💢جلسه 2: تاریخچه تکون علوم انسانی (2) 🔰سید محمد هاشمی @ofoqemobin

✨ تمثال سه نفر از اعلام از شاگردان مرحوم سید علی قاضی قدس الله نفسه در جوانی. 🔴 از راست: مرحوم علامه سید محمد حسین طباطبایی، مرحوم میرزا علی اکبر مرندی، مرحوم سید محمد حسن الهی (اخوی علامه) ☀️ این سه بزرگوار در نجف هم حجره بوده اند و هر سه در اوج مراتب معنوی. حشرنا الله معهم. خاطره ای از مرحوم مرندی: «من برای چند روز استراحت از تبریز به مرند آمده بودم، مسئول پست شهرمان که مرد متدینی بود به دیدنم آمد و صد قران به من داد و گفت: برو به کربلا برای من نایب الزیاره باش. خدمت استادم، آیت الله انگجی رسیدم و این مسأله را با ایشان در میان گذاشتم و ایشان نیز صلاح دیدند این پیشنهاد را بپذیرم. لذا آماده این سفر معنوی شدم.با دو مسافر دیگر درشکه‌ای کرایه کردیم و رهسپار کربلا شدیم. بعد از زیارت مرقد مطهر اباعبدالله به نجف اشرف مشرف شدم و بعد از اتمام زیارت، خداوند متعال به دلم انداخت که همان جا بمانم و من حدود شانزده سال آن جا اقامت گزیدم، یعنی از سال ۱۳۴۴ هـ . ق. (۱۳۰۴ شمسی) تا سال ۱۳۶۰ هـ . ق. (۱۳۱۹ شمسی) که در اولین روز ورودم با علامه طباطبایی و الهی طباطبائی آشنا شدم و با آنها هم حجره گشتم» (عارف ناشناخته، تالیف صادق حسن زاده) #شاگردان_مرحوم_قاضی #عرفان_شیعی @ofoqemobin

🌙 ضمن تبریک میلاد صدیقه طاهره سلام الله علیها دو کتاب بسیار ارزشمند پیرامون زندگی این بانوی بزرگوار را معرفی می کنیم: 🔺 1- جلوه نور، اثر مرحوم آیت الله سعادت پرور (پهلوانی) که هم در شناخت زندگی حضرت و هم وجوه معنوی ایشان کتاب بسیار خوبی است. 🔺2- الجنه العاصمه، اثر مرحوم سید محمد حسن میرجهانی، که مشتمل بر نکات ناب و ناگفته ای از زندگی و شخصیت حضرت صدیقه سلام الله علیها است. 📚هر دو کتاب به راحتی در قم پیدا می شود و واقعا ارزش مطالعه دارد. #معرفی_کتاب #حضرت_زهرا @Ofoqemobin

☀️حکمتِ طباطبایی 💥حکمت متعالیه محلِ تلاقیِ مسیرِ بسیاری از نحله های قدرتمند فکری و معنوی در تاریخ اسلام بود. این فلسفه در طول سفر خود و خصوصا پس از جهد عظیم ملا علی نوری به محور فکر و اندیشه در حوزه های شیعی تبدیل شد. 📚 به نظر می رسد مرحوم علامه طباطبایی هم در تقریر صحیح و منطقی حکمت متعالیه و هم در رساندن آن به قله هایی جدید نقش متفاوتی داشته است به حدی که شاید بتوان فلسفۀ او را پله ای دیگر، پس از حکمت سینوی و صدرایی دانست. در یادداشت هایی که پیش از این نوشته شده یا در آینده نوشته خواهد شد در حد وسع نکاتی پیرامون فلسفه و اندیشه ایشان خواهیم گفت. 🙏 آنچه خواهد آمد عموما تحت تاثیر جلسات فلسفی استاد بزرگوارمان، شیخ #علی_فرحانی شکل گرفته که بعد ها رنگ تحقیقاتی مختصر نیز به خود گرفته است. (کیفیت و چگونگی ورود به جلسات فلسفی ایشان را ان شاء الله توضیح خواهم داد.) اولین یادداشتی که ارائه می شود، مقاله ای است که در زمستان 94 پیرامون سیره فلسفی علامه طباطبایی به رشته تحریر در آمد و در فصل نامه #خرد_نامه_همشهری به چاپ رسید: #حکمت_طباطبایی #استاد_فرحانی #حکمت_متعالیه @Ofoqemobin

