eitaa logo
نشر آثار استاد حسین عشاقی
532 دنبال‌کننده
29 عکس
3 ویدیو
73 فایل
📚 پایگاه اطلاع رسانی آثار استاد حسین عشاقی ✅ ارائه کتاب ها، مقالات، دروس و يادداشت هاي جناب حجت الاسلام والمسلمين استاد حسين عشاقي زيد عزه 🔸 متخصص در فلسفه و عرفان اسلامي 🔸 مدرس اسفار و فصوص الحكم @oshaghierfan
مشاهده در ایتا
دانلود
🔵 براهین وحدت شخصی وجود 🔶 براهین فراواني بر نفي موجود اقامه شده است. از جمله براهین برهان ذیل است که نشان می دهد انکار وحدت وجود منجر به انکار خداوند می شود. 🌸 تقریر برهان: 🔸مقدمه اول: اگر وراء موجوديت خداوند، حقیقت دیگری مثل «الف» موجود باشد، در اين صورت به‌خاطر تباين و دو گانگی بين وجود خدا و وجود «الف» بايد دو گزاره سالبه زير درست باشند. «1» = (خدا، «الف» نيست). «2» = («الف»، خدا نيست). 🔸مقدمه دوم: دو گزاره فوق نمی تواند درست باشد، چرا که منجر به بی‌خدایی می‌شود. ✳️نتیجه این‌ که: وراء موجودیت حق تعالی، وجود دیگری قابل پذیرش نیست. 👈🏼👈🏼اما علت پذیرفتنی نبودن دو گزاره فوق: 🔷 در گزاره «1» = (خدا، «الف» نيست) مشكل بی‌خدایی لازم مي‌آيد؛ زيرا وقتي «الف» از خداوند سلب شد امکان ندارد که عدم «الف» که نقيض «الف» است نیز از خدا سلب شود؛ و گرنه ارتفاع نقيضين از موضوع واحد لازم مي‌آيد كه باطل و ناپذيرفتني است (در حدیث نیز وارد شده که لَمْ يَكُنْ بَيْنَ الْإِثْبَاتِ وَ النَّفْيِ مَنْزِلَةٌ)؛ 🔹بنابراين بايد عدم «الف» را بر خدا حمل كنيم؛ ولي چون طبق فرض «الف» يك حقيقت وجودي است عدم «الف» از سنخ نيستي‌ها خواهد بود و وقتي عدم «الف» بر خدا حمل شد معني‌اش اين است كه خدا از سنخ نيستي‌ها و مصداقي از أعدام است؛ 🔸بلکه عین این نیستی است؛ زیرا خداوند حقیقتی است بسیط لذا اگر این حقیقت بسیط مصداق عنوانی واقع شد به تمام حقیقتش مصداق آن عنوان خواهد بود؛ و در این صورت خداوند بتمام حقیقت بسیطش مصداق این نیستی می‌‌شود؛ 🔸روشن است خدايي كه از سنخ نيستي باشد؛ پوچ و لاشيء است و خدا نخواهد بود. 🔷در گزاره «2» = («الف»، خدا نيست) نیز مشكل بي‌خدائي لازم مي‌آيد؛ زيرا مفاد گزاره سالبه، معدوم بودن محمول در حريم واقعيت موضوع است؛ 🔹توضیح این که: مثلا اگر گفتیم (سیب، پرتقال نیست)؛ معنی‌اش این است که حقیقت پرتقال در حریم واقعیت سیب، معدوم است؛ بر این اساس، مفاد گزاره «2» عبارت است از معدوم بودن خدا در حريم واقعيت «الف»؛ 🔹اما؛ معدوم بودن حقيقتي در ظرفي، فرع عدم پذيري آن حقيقت است؛ بنابراين در اين صورت بايد پذيرفت كه خداوند حقيقتي عدم پذير، و ذاتي، ممكن العدم است؛ 🔸روشن است كه خدایي كه امكان نيستي و جواز معدوميت داشته باشد حقيقتا خدا نيست بلكه حد اكثر يك حقيقت امكاني است؛ ✳️ بنابراين لازمه‌اش است؛ و باید پذیرفت هیچ حقیقتی جز حقیقت خداوند موجود حقیقی نیست. @oshaghierfan &
