سلسله مباحث نقد متن حدیث (نسخه کم حجم) جلسه چهاردهم 🎙 آیة الله سید احمد مددی الموسوی 📆 جمعه 25 شهریور 1401 جلسات آیة الله سید احمد مددی الموسوی

سلسله مباحث نقد متن حدیث جلسه پانزدهم (نسخه کم حجم) 🎙 آیة الله سید احمد مددی الموسوی 📆 شنبه 26 شهریور 1401 جلسات آیة الله سید احمد مددی الموسوی

سلسله مباحث نقد متن حدیث جلسه شانزدهم (نسخه کم حجم) 🎙 آیة الله سید احمد مددی الموسوی 📆 یکشنبه 27 شهریور 1401 جلسات آیة الله سید احمد مددی الموسوی

💢درس خارج اصول؛ ۱۱ مهر۱۴۰۱ 💠 تعارض، فرع بر حجیت تعبدی 🏠@ostadmadadi

💢درس خارج اصول؛ ۱۱ مهر ۱۴۰۱ 💠 بررسی مبنای حجیت تعبدی 🏠@ostadmadadi

در حکومت اسلامی، باید همه احکام اسلام پیاده شود یعنی شأن حکومت اسلامی درحقیقت این می‌شود که نه‌تنها معاملات، و نه‌تنها مسائل سیاسی اجتماعی، بلکه مسائل نظامی، شهرسازی، منابع و معادن، و جز آن حتی مسائل عبادی یعنی مجموعه دین باید پیاده شود. هدف اساسی از نظام اسلامی پیاده‌سازی آن مجموعه است. احکام نیز، مجموعه همسانی هستند و چنین نیست که بتوانیم عبادت نظام اسلامی را از نظام اقتصادی آن جدا کنیم یا نظام سیاسی‌اش را از نظام فرهنگی جدا سازیم. در حکومت اسلامی باید در احکام ولایی نیز که نصی نداریم با مقایسه آن با منصوصات، مجموع را در یک سیاق یعنی در قالب قانونی نظام‌مند بریزیم که همه اجزایش باهم مرتبط و همخوانی داشته باشند و تلاش کنیم تا ارزش‌ها زنده شود، یعنی عمده تحقق خارجی آن است. ظاهر آیة مبارکه «الذین إن مکناهم فی الأرض أقاموا الصلوة و آتوا الزکاة و...» نیز همین است. مجموعه روایات ما درباره حاکم و حکومت نیز فراوان است که بهترین آن‌ها در نهج البلاغه است؛ چون حضرت امیر المؤمنین (ع) خود نیز متصدی بود. مسئولیت حکومت اسلامی جلوگیری از محرمات و اجرای واجبات، بعد نظام اقتصادی و فرهنگی و سایر نظام‌هایی باشد که اراده شده است. لذا بر مبنای اصل ولایت فقیه در زمان ما اقتضا می‌کند که ما مجموعه نظام‌های دینی را به لغت واضح بنویسیم یعنی اگر بنا باشد در این زمان یک توضیح المسائل نوشته شودباید فکر عوض شود و مجموعه‌ای هماهنگ با اشراف کامل نوشته شود نه این‌که پیوسته یک بخش را کم و یک بخش را زیاد کنیم. باید برنامه‌ریزی جامعی باشد که نظام فرهنگی اسلام، نظام اجتماعی، نظام سیاسی، و هم نظام عبادی را در برگیرد.

💢 رجال 💠 ابی بکر حضرمی عبدالله بن محمد حضرمی، برادر علقمه بن حضرمی است که دعایش معروف است. نشان می دهد که علقمه آدم خوبی بود. در دعا تصریح می کند که علقمه نقل نکرده است ولی به اسم او مشهور شده است. ایندو برادر از یمن هستند از شیعیان مخلص. شواهدی بر وثاقت هردو هست. دعای علقمه و زیارت عاشورا مصدر اول کامل الزیارت است که دعای علقمه را ندارد. حدود صد سال بعد که شیخ بوده در مصباح ، زیارت عاشورا را می آورد که مصدرش متفاوت است ایشان دعای علقمه را اضافه می کند در نسخه مصباح. دعای علقمه از صفوان نقل می کند. همان صفوان بن مهران جمال است. صفوان در روایات بیشتر به صفوان بن یحیی می خورد . ولی این صفوان جمال است که به اصطلاح ما شرکت حمل نقل شتری داشته است. در مزار کبیر ابن مشهدی اضافه می کند که قبل از زیارت عاشورا حضرت زیارت امیرالمومنین ع انجام دهند. اصل زیارت عاشورا در قرن چهارم است در قرن پنجم، زیارت علقمه به آن اضافه می شود. و در قرن هفتم زیارت امیرالمومنین ع به آن اضافه می شود. 📚درس خارج فقه؛ 95/2/20 #ابی_بکر_حضرمی 🔸فهرست اسامی 🏠@ostadmadadi

💢پرسش و پاسخ 💠 معنای روایت« لِأَنَّهُمْ إِذَا نُهُوا لَا يَنْتَهُونَ » 🏠@ostadmadadi