☀️سالکِ سبیلِ حقیقت (در آمدی بر سیره فلسفی علامه طباطبایی) 🔺علامه طباطبایی و حقیقت وصول به #حقیقت دغدغه دائمی و همیشگی انسان بوده است، و برای در آغوش کشیدنش، رنج ها کشیده و گاه محرومیت ها به جان خریده است. حتی آنان که به کلی واقعیت خارجی یا نیل به آن را انکار می نمودند چنان محکم و مصمم گفته اند و نوشته اند و از گفته ی خود دفاع کرده اند که گویی در پی اثبات "حقیقتی" محکم و یقینی و غیر قابل انکارند. اما علیرغم تمام تلاش های خالصانه و مجدانه، گاه حوادث اجتماعی و سیاسی و پیش زمینه های تاریخی و بی دقتی های فکری و فلسفی و پیگیری مطامع مادی و شخصی، چنان اذهان بشر را تحت تاثیر خود قرار می دهد که صحیح را غلط و صواب را خطا می پندارد. آن چه از افکار فلسفی مختلف و متنوع و گاه متناقض و متضاد، در قرن های عبور اروپا از دوران قرون وسطا در تاریخ ثبت شده است تنها گوشه ای از این واقعیت است. آنچه در سنت حکمیِ فلاسفه ی مسلمان همواره مورد توجه بوده است، حرکت مستقیم در مسیر واقعیت و حقیقت، و تلاش دائم برای عدم خلط احکام حقیقت با غیر آن است. این معنا در آثار حکیم بزرگ ابو علی سینا مشهود است. از بزرگمردان این عرصه مرحوم #علامه_طباطبایی است، ایشان با عبور کاملا بدیهی و روشن از سفسطه نشان می دهند که سفسطه و انکار واقعیت از حوزه "کلمات" خارج نمی شود و هیچ دانشمند منکر واقعیتی نیست که در زندگی و نوشتن و تدریس و حتی تفکر خود منکر واقعیت باشد... ادامه یادداشت در فایل PDF در پست بعد آمده است: @Ofoqemobin

🔺حضرت آیت الله شیخ محمد تقی آملی رحمه الله جامع معقول و منقول و از شاگردان مرحوم آقا سید علی قاضی قدس الله نفسه @ofoqemobin 👇👇👇

☀️در جستجوی حقیقت 🖊 ماجرای یافتن استاد به قلم خودشان: «تا سنين هزار و سيصد و چهل و هشت (1348 ه) و چهل و نه (1349) و پنجاه (1350) نه آن‏كه خود را مستغنى ديدم، بلكه ملول شدم چه آن‏كه طول ممارست از تدرّس و تدريس و مجالس تقرير كه در شبها تا جار حرم در صحن مطهر منعقد مى‏داشتم خسته شدم. به علاوه كمال نفسانى در خود نيافتم، بلكه جز دانستن چند ملفّقاتى كه قابل هزاران نوع اعتراض بود چيزى نداشتم. و همواره از خستگى ملول و در فكر برخورد به كاملى وقت مى‏گذراندم. و به هركس مى‏رسيدم با ادب و خضوع تجسّسى مى‏كردم كه مگر از مقصود حقيقى اطلاعى بگيرم. و در خلال اين احوال به سالكى ژنده‏پوش برخوردم، و شبها را در حرم مطهّر حضرت مولى الموالى ارواحنا فداء عتبته تا جار حرم با ايشان بسر مى‏بردم. و او اگرچه كامل نبود لكن من از صحبتش استفاداتى مى‏بردم. تا آن‏كه موفق به ادراك خدمت كاملى شدم، و به آفتابى در ميان سايه برخوردم، و از انفاس قدسيه او بهره‏ها بردم، و در مسجد كوفه و سهله شبهائى تنها مشاهداتى كردم. و كم‏كم باب مراوده با مردم را به روى خود بستم، و به مجالس مباحثات حاضر نمى‏شدم، و دروسى را كه خود داشتم ترك كردم‏» 📌 علامه حسن زاده حفظه الله در پاورقی کتاب هزار و یک کلمه در ص 55 از جلد دوم می فرماید: « از حضرتش پرسيدم اين انسان كامل كدام بزرگوار بوده است كه سركار عالى در محضرش زانو زده‏ايد و تسليم او شديد و آنهمه او را به عظمت ياد مى‏فرمائيد؟ فرمودند: جناب حاج سيد على آقاى قاضى طباطبائى تبريزى قدس سره.» حشرنا الله معهم #عرفان_شیعی #شاگردان_مرحوم_قاضی #مرحوم_آملی @ofoqemobin