🔵 حدوث زمانی عالم و ارزیابی آن: در این که اجزائی از عالم، حادث به حدوث زمانی‌اند بین عموم متکلمان و فلاسفه اتفاق نظر هست؛ مثلا کره زمین روزگاری نبوده است و سپس از زمان خاصی این حقیقت موجود گشته و ادامه موجودیت داده است؛ 🔶 اما اینجا این پرسش هست که آیا ، حادث به است یا خیر؟ 🔸 یعنی آیا زمان گذشته عالم بی‌نهایت است به‌گونه‌ای که اگر به هر مرحله‌ای از گذشته عالم برگردیم باز هم قبل از آن مرحله، بخش‌هایی از این جهانی در زمان قبل تری موجود بوده و هیچگاه به مرحله‌ای نمی‌رسیم که زمانهای گذشته خاتمه یابند؟ 🔸 یا این که زمان گذشته عالم، محدود است به‌گونه‌ای که اگر به مراحل قبلی برگردیم، به آن و لحظه‌ای می‌رسیم که زمانهای گذشته خاتمه ‌می‌یابند؟ 🔷 عموم ، جهان آفرینش به معنای «ما سوی الله» را حادث به می‌دانند؛ آنها می‌گویند زمان گذشته عالم، بی‌نهایت نیست بلکه در طرف گذشته عالم به آن، و لحظه‌ای می‌رسیم که قبل از آن، همه این جهان معدوم بوده است و فقط خداوند موجود بوده است و هیچ شیء دیگری با او موجود نبوده است؛ و بعد از معدومیت کلی عالم در آن مرحله، از لحظه و آنِ خاصی جهان به تدریج موجود گشته است و ادامه یافته است. 🔷 اما عموم فلاسفه به _فیض_الهی قائلند؛ آنها می‌گویند گذشته عالم به‌لحاظ زمانی، است؛ و همواره در زمان گذشته، موجوداتی از عالم امکانی به افاضه و ایجاد خداوند، محقق و موجود بوده‌اند؛ و زمانی نبوده و نیست که هستی، بکلی از موجودات امکانی خالی باشد؛ 🔸برهان دیدگاه فلاسفه از نظر فلاسفه اگر زمانی موجود بوده باشد که همه ماسوی الله معدوم باشد محال لازم می‌آید؛ چون خود از موجودات امکانی و از ماسوی الله است و گزاره «زمانی بوده است که هیچ حقیقت امکانی موجود نبوده است» مشتمل بر نفی و اثبات زمان است؛ 🔸زیرا هم قبول کرده‌‌ایم زمانی موجود بوده که ظرف و بستر معدومیت همه حقائق امکانی باشد؛ و هم خود زمان یکی از حقائق امکانی است که موجودیت همة آنها نفی شده است. 🔷اشکالی بر دیدگاه فلاسفه ممکن است کسی بگوید: معدومیت ماسوی الله شامل خود نیز هست و ما نمی‌گوییم زمانی بوده است که در آن زمان، ماسوی الله معدوم بوده است بلکه می‌گوییم در زمان گذشته به و می‌رسیم که هیچ موجود امکانی و از جمله زمان، موجود نبوده است؛ تنها چیزی که موجود است فقط خداوند است؛ و در این صورت مذکور لازم نمی‌آید. 🔶پاسخ فلاسفه به اشکال پاسخ این است که مجموعه ماسوی الله به‌لحاظ زمانی آیا آنِ ابتداء و لحظه شروعی داشته است یا نه؟ 