گر خطا گفتیم اصلاحش تو کن مصلحی تو، ای تو سلطان سخن #مولوی

🔴 اهمیت شیوه نگارش و درست‌نویسی در متون علمی ♦️ استناددهی صحیح، درست‌نویسی واژه‌ها و رعایت قوانین دستور زبان در نوشته‌های علمی از عوامل مهم در ارزش و اعتبار این نوشته‌هاست. داوران متون علمی و نیز خوانندگان، به محض اینکه با غلط املایی و یا ارجاعات نادرست و خطاهای زبانی و ویرایشی روبه‌رو شوند، در مورد ارزش و اعتبار نوشته دچار شک و تردید می‌شوند. با وجود اینکه بیشتر نویسندگان، محققان و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی، تا حد زیادی (به صورت تئوری)، با مطالب مربوط به ویرایش و درست‌نویسی آشنا هستند، اما گاهی در اجرای این قواعد ایراداتی به چشم می‌خورد. با توجه به این نیاز، بر آن شدیم تا برای افزایش کیفیت متون علمی، مطالب مرتبط با ویرایش و درست‌نویسی را به‌صورت خلاصه و کاربردی ارائه کنیم. امیدواریم این مطالب، در افزایش کیفیت متون علمی موثر باشد.

یک قاعدۀ فاصله‌گذاری اگر الگوی «اسم + حرف اضافه + اسم» واژۀ مرکب (صفت، قید، یا اسم) بسازد، نیم‌فاصله نوشته می‌شود. چند مثال: سربه‌هوا، پابرجا، گوش‌به‌زنگ، پادرهوا، تابه‌تا، تودرتو، جددرجد، حق‌به‌جانب، حلقه‌به‌گوش، دست‌اندرکار، دست‌به‌دست، دست‌به‌سر، دست‌به‌سینه، دست‌به‌عصا، دم‌به‌دم، راه‌به‌راه، سربه‌زیر، سربه‌هوا، سردرگم، شانه‌به‌سر، شیرتوشیر، لابه‌لا، لحظه‌به‌لحظه، لنگه‌به‌لنگه، نسل‌درنسل، دیربه‌دیر، زودبه‌زود، تازه‌به‌تازه، دربه‌در، و...

هر تغییری را درنگی واجب است ویراستار در برخورد با متن، قبل از هر کار باید حساسیت مواجهه با آن را درک کند. اگر ویراستار خود را در موقعیت خنثی‌سازی می ببیند، با حساسیت و دقت و برنامه‌ریزی بهتری عمل می‌کند تا وقتی که خود را در موقعیت زدن بیل لودر در دل خاک تصور کند. ویراستار تا سه چیز را درک نکرده، مجاز نیست متن را تغییر دهد: ۱. معنای دقیق متن؛ ۲. چرایی نگارش متن به این شکل؛ ۳. علت خطای احتمالی. ویراستار باید از این زاویه متن را ببیند که نویسنده از هر جزء متن مقصودی دارد و دربارۀ نگارش هر قسمت فکر کرده است. با این ذهنیت، ویراستار نمی‌تواند بیل لودر را بیندازد توی متن و آن را شخم بزند؛ بلکه قبل از هر تغییر، درنگ می‌کند. #اخلاق_ویرایش #سیدحمید_حیدری‌ثانی

#فعل_مرکب #فاصله‌گذاری موفقیت شما بستگی به دانش، تلاش و برنامه‌ریزی دارد. جمله بالا یک اشکال ویرایشی دارد و آن اینکه بین دو قسمت فعل مرکب «بستگی دارد» فاصله افتاده است؛ درحالی‌که اجزای یک فعل مرکب باید کنار هم باشند. پس شکل ویرایش‌شده جمله بالا چنین است: * موفقیت شما به دانش، تلاش و برنامه‌ریزی بستگی دارد.

