📍 مکاتب اصول فقه [ تئوری های حقوقی ] شیعی در یک جمله : اگر بخواهیم برای هر کدام از مکاتب اصول فقه شیعی یک جمله معِّرف بگوییم ، اینگونه باید تعبیر کنیم : 📌مکتب معالمي : در یک جمله یعنی دقائق غیر عرفی مخل که از ذهن فقهی که با عرف جامعه آشنا نیست سر چشمه می گیرد . 📌مکتب فصولي : در یک جمله یعنی دقایق فلسفی مخل در نگاه به مدارک اربعه احکام . [ آخوند ملا محمد کاظم خراسانی از پیروان این مکتب است لکن با ذهنی صدرایی ] . 📌مکتب الوافي : در یک جمله یعنی دقائق عرفي لغوي در نگاه به مدارک احکام با محوریت تتبع زیاد [ که منجر به دقت در رجال الحدیث و تتبع احوال راوی می شود ] ، زیرا که احکام برای عرف نتراشید و نخراشیده جامعه آمده و مخاطب مردم کوچه و بازار اند نه مدققین از فلاسفه و فقها ! . @osol_fegh

📍فنون فقاهت : علوم أدبي . علم اللغة _ علم الصرف _ علم النحو و الاحتیاج إلی هذه العلوم الثلاثة إنَّما هو لِمَنْ لم یکن مطَّلعاً علی عرف النبيِّ صلّی الله علیه و آله وسلّم و الأئمة علیهم السلام ، کالعجم مطلقاً ، والعرب أیضاً في هذه الأزمنة ، لا مثل الرُّواة ، و مَنْ قَرُبَ زمانه منهم ، علی أنَّ الاحتیاج في هذه الأزمنة أیضاً ، متفاوت بالنسبة إلی الأصناف کالعرب و العجم . 📚 الوافیة ، ص ۲۵۱ . #فنون_فقاهت #لغت #عرف_نبی_وائمه #حجیت_قول_لغوي @osol_fegh

📍 نظریۀ احاله به عرف . شارح ارشادِ علامه می گوید : صیغۀ ایجاب و قبول ، رکن بیع نیست زیرا مفهوم بیع ، منهای صیغۀ ، صدق می کند ( = صدق اسم ) . شارع در نصوصِ بیع ، احاله به عرف کرده است ( احالۀ عرفی ) به شیوه ای که همه جا معمولِ او است : سکوت شارع نسبت به صیغۀ عقود ، بمعنی احالۀ به عرف است . السکوت و عدم البیان فی مثل هذا المقام صریح و نصٌّ فی الحوالة الی العرف . [ شرح ارشاد ص ۵۰۴ / ۱۶ ] نتیجۀ : احالۀ به عرف ، اساس و ریشه در تقریر شارع دارد ؛ این مسائل را چنین باید بیان کرد . ✍ دکتر لنگرودی . 📚 فنّ استدلال ، ص ۱۶۵ . #نقد_الفائق #نقد_فقه_مضاف #ماهیة_حکمِ_تقریری_است @osol_fegh

📍 خروج موضوعي . به مدلول مادۀ ۷۲۶ ق.م که از فقه گرفته شده است بنگرید که می گوید : « اگر در مورد حواله ، محیل ، مدیونِ محتال نباشد احکام حواله در آن ، جاری نخواهد بود . » ظاهر عبارت این ماده که اخراج حکمی را می رساند که این یک استثناء است و حال آنکه اصلاً چنین چیزی حواله نیست یعنی خروج موضوعی ( موضوع عقد حواله ) مطرح است نه خروج حکمی . توضیح : در فقه ، این را « حوالۀ ازبریء » نامیده اند و گفته اند که این ، حواله نیست . پس مورد آن مادّه ، نسبت به حواله ، خروج موضوعی دارد . ✍ دکتر لنگرودی . 📚 فن استدلال ، ص ۵۳ . #موضوع_شناسی #قواعد_موضوع_شناسی #فنون_تطبیق_احکام_برمصادیق_عرفی #تقریر_شارع @osol_fegh

📍 مغلق نویسی صفت مکتب معالمي و فصولي . از قدیم که خدمت اساتید ملالغتی خودمان بودیم که وارد به تدریس کتب این دو مکتب بودند ، دائم می فرمودند این سختی متون به جهتی است و آن جهت ورزش ذهن شما برای اجتهاد است . این سخن در این دو مکتب کاملا درست است ، زیرا ورزش ذهن لازمه دقائق غیر عرفي مخل است . با جوّ غالب این دو مکتب در فضای علمی نجف اشرف مرحوم محقق سبزواری در ذخیرة العباد می نویسد :« ذهن فقیه در عرفیات مختل است ». اما چنین چیزی در آثار مکتب الوافي دیده نمی شود ، و عبارات کاملا واضح و بدور از اغلاق نوشته می شود . 🌅 تمثال شریف مجسمه فکر ، میرزا محمد تقی شیرازی از مدققین مکتب فصولي . @osol_fegh

