📍 الفلسفة الرواقیة . 📌 قسمت اول . اندیشه را نمی توان به مکانی یا زمانی مقید کرد . همانطور که نمی توان اندیشه را مقید در یک اسلوب خاص کرد . در یونان باستان علاوه بر جنبش فلسفی ارسطویی و افلاطونی ، جنبش ها و انجمن های فلسفی دیگر نیز حضور داشتند . از جمله این انجمن ها انجمن فلسفی رواقیون است . منطق این انجمن بسیار شباهت به فنون استنباط ما از اقیسه فقهی دارد ، با این تفاوت که منابع رواقیون برای استنباط ، اخلاق و طبیعت است . در طول تاریخ ، امتداد این مکتب فلسفی را در روم و حقوق آن می بینیم ؛ می بینیم که اولین حقوقدانان روم فلاسفه رواقی روم بودند . 🌅 تصویر دکتر عثمان أمین محقق فلسفه رواقي . @osol_fegh

📍 الفلسفة الرواقیة . 📌 قسمت دوم . اگر کوچکترین جستجویی انجام دهید ، متوجه می شوید آثار مکتب فلسفی رواقی - مگاری بسیار کم است و عمده چیزی را که مشاهده می کنید منابع استدلالی رواقیان از گزارهای استنباطی نادرستشان از اخلاق عملی است . و شاید بیشتر تعجب کنید که این مکتب فلسفی که برای اعتباریات نگاشته شده را ، فلاسفه و منطق دانان ارسطویی تحقیق می کنند ! . منابع دسته اول برای تحقیق در زمینه منطق رواقی مگاری وجود ندارد . گزارشات اولیه این منطق توسط سکستوس و دیوگنس لائرتیوس و جالینوس و سیسرو انجام شده . در این زمینه دکتر بینسون میتس رساله دکترای داشتند که توسط دکتر مهدی عظیمی ترجمه شده . از این منطق در ریاضیات و طبیعیات مدرن نیز استفاده شده بطوری که پیشرفت های جهان مدرن همانند زبان آنالوگ و... ، وابسته به این منطق است . در واقع اگر غرب پیشرفتی در زمینه طبیعیات داشته آنجایی بوده که توجه مازاد از ارزش منطق ارسطویی برای آن قائل نشده ! . در پست های آینده تحت عنوان الفلسفة الرواقیة به تبین این همانی اقیسه فقهی با منطق رواقی [ تقسیم آکسیوما به اتمی و مولکولی ] خواهیم پرداخت . 🌅 تصویر دکتر بینسون میتس استاد فقید دانشگاه کالیفرنیا. @osol_fegh

📍 فن . بحثی رو در کانال باز کردیم تحت عنوان فنون فقاهت ، با یک سرچ تعدادی پست رو در کانال با این عنوان مشاهده می کنید . ولی پیش از ادامه این بحث باید به تبین حقیقت واژه فن بپردازیم . مصطلح فن را می توان اینگونه از لا بلای کلمات علما تعریف کرد : فن دستگاهی استنباطی [ در مکتب الوافي ایمائی ] است ، که لوازم شیء را تبین می کند ‌. بر سه عنصر اساسی استوار است : شیء ، لازم بین ، لازم غیر بین . قیاسات فقهی یعنی قیاس منصوص العلة ، قیاس تنقیح مناط ، قیاس اولویت ، قیاس تخریج مناط ، قیاس سبر و تقسیم موتور های حرکت این دستگاه اند که شیء با اینها تحقیق و تحلیل می شود . کلیه تئوری های فقهی حقوقی [ اصول فقه ] بوسیله این دستگاه استخراج می شود . 📌 نکته : علت بکار بردن واژه شیء بجای واژه کلام در این پست آن است که رواقیان بوسیله این دستگاه طبیعت خارجی را نیز ادراک می کردند . @osol_fegh