سلام تلاش می‌کنم افزون بر اینکه مطالب مفید ویرایش و درست‌نویسی را در این کانال بنویسم، مطالبی را که به‌نوعی مرتبط است درج کنم‌‌. هنگامی که پرنده پرواز می‌کند، شاید به اوج آسمان نرسد، اما دیگر اسیر دام صیاد نخواهد شد. در مورد ویرایش و درست‌نویسی نیز همین مورد صدق می‌کند، شاید نتوانیم تمام نکات ویرایش را بیاموزیم و شاید اصلا فرصت آن را هم نداشته باشیم، اما آشنایی کلی با اصول نگارش، باعث می‌شود در نوشته‌هایمان کمتر دچار لغزش‌های زبانی، معنایی و دستوری بشویم. در اینجا، هدف اصلی این است که سعی کنیم تا جایی که امکان دارد، بهتر و زیباتر بنویسیم. ای هر که هستی، لحظه‌ای در خود نگر باش! خوبی، ولی از آنچه هستی خوب‌تر باش! 

#فاصله‌گذاری #صفت_شمارشی صفت شمارشی (عدد) + اسم + «-ه» همیشه با نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثال: یک‌روزه، یک‌ساله، یک‌سویه، یک‌شبه، دوپوسته، دودَهنه، چهارپایه، دوزبانه، دوکاره، سه‌پایه، سه‌چرخه، سه‌تیغه، سه‌طلاقه، سه‌ماهه، دوموتوره، دومنظوره و‌‌‌... .

#فعل #وجه_وصفی #اشتباه_رایج_نگارشی «وجهِ وصفی» یا «فعلِ وصفی» چیست؟ «وجهِ وصفی» ساختِ صفتِ مفعولی (بنِ ماضی + -ه) است که به غلط به جای فعل به کار می‌رود. مثال: میوه‌ها را شسته، داخلِ سبد انداختم. (در این‌جا «شسته» وجهِ وصفی است که به جای فعلِ ماضیِ «شُستم» به کار رفته‌است.) درستش این است: میوه‌ها را شُستم و داخلِ سبد انداختم. مثالی دیگر: شیشه‌ها را بالا کشیده، کولر را روشن کنید. (یعنی شیشه‌ها را بالا بکشید و کولر را روشن کنید.) مثالی دیگر: پشتِ میز نشسته، شروع به نوشتن می‌کنم. (یعنی پشتِ میز می‌نشینم و شروع به نوشتن می‌کنم.) وجه وصفی یکی از غلط‌های نگارشیِ رایج است و باید از کاربردش پرهیز کرد. @nimfaseleh

#آزمون‌ https://EitaaBot.ir/poll/adyo?eitaafly

#واژه‌های_مرکب #نیم‌فاصله واژه‌های مرکبی که از تکرار یک واژه ساخته می‌شوند نیم‌فاصله نوشته می‌شوند: قطره‌قطره، ذره‌ذره، آرام‌آرام، رفته‌رفته، بریده‌بریده، بزن‌بزن، بخش‌بخش، پاره‌پاره، کم‌کم، پرسان‌پرسان، پیش‌پیش، تکه‌تکه، حلقه‌حلقه، راه‌راه، سلانه‌سلانه، دوان‌دوان، ذره‌ذره، رفته‌رفته، کم‌کم، خیلی‌خیلی، یواش‌یواش، ... . - دلبری کردن همیشه کارِ انسان‌ها که نیست / گاه‌گاهی استکانی چای هم دل می‌بَرَد - اندک‌اندک جمع مستان می‌رسند _ سینه خواهم شرحه‌شرحه از فراق _ بلبلی زارزار می‌نالید - من آن نگین سلیمان به هیچ نستانم/ که گاه‌گاه بر او دست اهرمن باشد @nimfaseleh