📍 أفضل نسخ الکافي . 🔹منبع و مصدر کتاب الصوم "من لا یحضره الفقیه" شیخ صدوق، کتاب "الکافی" مرحوم کلینی می‌باشد، و نسخه کافی که نزد صدوق بوده افضل و اصح از نسخه‌های موجود نزد ما است. 🔸بدین جهت در موارد اختلافی، نسخه کتاب فقیه مقدم است. 📚 أضواء على علمي الدراية و الرجال، ص۳۲۱. به نقل از کتاب الصوم آیة‌الله سیستانی. 🌅 تمثال مرجع عالی قدر حضرت آیت الله سیستانی . @osol_fegh

📍 استصحاب و اصالة الصحة من الامارات اند . پس في الجمله يقين پيدا مي‌کنيم که اينها منتظر علم به عدم صحت نيستند بلکه همينکه عالم به فساد نشدند براي ترتيب اثر صحت کافي است. چون موضوع صحيحي را با اين اصل اثبات مي‌کنند. اصالة الصحة بلاکلام امارة است و استصحاب هم اگرچه امارة است ولي آخرين مرتبه‌ي امارات است. که اگر شهرت اجماع و امثال آن را کسي حجت دانست استصحاب را جاري نمي‌تواند بکند و علي هذا اين اماره‌اي است که اصول حکميه با اين اماره نمي‌توانند مخالفت کنند. 🎙 آیت الله بهجت . 📼 صوت درس خارج اصول 87/08/05 🌅 تمثال فقیه عارف آیت الله بهجت . @osol_fegh

📍 الفلسفة الرواقیة . 📌 قسمت اول . اندیشه را نمی توان به مکانی یا زمانی مقید کرد . همانطور که نمی توان اندیشه را مقید در یک اسلوب خاص کرد . در یونان باستان علاوه بر جنبش فلسفی ارسطویی و افلاطونی ، جنبش ها و انجمن های فلسفی دیگر نیز حضور داشتند . از جمله این انجمن ها انجمن فلسفی رواقیون است . منطق این انجمن بسیار شباهت به فنون استنباط ما از اقیسه فقهی دارد ، با این تفاوت که منابع رواقیون برای استنباط ، اخلاق و طبیعت است . در طول تاریخ ، امتداد این مکتب فلسفی را در روم و حقوق آن می بینیم ؛ می بینیم که اولین حقوقدانان روم فلاسفه رواقی روم بودند . 🌅 تصویر دکتر عثمان أمین محقق فلسفه رواقي . @osol_fegh

📍 الفلسفة الرواقیة . 📌 قسمت دوم . اگر کوچکترین جستجویی انجام دهید ، متوجه می شوید آثار مکتب فلسفی رواقی - مگاری بسیار کم است و عمده چیزی را که مشاهده می کنید منابع استدلالی رواقیان از گزارهای استنباطی نادرستشان از اخلاق عملی است . و شاید بیشتر تعجب کنید که این مکتب فلسفی که برای اعتباریات نگاشته شده را ، فلاسفه و منطق دانان ارسطویی تحقیق می کنند ! . منابع دسته اول برای تحقیق در زمینه منطق رواقی مگاری وجود ندارد . گزارشات اولیه این منطق توسط سکستوس و دیوگنس لائرتیوس و جالینوس و سیسرو انجام شده . در این زمینه دکتر بینسون میتس رساله دکترای داشتند که توسط دکتر مهدی عظیمی ترجمه شده . از این منطق در ریاضیات و طبیعیات مدرن نیز استفاده شده بطوری که پیشرفت های جهان مدرن همانند زبان آنالوگ و... ، وابسته به این منطق است . در واقع اگر غرب پیشرفتی در زمینه طبیعیات داشته آنجایی بوده که توجه مازاد از ارزش منطق ارسطویی برای آن قائل نشده ! . در پست های آینده تحت عنوان الفلسفة الرواقیة به تبین این همانی اقیسه فقهی با منطق رواقی [ تقسیم آکسیوما به اتمی و مولکولی ] خواهیم پرداخت . 🌅 تصویر دکتر بینسون میتس استاد فقید دانشگاه کالیفرنیا. @osol_fegh

