#یادآوری 💠 برنامه ی مدرسه ی تابستانی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (پژوهشکده ی ابوریحان بیرونی) 🆔 @OstadPakatchi

🍃🍂🍁 بسم الله الرحمن الرحیم 🍁‌🍂🍃 💠 دستور تطبیقی زبان های سامی ✴️ نویسنده: دکتر احمد پاکتچی 🔰 دستور تطبیقی زبان‌های سامی حوزه‌ای از دانش زبان‌شناسی تاریخی- تطبیقی است که بیش از دو قرن سابقه دارد و افزون بر مقالات فراوان، ده‌ها کتاب شاخص در این باره نوشته شده است. مقصود از زبان‌های سامی، خانواده‌ای از زبان‌های امروزی و تاریخی در منطقه ی آسیای مقدم و شاخ آفریقاست که از آن میان عربی برای ما آشناترین است و پس از هندواروپایی یکی از خانواده‌هایی است که در مرکز توجه زبان‌شناسان بوده است. 🔰 دستور تطبیقی در عین حال که به دستور زبان می‌پردازد، از دو جهت با دستورهای سنتی متفاوت است؛ نخست از آن حیث که معیارهای زبان‌شناسی جدید در آن محور کار است و به همین سبب، فراتر از صرف و نحو، مباحثی از حوزه ی واج‌شناسی را نیز در بر می‌گیرد. این حوزه ی اخیر به خصوص برای زبان‌های سامی که ساخت وزنی (قالبی) دارند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ویژگی دیگر که دستور تطبیقی را از دستورهای سنتی متمایز می‌سازد، ماهیت بینازبانی آن است؛ در اینجا یکایک ویژگی‌های دستوری از آن حیث مورد بحث قرار می‌گیرند که تغییرات آنها از یک زبان به زبان دیگر مورد بررسی قرار گیرد و در این مسیر، روند بحث به طور طبیعی ماهیتی تاریخی هم پیدا می‌کند. وجود این ویژگی‌ها در مجموع موجب می‌شود تا دستور تطبیقی، مجرایی مناسب هم برای درک عمیق قواعد دستوری یک زبان ـ مانند عربی ـ باشد و هم ابزار مناسبی برای بازنگری و واکاوی قواعد تلقی می‌گردد. 🔰 با توجه به آنچه گفته شد، هدف از دستور تطبیقی زبان‌های سامی و دامنه ی کاربرد آن روشن می‌گردد. برای مخاطب ایرانی به طور عام، شاید مهم‌ترین کارکرد این سلسله مباحث، برخوردار شدن از یک نگرش ژرف و نقاد در برخورد با قواعد زبان عربی است، اما مخاطب‌های خاص می‌توانند به کاربردهای فراتری نیز بیاندیشیند. به عنوان نمونه، برای پژوهشگران حوزه ی زبان قرآن که به تفاوت میان عربی قرآنی و عربی کلاسیک توجه دارند، دستور تطبیقی زبان‌های سامی ابزاری کارآمد برای رصد کردن تفاوت‌ها میان دستور زبان عربی قرآن و دستور زبان مشهور عربی است و دستاورد تعمق در این مباحث، می‌تواند گشایش گره‌هایی باشد که در ارتباط با ترکیب برخی از ساخت‌های صرفی و نحوی قرآن کریم وجود دارد. 🔰 برای پژوهشگرانی که در حوزه ی زبان‌های ایران باستان به تحقیق می‌پردازند، دستور تطبیقی زبان‌های سامی می‌تواند آمادگی بیشتری در رمزگشایی هزوارش‌ها و نیز برخورد ژرف با وام‌گیری‌های واژگانی و دستوری فراهم آورد. برای پژوهشگرانی که در حوزه ی ادیان مشغول به مطالعه هستند، این سلسله ابحاث می‌تواند امکان بیشتری در مواجهه با انگاره‌های عبری و سریانی فراهم آورد. این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که هم‌وطنان آشوری ما، همچنان از گونه‌ای زنده از زبان سریانی استفاده می‌کنند که از مهم‌ترین زبان‌های سامی محسوب می‌شود. 🔰 در مروری بر محتوای دروس باید یادآور شد؛ در کلیت بحث، همه ی زبان‌های سامی در بوته کاوش قرار خواهند گرفت، ولی به طور اغلبی از پنج شاخه زبان‌های سامی، پنج زبان شاخص بیش از همه مورد بحث خواهد بود که عبارت‌اند از: عربی، اکدی، عبری، آرامی و گعزی. 🔰 دوره با مروری بر مباحث عمومی شامل تبارشناسی زبان های سامی، مروری بر نظام وزنی و وندی در این زبان‌ها و نسبت نظام نوشتاری با مطالعه ی زبان‌های سامی آغاز خواهد شد. درس با مباحثی در خصوص واجشناسی تطبیقی، تحلیل نواختی و قواعد تغییر آوایی میان زبان‌های سامی پی گرفته خواهد شد. در ادامه، بخش گسترده‌ای از بحث بر حوزه ی صرف متمرکز خواهد شد و مباحثی مانند ریشه‌های ثنائی و ثلاثی، وندهای سامی، کاربرد وزن در ساخت صرفی، ویژگی‌های صرفی اسماء، مبانی افعال، ابواب مزید و ماضی و مضارع به بحث نهاده می‌شود و در بخش پایانی، مبحثی در باره ی کلیات نحو ارائه می‌گردد. 📕 منابع پیشنهادی برای مطالعه: 1⃣ ولفنسون، أ. تاریخ اللغات السامیه، ۱۳۴۸ق 2⃣ موسکاتی، س. و دیگران، مدخل علی نحو اللغات السامیه المقارن، ۱۴۱۴ق 3⃣ O’Leary, D.L., Comparative Grammar of the Semitic Languages, 1969 4⃣ Gray, L., Introduction to Semitic Comparative Linguistics, 1971 برای دسترسی به مطلب فوق به لینک زیر مراجعه نمائید: ➡️ yon.ir/tan5e ▶️ yon.ir/PnZwY 🌷اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم 🌷 🆔 @OstadPakatchi