📍 منطق ارسطویی در مسائل فلسفۀ از دیدگاه علامه طباطبایی . بنده در صدد رد فلسفه ارسطویی [ بحث فلسفه رواقی و فلسفه تحلیلی چیز دیگری است ] در این کانال نیستم ، یعنی ذهن قاصر من کجا تحقیقات اعلام و نفوس متعالیه اکابر زمان کجا ! و همچنین هدف این کانال فقه و اصول آن است . به عبارت علامه طباطبایی در مقدمه نهایة الحکمة توجه فرمایید : « أنّ كون موضوعها [ فلسفه ] أعمَّ الأشياء يوجب أن لا يكون معلولا لشيء خارج منه ، إذ لا خارجَ هناك ، فلا علّةَ له. فالبراهين المستعملة فيها ليست ببراهين لِمّية [ چون فرض این است که علة بالا دستی نیست ] . وأمّا برهان الإنّ فقد تحقّق في كتاب البرهان من المنطق أنّ السلوك من المعلول إلى العلّه لا يفيد يقيناً ، فلا يبقى للبحث الفلسفي إلاّ برهان الإنّ الذي يعتمد فيه على الملازمات العامة ، فيسلك فيه من أحد المتلازمين العامين إلى الآخر [ اما آیا این ملازمات عام محقق می شود ؟!] » ¹. 📚 ¹- نهایة الحکمة ، جلد اول ، ص ۱۰ . 🌅 تمثال شریف علامه محمد حسین قاضي طباطبایي و آیت الله شهید مرتضی مطهري . @osol_fegh

🔴 قرار نیست گفته شود فهم مشترکی نیست ! لکن می توان گفت همه چیز فطری است ! ما وقتی با محققین فلسفه اسلامی صحبت می کنیم از این بزرگواران می پرسیم : زمانی که عهده دار حکمت عملی مباحث اعتباریات است و جنس مباحث عملی اعتباری است نه تکوینی و حقیقی ، چه نیازی به مسائل فلسفی است . یعنی وقتی عمل ما در گیر اعتبارات و حب و بغض ها است تکوین اشیاء به چه کار ما می آید . الغرض ، هدف از فلسفه خوانی چیست ؟! نهایت امر محققین فلسفه پاسخ می دهند : هدف ما از خواندن فلسفه ایجاد زبان مشترک برای گفتگو در مورد حقایق اشیاء است تا به فهم مشترک و عقیده مشترک برسیم . یعنی غایة القصوی فلسفه ایجاد زبان مشترک برای تعامل است . دو مرتبه سوال می پرسیم آیا این تعامل را قبل از آنی که از ابده البدیهیات آغاز کنید و صحبت های خود را مستند به وجود و عدم کنید ، چرا مستند به فطریات نمی کنید ؟! چرا مدرک استناد شما حسن و قبح بین المللی نباشد ؟! مضاف بر اینکه برهان لمی [ لِمَ : برای چه ؟ / علة چیست ؟] نمی توانیم برای ابده البدیهیات بیاوریم و برهان ان هم یقین آور نیست ، و حصول تلازم عام بدون حب و بغض بصورت قانون عام برای تمام موجودات [ لو سلمنا ! ] ثمری ندارد الا تنویر ذهن ، تنویری که با فطریات هم حاصل می شود بدون استناد به ابده البدیهیاتیِ همچون بحث از وجود و عدم . 📌 نکته : این پست رد فلسفه نبود فقط در مورد غایة و هدف آن بحث شد آنهم در امتداد آن در علوم اجتماعی و بُعد عملی و الا بنده خودم برای صفای باطن هم که شده فلسفه مرسوم را می خوانم . @osol_fegh

📍 تصور محیط . به این دو عبارت توجه کنید : 📎تصور عبارت است از صورتِ ذهنیِ اشیاء و امور . نقش ِ نخستینِ اشیاء و امور ، در اذهان ، تصور است . تصدیقات ، نقش ثانوی هستند ؛ تصدیقات هم صور ذهنی هستند اما در سلسله مراتب صور ذهنی ، در دنبالۀ تصورات قرار می گیرند . ( دکتر لنگرودی ، فن استدلال ، ص ۴۳ ) . 📎 التصور هو الصورة الذهنیة لموجود حقیقی .... و التصور بمثابة اول حکم علی الاشیاء یعرض للنفس فتمنحه من عندها القبول أو « التصدیق » أو التسلیم و هذا التصدیق قد یکون علی حق ... و اذا منحته التصدیق علی حق ، کان لها الفهم و «الإحاطة» أعنی إدراک الأمور علی وجه یطابق تصورها . ولکیلا یکون التصدیق تصدیقاً خاطئاً ، ولکی لایفضی إلی الادراک الصحیح ، ینبغی ان یکون التصور صحیحاً . والتصور الصحیح هو ما یسمیه الرواقیون « التصور المحیط » . ( دکتر عثمان أمین ، الفلسفة الرواقیة ، ص ۷۲ , ۷۳ ) . ظاهراً منظور دکتر لنگرودی از تصدیق همان تصور محیط است ، زیرا تصدیق فقط اذعان است چنانچه رواقیون و همچنین علامه اعرجی در ابتداء المحصول تبین کردند . 🌅 تصویر دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی ، و تصویر ذنون رواقی . @osol_fegh

