4_5875019664651718079.mp3
33.2M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_سیزدهم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
🔴ب. معنای اصطلاحی
اشاره اخلاق شناسان اسلامی در این که اخلاق، صفت و حالتی نفسانی است، اتفاق نظر دارند و اختلاف اساسی در معنای اخلاق از منظر آنان دیده نمی شود. ابن مسکویه میگوید: الْخُلُقُ حَالُ لِلنَّفْسِ دَاعِيَةُ لَهَا إِلَى أَفْعَالِهَا من غَیْرِ فِکْرٍ وَ لا رَوِیَّةٍ؛ خُلق، حالتی از نفس است که او را بدون هیچ فکر و تأملی به سوی فعل بر میانگیزد. [۱] علامه مجلسی رحمه الله مینویسد: «خلق، حالات و صفات خوب و بد ریشه دار و ثابت در نفس را گویند که در قبال اعمال قرار میگیرند. » [۲]
📚[۱]: تهذیب الاخلاق، ص ۵۱.
📚[۲]: بحارالانوار، ج ۷۱، ص۳۷۳.
اخلاق فطری ، ص ۴۲
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
4_5875019664651718081.mp3
32.18M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_چهاردهم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#درسنامه_اعتقادات
#جلسه_شصت_شش
#جلسه_پایان_عدل
#عدل
#معرفت_الله_بالله
🔴جبر و اختیار
امرٌ بین الأمرین
روشن شد که جبر و تفویض هر دو بر خلاف وجدان و سیرۀ عملیِ حیات همۀ انسانها بوده و با تعالیم اهل بیت علیهم السلام نیز ناسازگار میباشد. آنچه از کلام امامان معصوم علیهم السلام به دست میآید، آن است که افعال ما نه به صورت جبری صورت میگیرد و نه از روی تفویض، بلکه امر سومی غیر از این دو امر وجود دارد که از آن به «امرٌ بین الأمرین» تعبیر نمودهاند و مراد از آن، مخلوط و آمیزهای از جبر و تفویض نمیباشد و اینگونه نیست که انسان در برخی افعالش مجبور باشد و برخی دیگر به او تفویض شده باشد، بلکه مقصود از امرٌ بین الأمرین، حقیقتی ورای جبر و تفویض است که در برخی از روایات اهل بیت علیهم السلام تبیین گشته و در مورد آن توضیح داده شده است.
مردی از امام صادق علیه السلام پرسید:
أَجْبَرَ اللَّهُ الْعِبَادَ عَلَى الْمَعَاصِي؟
قَالَ: لَا.
قُلْتُ: فَفَوَّضَ إِلَيْهِمُ الْأَمْرَ؟
قَالَ: قَالَ: لَا.
قَالَ: قُلْتُ: فَمَا ذَا؟
قَالَ: لُطْفٌ مِنْ رَبِّكَ بَيْنَ ذَلِكَ.
آيا خداوند بندگان را به گناهان اجبار كرده است؟
امام علیه السلام فرمودند: خير.
گفتم: امر را به آنها تفويض كرده است؟
راوى گفت: آن حضرت فرمودند: خیر.
راوى مىگويد: گفتم: پس چيست؟
امام علیه السلام فرمودند: لطفى از پروردگارت ميان آن دو.
در این حدیث شریف، امام صادق علیه السلام از امرٌ بین الأمرین به لطف الهی تعبیر نمودهاند؛ چراکه خدای متعال ضمن اینکه بندگان را مجبور نکرده و به آنها آزادی و اختیار داده، آنان را به حال خودشان نیز رها نکرده است و این، لطفی است که خداوند در حقّ خلق نموده است. در حدیث دیگری امام صادق علیه السلام میفرمایند:
إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْخَلْقَ فَعَلِمَ مَا هُمْ صَائِرُونَ إِلَيْهِ وَ أَمَرَهُمْ وَ نَهَاهُمْ فَمَا أَمَرَهُمْ بِهِ مِنْ شَيْءٍ فَقَدْ جَعَلَ لَهُمُ السَّبِيلَ إِلَى تَرْكِهِ وَ لَا يَكُونُونَ آخِذِينَ وَ لَا تَارِكِينَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ.
همانا خداى تعالى خلق را آفريد و آيندۀ آنان را مىدانست. آنان را امر و نهى كرد و راه و وسيلۀ عمل به چيزى را كه به آنها امر كرده و نيز راه و وسيلۀ ترک آنچه را نهى كرده در اختيارشان قرار داد و آنها [به كارى] اقدام يا آن را ترک نمىكنند، مگر به اذن خداى تعالى.
