✳️این روزها تمام وقتم را مصروف یک کار کرده ام و آن #روزشمار_پهلوی ، ثانیه ای وقت اضافی ندارم ...شاید تمام وقت به معنای منطقی و فلسفی آن درست نباشد ولی روزی دوازده ساعت را می توانم با اطمینان بگویم که مصروف این کار شده است ...کار بسیار سخت و در عین حال لذت بخش برای من که نظیر این کار را برای #دهه_شصت انجام داده ام و در حال تکمیل آن هستم ... مبدا روزشمار #پهلوی در این کاری که شروع کرده ام و ادامه می دهم آغاز سال 1340 شمسی است ...روی کار آمدن #علی_امینی و تلاش دارم تا دی ماه جاری این کار را به پایان سال 1343 برسانم ...امروز توانستم روزشمار #27_تیر_1340 را بنویسم و به پایان دولت #علی_امینی برسم ...کلیه مصاحبه ها ، سخنرانی ها و اظهارات له و علیه این #رجال_عصر_پهلوی را جمع آوری کرده ام ...کار روزشمار همین است ...فردی که می خواهد در باره این شخصیت بنویسد بی شک #روزشمار_پهلوی که از سوی #موسسه_مطالعات_تاریخ_معاصر_ایران منتشر خواهد شد مرجع مطمئن و بی نظیری برای او خواهد شد ...منبع بی نظیر از آن رو که رویدادها را به روایت منابع روز حادثه جمع آوری کرده و از این حیث بی نظیر به شمار می آید. گذر زمان به نویسنده فرصت #سانسور و #اعمال_نظر می دهد ولی روایت ها و گزارش های روز حادثه که در #مطبوعات آن روزها منتشر شده روایت بی واسطه و بدون فرصت سانسور و اعمال نظر حداکثری است و می تواند در فهم دقیق و درست ماجرا نقش ارزنده ای ایفا کند ... هر چند نقش ساواک را نمی شود در سانسور نشریات دوره پهلوی نادیده گرفت ولی با وجود همه محدودیت ها در لابه لای سطور خواندنی ها فراوان است و باید استخراج شوند. نکته دیگری که در این کار بر آن همت گذاشته ام استفاده از متن کامل گزارشات روزنامه ها است نه چکیده ای که به صورت #سوتیتر در صفحه اول این جراید می آمد و طبیعتا بخشی از متن را روایت می کرد که باب طبع گردانندگان این جراید بود ...طبیعتا یک مدیر روزنامه بخشی از سخنرانی رئیس یک دولت را تیتر یک می کند و بخش هایی از آن را در صفحه نخست خود می آورد که با سیاست کلی آن نشریه منطبق باشد ولی هنگام مطالعه متن کامل موارد قابل استفاده فراوان دیگری می توان یافت ... سرمقاله های #روزنامه_اطلاعات ، #بدون_روتوش #علی_اصغر_امیرانی در #خواندنی_ها و ...همه و همه به احسن وجه در این پروژه قابل استفاده بوده و واقعا حین مطالعه و استخراج #روزشمار لذت زاید الوصفی می برم ... تاریخ را نمی توان بدون مراجعه به منابع روزنامه ای #روز_واقعه به درستی فهمید. در تلاش هستم از #اسناد_ساواک ، #اسناد_لانه_جاسوسی و خاطرات شخصیت ها نیز در این پروژه استفاده کنم و به دعای خیر همه دوستان همدل و همراه محتاجم. @oldnewspaper