💢نظام قانونی فقه و اصول 5 💠 فضای چهارم: فضای مدالیل و ظهورات عرفی فضای چهارم، فضای مدالیل و ظهورات عرفی است. در این فضا تمام همت اصولی صرف «دلالت لفظی» می‌شود، لذا ممکن است از یک خطاب نکته‌ای قابل برداشت باشد که از خطابی مشابه با الفاظ متفاوت قابل استفاده نباشد، مثلاً از خطاب «کتِبَ عَلَیکمُ الصِّیامُ» و «وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ» ، نمی‌فهمیم که نماز ملک خداست، اما از خطاب «وَلِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیتِ» ، می توان استفاده کرد که حج ملک خداست، چراکه در لغت عربی «لام و علَی» مفید ملک است. از همین رو ممکن است در فقه آثار متفاوتی بر این دو گونه خطاب مترتب گردد؛ مثلا گفته شود که اخذ اجرت بر نماز جایز بوده و بر حج جایز نیست. همچنین در «الْمُؤْمِنُونَ‏ عِنْدَ شُرُوطِهِم‏» مشهور فقهای ما از کلمة «عند» هم وجوب را فهمیده‌اند و هم خیار تخلف شرط را که البته قبول آن خیلی مشکل است. این فضا منجر شده است که در علم اصول مخصوصاً در اصول متأخر شیعه تحلیل‌های بنیادی خوبی در لغت داشته باشند، مثل تحلیل معنای حرفی، معنای فعلی، معنای اسمی، مفهوم شرط و وصف و... ، به‌عنوان‌مثال مرحوم محقق اصفهانی (ره) پیرامون نکات لغوی و ادبی بحث‌های بسیار مفیدی کردند و ریشه یابی‌های خوبی دارند. به نظر می رسد اگر در جامعه‌ای، عرف قانونی حاکم باشد شاید مباحث دلالات لفظی چندان تأثیرگذار نباشد، ولی در جامعه‌ای، همچون جزیرۀ العرب در عصر ظهور اسلام، که عرف عام در آن حاکم بوده و نشانی از عرف قانونی در آن یافت نمی‌شده، بهترین راه، مداقه در مدالیل لفظی است. 🏠@ostadmadadi

💢اصول فقه 💠کیفیت بازگشت تزاحم به تعارض/ محورهای هفت گانه حکم و... 📚درس خارج؛ ۱۴۰۰,۷,۲۱ 🏠@ostadmadadi

💢تقریر درس 💠ابتدای مکاسب 📚درس خارج فقه ؛ سال 84-85 🏠@ostadmadadi

💠بررسی سند قاعده «علی الید» 📚 ۱۴۰۰/۱۰/۱۳ 🏠@ostadmadadi

💢پرسش و پاسخ : تراجم و کتاب شناسی 💠 ابوعبدالرحمن سلمی و کتاب تفسیر او از امام صادق (ع) 🏠@ostadmadadi

💢اصول فقه / حدیث شناسی 💠معانی «ثقه» در روایات 📚درس خارج؛ ۱۴۰۰٫۹٫۲۲ 🏠@ostadmadadi

💢اصول فقه 💠 برخی نکات حدیث شناسی 📚درس خارج ۱۴۰۱٫۷٫۲۳ 🏠@ostadmadadi

💢اصول فقه 💠 رساله سعیدبن هبه الله راوندی 📚درس خارج ۱۴۰۱٫۷٫۲۳ 🏠@ostadmadadi

💢اصول فقه 💠 خط غلو 📚درس خارج ۱۴۰۱٫۷٫۲۳ 🏠@ostadmadadi

💢رجال 💠 هارون بن موسی تلعکبری 📚درس خارج اصول فقه ۱۴۰۱٫۷٫۲۴ 🏠@ostadmadadi

💢 حدیث شناسی 💠 مبنای مختار در اعتبار سنجی روایات 📚 پرسش و پاسخ بعد از درس ۱۴۰۱٫۷٫۲۴ 🏠@ostadmadadi

