: «کَلَّا إِنَّهَا کَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا...»؛ هرگز! این، کلمه ای است که او آن را می گوید ( سوره مومنون آیات ۹۹ و ۱۰۰). این آیه نیز تهدید زیادی در آن است. نمی گوید: برگردم و ایمان بیاورم بلکه می‌گوید: برگردم عمل صالح انجام بدهم. معلوم می‌شود ایمان به تنهایی کافی نیست.
نه در آنجا توبه است و نه به دنیا اجازه ی بازگشت است یعنی از هر دو طرف در بسته است آنجا توبه نیست و اینجایی که توبه هست اجازه به عقب برگشتن نیست. البته در آیه توهین نیز هست. خداوند نمی فرماید: «إِنَّهَا کَلِمَةٌ اَنتَ قَائِلُهَا»؛ این سخنی است که تو آن را می گویی، بلکه می فرماید: «إِنَّهَا کَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا»؛ این سخنی است که او آن را می گوید. گویا با یک شخص دیگری صحبت می‌کنند و این نهایت وهن آن مخاطب است.
مگر کسی جز امیرالمؤمنین سلام الله علیه می‌تواند این گونه سخن بگوید!؟ کلام حضرت فلسفه نیست ولی به گونه‌ای سخن می‌فرماید که قسم سومی نمی‌ماند. اصلا از شأن اهل بیت علیهم السلام به دور است که بخواهند فلسفی سخن بگویند. این کتاب، کتاب هدایت است. فلسفه کتاب هدایت نیست.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه ۳۱
قسمت صد و سی و هفتم
موضوع: دعا
«...وَ اعْلَمْ أَنَّ الَّذِی بِیَدِهِ خَزَائِنُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ قَدْ أَذِنَ لَکَ فِی الدُّعَاءِ...»
...و بدان همانا آن کسی که گنجینه‌های آسمان‌ها و زمین به دست او است بی‌تردید برای تو در دعا اذن داده است...
توضیح کوتاه: این عبارت، مطلب بسیار مهمی است. گاهی کسی قدرت دارد ولی غنا ندارد و گاهی کسی غنا دارد ولی قدرت ندارد، مثلاً شخصی پول دارد ولی محصور است و اجازه تصرف در هیچ چیز را ندارد. کسی که مرتد می‌شود تمام اموالش حتی عقد زنش خود به خود فسخ می‌شود. اموالش بین ورثه تقسیم می‌شود در حالی که زنده است. کسی پول دارد ولی قدرت ندارد و شخصی قدرت دارد ولی غنا ندارد. قدرتمند هست ولی اگر از او صد هزار تومان طلب کنی ندارد.
حضرت امیرالمؤمنین سلام الله علیه نه از قدرت سخن می‌فرمایند و نه از غنا سخن می‌فرمایند بلکه جمله ای را استفاده می‌کنند که ما در ضمنش هر دو معنا را پیدا کنیم. می‌فرمایند: آن خدایی که شما به دنبال روزی از او هستید و از او درخواست می‌کنید هم قدرت دارد و هم غنا دارد. حضرت به گونه ای هنرمندانه عینیت عدم دوئیت در صفات را القا می‌فرمایند. در دنیا صفات می‌توانند با هم جمع نشوند و دو تا و یا پنج تا و یا ده تا باشند ولی در خدای متعال تعدد معنا ندارد.
عبارت حضرت دو طرف دارد: یک طرف دعا و نیاز و طرف دیگر قدرت و غنا. آن کسی که این گونه است «قَدْ أَذِنَ لَکَ فِی الدُّعَاءِ»؛ بی‌گمان به تو در دعا اذن داده است.
توجه: منظور از آسمان‌ها و زمین در عبارت امام امیرالمومنین علی علیه السلام کل نظام آفرینش است که هر کدام در ضمنشان مخلوقاتی موجود است.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات
پای درس نهج البلاغه، نامه۳۱
قسمت صد و سی و هشتم
موضوع: کفالت رزق، درخواست از مسبب الاسباب
«...و تَکَفَّلَ لَکَ بِالْإِجَابَةِ، وَ أَمَرَکَ أَنْ تَسْأَلَهُ لِیُعْطِیَکَ، وَ تَسْتَرْحِمَهُ لِیَرْحَمَکَ...»
...و خداوند اجابت را برای تو به عهده گرفته است و به تو دستور داده است که از او درخواست کنی تا به تو عطا کند و از او رحمت بخواهی تا به تو رحم کند...
توضیح کوتاه: خدایی که این گونه است اعتقاد لازم دارد. به هر حال فرمایش حضرت نشان می‌دهد که دعا پشتوانه‌اش چنین اعتقادی باید باشد بنابراین فرمودند: با این گمان که بدانید او هم غنی است و هم قادر است به درگاه خدای متعال اگر آمدید دعایتان مستجاب می‌شود.
تکفُّل یعنی به‌عهده گرفتن و عهده‌دار شدن تمام کار کسی. یک چنین کسی تمام امور را متکفل شده است. شخصی که مقداری دلش به خدا است و مقداری به این سبب و آن سبب، دعایش مستجاب نمی شود و با عبارت حضرت نمی سازد. اگر خداوند تبارک و تعالی را کفیل کردی نباید نصف توجهت به جای دیگر باشد.
خداوند به تو امر کرده که از او درخواست کنی. یکی از اوامر خداوند امر به دعا است «...ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ...»؛ مرا بخوانید تا برای شما اجابت کنم ( سوره غافر آیه ۶۰). بنابراین دعا جزو واجبات است نه مستحبات. اقل دعا باید اتفاق بیفتد و جزو واجبات است. بنابراین در روایت است کسی که دعا نمی‌کند و از دعا استنکاف می‌کند وارد جهنم می‌شود، معنایش این است که خودش را غنی می‌بیند.
#فلسطین💔
#نهج_البلاغه
👇👇👇👇👇👇👇
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
@nahjolbalaghealiali
┗━━━🍂━
شناختی نو از #معارف_اصیل و راهی هموار برای برون رفت از #مشکلات