✳️ نویسنده ای که با شمشیر از نیام درآمده خود هلاک شد ؛ نگاهی به سرمقاله «علی اصغر امیرانی» در مجله «خواندنی ها» پس از #قیام_15_خرداد_1342 #خواندنی_ها یکی از مجلاتی است که از سال 1319 و یک سال پیش از سقوط #پهلوی_اول انتشار آن آغاز و تا سال 1358 ادامه یافت، #علی_اصغر_امیرانی مدیر این جریده پس از انقلاب بازداشت و پس از چندی آزاد و دوباره که بازداشت شد دیگر این بار در سر و صدای برکناری #ابوالحسن_بنی_صدر حکم اعدامش صادر و در 31 خرداد 1360 تیرباران شد! #امیرانی در هر شماره مجله خواندنی ها که هفته ای دو روز شنبه ها و سه شنبه ها منتشر می شد، نگارش یک ستون به نام #بدون_روتوش را نیز بر عهده داشت، در این ستون او به اهم موضوعات روز می پرداخت و نظرات خود را در این زمینه ارائه می کرد. او چنان در نوشتن این ستون دست بازی داشت که هر از گاهی به شخص سلطان نیز می تاخت و خاندان سلطنت را به باد انتقاد می گرفت ولی کسی با امیرانی کاری نداشت! مدت ها بود که به این فکر می کردم چرا امیرانی پس از انقلاب اعدام شد؟ #سلطنت_طلب بودن دلیل اعدام فردی نمی شود، نوشتن برای شاه و در مدح او نیز دلیل موجهی برای اعدام او نمی شود ... که اگر این گونه بود روزی باید هزاران نفر به دار آویخته می شدند و بشوند! امروز به یکی از یادداشت های امیرانی در شماره #21_خرداد_1342 برخورد کردم که واقعا شگفت زده شدم، مقاله ای که بی شک #آیت_الله_خلخالی آن را نخوانده بود که اگر دیده بود امیرانی سال 60 را نمی دید و در همان روزهای نخست با #نصیری عازم آن دنیا می شد. امیرانی به وضوح در این شماره از مجله خواندنی ها از دولت #اسدالله_علم به دلیل این که در روز #15_خرداد_1342 آدم کمی کشته است [!] انتقاد کرده و می نویسد: ‼️ اگر با ابتكار شخصی و به خاطر انجام وظیفه سر خود تیراندازی می کردند داستان #سرگرد_شهرستانی و قشقرقی که بر سر قتل دکتر #خانعلی و نعش او راه افتاد، و هنوز که هنوز است ملت ایران تا سال های سال به قول خودشان سالی دویست میلیون تومان و به قول دولتی ها سالی 500 میلیون تومان خون بهای انجام وظیفه این پلیس وظیفه شناس را باید بپردازد، تجدید می شد و اگر همان طور تماشا می کردند و یا با آن ها همکاری می کردند طولی نمی کشید که بر سر تمام شهر و مردمش همان بلایی را می آوردند که بر سر اتوبوس های شرکت واحد و تلفن های عمومی در آوردند. ‼️ وظیفه پلیس همیشه و همه جا حفظ نظم و جلوگیری از اغتشاش است، قانون و اجتماع اسلحه گرم را برای زینت به كمر پاسبان ها نبسته، وقتی يك چاقو کش با يك چاقو بتواند جلوی چند نفر را بگیرد یا هفت تیر اگر دست من و شما هم باشد جلوی صد نفر را می توانیم بگیریم. همان هفت تیر، در دست پاسبان آن هم هنگامی که نظم عمومی در خطر اختلال باشد می تواند جلوی صدها نفر را بگیرد، اما پاسبان فکر می کند به عشق کی و برای چی؟ همکار سابق آن ها با این کار کجا را گرفت که آن ها بگیرند؟ ‼️ اگر عبرت از سر نوشت امثال سرهنگ شهر ستانی نبود، همان پاسبان ها در دقایق اول می توانستند كلك كار را بکنند و جلو بالارفتن آن را بگیرند. ❌ اشتباه دولت این بود که به موقع جلوی مردم را نگرفت! ‼️ بنا بر این اشتباه دولت این بود که به موقع جلوی مردم را نگرفت... به نظر من آن هایی که روز 15 خرداد در خیابان های تهران به قتل رسیدند، هیچ کدام کشته نشدند، بلکه خودکشی کردند، منتها دولت نه تنها از انتحار آن ها جلوگیری نکرد بلکه وسائل آن را هم در دسترسشان گذاشت، به همین مناسبت است که من شخصا همه را از هر دو دسته شهید می دانم منتها شهید راه هیچ! چنان چه می بینیم امیرانی در ستون مجله خواندنی