🔻اگر آنِ ابتداء و لحظه شروعی نبوده است پس مجموعه ماسوی الله در زمان گذشته است و هر چه به عقب برگردیم باز قطعه‌ای از ماسوی الله در زمانی بوده است و این حالت هیچ‌گاه پایانی ندارد؛ در این صورت و بی‌انتهائی عالم امکانی پذیرفته شده است؛ 🔻و اگر آنِ ابتداء و لحظه شروعی بوده است پس باید یک مرحله قبلی، سابق بر لحظه و آنِ شروع داشته باشیم تا بگوییم در آن مرحله، مجموعة ماسوی الله از طرف گذشته امتداد نداشته است؛ ولی این باز به منجر می‌شود؛ زیرا باز، هم مرحله‌‌ای هست که ظرف و بستر معدومیت مجموعه ماسوی الله است؛ و این مرحله قبلی هر چه باشد از ماسوی الله است؛ و هم باید با انتفاء مجموع ماسوی الله خود این مرحله هم منتفی باشد؛ پس این مرحله هم و هم هر دو پذیرفته شده و به تناقض منجر می‌گردد. ✳️ به عبارت دیگر ثبوت مرحله معدومیت قبل از آنِ ابتداء، لازمه فرض ثبوت آنِ ابتداء برای عالم امکانی است؛ 🔸زیرا اگر هیچ مرحله زمانی، که عالم امکانی در آن معدوم باشد ثبوت نداشته باشد؛ پس همواره در زمانهای گذشته عالم امکانی موجود بوده است و آنِ ابتداء و لحظه شروعی در کار نبوده است و در این صورت عالم امکانی به لحاظ زمان گذشته بی‌پایان و نامحدود خواهد بود نه حادث به حدوث زمانی؛ 🔹بنابراین کسی می‌تواند برای عالم امکانی ادعای آنِ ابتداء و لحظه شروع داشته باشد که ثبوت مرحله معدومیت عالم امکانی قبل از آنِ ابتداء را پذیرفته باشد ولی این فرض، طبق بیان قبلی، مشتمل بر بود و نبود مرحله سابق بر آنِ ابتداء است که متناقض و باطل است؛ 💐 نتیجه بحث: بنابراین نظر متکلمان به این که عالم امکانی به این نحوه حادث است، صحیح نخواهد بود. @oshaghierfan &
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
🔵 ادله متکلمان بر حدوث زمانی عالم و ارزیابی آنها متکلمان برای اثبات دعوای خود در مورد حدوث زمانی عالم ادله‌ای را مطرح کرده‌اند؛ این ادله را در کتاب الشجرة الإلهیة و نیز در شرح حکمة الإشراق، و در کتاب اسفارش (ج7، ص 311) نقل کرده و سپس آنها را نقد کرده‌اند؛ ما در ادامه به طرح و ارزیابی استدلالهای مهم آنها می‌پردازیم. 🔶 دلیل اول متکلمان: 🔻اگر حوادث گذشته (مثل روزهای طی شده عالم) باشند لازم می‌آید که تحقق و فعلیت هر روز از روزهای سال حاضر مثلا، وابسته به گذشت و پایان‌یافتن روزهای بی‌پایان گذشته باشد؛ زیرا تحقق و فعلیت روزها بعدی، وابسته به گذشت و پایان‌یافتن روزهای قبلی است؛ 🔻اما پایان‌یافتن روزهای‌ بی‌پایان گذشته قبلی، ناممکن است؛ زیرا طبق فرض آنها بی‌پایان و بی‌نهایت‌اند؛ و بی‌پایان هیچگاه پایان نمی‌یابد؛ 🔻پس هیچگاه نوبت به تحقق و روزهای سال حاضر نمی‌رسد؛ 🔻ولی روشن است که روزهای سال حاضر تحقق یافته و فعلیت می‌یابند 🔸پس حوادث گذشته، نیستند و عالم امکانی ابتدائی دارد. 