🔴 دعوای انقلابی و غیرانقلابی، دعوای تعقل و توهم است
💎 #بزرگداشت_۹دی
🔶 آیا این جناحبندیِ موجود در جامعۀ ما حقیقی است؟!
🔶دوقطبیِ اصیل و حقیقی در جامعۀ ما دوقطبیِ «تعقل و توهم» است
🔶حقیقت انقلاب، چیزی جز برخورد عقلانی با منافع بشری نیست
____________
🔻آیا این جناحبندیِ موجود در جامعۀ ما حقیقی است؟! مثلاً گفته میشود که یک جناح، ارزشیتر یا آرمانگراتر هستند و جناح دیگر، واقعبینتر و عقلانیتر هستند. دعوا از همینجا شکل میگیرد!
🔰اصلاً «ارزش» یعنی چه؟! چرا به انقلابیها میگویند «نیروهای ارزشی»؟! «ارزش» به آن معنایی که برخی از فیلسوفان غربی میگویند، در مقابلِ عقلانیت قرار دارد. این مفهوم را ساختند و به دینداران نسبت دادند تا در مقابلش بگویند «ما واقعبین و عقلانی هستیم» درحالیکه دین، یک امر بهشدت عقلانی است؛ هم بهمعنای جلب منفعت فردی و گروهی و هم بهمعنای جلب منافع عالی انسانی و منافع اخروی.
🔻حقیقت دین چیزی جز منفعتطلبی نیست و حقیقت انقلاب هم چیزی جز برخورد عقلانی با منافع بشری نیست. شما یک نمونه بیاورید که حضرت امام(ره) غیرعقلانی و به تعبیر اینها صرفاً «ارزشی» برخورد کرده باشد و خلاف واقعبینی عمل کرده باشد! نهفقط امام(ره)، بلکه در کل قرآن و تاریخ معصومین هم چنین نمونهای نمیتوانید پیدا کنید!
🔰چرا انقلابیگری را به آرمانخواهی ترجمه میکنیم؟! انقلاب، نتیجۀ واقعبینی بود و تمام اهداف انقلاب هم واقعبینانه است. اما برخی میگویند «انقلابیها واقعبین نیستند و صرفاً دنبال ارزشها هستند!» درحالیکه بحث بر سرِ «نوع واقعبینی» است. در همین قصۀ برجام، اختلاف نظر اصلی سرِ این بود که «اعتماد به دشمن، واقعبینانه نیست!» ولی آنها گفتند: «واقعبینانه است» درحالیکه معلوم شد این یک توهم بود!
🔻دوقطبیِ اصیل و حقیقی، دوقطبیِ «تعقل و توهم» است. یک طرفِ این دو قطبی اصیل، غربگرایی است که ناشی از توهم است و طرف دیگرش، مقاومت و استقلالطلبی است که ناشی از تعقل است.
🔰دعوای انقلابی و غیرانقلابی، دعوای عقلانیت و توهم است؛ از همان روز اول تا حالا! اختلاف بنیصدر با انقلابیها چه بود؟ بنیصدر متوهم بود و میگفت: «زمین میدهیم، زمان میگیریم!»
🔻مرحوم بازرگان هم در برخی از مواضع، دچار توهم شده بود، مثلاً میخواست با گروهکها و تروریستها مذاکره کند، بهحدی که داشتیم کردستان را از دست میدادیم. اما نیروهای انقلابی مثل حاجاحمد متوسلیان رفتند و با تکیه بر واقعبینی، تروریستها را شکست دادند و امنیت را برقرار کردند.
🔰امیرالمؤمنین(ع) به ابوموسی اشعری(یعنی نمایندۀ مذاکرهکنندۀ خودش با معاویه) نامه نوشت ولی در این نامه، او را به «ارزشها» دعوت نکرد، بلکه فرمود: عقل و تجربه را زیر پا نگذار. هرکسی عقل و تجربه را زیر پا بگذارد شقیّ است! (نهجالبلاغه/نامه 78)
🔻مشکل این است که دیکتاتورهای رسانهایِ جناحی، نمیگذارند گفتگوی درست صورت بگیرد! لذا طی این چهلسال، انقلاب «غیرعقلانی» ترجمه شده است! درحالیکه انقلابی یعنی کسی که پدیدهها را عقلانی محاسبه میکند و مقدار اصرارش برای یک بایدِ عقلانی، بهاندازۀ مقدار اهمیت و تأثیر آن است.
🔰همۀ حرفهای دین، عقلانی و واقعبینانه است. نمازخواندن هم یک کار واقعبینانه است؛ هرچند ممکن است ما واقعیتهایش را نبینیم. قرآن میفرماید «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها» (اسراء/7)
🔻والایتمداری هم، نه یک ارزش، بلکه یک واقعیت پُرمنفعت برای جامعه است. طبق بیان اهلبیت(ع) بدون ولایت، کار جامعه سامان پیدا نمیکند. شما اگر ولایت را بهعنوان یک ساز و کار برای ادارۀ جامعه و بهعنوان مُدلی که پارادُکس دموکراسی را حل کرده، بیان کنید، خیلیها راحتتر میپذیرند.