ها بی محابا امر به قتل و کشتار مردم و ملاحظه نکردن هیچ چیزی در این مسیر را می دهد و حتی از این که یک سرگرد پلیس به دلیل کشتن یک معلم در اردیبهشت 1340 بازخواست و باعث سقوط دولت #شریف_امامی و روی کار آمدن #علی_امینی شده بود انتقاد می کند و می گوید قاتل آن معلم وظیفه شناس بود و باید تجلیل می شد نه شماتت و مورد پیگرد! امیرانی حکم به قتل مردم می دهد و طبیعی است تیغی که از نیام کشیده شود بعضی اوقات صاحب خود را نیز به هلاکت می رساند و امیرانی خود از این قاعده استثنا نبود. @oldnewspaper

❌ مجله خواندنی ها به نقل از مطبوعات جهان : آتش اختلاف میان مصدق و کاشانی را آمریکایی ها دامن می زنند / روزنامه های آمریکایی از پیروزی مصدق بر کاشانی خوشحال هستند/ مصدق بلندتر از همیشه می خندد و به پیروزی خود مطمئن هست/ سفیر آمریکا در دیدار با مصدق از بدبینی این کشور نسبت به کاشانی سخن گفت/ آمریکا کنار گذاشتن کاشانی را شرط حل مسئله نفت قرار داده و مصدق پذیرفته است! مجله #خواندنی_ها ، 4 بهمن 1331 ‼️ آتش اختلاف مصدق و کاشانی را آمریکایی‌ها دامن می‌زنند مجله «خواندنی ها» در شماره 4 بهمن 1331 نوشته است: بحران شدیدی که بر سر لایحه اختیارات یک‌ساله دکتر مصدق روی داد و منجر به اعطای این اختیارات گردید یک بار دیگر توجه جهانیان را به اوضاع ایران معطوف داشت. مطبوعات خارجی از موقع تقاضای اختیارات یک ‌ساله دکتر مصدق و تشنجی که در مجلس بر سر این لایحه برپا شد متوجه اوضاع ایران شده بودند، ولی جریان جلسه روز یکشنبه مجلس و نامه شدیداللحن #آیت_الله_کاشانی به مجلس در خصوص اختیارات، مثل بمب در دنیا صدا کرد و به عنوان یک خبر مهم و فوق‌العاده در دنیا منتشر گردید. روزنامه‌های خارجی، مخصوصاً مطبوعات انگلیس و کشورهای همسایه همان روز یکشنبه این خبر را مورد تفسیر قرار دادند و نوشتند که با علنی شدن شکاف و اختلاف بین آیت الله کاشانی و دکتر مصدق حوادث مهم و فوق‌العاده‌ای در ایران پیش خواهد آمد. «دیلی اکسپرس» و «نیوزکرونیکل» چاپ لندن و «کومبا» و «پاریزین لیبره» چاپ پاریس در شماره‌های روز دوشنبه خود اظهار عقیده کرده‌اند که «آغاز مبارزه آیت الله کاشانی با دکتر مصدق صفحه جدید و مرحله تازه‌ای را در تاریخ سیاسی دو سال اخیر ایران باز می‌کند. این مبارزه به نفع هر کس که انجام پذیرد ثبات اوضاع سیاسی ایران را از میان خواهد برد و نتایج مهم تری در پی خواهد داشت.» ‼️ اختلاف بین آیت الله کاشانی از فردای قیام سی تیر شروع شد «کومبا» چاپ پاریس در تفسیر بروز اختلاف بین مصدق و کاشانی می‌نویسد: «اختلاف بین دکتر مصدق و آیت الله کاشانی از شش ماه قبل، یعنی از فردای قیام سی‌ام تیر و تجدید زمامداری دکتر مصدق شروع می‌شود. این اختلاف که ابتدا بر سر شاه و حزب توده و سیاست دولت درباره نفت شروع شده بود، به تدریج بر سر مسائل مختلف سیاسی و خصوصی توسعه یافت تا اینکه در آخرین ملاقات بین دکتر مصدق و کاشانی کلمات تندی بین آنان رد و بدل گردید و کاشانی دشنام‌گویان از خانه مصدق خارج شد. پس از این ملاقات روابط مصدق و کاشانی قطع شد و مصدق دستور داد به توصیه‌ها و دستورات آیت الله کاشانی ترتیب اثر داده