طبق این حدیث شریف نیز خدای تعالی، هم اسباب انجام دادن تکالیف را در اختیار بندگان قرار داده و هم وسیلۀ ترک آن را برایشان مهیّا نموده است، پس آنها را مجبور به چیزی ننموده است. از طرف دیگر انجام دادن یا ترک تکالیف را به اذن خویش مشروط نموده است. نه به این معنی که خداوند افعال را ایجاد میکند، بلکه به این معنی که وقتی بندهای با وجود تمام شرایط بخواهد کاری را انجام دهد، خدای تعالی میتواند مانع ایجاد آن گردد. پس چیزی از سلطنت و ارادۀ خداوند متعال بیرون نبوده و هر چه صورت میگیرد به اذن اوست.
[ برای دریافت روایات؛ توضیحات و شرح این بخش به کتاب عدل، از خلاصه کتب دروس عقاید، انتشارات ولایت، ص ۱۱۰-۱۱۴ مراجعه فرمائید. ]
——————————————-
[ عدل، خلاصه اعتقادات؛ بیابانی اسکوئی؛انتشارات ولایت؛ صفحه ۱۱۰-۱۱۴]
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
4_5875019664651718085.mp3
32.08M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_پانزدهم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
مرحوم سید عبدالله شبر میگوید: خلق، صورت باطنی انسان است و خلق، صورت ظاهری او. میگویند فلانی حسن الخلق و الخلق است؛ یعنی فلانی نیکو صورت و نیکو سیرت است. [۱] علامه طباطبایی رحمه الله در تعریف خلق میگوید: خلق، صفت نفسانی است که با وجود آن افعال به آسانی از صاحب آن صادر میشود. [۲]
📚[۱]: الاخلاق، ص ۱۰.
📚[۲]: الميزان، ج۱۹، ص ۳۶۹. ر. ک: اسفار، ج ۴، ص ۱۱۴؛ کشف الغطاء، ص ۳۲.
اخلاق فطری ص ۴۲
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
4_5875019664651718087.mp3
32.92M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_شانزدهم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
🔻و در جای دیگر می فرماید:
لق، صفتی است که فعل مناسب آن همیشه و بدون هیچ گونه تخلف از صاحب آن سر میزند. [۱]
بررسی تعریف اصطلاحی اخلاق اشاره در تعاریفی که برای خلق، بیان شد، نکاتی قابل بحث و بررسی است که به صورت فشرده طرح میگردد:
۱. صفت و حالت نفسانی در همهء این تعاریف، اخلاق؛ صفت و حالت نفسانی شمرده شده است و به هیچ وجه به فعل و رفتار انسانی خلق گفته نمی شود. به عبارت دیگر خلق در حقیقت منشأ بروز خارجی فعل است که ریشه در نفس انسانی دارد. مثلاً نوازش یک کودک و برخورد ملایم با افراد، اثر صفت عطوفت و نرمخویی است. پس به نوازش کودک و برخورد ملایم با افراد خلق گفته نمی شود، بلکه به آن صفتی که منجر به بروز این افعال شده است- مثل عطوفت و نرمخویی - خلق اطلاق میشود.
📚[۱]: المیزان، ج ۲۰، ص ۲۰۴
اخلاق فطری ص ۴۲ ، ۴۳
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
4_5875019664651718091.mp3
31.23M
🔴صوت درس #شناخت_قرآن
#جلسه_هفدهم
استاد محمد #بیابانی_اسکوئی
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
#اخلاق_فطری
🔻مرحوم فیض کاشانی در این باره میفرماید: ثابت است که منظور از اخلاق، فعل آن [انسان] نیست، چه آن که بسیار دیده ایم شخصی ساخته برای سخاست، لیکن نظر به تنگدستی یا علت دیگری نمی تواند منظور خود را عملی سازد و بسیار اتفاق افتاده که شخص بخیلی دست سخاوت بیرون آورده است. [۱]
۲. ثبوت و رسوخ در نفس برخی از صفات نفسانی به گونه ای هستند که بهسادگی از نفس انسان زائل میشوند، چنین صفاتی را «حال» مینامند. ولی برخی از صفات نفسانی هستند که در نفس انسان رسوخ میکنند، این گونه صفات را «ملکه» مینامند. صفات نفسانی اخلاقی، نزد عالمان اخلاق، از قسم دوم هستند. بنابراین ممکن است با چند بار تکرار کردن کاری، در نفس انسان حالتی به وجود آید که ایجاد آن را برای انسان اندکی آسان کند، ولی تا مادامی که به حد ملکه نرسیده باشد، آن حالت را خلق نمی نامند. نشانه و علامت رسیدن صفتی به حد ملکه، آن است که افعال به آسانی و بدون هیچ گونه تأمل و فکر، از انسان صادر شود و انجام آن برای شخص زحمت و تكلفی ایجاد نکند.
البته واضح است که مراد از تكلف و زحمت در اینجا، زحمت و تكلف بدنی نیست؛ زیرا ممکن است شخصی کار دشوار و سختی را به آسانی و بدون هیچگونه تأملی بپذیرد.
📚[۱]: حقایق، ص ۱۲۸
اخلاق فطری ، ص ۴۳ ، ۴۴
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی
https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a