#درست‌نویسی بنویسیم علاقه‌مند ایدئال ننویسیم علاقمند ایده‌آل @nimfaseleh

#جعلی سه شاعر، سه شعر، سه نگاه... حضرت موسی(ع) خطاب به خداوند در کوه طور گفت: اَرِنی «یعنی: خود را به من نشان بده» خداوند پاسخ داد: لَن تَرانی «یعنی: هرگز مرا نخواهی دید» برداشت سعدی چو رَسی به کوه سینا، اَرِنی مگو و بگذر که نَیَرزَد این تَمَنا به جوابِ «لن ترانی»...! برداشت حافظ چو رسی به طور سینا اَرِنی بگو و بگذر تو صدای دوست بشنو، نه جوابِ «لن ترانی»...! برداشت مولانا ارنی کسی بگوید، که تو را ندیده باشد... تو که با منی همیشه، چه «تَری» چه «لَن ترانی» #جعلی اشعار درج‌شده از این سه شاعر نیست. نکته: برای استفاده از اشعار، حتما به پایگاه‌های معتبر مراجعه کنید و به مطالب درج‌شده در فضای مجازی اعتماد نکنید. @nimfaseleh

#بسیار_مهم #به_حافظه_خود_اعتماد_نکنید برای ثبت آیات قرآن، از تایپ آیات خودداری کنید و برای کپی آیات در فایل، از نرم‌افزارها و پایگاه‌های معتبر استفاده کنید. پیشنهاد: از تایپ آیه، حتی از روی خود قرآن، نیز خودداری کنید؛ زیرا ممکن است در تایپ دچار اشتباه بشوید. #آیه_درج‌شده_در_کتاب لايضِلُّ قوماً بَعدَ اِذ هَديهُم حَتّي يُبَيِّنَ لَهُمْ ما تتَّقُون #اصل_آیه لِيُضِلَّ قَوْمًا بَعْدَ إِذْ هَدَاهُمْ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُمْ مَا يَتَّقُونَ (توبه، ۱۱۵) @nimfaseleh

#ویرگول #جمله‌_شرطی در وسطِ جمله‌های شرطی مکثِ کوتاهی هست که جای ویرگول است: اگر برف ببارد، دانشگاه تعطیل خواهد شد. اگر فردا بیایی، من هم می‌آیم. @nimfaseleh

#آزمون #ویرگول https://EitaaBot.ir/poll/s0yo8 @nimfaseleh

#نشانه‌گذاری_منادا (۱) #منادا_در_ابتدای_جمله #ویرگول «منادا» کسی یا چیزی است که خطابش می‌کنیم. هرگاه منادا در ابتدای جمله بیاید، پس از آن ویرگول درج می‌شود. - یا رب‌، به وقت گل گنه بنده عفو کن ای دوست، بیا تا غم فردا نخوریم نکته: باید توجه داشته باشید که حتما برای منادا قرار دادنِ یک کلمه نیاز نداریم که از حرف ندا استفاده کنیم، بلکه با تغییر تکیه و آهنگ نیز می‌توان شخصی یا چیزی را مورد خطاب قرار داد؛ بدون آنکه نیاز باشد از حرف ندا استفاده کنیم. مثال: دانشجویان گرامی، دقت کنید‌. بابا، مرا با خودت ببر. @nimfaseleh

#آزمون #ویرگول #منادا https://EitaaBot.ir/poll/0fo5 #نکته توضیحات مربوط به این آزمون در مطلب بعدی ارائه خواهد شد. @nimfaseleh

#نشانه‌گذاری_منادا-(۲) #منادا_در_وسط_جمله #ویرگول اگر منادا در وسط جمله باشد، قبل و بعد از آن ویرگول می‌آید: اگر به خانۀ من آمدی، برای من، ای مهربان، چراغ بیاور. من، طبیبا، ز تو بر خویش خبردارترم / که مرا سوز فراق است و تو گویی که تب است بازگرد، ای عشق، فصل آیش است @nimfaseleh

#آزمون #شعر https://EitaaBot.ir/poll/kbdz?eitaafly @nimfaseleh

#یادآوری #مهم #شعر برای استفاده از اشعار، حتما به پایگاه‌های معتبر مراجعه کنید و به مطالب درج‌شده در فضای مجازی اعتماد نکنید. @nimfaseleh