🔴حضور دوباره این مرد بزرگ الهی و این حکیم ربانی در #مجلس_خبرگان برای انقلاب اسلامی و برای ما خیر و برکت است. همانطور که عدم حضور ایشان در این مجلس به تعبیر رهبر انقلاب #خسارت بود. کسی که آبرو را که از جان مهم تر است فدای مکتب اهل بیت کرد و در زمانی که بسیاری به کنجِ عافیتِ «سکوت» پناه برده بودند فریاد اسلام سر می داد. ایشان در این مسیر حقیقتا «لا یخافون لومة لائم» است. حرف زدنِ بی هزینه از اسلام و انقلاب آسان است اما هزینه دادن در این مسیر وقتی می توانی در عافیت باشی، جهادِ اکبر است. 📚 ان شاء الله در این کانال برخی از آثار ارزشمند حضرت آیت الله مصباح یزدی را نیز معرفی خواهیم کرد. #مصباح_انقلاب #خبرگان_انقلابی @ofoqemobin

📌 فیلسوف اجتماعی اسلام، شهید مرتضی مطهری @ofoqemobin

🕌 برخی علمای اسلام در دوران جدید توجه ویژه ای به احیای جنبه مغفولِ «اجتماعی» اسلام داشته اند. در این بین به نظر می رسد، حضرت امام، رهبر انقلاب، مرحوم علامه طباطبایی و مرحوم شهید مطهری از سایرین پیشتازترند. 📣 در مجموعه ای از جلسات و نوشته ها تحت عنوان «فلسفه اجتماعی اسلام»، سعی می کنیم ایده اجتماعی این بزرگواران را بیان کنیم. 📚شهید مطهری تلاش گسترده ای در جهت تبیین عقلانی نظام اجتماعی اسلام داشته است. ایشان در کتاب های جامعه و تاریخ، فلسفه تاریخ، قیام و انقلاب مهدی (عج) و در برخی آثار دیگر نظریه اجتماعی اسلام را که بر گرفته از نگاه قرآن در این باب است بیان می کند. نظر ایشان در مساله حقیقت اجتماع تحت تاثیر آراء مرحوم علامه طباطبایی در جلد دوم و چهارم المیزان است. اما ایشان این نظریه را در تقابل با اندیشه اجتماعی مدرن قرار داده است. 🛎 در تابستان سال 96 در مجمع مرکزی جامعه اسلامی دانشجویان در تهران در دو جلسه به کلیات اندیشه شهید مطهری در باب حقیقت جامعه و جامعه اسلامی پرداخته شد. در سال گذشته نیز طی جلسات تبیین نظام اندیشه شهید مطهری در جلسه ای به هستی شناسی جامعه از منظر استاد شهید پرداختیم، که در ادامه می آید. #فلسفه_اجتماعی_اسلام #شهید_مطهری دریافت جلسات👇👇 @Ofoqemobin

جلسه اول @ofoqemobin

جلسه دوم @ofoqemobin

جلسه سوم @ofoqemobin

✏️ اصالت وجود یا اگزیستانسیالیسم 📕 بی دقتی ها در ترجمه یا فهم مراد متفکرین بزرگ گاهی باعث اشتباهات عجیب و غریب در مقارنه های فکری می شود. این اتفاق در گفتگوی میان فلسفه اسلامی و غرب به دفعات افتاده است. یکی از مثال هایش ترجمه #اگزیستانسیالیسم فلسفی به اصالت وجود و بعدها تسری این ترجمۀ همراه با مسامحه به اندیشه است. به طوری که برخی تصور کردند آنچه #کِگور و #هایدگر و #سارتر گفته اند و به اصالت وجود ترجمه شده است همان بیان #صدرا در حکمت متعالیه است. غافل از آنکه این دو اساسا یکی نیستند. اگزیستانسیالیسم، توجهی وجودی به انسان (نه همه هستی) است و اساسا ایده ای به شدت اومانیستی است در حالی که اصالت وجودِ صدرایی توجه به وجود در تمام عالم است - یعنی هستی شناسی ای بر اساس وجود در برابر دستگاه اصالت ماهیتی - که در نهایت استقلال را از انسان به طور کامل زائل می کند. علاوه بر آن، «اگزیستانس» در فلسفه این آقایان اساسا از یک سنت فلسفی متفاوت نشات گرفته و به شدت ناظر به انسانِ انضمامی است که واقعا نسبتِ چندانی با بیان صدرالمتالهین ندارد. (گرچه شاید با برخی بیانات در عرفان اسلامی قرابت هایی داشته باشد.) هم برخی مترجمین و شاغلین به فلسفه غرب از فرسنگ ها فاصله در مورد فلسفه اسلامی سخن می گویند و هم متاسفانه برخی از ما که در سنت فلسفه اسلامی رشد کرده ایم با بی دقتی بسیار در مورد فلسفه غرب سخن می گوییم. 🖊 واقعا فهم فلسفه غرب (درست یا غلط) با یکی دو کتاب نصفه و نیمه مطالعه کردن حاصل نمی شود. همانگونه که ما نیز انتظار داریم متفکرین دیگر به چند ترجمه دست و پا شکسته از آثار حکمت اسلامی اکتفا نکنند. به نظر می رسد یکی از عوامل انسداد گفتگو نیز همین سوء تفاهم علمیِ طرفینی است. این یکی از نکات اساسی است که باید در حوزه ها بیشتر به آن دقت شود. متاسفانه شناختِ غرب در حوزه ها ضعیف متولد شده است. لازم است طلاب جوانتر نسبت به این نکته آگاه باشند و برنامه علمی خود را با دقت تنظیم کنند. این بحث از موضوعات مهم ما برای گفتگو در این کانال نیز خواهد بود. ✏️سید محمد هاشمی #فلسفه_غرب #فلسفه_اسلامی @ofoqemobin