💢نظام قانونی فقه و اصول [6] 💠 فضای پنجم: فضای کلامی فضای پنجم حاکم بر اصول، فضای کلامی است که از اواخر قرن سوم تا قرن پنجم هجری روی اصول تأثیر گذاشت، مثلاً پاره‌ای از کتب اصولی اهل سنت در ضمن کتب کلامی آمد و مخصوصاً با آمدن دو مکتب معارض اشعری و معتزله فضای کلامی بسیار جا افتاد. بحث‌های کلامی از قرن‌های سوم به بعد به‌شدت در اصول مطرح شد و هنوز هم آثارش هست. در مسائل کلامی بیشتر روی «عقوبت» و «استحقاق عقاب و ثواب» بحث می‌شود، برای مثال آقای خویی (ره) در این مسئله که وجوب علم طریقی است یا موضوعی، به مسألة عقوبت پرداخته است که مسأله‌ای کلامی است. همچنین مباحثی همچون «تکلیف»، «عدل الهی» و «حسن و قبح عقلی» کلامی است ازاین‌رو اشاعره که ملتزم به مثل حسن و قبح عقلی نبودند خواه‌ناخواه در اصول یک‌نوع نتیجه می‌گرفتند و معتزله نوع دیگر. به‌عنوان‌مثال این‌که در بحث «وجوب تعلّم» بگوییم: «اگر وجوب تعلّم، مولوی نفسی باشد، معنایش این است که باید یک عقاب به خاطر ترک تعلّم باشد و یک عقاب به خاطر مخالفت واقع، پس تعدد عقاب لازم می‌آید.» این روش بحث از تعدد عقاب، کلامی است که در بحث اصولی نباید اینگونه مطرح شود. طرح «عقاب» و «قبح عقاب بلابیان» و «حق الطاعة» با بحث کلامی مناسب است. در مقابل، بحث «تنجز»، بحث اصولی است؛ اگر تنجز بود عقاب هست اگر نبود عقاب نیست. نمونه دیگر از حضور فضای کلامی تفسیر حدیث رفع با امتنان است؛ مشهور بین فقهای ما بیع مضطر را درست می‌دانند برخلاف بیع مکره، درحالی-که دلیل لفظی هردو یکی است، چون حدیث «رفع عن امتی» در مقام امتنان است و اگر بگوییم بیع مضطر باطل است خلاف امتنان است. مثلاً من مضطرم برای شفای بچه خودم این خانه‌ام را بفروشم، اگر شارع بگوید: این بیع باطل است، پس من چه کار کنم؟! این استدلال همان حضور فضای کلام است. با فضایی که مخصوصاً بعد از ظهور متکلمین شروع شد، در یک فتره‌ای از زمان، مباحث کلامی همراه با اصول مطرح شد. حتی امثال کتاب غنیه مرحوم ابن زهره، اولش اصول عقائد، بعدش اصول فقه و بعدش مباحث فقه است. نامش هم «غنیة النزوع فی عِلمَیِ الأصول و الفروع» است، یعنی دو اصول: «اصول عقائد و اصول فقه» و «فقه». همچنین کتاب‌های متکلمین دیگری مثل ابو الحسین بصری قابل ذکر است. 🏠@ostadmadadi

💢تقریر درس خارج فقه/ مکاسب/ سال 89-90 🏠@ostadmadadi

💢 رجال 💠 ابوعلی حسن بن راشد بغدادی در تهذیب آمده: «ابی علی ابن راشد». ایشان فوق العاده جلیل القدر است، از وکلای موفق حضرت هادی (ع) بوده است. در زمانیکه امام هادی و امام حسن عسکری علیهماالسلام در سامراء بوده اند، پایتخت را به سامراء بردند و بعدش دوباره به بغداد بازگرداندند. در این مدت که ایندو امام تحت حبس خانگی بودند، رابط مهم شیعه عده ای وکلا بودند که در بغداد بودند، هم سوال ها را دریافت می کردند و هم خمس و نذورات و.. یکی از بزرگترین شخصیت ها در این فترت زمانی همین ابوعلی راشد است که به او ابوعلی بغدادی هم می گویند. نامش هم حسن است. بعد که خلیفه فهمید ایشان را با دو تن از بزرگان شیعه در دجله غرق کرد. در نسخه تهذیب آمده ابوعلی ابن راشد که همین بغدادی معروف است لکن واضح نیست که این باشد. علی ای حال مرحوم آقای خویی این حدیث را آورده اند - به نظرم تحت عنوان ابراهیم بن سندی، در جلد اول- گفته اند چند غلط دارد صحیحش ابوعلی ابن راشد است و به عنوان علی بن ابی راشد در روایات نداریم. ولی در کتاب نجاشی که آمده است! ظاهراً توجه نداشته است. نجاشی طریق خود را به کتاب او از فهرست ابوغالب زراری گرفته است، البته در رساله ای که ما از ابوغالب زراری داریم این نیست. ظاهراً ابوغالب اجازه ای که به نوه خودش می دهد کتبی بوده که در خزائن خودش موجود بوده است، اما آنچه در نجاشی آمده هرچند از اجازات ابوغالب است اما خود کتاب پیش او نبوده است. مثل این مورد زیاد داریم که نجاشی اسم ابوغالب را می برد. پسر ابوغالب دوساله بوده است که به او اجازه داده، هر کتابی را اسم برده طریقش را هم نوشته است. پس ابوغالب دو اجازه داشته: یکی به مصادر اصحاب که در آن اسم این هست و یکی اجازه به کتاب هایی که موجود بوده نزدش، که اسم این نیست. 📚 درس خارج فقه؛ 23/1/94 #ابوعلی_راشد 🔸فهرست اسامی 🏠@ostadmadadi

💢 تعارض ادله 💠 مقبوله عمربن حنظله 📚 درس خارج اصول ۱۴۰۱٫۷٫۳۰ 🏠@ostadmadadi

💢 تعارض ادله 💠 جایگاه بحث تعارض الادله و مبانی حجیت 📚 درس خارج اصول ۱۴۰۱٫۷٫۳۰ 🏠@ostadmadadi