نشود و از طرف دیگر او را به کلی از جریان امور دور نگاه داشت. ‼️ سفیر آمریکا در ملاقات با مصدق از سوء ظن نسبت به کاشانی سخن گفت! مراجعت سفیر آمریکا به تهران در یک ماه قبل، شکاف بین دکتر مصدق و آیت الله کاشانی را عمیق‌تر کرد، زیرا سفیرکبیر آمریکا در اولین ملاقات‌های خود با دکتر مصدق سوءظن و نگرانی دولت آمریکا را نسبت به فعالیت‌های کاشانی اعلام داشت و شرط شروع مذاکرات برای حل قضیه نفت را عدم مداخله کاشانی در این امر قرار داد. مصدق هم که از کاشانی دل خوشی نداشت این تقاضا را پذیرفت و در مذاکرات اخیر نفت حاضر نشد کوچکترین اطلاعی در اختیار آیت الله کاشانی بگذارد. از طرف دیگر چند نفر از کسانی که به دشمنی و خصومت با آیت الله کاشانی معروف بودند بر سر کارهای مهم گماشته شدند و این اقدامات بیش از پیش کاشانی را نسبت به مصدق خشمگین ساخت. ولی با وجود تمام این ناملایمات کاشانی میل نداشت اختلاف خود را با دکتر مصدق علنی سازد و در جواب شایعاتی که راجع به این اختلاف در افواه جریان داشت مرتباً توافق و هم‌آهنگی خود را با دکتر مصدق اعلام می‌کرد. تا اینکه دکتر مصدق به توصیه سفیر آمریکا تقاضای یک سال تمدید اختیارات خود را کرد و این اقدام که مجلس و رئیس آن آیت الله کاشانی را بیش از پیش تضعیف می‌نمود، طاقت آیت الله کاشانی را طاق کرد و او را به مبارزه علنی و جدی با دکتر مصدق واداشت.» خشن و تاثر و کینه ای که شش ماه در دل کاشانی عقده کرده بود ناگاه با نامه شدید اللحن او به مجلس ترکید و با انتشار این نامه بهت و حیرت عجیبی محیط سیاسی ایران را فرا گرفت، ولی موقعیت سیاسی و وضع روز به نفع مصدق کار کرد و این سیاستمدار پیر و کهنه کار با استفاده از موقعیت و مانورهای سیاسی ماهرانه کاشانی را «مات» کرد و پشتیبان صمیمی دیروز و رقیب سرسخت امروز خود را موقتا شکست داد. ‼️ پیروزی سریع #مصدق در برابر #کاشانی دنیا را متحیر ساخت! پیروزی سریع مصدق در برابر کاشانی دنیا را متحیر ساخته است، البته اکثر مفسرین سیاسی جهان اذعان می کردند که شانس موفقیت مصدق در مقابل مانور کاشانی بیشتر است، ولی کسی باور نمی کرد که این پیروزی در عرض 24 ساعت حاصل شود. ادامه در پست بعد ... @oldnewspaper

❌ مجله خواندنی ها به نقل از مطبوعات جهان : آتش اختلاف میان مصدق و کاشانی را آمریکایی ها دامن می زنند / روزنامه های آمریکایی از پیروزی مصدق بر کاشانی خوشحال هستند/ مصدق بلندتر از همیشه می خندد و به پیروزی خود مطمئن هست/ سفیر آمریکا در دیدار با مصدق از بدبینی این کشور نسبت به کاشانی سخن گفت/ آمریکا کنار گذاشتن کاشانی را شرط حل مسئله نفت قرار داده و مصدق پذیرفته است! مجله #خواندنی_ها ، 4 بهمن 1331 از پست قبل بخوانید؛ «ینی صباح» چاپ استانبول در سرمقاله آخرین شماره خود تحت عنوان «مصدق مرد شکست ناپذیر» می نویسد: «مبارزه مصدق با کاشانی شاید آخرین و بزرگترین مبارزه این سیاستمدار لجوج و سرسخت باشد. مبارزه مصدق با کاشانی که در اولین مرحله با پیروزی او به پایان رسید از مبارزه وی با استعمار انگلستان مهم تر و خطرناک تر بود زیرا در مبارزه با انگلیسی ها مصدق تمام ملت را پشت سر خود داشت و بدون ترس و