✅✅مجموعه جلسات سیر تطور فقه و اصول شیعه (از زمان غیبت صغری تا مکتب امام خمینی (ره) ) 🔹ارائه شده در جمع طلاب مدرسه فیلسوف الدوله تهران در شهر مقدس قم/تیرماه 97 👈 تعداد جلسات: ۲۰ 💠💠💠💠💠💠 💢 مطالب مطرح شده در این جلسات: 1. تبیین فلسفی ضرورت و نحوه پیدایش اصول و فقه 2. تاثیر فهم تطور تاریخی فقه و اصول در استنباط و ضرورت آن 3. بررسی ادوار مهم استنباط در تاریخ شیعه 4. تاثیر شیخ طوسی در تطور استنباط و شکل گیری فقه استدلالی 5. ابن ادریس حلی و شکستن هیمنه ی تقلید از گذشتگان و آغاز دوره جدید در پایان قرن ششم 6. نقش مکتب حله در استنباط در قرن هشتم 7. قرن دهم و یازدهم و تاثیر حاکمیت صفویه در فقه حکومتی 8. ظهور اخباری گری در قرن دوازدهم و افول صد و پنجاه ساله استنباط نزد شیعه 9. امین استرآبادی و استدلال او در انحصار حجج به کلام معصومین علیهم السلام 10 . مختصری از تفاوت نگاه اخباریون و اصولیون به استنباط 11. نهضت تولید جوامع روایی در قرن یازدهم و دوازدهم از برکات دوران اخباری گری (بحار، وسائل، وافی) 12. ظهور وحید بهبهانی در پایان قرن دوازدهم و شکست مکتب اخباری در کربلا و آغاز دوره ی جدید استنباطِ شیعی 13. شیخ انصاری و تجدید بنای استنباط با پی ریزی ساختار جدید در اصول فقه 14. آخوند خراسانی و شاگردان و تعمیق اصول فقه 15. نقش و میزان ورود فلسفه در استنباط پس از آخوند خراسانی 16. بررسی چند مورد از نقش فلسفه در ابواب مختلف اصول فقه پس از آخوند 17. بررسی میزان کارآمدی فقه و اصول موجود در حل مسائل جدید بشر 18. بررسی نظر شهید مطهری در الهام از شیخ طوسی برای حل مسائل جدید 19. اجمالی از راهگشا بودن نظام استنباطی امام خمینی در دوران جدید 20. رهیافتی بر توسعه فقه و حل مسائل علوم انسانی بر اساس نظرات استاد علی فرحانی (از مرحله ی موضوع شناسی تا استنباط) 💠💠💠💠💠💠 ◀️◀️لینک دانلود صوت جلسات: 👇👇👇👇👇 http://www.ostadfarhani.ir/morsalat/shagerdan/smhashemi/tatavorefeghhvosul/ 💠💠💠💠💠💠 #فقه #اصول_فقه @ofoqemobin