🍃🍂🍁 بسم الله الرحمن الرحیم 🍁‌🍂🍃 ✴️ گزارشی از نشست هفتگی شهر کتاب 🔷 برگردان‌های واژگان تخصصی، اهمیت و جایگاه یلمسلو در سیر فراگردی نشانه‌شناسی و روابط بینامتنی‌ ♻️ زمان: سه شنبه 19 تیرماه 1397 💢 مکان: شهر کتاب مرکزی 💠 تفکر ژرمنی در گلوسم‌شناسی 🌐 دکتر احمد پاکتچی، نشانه‌شناس و زبان‌شناس، ضمن ارائه ی توضیحاتی درخصوص نویساگردانی عنوان نویسنده و برگردان عنوان اثر از دانمارکی به انگلیسی، «یلمسلو» را به‌جای یلمزلف و «زیرساخت‌های نظریه ی زبان» را به‌جای تمهیداتی بر نظریه ی زبان برتری داده، با تمرکز برمبنای فلسفی کتاب اظهار داشتند: آن‌چه در متن و در نقدهای نوشته شده بر آن بازتاب یافته، اپیستمولوژیک‌بودن کتاب است. نگاه فلسفی نویسنده در این کتاب، بحثی عام است. با ذره‌بین‌گذاشتن بر آن خواهم گفت که همه ی فلسفه این چنین نیست؛ مثلاً می‌شد درباره ی زبان نگاهی انتولوژیک نیز داشت. بسیاری افراد در حوزه ی سمنتیک یا دیگر حوزه‌های زبانی نگاه وجودشناسانه دارند. وجه بارز در کار یلمسلو این است که به‌عنوان معرفت‌شناسی زبان‌شناس مطرح است. دقیق‌تر این‌که، اگر به دو حوزه ی معرفت‌شناسی زبان‌شناسی و زبان‌شناسی قائل باشیم، یلمسلو در وسط این دو حوزه قرار گرفته و کوشیده نقش عامل انتقالی را میان این دو بازی کند. 🌐 ایشان ضمن بیان اختلاف مهمی که در نگرش به زبان‌شناسی به‌منزله ی علم یا حوزه ی مطالعاتی وجود دارد، اظهار داشتند: میان حوزه ژرمنی و رومنی در این‌باره تفاوتی وجود دارد. در حوزه ی رومن و آنگلوساکسون به زبان‌شناسی به‌منزله ی حوزه‌ا‌ی مطالعاتی‌ نگاه می‌شود، درحالی‌که نگاه ژرمن آن را دانش می‌بیند. نگاه یلمسلو، متناسب با خاستگاه دانمارکی او، ژرمنی است و به زبان‌شناسی به‌مثابه ی علم می‌نگرد. این نقطه ی شروع معرفت‌شناسی یلمسلو است. 🌐 دکتر پاکتچی یک‌سوم ابتدایی کتاب را متمرکز برمبنای فلسفی نظریه ی زبان دانستند و توضیح دادند که یلمسلو زبان را به‌مثابه ی سیستمی از نشانه‌ها گرفته و بر غیرسیستماتیک‌بودن نظریه‌های دیگر خرده می‌گیرد. ازاین‌رو، درک سیستم نزد او در فهم نظریه‌اش کلیدی است. همچنین حلقه ی اتصال میان علم و ارزیابی داده‌های آن را متد عنوان کردند و پرداختن یلمسلو به تعریف و سیستم تعاریف، تحلیل به‌مثابه متدی کلیدی، اصول تحلیل و فرم تحلیل را نشانه‌ای از اهمیت بالای متد نزد او دانستند. سپس با تمرکز بر افکار کلیدی در اندیشه ی یلمسلو اظهار داشتند: نظریه‌پردازان مکتب کپنهاگ در برخی دیدگاه‌های علمی مشترک‌اند، از مهم‌ترین آن‌ها این است که زبان برابر است با میراث به‌علاوه سیستم. این به بحث‌های امروز درباره ی فرهنگ و اذعان به آن‌که فرهنگ جنبه ی حافظگی و خلاقیت دارد، نزدیک است. یلمسلو نیز در چارچوب همین نگاه کپنهاگی عمل کرده‌است. 