#نشانه‌گذاری_منادا_(۳) #منادا_در_پایان_جمله #ویرگول اگر منادا در پایان جمله بیاید، قبل از آن ویرگول درج می‌شود: - چه کج‌رفتاری، ای چرخ. سر کین داری، ای چرخ. - این کتاب را از کجا آورده‌ای، پسرم؟ - به کجا می‌روی، ای مرد؟ @nimfaseleh

#آزمون https://EitaaBot.ir/poll/trecz?eitaafly @nimfaseleh

هر گاه پیشوند «بِـ-» و «نَـ-» در ابتدای فعل‌هایی که با «ا» آغاز می‌شوند بیاید، «ا» در آن‌ها به «ی» تبدیل می‌شود و همیشه پیوسته نوشته می‌شوند. مثال از چهار فعل «اَرزیدن»، «اَفکندن» و «اِنگاشتن» و «اُفتادن»: درست: بیرزد، بیفکند، بینگارد، بیفتد/ نیرزد، نیفکند، نینگارد، نیفتد. نادرست: بی‌ارزد، بی‌افکند، بی‌انگارد، بی‌افتد/ بیارزد، بیافکند، بیانگارد، بیافتد. @nimfaseleh

#کج‌دار_و_مریض #کج_دار_و_مریز اصطلاح کج دار و مریز یا به‌صورتی که بیشتر مردم فهم می‌کنند و می‌نویسند (کج‌دار و مریض)، از جمله اصطلاحاتی است که توسط مردم به اشتباه به کار می‌رود. مردم آن را با مریضی مرتبط می‌دانند. این اصطلاح در اصل کج دار و مریز است، به‌معنای اینکه ظرف را کج نگه دار و درعین‌ِحال، مواظب باش که نریزد و نسبتی با مریضی ندارد. رفتم بـه سـر تـربت شمس تبـریز  دیدم دوهـزار زنگیـان خون‌ریز  هریک به زبان حال با من می‌گفت جامی که به دست توست کج دار و مریز *** یا رب، تو جمال آن مَه مهرانگیز آراسته‌ای به سنبل عنبربیز پس حکم همی کنی که در وی مَنِگر این حکم چنان بود که کژ دار و مریز @nimfaseleh

#فعل_پیشوندی #فاصله‌گذاری فعلی که از ترکیب یک پیشوند و یک فعل ساده ساخته شده باشد «فعل پیشوندی» نام دارد: درافتادن(در+افتادن)، برگشتن (بر + گشتن)، بازداشتن (باز + داشتن)، دریافتن (در+ یافتن)، فراگرفتن (فرا+ گرفتن)، بازگشتن (باز+گشتن). پیشوندهای فعلی همیشه بی‌فاصله نوشته می‌شوند: - «دریافتن»: درمی‌یابم،‌ درمی‌یابی، درمی‌یابد، درمی‌یابیم، درمی‌یابید، درمی‌یابند. - «فراگرفتن»: فراگرفتم، فراگرفتی، فراگرفت، فراگرفتیم، فراگرفتید، فراگرفتند. @nimfaseleh

#آزمون‌ #ویرگول جای درست ویرگول کجاست؟ https://EitaaBot.ir/poll/ws5eco?eitaafly @nimfaseleh

#درست‌نویسی #نیم‌فاصله #فاصله‌گذاری #بنویسیم ✔️ هیئت‌علمی هیئت‌رئیسه هیئت‌امنا هیئت‌مدیره هیئت‌تحریریه هیئت‌اجرایی هیئت‌دولت #ننویسیم ✖️ هیئت علمی هیئت رئیسه هیئت امنا هیئت مدیره هیئت تحریریه هیئت اجرایی هیئت دولت @nimfaseleh

#درست‌نویسی #نیم‌فاصله #فاصله‌گذاری #بنویسیم ✔️ اتفاق‌نظر اختلاف‌نظر اظهارنظر اعمال‌نظر اهل‌نظر تبادل‌نظر تجدیدنظر تحتِ‌نظر صرف‌نظر مدنظر موردنظر @nimfaseleh

#آزمون #نیم‌فاصله https://EitaaBot.ir/poll/qz75?eitaafly @nimfaseleh