🔰اینکه 9دی نام «بصیرت» به خودش گرفته است، شاید یک معنای آن عقلانیت باشد. 9دی هم در واقع یک برخورد عقلانی با یک پدیدۀ اجتماعی بود. اساساً انقلابیگری یعنی عقلانیت! هرکسی پای عقل بایستد و واقعبینانه برخورد کند، او انقلابی است.
🔻چه کسی انقلابیتر است؟ هرکسی که عاقلتر و واقعبینتر باشد. ما چرا آقا را بهعنوان رهبر انقلاب قبول داریم؟ چون رهنمودهای عاقلانه و واقعبینانه داده است. ما هرچه موضعگیری از ایشان دیدهایم، عاقلانه بوده است.
🔰سالها پیش، این جریانی که بهعنوان اصلاحطلب معرفی میشوند، در مجلس گفتند: «باید به صدام در مقابل آمریکا کمک کنیم؛ الان صدام مثل خالدبن ولید است!» رهبر انقلاب در مقابل آنها، یک موضع واقعبینانه گرفت و اجازۀ این کار را نداد. اتفاقاً آمریکا میخواست ما با صدام همکاری کنیم تا به بهانۀ صدام، ایران را هم بزند. مواضع اخیر رهبر هم که میفرمود «من به دشمن خوشبین نیستم» کاملاً عاقلانه بود.
👤علیرضا پناهیان
🚩دانشگاه تهران- ۹۷.۱۰.۹
📢صوت در @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀بهترین جای استفاده از قدرت کنترل ذهن «نماز» است
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۴) قسمت دوم
💠اگر قدرت کنترل ذهن داشته باشی، به چیزهای بیارزش توجه نمیکنی
💠علی(ع): ذهنتان را به امور بیارزش متوجه نکنید، تا ارزش شما زیاد بشود
💠چهکار کنم سرِ نماز به خدا توجه پیدا کنم؟ هربار که حواست پرت شد، برش گردان!
💠اگر در نماز، به خدا توجه کنی، خدا هم به تو، توجه میکند و محبوبت میکند
_______
🔹این خیلی مهم است که انسان بتواند عمیقاً دربارۀ یک موضوع فکر کند؛ مثلاً دربارۀ مرگ و لحظۀ جاندادن، عمیقاً فکر کند. اگر عمیق نگاه کنی؛ میبینی که شیرینیِ تمام لذتهای دنیا، در آن لحظه برایت از بین میرود! آنوقت هرچیزی در دنیا داشته باشی، هیچ ارزشی برایت نخواهد داشت. ببین آنجا برایت چه چیزی میماند؛ از همین الآن به همان چیزها مشغول باش! امیرالمؤمنین(ع) دربارۀ متقین میفرماید: «قُرَّةُ عَيْنِهِ فِيمَا لَا يَزُول» (نهجالبلاغه/خطبه 193) نور چشمش در چیزی است که زائلشدنی نیست.
🔹معمولاً آدمها اینگونهاند که اگر یک لحظه بتوانند به یک موضوعِ خوب، توجّه کنند، خیلی زود حواسشان پرت میشود و توجهشان به سمت دیگری میرود؛ یعنی زورشان نمیرسد توجهِ خود را سرِ آن موضوع، نگه دارند. اما کنترل ذهن، این قدرت را به آدم میدهد که مدّتی بتواند به یک موضوعِ خوب، عمیقاً توجّه کند.
🔹اگر قدرت کنترل ذهن داشته باشی، به چیزهای بیارزش توجه نمیکنی. امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: «عَظِّمُوا أَقْدَارَكُمْ بِالتَّغَافُلِ عَنِ الدَّنِيِّ مِنَ الْأُمُور» (تحفالعقول/224) ذهنتان را به امور پست و بیارزش متوجه نکنید، تا قیمت و ارزش خودتان را زیاد کنید.
🔹خیلیها پای فیلم و سریال مینشینند؛ اما وقتی میپرسید «این فیلم چه اثری بر شما دارد؟ این چیزی که وارد ذهنت میشود، میخواهد با تو چهکار کند؟» میگویند «نمیدانم!» قرآن میفرماید: آدم باید به غذای خودش نگاه کند «فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى طَعامِهِ» (عبس/24) این نگاه، صرفاً مربوط به غذای جسم نیست، بلکه انسان باید به هرچیزی که میخواهد بشنود و ببیند، و هرچیزی که ذهن او را تحت تأثیر قرار میدهد، دقت کند.