🔷پاسخ حکماء به استدلال فوق: 🔹در یک سلسله (که تحقق اعضای بعدی وابسته و متوقف به گذشت و پایان‌یافتن اعضای قبلی‌ است) شیء متوقف‌علیه (که دیگران به تحقق او وابسته‌اند) دو نوع است؛ 🔸نوع اول: گاهی هنور خود متوقف‌علیه، فعلیت نیافته و تحقق ندارد؛ مثل این که جمعه آتی هنوز نیامده است تا شنبه بعد از آن که وابسته به آن است بیاید؛ 🔸نوع دوم: گاهی متوقف‌علیه، فعلیت یافته و تحقق دارد؛ مثل تحقق دیروز که آمدن فردا به آن، وابسته است. ✳️با توجه به این مقدمه می‌گوییم 🔻اگر در گزاره «فعلیت هر روز از سال حاضر، وابسته به گذشت روزهای بی‌پایان گذشته است» منظور از وابستگی، باشد، ادعای ملازمه بین مقدم و تالی این گزاره شرطی، باطل است؛ زیرا پایان‌یافتن و گذشت روزهای بی‌پایان محال است؛ (چون طبق فرض آنها بی‌پایان و بی‌نهایت‌اند؛ و بی‌پایان، پایانی ندارد) و وابستگی چیزی، به امر محال، محال است؛ بنابراین ادعای وابستگی در گزاره مذکور باطل است؛ و ازین‌رو در این فرض، استدلال بر حدوث زمانی عالم، تام نیست؛ 🔻ولی اگر در گزاره مذکور، منظور از وابستگی، باشد، ادعای ملازمه بین مقدم و تالی این گزاره، درست است؛ اما این ادعا که هیچگاه نوبت به تحقق و فعلیت روزهای سال حاضر نمی‌رسد، باطل است؛ زیرا طبق فرض، روزهای متوقف‌علیه، فعلیت یافته و تحقق دارند؛ و با فعلیت یافتن روزهای متوقف‌علیه گذشته، برای تحقق و فعلیت روزهای سال حاضر، مانع و مشکلی نیست؛ و ادعای امتناع آن از جانب متکلمان، به مطلوب است؛ 🔸زیرا امکان یا امتناع حادثه وابسته به موجودات بی‌نهایت گذشته، همان مسئله متنازع‌فیه است و اتکاء به مسئله متنازع‌فیه حین استدلال بر دعوای خود، مصادره به مطلوب است؛ ولی ادعای جواز آن از جانب فیلسوف مصادره به مطلوب نیست؛ زیرا در اینجا در مقام استدلال بر ادعای خود نیست بلکه در مقام بیان ناتمامی استدلال خصم است؛ و در این مقام حتی احتمال جواز، در ناتمامی استدلال خصم کافی است. 👇 @oshaghierfan &
ادامه از بالا 👆🏿 🔵 اشکال ممکن است گفته شود که وابستگی در ، به این دلیل محال است که مشکل این است که متوقف‌علیه یک سلسله بی‌پایان است و پایان یافتن سلسله بی‌پایان تناقض‌آمیز است؛ و این مشکل عینا در وابستگی نیز هست؛ چون طبق فرض، سلسله حوادث گذشته، بی‌نهایت است و پایان یافتن سلسله بی‌پایان تناقض‌آمیز است؛ پس نباید سلسله حوادث گذشته را بی‌نهایت دانست. 