سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙 @ostadahadi 🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎 #خارج_فقه_شنبه_97/10/15 #جلسه_54 #فصل_فی_النجاسة_نجاست_دم @ostadahadi یکی از #استثنائاتی که در بارۀ دم حیوان شده #دم_متخلّف است. آن خونی که در درون حیوان بعد از ذبح شرعی و بعد از خارج شدن خون از حلقومش در رگها و در گوشت و قلب وکبد باقی می ماند شرعا این خون پاک است فقها #4_دلیل بر طهارت خون متخلف بیان کرده اند: 1) ادلۀ نجاست دم اطلاق ندارد و شامل خون متخلف نمی شود. 2) سیرۀ متشرعیه بر عدم اجتناب از دم متخلف است و به نوعی اجماع عملی بر طهارت این دم است یعنی همۀ فقها در زمان غیبت صغری تا کنون به این فتوا عمل کرده اند این سیره متصل به زمان معصومین عهم است بویژه که در آن روز ابهای منازل در مکانهای زندگی ائمه عهم به حد کافی نبود و مردم ندیدند که ائمه یا اصحاب ائمه عهم درون گوسفند را بشویند همه دیدند که حلقوم گوسفند بعد از ذبح را بشویند ولی ندیدند که درونش را هم بشویند. 3) روایاتی که خوردن گوشت مذکی را حلال می داند اطلاق دارد و شامل خون متخلف همی می شود لازمِ اخص حلیت اکل مذکی طهارت گوشت مذکی با هرچیزی که همراهش است حتی خون متخلف. 4) قاعده لا حرج: اگرشستن خون متخلف درون گوسفند بعد از ذبح واجب باشد بر مردم حرج لازم می اید و حرج شخصی است و نوعی نیست مثلا بر قصاب حرج لازم می اید و ایۀ شریفۀ نفی حرج، حرج را برمی دارد پس این خون متخلف پاک است. به #نظر_استاد این ادله مخدوش اند اما دلیل اول مبنائی است بنابر مبنای کسانی که قائل به اطلاق نجاست ادله دم هستند می توانند دم متخلف را از این اطلاق بیرون کنند و بگویند شامل دم متخلف نمی شود اما بنابر مبنای ما اصل در دم طهارت بود ادلۀ نجاست دم اطلاق نداشت لذا تازمانی که دلیل خاص بر نجاست دم متخلف پیدا نشد قاعده طهارت جاری است واما دلیل دوم : سیره متشرعیه در صورتی است که اطلاق نجاست ادلۀ دم را بپذیریم. اگر قائل به اطلاق باشیم سیره این اطلاق را تقیید می زند و می گوید دم متخلف نجس نیست ولی ما منکر اطلاق ادلۀ نجاست دم شدیم . امام هم منکر شد و نیازی به سیره نیست. چنین سیره ای بر اساس قاعده طهارت است از باب تقیید اطلاق نیست واما دلیل سوم غایت این دلیل آن خونی است که در درون جگر و گوشت است نه خونی که مربوط به طحال است یا خونی که لابلای دنده های داخل شکم است اگر خوردن گوشت را حلال می دانند آن خونی است که با خود گوشت است نه آن خونی که بیرون از گوشت است. به نظرما خون متخلف دم مسفوح نیست قران می فرماید دم مسفوح نجس است و خون متخلف دم مسفوح نیست واگر شک کنیم که ایا خون متخلف نجس یا پاک است به لحاظ اینکه دراینجا فقدان نص است قاعده طهارت جاری است. در دوصورت #دم_متخلف_نجس است: یک: اگر حیوان بعد از سربریدن بخاطر اینکه زیاد نفس می زند از راه نفس کشیدن خون را به داخل ببرد آن خون نجس است نعم اذا رجع دم ... دو: اگر سرگوسفند به سمت بالا باشد خون متخلف نجس است چون ممکن است از بیرون جذب کرده باشد. #استاد: اما صورت اول: به نظرما خلاف طبیعت ذبح است و قابل تصور نیست . اوداج اربعه یک آن لوله ای است که غذا به داخل می رود. دوم مجرای نفس که مثل خرطوم است به آن رگ خرطومی گویند و سوم ورید یسار و چهارم ورید یمین . محل جریان خون را ورید گویند از حلقوم که خون نمی اید لذا امکان ندارد از راه نفس خون به داخل برود . مرحوم خوئی هم همین را می فرماید. اما قسم دوم را قبول داریم. ایا طهارت دم متخلف مربوط به حیوا ن ماکول لحم است یا شامل غیر ماکول لحم هم می شود؟ مثلا اگر کلاغ را ذبح شرعی کردیم ایا خون متخلف در شکم کلاغ پاک است؟ مرحوم سید می فرماید بنابر احتیاط واجب خون متخلف حیوان غیر ماکول باید اجتناب شود و نجس اس ت به #نظر_استاد فتوای به احتیاط واجب مشکل است چون ادله نجاست دم اطلاق ندارد تا اینکه دم متخلف در حیوان غیرماکول را شامل شود و فتوای به احتیاط دهیم لذا بهتر است که بگوئیم بل الاحوط الاجتناب عن الدم الکائن فی الجزء الحرام کالطحال. احتیاط این است که از خونی که در ظرف های حرام مثل طحال است اجتناب شود ولی از دم متخلف دلیلی بر احتیاط نداریم و عند الشک هم قاعده طهارت جاری است. 🍃 🌹🍏🍃🌾🌷 🍃🍀🌾🌷➖➖🌷 🔴🍏🍏🍏🍏🍎🍃🌾🍏 📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖 @ostadahadi 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵🔴🌷🍃 🔵⚫️🔴🔵🔴➖➖➖➖🔴🍃🌷

سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙 @ostadahadi 🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎 #خارج_فقه_دوشنبه_97/10/17 #جلسه_56 #فصل_فی_النجاسة_نجاست_دم #مسأله_2_3_4_5 @ostadahadi (مسألة 2): المتخلّف في الذبيحة و إن كان طاهراً، لكنّه حرام إلّا ما كان في اللحم ممّا يعدُّ جزءاً منه. در مسالۀ قبل ثابت شد که #دم_متخلف از نظر فقها پاک است اکنون دربارۀ جواز خوردن دم متخلف بحث می کنیم که جایز است یانه؟ دو فتوا هست: 1) شیخ یوسف بحرانی در حدائق ج5 ص 45می نویسد که: دم متخلف خوردن اشکالی ندارد و 3 دلیل اقامه کرد أ‌- آیۀ 28سورۀ انعام: قل لا اجد ما فی اوحی الیّ محرّما علی طاعم یطعمه الا ان یکون میتةً او دما مسفوحا ایشان از #مفهوم_حصر استفاده می کند یعنی انتفاء عندالانتفاء. آیۀ شریفه اکل حرام را منحصر در مردار خون مسفوح و لحم خنزیر کرد. مفهومش این است که در غیر اینها مثل دم متخلف خوردنش حلال است. ب‌- اتفاق اصحاب ت‌- روایات محرمات ذبیحه است: اگر گوسفندی ذبح شود چه چیزی از او حلال یا حرام است معلوم می شود که دم متخلف اشکالی ندارد #استاد_احدی: هر3 دلیل مخدوش است #اما_آیه: زیرا؛ اولا: حصر در آیه حقیقی نیست بلکه اضافی است و نسبت به زمان نزول ایه 3 تا از محرمات را نام برد چون در زمان نزول ایه، یهودیان برخی اغذیه را برای خود حرام کرده بودند و خداوند این ایه را نازل کرد که محرمات میته و دم و لحم خنزیر است و انچه شما حرام کردید از نظر ما حرام نیست پس این حصر اضافی است نه حقیقی. ثانیا: اگر حصر درایه حقیقی باشد لازمه اش تخصیص اکثر است چون اغذیه حرام بسیارند و فقط محدود به این 3مورد نیست واگر محصور به این 3مورد کنیم تخصیص اکثر لازم می اید که مستهجن است ثالثا: اگرحصر حقیقی باشد لازمه اش این است که فتوادهیم به اکل دم غیر مسفوح یعنی نه تنها دم متخلف اکلش جایز است بلکه هردمی که مسفوح نباشد اکلش جایز است درحالی که لم یقل به احد و #اما_اتفاق اصحاب: اگرمنظور شما از این اتفاق اجماع محصل است ما قبول نداریم چون خیلی از فقها فتوابه حرمت اکل دم متخلف داده اند از جمله صاحب جواهر و شیخ طوسی . واگر مراد شما اجماع منقول است که حجت نیست و#اما_روایات: اگرچه نسبت ره دم متخلف ساکت است و لسان نداردولی روایت باب اطعمه اطلاق دارد و از اطلاقش می توانیم استفاده کنیم که خوردن دم متخلف حرام است و حلال نیست. دو روایت معتبره به عنوان نمونه 1. روایت ابراهیم ابن عبدالحمید که حضرت فرمود 7 چیز از گوسفند حرام است در اولین مورد فرمود دم. 2. روایت ابن ابی عمیرازعن بعض اصحابنا عن ابی عبدالله ع که فرمود گوسفند 10 چیز خورده نمی شود الفرس یعنی غائط و الدم . لذا روایات اطعمه و اشربه استثنائی و تقییدی نیامده و نمی توانیم خون متخلف را استثنا کنیم علاوه براینکه ایۀ حرمت علیکم المیتة و الدم مطلق است. مطلق دم را حرام کرد لذا هیچ دلیلی بر جواز اکل دم متخلف نداریم #اشکال: از یک طرف دم متخلف را پاک می دانید و حکم به نجاستش نمی کنید و از سوی دیگر اکلش را حرام می دانید کاملا مخالف با ملازمه است چون عقلا بین ایندوتا ملازمه است لازمۀ طهارت دم متخلف جواز و حلیت اکل است. #جواب: ملازمۀ عقلیه بین مقدمه و ذی المقدمه است بین دو حکم ملازمۀ عقلیه جاری نیست. در کفایه ج 1 قانون استلزامات بیان شد و ثابت شد که شارع مقدس اکل دم متخلف را اجازه نداد پس هیچ ملازمه ای بین طهارت دم متخلف و حلیتش نیست. فقط یکجا استثنا شده در صورتی که خون داخل گوشت باشد و جزئی از لحم شده باشد درانجا ضرورتی ندارد. مثل جگر. (مسألة 3): الدم الأبيض إذا فرض العلم بكونه دماً نجس كما في خبر فصد العسكري (صلوات اللّٰه عليه) «1» و كذا إذا صبّ عليه دواء غيّر لونه إلى البياض.