🌐 دکتر احمد پاکتچی اظهار داشتند: در نگاهی تبارشناسانه به کتاب یلمسلو، حذف بروندال ناممکن است. در بسیاری مواقع، یلمسلو افکار بروندال را ادامه داده‌است. باید توجه داشت که نسخه ی دانمارکی این کتاب، یک‌سال پس از مرگ بروندال به چاپ رسیده‌است. ارتباط میان زبان و واقعیت‌های غیرزبانی، یکی از مهم‌ترین اصل‌هایی بود که بروندال در پی‌شان بود. این در حالی است که سوسور کل جهان را حذف می‌کرد و فقط زبان را در نظر داشت. این مسأله نزد یلمسلو در قالب رابطه ی زبان و فرهنگ بازتاب یافته است. او در بحث پیرامون مسأله ی نوآوری در زبان، فرهنگ را زمینه معرفی می‌کند. 🌐 ایشان در تشریح نقدهای یلمسلو به سوسور اظهار داشتند: نگاه سوسور به لانگ و پارول قائل است که در آن لانگ پدیده‌ای از پیش موجود است و ربطی به دنیای کاربرد ندارد. در مقابل پارول چیزی است که به دنیای کاربرد برمی‌گردد و نمی‌تواند به مطالعه ی لانگ منجر شود. دستاورد مهم یلمسلو این است که پلی بر روی لانگ و پارول می‌زند. او با حساب بازکردن بر روی پدیده ی کاربرد، نشان می‌دهد که چگونه کثرت کاربرد زمینه‌ای را برای ورود تدریجی اموری می‌گشاید که جزو لانگ نیستند. بدین ترتیب، او لانگ را به پدیده‌ای دائماً نوشونده و زنده تبدیل می‌کند. 🌐 ایشان ضمن تأیید این‌که گلوسم‌پژوهی از دوگان‌ها عبور کرده‌است، تصریح کردند که خود این حوزه، دوگان‌هایی مرکب به‌وجود آورده‌است. درواقع دوگان‌های صفحه ی محتواـ‌صفحه یبیان و ماده‌ـ‌صورت مربعی می‌سازند که در آرای بروندال ریشه دارد. همچنین به ارتباط قوی میان کتاب یلمسلو با کتاب پدرش در حوزه ی هندسه فرافکن اشاره کردند که در آن اندازه‌گیری متریک مدنظر نیست و دگرگونی فرمی در تغییر زاویه‌ ی دید محوری است. یلمسلو در گلوسم‌شناسی به‌دنبال آن است که چگونگی ارتباط ‌دادن صفحه ی محتوا به صفحه ی بیان را دریابد. برای دسترسی به متن کامل گزارش فوق روی لینک زیر کلیک نمائید: ➡️ yon.ir/YMgfR 🌷اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم 🌷 🆔 @ostadpakatchi

🍃🍂🍁 بسم الله الرحمن الرحیم 🍁‌🍂🍃 📄 #معرفی_مقاله📄 🌷 عنوان مقاله: امام رضا (علیه السلام) و پدیده ی استناد و ارجاع🌷 🌷 نویسنده: دکتر احمد پاکتچی🌷 🌿 💠🌿🆔 @ostadpakatchi 🍃🌺🌿 💠🍃💠🌿💠🍃💠🍃💠

#دانلود_مقاله 📄 🌷 امام رضا (علیه السلام) و پدیده ی استناد و ارجاع 💠🌿🆔 @OstadPakatchi 🍃🌺🌿 💠🍃💠🌿💠🍃💠🍃💠

💠 نقد و بررسی کتاب تمهیداتی بر نظریه ی زبان ♦️ سخنرانان: دکتر پاکتچی، شعیری و شاکری 💠 زمان: 1397.03.19 🔸 مکان: تهران- شهر کتاب 🆔 @ostadpakatchi