📍 حسن و قبح فطری . باید توجه کامل به بحث حسن و قبح داشت زیرا بحثی است که اعلام در آن لغزیده اند ؛ در این خصوص حضرت آیت الله سبحانی قائل اند که حسن و قبح فطری است و اگر از مشهورات ملاحظه اش کنیم تمام ادیان دچار تزلزل می شوند ، حضرت استاد معتقد اند که حکمت عملی خودش دستگاه نظری دارد همانند آنکه برخی از آموزهای عملی بدیهی اند همانند عدل و ظلم ( اولیات ) و برخی بدیهی نیست . آیت الله بهجت هم بسیار بر فطری بودن دین تاکید می فرمودند . همچنین حضرت آیت الله سبحانی تاکید دارند که ذاتی در باب حسن و قبح نه ذاتی باب برهان است نه ذاتی باب ایساغوجی بلکه ذاتی باب عقلا است یعنی فطری است [ ذاتی باب عقلا یعنی فطریت ] . 📚 کتاب حسن و قبح و کتاب الهیات آیت الله سبحانی . @osol_fegh

📍 اسلام ، دین فطرت است . 🎙 آیت الله بهجت رحمة الله علیه . 📌 [ باید دانست این بحث زیاد کاربردی در بین اصحاب انفتاح باب علم ندارد زیرا احادیث مرویه بحد کافی و وافی موجود است ، ولی من باب بحث اگر کسی بخواهد بحث کند اینگونه که اعلام مکتب الوافی تبین کردند باید بحث کند ، اما کل این چند پست در مورد نقض منطق ارسطویی از جانب ماده و صورت بود ؛ ماده حکمت عملی فطری است و صورت و اقیسه اش هم با صورت اَشکال ارسطویی متفاوت است چنانچه در بحث فن بیان شد / حداقل کارایی در استنباط ندارد / باید توجه داشته باشید ملاک در ارزش گذاری اصالت عمل است نه تطابق باحق که مفروض در مباحث فلسفی است / ما معتقدیم مباحث فلسفی منطقی ارسطویی حق هست اما دانستن این حق برملاک اصالة عمل بی فایده است ] . @osol_fegh

📍 استصحاب عقلائی [ یعنی بحکم عقل ] ، نقل از آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی . 🎙 آیت الله بهجت . @osol_fegh

📍 الفلسفة الرواقیة . 📌 قسمت سوم . در آثار سیسرو با مفهومی از حقوق طبیعی روبه رو می شویم که نه تنها به طور جدی شبیه تعالیم مسیحی است ، بلکه بسیار محتمل است که در شکل گیری آن تعالیم نقش بازی کرده باشد . سیسرو در رساله خود ، دربارۀ قوانین ، که بی گمان متأثر از ارسطو و آموزۀ رواقی بود ، طبیعت را به مثابۀ منبع قواعد برای انسان معرفی می‌کند ؛ منبعی که از طریق عقل برای هر فرد دست یافتنی است و مقررات آن از خداوند سر چشمه می گیرند . بنابر تعریفی از قانون که وی آن را به نظر « دانشمندترین افراد » نسبت می دهد . ( تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب ، جان کلی ، ص ۱۰۹ ) . چند ملاحظه را می تواند بر گفته دکتر کلی مطرح کرد ؛ اولا آنکه سیسرو یک فیلسوف رواقی است یعنی ماهیت تفکر او با ارسطو متفاوت است پس چگونه می تواند از ارسطو تاثیر بپذیرد ، ثانیا دکتر در صفحات قبل اشاره می کند که از نظام طبق بندی ارسطویی به جنس و فصل حقوقدانان بزرگ رو می همچون سیسرو بهره بردن ، باید خاطر نشان کرد نظام طبق بندی رواقی با تحلیلی که از موجود حقیقی دارند هیچ شباهتی به طبقه بندی ارسطویی ندارد ، ولو سلمنا که این همان باشد باز هم فایده ذهنی دارد نه عملی . البته می توان گفت سیسرو از رواقیان دوره سوم رواقی گری است لذا همانند پادشاه روم مارکوس اورلیوس از منطق ارسطویی در بخش قبول کلیت تاثیر پذیرفته . 🌅 تصویر نقاشی شده مارکوس تولیوس کیکرو ( سیسرو ) ، درحال خطابه در صحن سنا . @osol_fegh