📚 آیا می توان به اَبَر مسائل دوران مدرن به روش استفتایی پاسخ داد؟ 🔸 یکی از ارکان فهم موضوعات جدید و مواجهه اندیشه اسلامی با آنها، فهم کامل و با تمام اجزاء آن موضوع به همراه پیشینه ی اندیشه ای و تاریخی آن است. به همین دلیل پاسخ به برخی مسائل جدید به صورت استفتایی و جزیی مشکلی را حل نمی کند. خصوصا اگر این موضوعات، #ابر_اندیشه های شکل گرفته در یک بستر تاریخی خاص باشند. شهید مطهری در حدود 50 سال پیش به این موضوع بسیار مهم توجه داشته است و همین معنا را در مورد #سرمایه_داری بیان می کند. ایشان معتقد است اساسا این طور نیست که به راحتی سرمایه داری یا سوسیالیسم اقتصادی و ابعاد این دو را ذیل یکی از کتابهای فقهی خودمان مندرج کنیم و با خیال راحت نظر اسلام را درباره آن بیان نماییم. بر این اساس بیان سریع حکم بدون موضوع شناسی دقیق راه به جایی نمی برد و نمی توان آن را به اسلام نسبت داد. 🔸 بلکه باید این موضوع را با تمام پیچیدگی ها و جزییاتش فهم کنیم و بعد از آن نسبت اسلام با این اندیشه را محقق کنیم، ایشان در کتاب «نظری به نظام اقتصادی اسلام» به خوبی به این نکته بسیار مهم می پردازد. این بیان شهید در این کتاب از بهترین بخش های کل آثار ایشان است و به نظر می رسد خود ایشان در تمام مواجهه ها با اندیشه های مدرن چنین مسیری را در پیش گرفته است. متن شهید: 🔺«در باب سرمايه دارى و سوسياليسم از لحاظ انطباق و عدم انطباق آنها با اسلام اين مطلب به ترتيب ذيل بايد بحث شود: سرمايه دارى در دنياى امروز يك پديده نو و بى‏سابقه‏اى است كه دو سه قرن از عمر آن بيشتر نمى‏گذرد، و يك پديده اقتصادى و اجتماعى نوى است كه محصول پيشرفت و ترقى تكنيك جديد است؛ ازاين‏رو مستقلًا به عنوان يك مسئله مستحدث بايد از آن بحث شود. فقهاى عصر از مسائل بانك و بيمه و چك و سفته به عنوان مسائل مستحدث كم و بيش بحثهايى كرده و مى‏كنند ولى توجه ندارند كه رأس و رئيس مسائل مستحدثه خود سرمايه دارى است، زيرا ابتدائاً چنين تصور مى‏رود كه سرمايه دارى يك موضوع كهنه و قديمى است كه شارع اسلام براى آن حدود و موازينى مقرر كرده است؛ تجارت، اجاره، مستغلّات، مزارعه، مضاربه، مساقات، شركتها، همه اينها سرمايه دارى است كه در اسلام براى آنها احكام و مقرراتى تعيين شده است، اما اينكه مقدار سرمايه كمتر يا بيشتر باشد ربطى به مطلب ندارد. ولى حقيقت مطلب اين‏طور نيست؛ سرمايه دارى جديد يك پديده جداگانه و مستقل و بى‏سابقه‏اى است و جداگانه و مستقلًا بايد درباره آن اجتهاد كرد؛ همچنان كه تجارت در دنياى جديد سرمايه دارى با تجارت ساده قديم از لحاظ ماهيت ممكن است متفاوت باشد. اين موضوع از لحاظ اصول‏ علم اقتصاد بايد مورد مطالعه قرار گيرد، زيرا ادعا مى‏شود كه سرمايه دارى جديد يك نوع استثمار بيّن و اكل مال به باطلِ مسلّمى است، معامله‏اى است كه يك طرف محصول زحمت كشيدن ديگرى را مفت و مسلّم مى‏خورد و مى‏برد. در سرمايه دارى جديد بحث در اين نيست كه سرمايه‏دار با انصاف است يا بى‏انصاف، بحث در اين است كه اگر سرمايه‏دار بخواهد حق واقعى كارگر را بدهد بايد از سود مطلقاً صرف نظر كند، و همچو سرمايه دارى هرگز در دنيا پيدا نخواهد شد، و اگر بخواهد سود ببرد، هر اندازه ببرد، دزدى و غصب است.» مجموعه آثار ج 20 ص 480 #علوم_انسانی_اسلامی #شهید_مطهری ادامه پست👇👇👇 @ofoqemobin

📌در جلسه یازدهم از محفل علوم انسانی المرسلات که در سال 97 برگزار می شد به تفصیل به این روش ارزشمند و مغفول مرحوم شهید مطهری در برخورد با اندیشه های مدرن پرداختیم. 💠💠💠💠💠 موضوع : بررسی ظرفیت نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی 💢سرفصل مطالب مطرح شده در این جلسه: 👇👇👇 1. سیر سه مرحله ای تولید علم در آثار شهید مطهری 2.شناخت دقیق و اجتهادی تراث اسلامی، نقد گسترده مبانی مدرن بر اساس این شناخت، تولید علم بر اساس آن شناخت و نقد 3. تقریر صورت دقیق مساله در مباحث اسلامی و غربی از جانب شهید 4. بررسی چند مورد از مواجهه های استاد شهید بر اساس سیر سه گانه فوق 5. بررسی برخورد شهید با سوالات هگل، راسل و کنت در موضوع علت نخستین و استفاده از مبحث «مناط احتیاج ممکن به علت» در فلسفه اسلامی برای حل مشکل فلسفه مدرن 6. بررسی جامع مواجهه شهید مطهری با فلسفه مارکسیسم در حوزه های جامعه شناختی، روان شناختی، اقتصادی، دین شناختی و کمال شناختی 7. تاسیس نظریه اصالت جامعه و اصالت فرد در تقابل با فلسفه مارکسیسم 8. تاسیس و تبیین نظریه فطرت در برابر نظریه انسان میان تهی مارکسیستی توسط شهید مطهری 9. استفاده از حرکت جوهری ملاصدرا در نقد نگاه دورکیم به جامعه شناسی توسط شهید مطهری 10. تبیین نظریه مهدویت و سرنوشت توحیدی عالم در برابر جبر ماتریالیستی مارکسیسم توسط شهید مطهری #شهید_مطهری #علوم_انسانی_اسلامی 📌 صوت جلسه 👇👇 @ofoqemobin