🔴 پاسخ 🔸زمان گذشته عالم، یک واحد و متصل است که به روزهای گذشته انقسام می‌یابد؛ اما انقسامات وارد بر این حقیقت متصل و دارای امتداد، انقسامات محقَق و بالفعل نیستند؛ بلکه همه انقسامات، و به فرض‌اند؛ 🔸و تا جایی که این انقسام بر روی آن امتداد واحد، فرض می‌شود قطعه‌‌ای فرضی نیز با موجودیت فرضی، تحقق می‌یابد؛ اما وقتی فرض انقسام، ادامه نیافت اجزائی نیز شکل نمی‌گیرند؛ 🔹پس مثلا هر 24 ساعت شبانه‌روز، از 24 ساعت قبلی و 24 ساعت بعدی جدائی بالفعل ندارد؛ و هر یک، موجود منفصلی از دیگران نیست تا مجموعه‌ای از بی‌نهایت قطعات منفصل و جدا جدا از هم شکل بگیرد؛ تا گفته شود پایان یافتن قطعات بی‌پایان تناقض‌آمیز و محال است؛ 🔹پس ما در مورد زمان گذشته عالم، بلحاظ واقعی فقط یک زمان واحد موجود داریم و بلحاظ فرضی، زمانهای متعدد، محدودند (یعنی تا جایی که فرض ادامه دارد)؛ اما در وابستگی که قطعات متوقف‌علیه و متوقف هیچکدام موجود نیستند قطعات متوقف‌علیه، فقط فرضی‌‌اند؛ یعنی چون شما قطعات متوقف‌علیه را هنوز ندارید باید آن را فرض کنید و در این فرض وقتی شمار قطعات مفروضه را بی‌پایان فرض کردید روشن است در فرض بی‌پایان بودن این قطعات، پایان یافتن آنها تناقض‌آمیز است؛ 🔶 بنابراین مشکل در دو نوع وابستگی، یکسان نیست؛ بلکه باید گفت در نوع اول، وابستگی و در نوع دوم، وابستگی است؛ چون در نوع اول مفروض ما این است که، متوقف‌علیه، قطعات بی‌یایان است ولی در نوع دوم شیء متوقف‌علیه، یک ممتد موجود است نه قطعات فرضی در آن ممتد موجود؛ چون قطعات در آن، موجود واقعی نیستند تا متوقف علیه باشند؛ آنچه متوقف‌علیه است یک موجود واحد و یگانه است؛ گرچه او آنِ شروعی ندارد؛ ولی آنِ شروع نداشتن به‌خودی‌خود محال نیست؛ چنانکه خود خداوند نیز آنِ شروعی برای هستی‌اش نیست و با این حال متوقف‌علیه همه موجودات است؛ به بیان دیگر اگر آنِ شروع نداشتن مشکل آفرین باشد خود خداوند که موجودی است بدون آنِ شروع، نباید تکیه‌گاه و متوقف‌علیه دیگر موجودات باشد. @oshaghierfan &
🟢 حدوث تجددی عالم و ارزیابی آن 🔶 صدرالمتألهین در باب حدوث زمانی عالم مادی، نظر خاصی دارد؛ او در مورد کل عالم مادی به ، قائل است؛ 🔸حاصل بیانش در اثبات این دعوا، این است که: الف) کل عالم مادی، به ، متحرک است؛ ب) هر متحرکی آنْ به آنْ تجدد یافته و در هر آنْ، مرحله‌ای نو، حادث شده و بلا فاصله زائل و نابود خواهد شد؛ 🔹نتیجه: ازین‌رو کل عالم مادی در بستر یک حرکت جوهری عام، آنْ به آنْ تجدد می‌یابد و حدوث تجددی دارد (مفاتیح الغیب، ص 396). 🍀 ارزیابی این نظریه در ارزیابی این نظریه، باید توجه داشت که از نظر صدرالمتألهین در هر حرکتی، افزون بر مقاطع آنی الوجودی که پیوسته در هر آنْ یکی از آنها تحقق می‌یابد، یک در بستر زمان نیز هست که از ابتدای حرکت تا انتهای آن، گسترده است و همه این مقاطع آنی الوجود را به هم پیوند داده و اتصال و بین آنها را فراهم می‌کند (اسفار، ج 3 ص 131 و 137). 