بیم جلوی می راند، ولی در مبارزه با کاشانی مصدق با قسمتی از همین ملت طرف بود و چون اکثریت پشتیبان او بودند، پیروز شد. مصدق فقط با کاشانی طرف مبارزه نبود، به دنبال کاشانی جمعی از ملیون افراطی و طرفداران سابق او، عناصر افراطی دست راست و خطرناک تر از همه حزب توده علم مخالفت برافراشته بودند ولی مصدق ایستاد و با سرعتی که حتی برای نزدیکان خود او غیر منتظره بود پیروز شد و با این پیروزی های عجیب و پی در پی جا دارد او را «مرد شکست ناپذیذیر» بنامیم.» ‼️ مصدق بلندتر از هر روز می خندید! روزنامه سویسی «تریبون دوژنو» راجع به عکس‌العمل دکتر مصدق در برابر نامه آقای کاشانی می‌نویسد: «از قرائت نامه آیت الله کاشانی در مجلس تا تصویب اختیارات، دکتر مصدق کمال خونسردی و خوشحالی خود را داشت. مصدق بلندتر از هر روز می‌خندید و با نمایندگانی که به ملاقات او می‌رفتند شوخی می‌کرد. او یقین داشت که مجلس مجبور است اختیارات را تصویب کند و در غیر این صورت هم بیمی نداشت. زیرا استعفا می‌داد و با خیال راحت تختخواب و پتو را به «احمدآباد» انتقال می‌داد. هندرسن، سفیرکبیر آمریکا در همان روز با دکتر مصدق ملاقات کرد و برخلاف تصور قبلی خود، مصدق را بشاش‌تر و خندان‌تر از هر روز دید. مصدق به قدری اعتماد به نفس داشت و با لحن محکم سابق، مذاکرات نفت را دنبال می‌کرد که گویی بحرانی وجود ندارد. هندرسن که با حالت نگران و مأیوس وارد منزل مصدق شده بود، پس از این مذاکرات با اطمینان خاطر از نزد مصدق خارج شد و پیش از اینکه نتیجه رأی مجلس معلوم شود به واشنگتن اطلاع داد:«وضع مصدق محکم است.» مصدق پیروز شده است، ولی آیا این پیروزی قطعی است؟...کاشانی ظاهراً در مبارزه برای جلوگیری از تصویب اختیارات مصدق شکست خورده است، ولی آیا میدان را خالی خواهد کرد؟...روزنامه آمریکایی «نیویورک پست» به این سوالات پاسخ منفی می‌دهد و می‌نویسد: «بدون شک کاشانی به این آسانی دست از مبارزه برنخواهد داشت و به یک تیر از کارزار برنمی‌گردد...و اگر جنگی را آغاز کرد تا پیروزی یا شکست نهایی آن را دنبال می‌کند. کاشانی اکنون خود را علمدار دفاع از قانون اساسی و رژیم دموکراسی پارلمانی قلمداد می‌کند و می‌گوید من با مصدق نمی‌جنگم، بلکه با دیکتاتوری فردی مبارزه می‌کنم و به حقانیت خود ایمان دارم.» ‼️ روزنامه های آمریکایی از شکست کاشانی در برابر مصدق خوشحالند! روزنامه‌های دیگر آمریکایی به طور کلی از جریانات اخیر و شکست کاشانی در برابر مصدق خوشحالند. «نیویورک تایمز» و «واشنگتن پست» اظهار امیدواری می‌کنند که با دور شدن کاشانی از صحنه سیاست ایران، مسأله نفت به نحو «مطلوب» حل شود و مخصوصا مقاله «دیلی آمریکن» جالب توجه است که می نویسد: دکتر مصدق نباید از فعالیت های خطرناک آینده آیت الله کاشانی غافل بماند. جریانات اخیر کاشانی را بیش از پیش به طرف کمونیست ها و کمونیست ها را به طرف کاشانی خواهد کشانید و علت این که آثار این امر تاکنون آشکار نشده وجود مقامات و شخصیت های متنفذ و محبوبی مانند دربار و مکی است که سنگر میانجیگری را محکم نگاه داشته اند. اقتباس + اضافات از کانال #موسسه_مطالعات_و_پژوهش_های_سیاسی @oldnewspaper