💠 بررسی ظرفیت نوآوری های شهید مطهری در تولید علوم انسانی اسلامی 📌 یازدهمین محفل گروه علوم انسانی المرسلات 👈 تاریخ: 97.10.26 #اندیشه_مطهر #علوم_انسانی_اسلامی @ofoqemobin

☀️حضرت آیت الله شیخ علی محمد بروجردی از اقدم شاگردان مرحوم آقا سید علی قاضی قدس الله نفسه 🔺 مستند حدیث سرو پیرامون این شخصیت نورانی: https://b2n.ir/532469 #عرفان_شیعی #شاگردان_مرحوم_قاضی @ofoqemobin

✅ جلسه ای پیرامون مبانی فقه حکومتی امام (ره) توسط استاد فرحانی برگزار خواهد شد ⭕️ این جلسه در بین طلاب مجاهد و انقلابی بحرینی و به زبان عربی در «منتدی السیده المعصومه الثقافیه» قم برگزار می‌شود. مجموعه ای از جوانان انقلابی و مخلص بحرینی که تشنه معارف انقلاب اسلامی هستند. 🕌 استاد پیش از این در سفر به عتبات جلسه ای به زبان عربی برای جمعی از نخبگان مجاهد عراقی با موضوع فقه الجهاد از منظر امام خمینی (ره) داشتند. حضور در این جلسه برای برادران و خواهران آزاد است. @ofoqemobin 👇👇👇

#اطلاعیه 💢 مبانی فقهی امام خمینی (ره) در انقلاب اسلامی 🔰سخنران: استاد علی فرحانی 📆 چهارشنبه ۹۸/۱۱/۳۰، ساعت ۱۹:۴۵ 🏢 خیابان سمیه، خیابان شهیدین، کوچه۶، پلاک ۵۰، موسسه فرهنگی حضرت معصومه (س) #پای_درس_استاد #در_مدرسه_امام_خمینی ➖➖➖➖➖➖➖➖ 🌐فاطر، حوزه علمیه عصر انقلاب https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b

☀️حکمتِ طباطبایی (شماره‌ دوم) 💥 در این شماره به مسأله ماهیت در فلسفه علامه طباطبایی و اعتباریت محض آن در فلسفه ایشان در عین توجه به ارزشمندی آن اشاراتی میشود. توجه به عنصر علم حصولی از عناصر اصلی تفسیری است که #استاد_فرحانی از اندیشه علامه طباطبایی ارائه می‌کند. در مباحث فلسفی ایشان توجه به اصالت وجود محض در کنار ارزشمندی علم حصولی نقش اساسی دارد: #حکمت_طباطبایی #استاد_فرحانی #حکمت_متعالیه @Ofoqemobin 👇👇👇