🔷 اشکال اولی که در اینجا بر نظریه حدوث تجددی عالم مادی وارد است، این است که این دو جنبه ی حدوث تجددی عالم با هم ناسازگارند؛ 🔹 زیرا در این حقیقت متحرک و ممتدِ در بستر زمان(علی الفرض)، یا مقاطع و حدود حرکت، بالفعل موجود نیستند (فرض الف) یا این که بالفعل موجودند(فرض ب) . هر دو فرض دچار اشکال است. 🔸 بررسی فرض الف): اگر این مقاطع بالفعل موجود نباشند، بلکه فقط موجود بالقوه باشند؛ پس در هر آنی از حرکت، وجود بالفعل جدیدی تحقق نمی‌یابد تا حدوثی و حادثِ آنی الوجودی شکل بگیرد؛ چون ، مسبوقیت وجود است به عدم؛ و طبق فرض، مقاطع حرکت که وجود جدید و آنی الوجود محسوب می‌شوند، بالفعل تحقق ندارند بلکه امری و موجودی هستند؛ 🔸 بنابراین وجود آنی الوجود جدیدی نیست تا مسبوق به عدم باشد و حدوثی و حادثی شکل بگیرند تا بتوان گفت جهان مادی مثلا در هر آنْ، نو به نو، می‌شود؛ چگونه در هر آنْ، جهان حادث می‌شود حال آنکه آنچه جدید محسوب می‌شود، موجود بالفعل نیست بلکه امر است که تحقق خارجی و بالفعل نمی‌یابد. 🔹 بررسی فرض ب): اگر در این حقیقت متحرک و ممتدِ در بستر زمان، هر مقطع و حدّی از حدود حرکت، باشد لازم می‌آید که بی‌نهایت موجود بالفعل بین هر دو حدّ حرکت تحقق داشته باشد؛ 🔹زیرا هر امر ممتدی، بی‌نهایت انقسام پذیری دارد؛ و در فرض بالفعل بودن مقاطع و حدودِ این انقسامات، بی‌نهایت موجود بالفعل خواهیم داشت؛ حال آنکه طبق فرض این بی‌نهایت موجود بالفعل، محصور بین دو حد حاصرند؛ 🌸 پس در هر صورت مواجه با اشکالی است که پذیرش آن را ناممکن می‌سازد. (این اشکال اول). 🔷اشکال دوم: صدرالمتألهین در برخی عباراتش آن امر واحد ممتد را به‌گونه‌ای تفسیر می‌کند (اسفار، ج 7 ص 328) ‌که در حقیقت، اصل وجود چنین انکار می‌شود؛ 💥 وی حرکت ممتد را به تشبیه می‌کند که انسان در مدت حیاتش می‌کشد و هر نفَسی از نفَس قبل و بعد، متغایر و شخصا متمایز است؛ و این چنین نیست که ما در طول حیاتمان یک نفَس ممتد، از ابتدا تا انتهای حیات داشته باشیم بلکه نفَسهای متعدد و متغایر و متمایز فراوانی داریم؛ ولی در طول حیات دائما این نفَسهای بریده از هم، ادامه دارند و می‌آیند و می‌روند؛ 🔹 بر اساس این تفسیر، جهان مادی در نظر او گرچه از نظر زمان، بی‌ابتدا و بی‌انتها است؛ و بنابراین فیض حق، دائمی و إزلا و أبدا باقی است؛ ولی بی‌ابتدائی و أزلیت، و بی‌انتهایی و أبدیتِ جهان مادی را به‌شکل دانسته است نه به‌شکل یک واحد ممتد در بستر زمان؛ 🔸براساس این تشبیه: پس هر مقطع عالم مادی، از مقطع قبل و بعد، متغایر و شخصا متمایز است؛ اما بخاطر تشابه مقاطع متوالی، جهان مادی، باقی و متصل و ممتد به نظر می‌رسد و البته این مقاطع متغایر و بریده از هم، در طرف گذشته ابتدائی، و در طرف آینده نیز انتهایی ندارند و لذا ، نظیر نفَسهای بریده از هم، ادامه داشته و ازلا و أبدا باقی است. 👇 @oshaghierfan &