📍 فن . بحثی رو در کانال باز کردیم تحت عنوان فنون فقاهت ، با یک سرچ تعدادی پست رو در کانال با این عنوان مشاهده می کنید . ولی پیش از ادامه این بحث باید به تبین حقیقت واژه فن بپردازیم . مصطلح فن را می توان اینگونه از لا بلای کلمات علما تعریف کرد : فن دستگاهی استنباطی [ در مکتب الوافي ایمائی ] است ، که لوازم شیء را تبین می کند ‌. بر سه عنصر اساسی استوار است : شیء ، لازم بین ، لازم غیر بین . قیاسات فقهی یعنی قیاس منصوص العلة ، قیاس تنقیح مناط ، قیاس اولویت ، قیاس تخریج مناط ، قیاس سبر و تقسیم موتور های حرکت این دستگاه اند که شیء با اینها تحقیق و تحلیل می شود . کلیه تئوری های فقهی حقوقی [ اصول فقه ] بوسیله این دستگاه استخراج می شود . 📌 نکته : علت بکار بردن واژه شیء بجای واژه کلام در این پست آن است که رواقیان بوسیله این دستگاه طبیعت خارجی را نیز ادراک می کردند . @osol_fegh

📍 منطق ارسطویی در مسائل فلسفۀ از دیدگاه علامه طباطبایی . بنده در صدد رد فلسفه ارسطویی [ بحث فلسفه رواقی و فلسفه تحلیلی چیز دیگری است ] در این کانال نیستم ، یعنی ذهن قاصر من کجا تحقیقات اعلام و نفوس متعالیه اکابر زمان کجا ! و همچنین هدف این کانال فقه و اصول آن است . به عبارت علامه طباطبایی در مقدمه نهایة الحکمة توجه فرمایید : « أنّ كون موضوعها [ فلسفه ] أعمَّ الأشياء يوجب أن لا يكون معلولا لشيء خارج منه ، إذ لا خارجَ هناك ، فلا علّةَ له. فالبراهين المستعملة فيها ليست ببراهين لِمّية [ چون فرض این است که علة بالا دستی نیست ] . وأمّا برهان الإنّ فقد تحقّق في كتاب البرهان من المنطق أنّ السلوك من المعلول إلى العلّه لا يفيد يقيناً ، فلا يبقى للبحث الفلسفي إلاّ برهان الإنّ الذي يعتمد فيه على الملازمات العامة ، فيسلك فيه من أحد المتلازمين العامين إلى الآخر [ اما آیا این ملازمات عام محقق می شود ؟!] » ¹. 📚 ¹- نهایة الحکمة ، جلد اول ، ص ۱۰ . 🌅 تمثال شریف علامه محمد حسین قاضي طباطبایي و آیت الله شهید مرتضی مطهري . @osol_fegh

🔴 قرار نیست گفته شود فهم مشترکی نیست ! لکن می توان گفت همه چیز فطری است ! ما وقتی با محققین فلسفه اسلامی صحبت می کنیم از این بزرگواران می پرسیم : زمانی که عهده دار حکمت عملی مباحث اعتباریات است و جنس مباحث عملی اعتباری است نه تکوینی و حقیقی ، چه نیازی به مسائل فلسفی است . یعنی وقتی عمل ما در گیر اعتبارات و حب و بغض ها است تکوین اشیاء به چه کار ما می آید . الغرض ، هدف از فلسفه خوانی چیست ؟! نهایت امر محققین فلسفه پاسخ می دهند : هدف ما از خواندن فلسفه ایجاد زبان مشترک برای گفتگو در مورد حقایق اشیاء است تا به فهم مشترک و عقیده مشترک برسیم . یعنی غایة القصوی فلسفه ایجاد زبان مشترک برای تعامل است . دو مرتبه سوال می پرسیم آیا این تعامل را قبل از آنی که از ابده البدیهیات آغاز کنید و صحبت های خود را مستند به وجود و عدم کنید ، چرا مستند به فطریات نمی کنید ؟! چرا مدرک استناد شما حسن و قبح بین المللی نباشد ؟! مضاف بر اینکه برهان لمی [ لِمَ : برای چه ؟ / علة چیست ؟] نمی توانیم برای ابده البدیهیات بیاوریم و برهان ان هم یقین آور نیست ، و حصول تلازم عام بدون حب و بغض بصورت قانون عام برای تمام موجودات [ لو سلمنا ! ] ثمری ندارد الا تنویر ذهن ، تنویری که با فطریات هم حاصل می شود بدون استناد به ابده البدیهیاتیِ همچون بحث از وجود و عدم . 📌 نکته : این پست رد فلسفه نبود فقط در مورد غایة و هدف آن بحث شد آنهم در امتداد آن در علوم اجتماعی و بُعد عملی و الا بنده خودم برای صفای باطن هم که شده فلسفه مرسوم را می خوانم . @osol_fegh