🔶 معمای ماهیت ✏️ سید محمد هاشمی 🔹🔹🔹🔹🔹 🔴افسانه ی حقیقت انسان از ابتدا در پی یافتن واقعیت هستی بوده است این جستجو از خردترین و بی ارزش ترین مسائل روزمره ی زندگی تا اساسی ترین و شریف ترین مسائل عالم امتداد داشته و گاهی خود «انسان» موضوع این کند و کاو قرار گرفته است. داستان این جستجو پر از کامیابی ها و ناکامی هاست. برخی وهمیات خود را تا پایان عمر حقیقت پنداشتند و بنای زندگی و دوستی و دشمنی خود را بر آن نهادند، برخی دست ها را بالا برده و حقیقت یابی را سفری بی مقصد و تلاشی بی نتیجه خواندند و رهروان این مسیر را از پرتگاهی که در انتهای آن قرار گرفته بیم دادند، برخی نیز حقیقت را اساسا از پرده ی پندار فراتر ندیدند و تلاش برای کشف آن را آب در هاون کوبیدن دانستند. در این میان کسانی نیز بودند که به حقیقت رسیدند و با آن یگانه شدند. تفاوت مشارب و مقاصد خود نشان می دهد که یافتن طرحی کامل از هستی که مطابق با واقع باشد کاری دشوار است. انسان مدرن از این جهت سیه روز تر است زیرا امواج تفکرات مختلف و ارتباطات گسترده در زمانه ی او تنها بر حیرت و سرگشتگی اش افزوده است. و رسیدن به حقیقت را برای او به افسانه ای اساطیری بدل کرده است. علامه ی طباطبایی با پشتوانه میراث فلسفه اسلامی صورت بندی برهانی و کاملی از هستی ارائه می کند. به نظر می رسد اگر اندیشمندی قدم به قدم با فلسفه ی ایشان حرکت کند می تواند تصویر جامعی از عالم به دست آورد و به فراز و فرود گروه هایی که در گِل این مسیر ماندند دچار نشود. 🔴حقیقت فلسفه نزد علامه علامه ی طباطبایی فلسفه را علمی برهانی می داند که گزاره های آن به اصطلاح منطقی یقینی بالمعنی الاخص اند. یعنی تنها حالتی روانی و شخصی برای انسان نیستند بلکه منطبق بر واقعند. بر همین اساس ایشان در روش نیز به صورت کاملا منطقی و بدون برخی حواشی مرسوم به حل مسائل فلسفی و گشودن پنجره هایی جدید در فلسفه می پردازد. او با اینکه فیلسوفی اصالت وجودی است اما در روش و نوع حرکت برای رسیدن به نتیجه بیشتر به ابن سینا شبیه است. یعنی او محتوایی صدرایی با روشی سینوی ارائه می کند. همین حرکت کاملا برهانی است که خصایص فلسفی علامه طباطبایی را نمایان می کند. در این سلسله مقالات به قدر وسع به برخی از ویژگی های فلسفه ایشان خواهیم پرداخت. 🔴حضور ماهیت در فلسفه ی اصالت وجودی علامه علامه ی طباطبایی نظام اصالت وجودی صدرا را پذیرفته است و در این مسیر از او نیز ثابت قدم تر است. ایشان عدمی بودن محض ماهیات و انحصار واقعیت در وجود را در خود مباحث وجود نتیجه می گیرد و در بحث از تشکیکِ وجود، راه را بر استقلال هر موجودی جز واجب الوجود می بندد. این قله ایست که ملاصدرا نه با برهان اصالت وجود بلکه با طی فصول متعددی، در مباحث علیت به آن نائل می شود. اما نکته ی جالب این است که در فلسفه ی علامه طباطبایی حتی پس از اصالت وجود بحث از ماهیت و ابعاد آن نقش بسیار پر رنگی دارد. همین نکته برخی را به این نتیجه رسانده که فلسفه ی علامه دچار تهافتهایی درونی است و نتوانسته به کلی ماهیت را از فلسفه بزداید. اوج این اختلاف نظرها و اشکالات در فروع اول و دوم اصالت وجود در نهایه، بحث تخصص در مرحله اول و در مباحث وجود ذهنی متبلور است. حال چگونه می توان میان اصرار علامه بر اصالت وجود و سخن گفتن از ماهیات جمع کرد؟ 🔴جایگاه علم حصولی پس از اصالت وجود با دقت در عبارات مختلف علامه ی طباطبایی به نظر می رسد ایشان گرچه عینیتی برای ماهیت قائل نیست اما به دلیل بطلان سفسطه و پوچ نبودن علم حصولی از ماهیت و ابعاد آن سخن می گوید. زیرا علم حصولی بر مفاهیم ماهوی استوار است. و بدون شناخت این مفاهیم و رابطه ی هر دسته از آن ها با واقعیت وجودی خارجی، نمی توان توضیح دقیقی از عدم سفسطه پس از اصالت وجود ارائه کرد. همچنین انسان به علت انس ذهنی با ماهیات و همراهی همیشگی اش با آن از بدو تولد به راحتی احکام وجود را به ماهیت نسبت می دهد. جلوگیری از چنین خطایی علاوه بر اثبات اصالت وجود نیازمند شناخت ماهیت و حد و مرز آن است. به همین دلیل باید از ماهیت سخن گفت اما این به معنای واقعیت بخشی عینی به ماهیت نیست. بر اساس فلسفه ی علامه طباطبایی فلسفه اصالت وجود بدون بحث دقیق از ماهیت به مقصد نمی رسد. 📌ادامه👇👇 @ofoqemobin