ادامه از بالا 👆🏿 🔶با این بیان، صدر‌المتألهین علی‌رغم اعتقادش به عالم مادی، در واقع، انکار حرکت جوهری عالم کرده است؛ و حداکثر او به نظریه که مذهب منکران حرکت جوهری است ملتزم شده است؛ 🔸زیرا اگر در طول هر حرکت، یک واحد متصل و ممتد در بستر زمانِ حرکت، تحقق نداشته باشد؛ درین صورت: ➖ اگر بین هر دو مقطع متوالی، زمان ممتدی نباشد، تتالی آنات و آنیات لازم می‌آید که ممتنع و محال است؛ ➖و اگر زمان ممتدی بین دو مقطع متوالی تحقق داشته باشد؛ زمان یک واحد ممتد و متصل است و ثبوت آن بین دو مقطع، ملازم با ثبوت یک حرکت ممتد و متصل است که آن زمان ممتد را متحقق سازد؛ ولی طبق فرض، چنین حقیقت ممتد واحدی بین هر دو مقطع، وجود ندارد تا زمان مذکور تحقق یابد؛ و بر فرض ثبوت چنین زمانی، تحولات نظیر تصاویر متوالی در می‌شوند که فقط تخیل حرکت در بیننده ایجاد می‌کنند؛ و درین صورت، نظریه حرکت جوهری صدرالمتألهین به نظریه کون و فساد ابن‌سینا باز می‌گردد که معتقد است در حقائق جوهری، هر صورت در آنْ تحقق یافته و در زمانی باقی است و سپس بعد از زمان مذکور در آنْ زائل شده و صورت جدیدی حادث می‌شود. 🌺 و خلاصه اینکه اگر صدرالمتألهین حقیقت واحد ممتدِ در طول زمان حرکت را نپذیرد (چنانکه از تشبیه مقاطع حرکت به نفَسهای انسان برداشت می‌شود) حرکتی در کار نیست بلکه حداکثر، تحولات به صورت کون و فساد رخ می‌دهد؛ و این خلاف فرض حرکت جوهری عالم است؛ و اگر این حقیقت واحد ممتد را بپذیرد، در این صورت علاوه بر این که هر مقطعی در آن حقیقت ممتد، موجود بالقوه است نه بالفعل، و حدوث و حادث بالفعلی از آن وجود بالقوه مقطع، شکل نمی‌گیرد؛ عالم جسمانی نیز به لحاظ این که مجموع این امر ممتد، نقطة شروعی و سابقه عدم زمانی ندارد، قدیم زمانی است نه حادث زمانی؛ ✳️ بنابراین حدوث تجددی عالم مادی کلا منتفی و باطل است. @oshaghierfan &
الأقدام ‌‌التاليةفي‌الحكمة المتعالية، الجزء الاول.pdf
715.7K
معرفی کتاب «الأقدام التالیة‌ فی الحکمة المتعالیة»: این کتاب در حقیقت متنی درسی است به زبان عربی، و چکیده ای است از مباحث مجموعه کتابهایی با عنوان «گامهای پسین در فلسفه برین» که دو جلد آن تا کنون در سالهای أخیر منتشر شده و فلسفه نوین اینجانب را تبیین کرده است. این متن درسی فلسفی در سال جاری تدریس می‌شود و چون برخی علاقه‌مندان خواهان انتشار اصل کتاب و صوتهای تدریس آن شده‌اند لذا ویراست اول جلد اول آن در ادامه منتشر شده و صوتهای تدریس آن نیز از ابتدا به تدریج در دو کانال ایتا و تلگرامِ اینجانب به اشتراک گذاشته می‌شود.