📌ادامه از 👆👆 🔴ماهیت در تخصص وجود علامه طباطبایی بر همین اساس در بحث تخصص، دسته ی سومی از تخصص را معرفی می کند که در آن، وجود به واسطه ی ماهیات متخصص شده است. یعنی وجودِ شجر از وجودِ انسان متفاوت است و علت این تفاوت شجریت و انسانیت انسان است. اما در همین نقطه ایشان بلافاصله تذکر می دهد که این قسم از تخصص «بالعرض» است زیرا ماهیت حقیقت و اثری ندارد تا بر اساس آن بتواند تخصصی در وجود حاصل کند. اما در فضای ذهن و علم حصولی تکثر خارجی وجود - که طبق تشکیک به خود وجود باز می گردد- به واسطه ی اختلاف ماهیات برای انسان آشکار می گردد. و همان تکثر خارجیِ حقیقی است که در هنگام مواجهه ی ذهن انسان با خارج ماهیات متکثر را نتیجه می دهد. بر این اساس عدم شناخت ماهیت به معنای عدم شناخت تکثر خارجی وجود و در حقیقت عدم شناخت وجود است و این عدم شناخت معنایی جز امتناع فلسفه و بازگشت به سفسطه ندارد. 🔴ماهیت در وجود ذهنی وجود ذهنی از مباحث دیگری است که در فلسفه ی علامه طباطبایی، حضور ماهیت در آن بسیار روشن است. ایشان با پذیرش تعریف حکما از وجود ذهنی و دفاع از علم حصولی در مقام پاسخ به اشکالات به وجود ذهنی (استحاله اجتماع مقولتین) به مقوله ای به نام وجود ذهنی می رسد که گرچه حد وجود خارجی را دارد ولی تحت مقوله ای از مقولات مندرج نمی شود و اثرات جوهری و عرضی ندارد. این همان معنای ماهیت است که از ابتدا در فلسفه ی ایشان محفوظ مانده است. عنصری که ساخته ی ذهن است و عینیتی ندارد ولی انطباق ادراکات انسانی با خارج در گرو آن است. در این نقطه نیز علامه از چیزی نام می برد که عینیت خارجی ندارد ولی سرنوشت فلسفه را رقم میزند. به همین دلیل ایشان با این سیر فلسفی همواره ماهیت را حفظ می کنند. 🔴شروع ماهوی مراحل فلسفه در فلسفه ی علامه طباطبایی اگر گزاره ای حق باشد تمامی لوازم آن نیز حقند بر این اساس این فیلسوف علاوه بر اثبات مستقیم اصالت وجود در اولین مرحله از کتاب نهایه الحکمه، با نمایش ناکارآمدی ماهیت در توضیحِ عالم، لوازم اصالت ماهیت را مورد خدشه قرار می دهد و از اینجا نیز اصالت وجود را نتیجه می گیرد. بر این اساس اکثر مراحل بعدی فلسفه در بدایه و نهایه الحکمه با فهم پیشا اصالت وجودی و ادبیاتی ماهوی آغاز می شود. ایشان با استفاده از این مقدمه و بهره گیری از سیر برهانی، در مراحل مختلفی با مقدمات ماهوی به نتایجی می رسد که هرگز نمی توان آن را بر اساس فلسفه ی اصالت ماهیت قابل توجیه دانست. برای مثال، ایشان در بحث از وجود رابط و مستقل، اثبات می کند که اتحاد خارجی دو ماهیت تنها با وجود حقیقتی غیر مستقل (وجود ربطی) محقق می شود. اما این وجودِ ربطی، ذات ندارد و حقیقتش تعلق و اندکاک در طرفین است پس نمی تواند ماهیتی داشته باشد. یعنی حتی با نظام اصالت ماهیتی (یا غفلت از اصالت وجود) به حقیقتی می رسیم که ماهوی نیست، پس وجود اصیل است. علامه طباطبایی در اثبات حرکت جوهری نیز همین مسیر متین را می پیماید و با نشان دادن گریزناپذیری حرکت جواهر و واقعیت داشتن آن، نشان می دهد که این واقعیتِ خارجی، هم وجود دارد و هم نمی تواند از جنس ماهیت باشد چون حرکت و تبدل در ذات با حفظ ذات در تناقض است. در اینجا نیز اصالت ماهیت توان توضیح هستی را ندارد و اصالت وجود است که می تواند راهگشا باشد. از این رو علامه طباطبایی در این بخش نیز از ماهیت استفاده می کند و به غنای برهانی فلسفه کمک می کند. در نوشته های آتی به ویژگی های دیگری از فلسفه ی علامه طباطبایی خواهیم پرداخت. 🔰سید محمد هاشمی #حکمت_طباطبایی #فلسفه #ماهیت @ofoqemobin