🔹قدرت کنترل ذهن موجب میشود که انسان بتواند نگاه خودش را تغییر بدهد، و بتواند یک چیزی را از ذهن خودش بیرون ببرد و به آن فکر نکند. بهترین جای استفاده از قدرت کنترل ذهن در نماز است.
🔹رسولخدا(ص) میفرماید: اگر انسان هوا و قلبش در طول نماز، متوجّه خدا باشد (و بتواند ذهنش را کنترل کند) وقتی نمازش را تمام کرد، مانند روزی است که از مادرش بهدنیا آمده است «إِذَا قَامَ الْعَبْدُ إِلَى الصَّلَاةِ فَكَانَ هَوَاهُ وَ قَلْبُهُ إِلَى اللَّهِ...» (مستدرکالوسایل/4/102) آدم با دو رکعت نماز میتواند به خدا توجّه پیدا کند و اینهمه نورانیت پیدا کند. ولی متأسفانه ما در نماز، معمولاً توجّه به خدا نداریم؛ چون زورمان نمیرسد و مرغِ خیال و توجّهِ ما به اینطرف و آنطرف میپرد.
🔹حالا اگر کسی، مشکلی داشت، سرِ نماز، به آن فکر نکند؟ آقای بهجت(ره) میفرماید که اگر سرِ نماز به مشکل خودت فکر نکنی، نماز که تمام شد یکدفعه میبینی مشکلت بهتر حل میشود. گریهکردن برای امور دنیوی، نماز را باطل میکند، اما میگویند: سعی کن به اندازۀ یک بال مگس هم شده، در نماز شب اشک بریزی؛ این یعنی کنترل ذهن! چرا فرمودهاند: در دعا تضرّع کن؟ این یعنی کنترل ذهن! اگر کسی توجّه پیدا کند، اشک او هم جاری میشود.
🔹در نماز «توجه به خدا با تمامِ قلب» کار امیرالمومنین(ع) است؛ ما اگر با یک گوشۀ قلبمان هم به خدا توجه کنیم؛ کلّی حال میکنیم و جواب میگیریم. از آقای بهجت(ره) پرسیدند: چهکار کنیم که سرِ نماز به خدا توجه پیدا کنیم؟ ایشان فرمودند: هروقت حواست پرت شد، توجهت را دوباره به نماز برگردان! (بهسوی محبوب/ص63)
🔹امامصادق(ع) میفرماید: هیچ مؤمنی نیست که در نماز، با قلبش به خدا توجه پیدا کند، مگر اینکه خدا به او توجه میکند و دوستش میدارد و کاری میکند که دیگران هم دوستش بدارند. (مُؤْمِنٍ يُقْبِلُ بِقَلْبِهِ فِي صَلَاتِه...؛ ثوابالاعمال/135) اگر در نماز به خدا توجه کنی، خدا هم به تو توجه میکند و محبوبت میکند.
🔹سعی کنیم در نمازمان، سورۀ حمد را «با توجّه» بخوانیم. «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» بعد دوباره میگویی «الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ». خدایا! چقدر اصرار داری که تو را مهربان و رحیم بدانم! «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ» مرا به راه علی(ع) ببر که اینهمه نعمت به او دادهای. «غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ» سورۀ حمد، روضه هم دارد! خدایا مرا به راه کسانی نبر که به آنان غضب کردی؛ مثل قاتلان امامحسین(ع) و... من از آنها متنفّر هستم.
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۶.۲۳
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀اگر کنترل ذهن نداشته باشی، ذهنت خودبهخود بیمار میشود
🌀چرا اگر خودمان را رها کنیم، خراب میشویم؟ مگر فطرت ما الهی نیست؟!
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۵) قسمت اول
💠انسان اگر تربیت نشود، خراب میشود؛ بهدلیلِ دشمن بیرونی (ابلیس) و ساختار درونی (نفس)
💠در ذهن انسان یک بخشِ فعّال هست که اگر کنترل نشود، دائماً ما را بهسمت نگرانیها سوق میدهد
💠خدا از خطورات ذهنی ما آگاه است؛ اگر به ذهنمان، معصیت یا فکر منفی خطور کرد، باید استغفار کنیم
______
🔹امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: خودت را به کارهای خوب و کسب فضیلتها وادار کن و الّا بهطور طبیعی دچار رذائل خواهی شد. «أَكْرِهْ نَفْسَكَ عَلَى الْفَضَائِلِ فَإِنَّ الرَّذَائِلَ أَنْتَ مَطْبُوعٌ عَلَيْهَا» (غررالحکم/2477) اگر خودت را بهسمت کارها و حالات خوب نبری، هم حالِ روحیات بد میشود، هم کارهایت بد خواهد شد.
🔹چرا اگر خودمان را رها کنیم، خراب میشویم؟ مگر فطرت ما الهی نیست؟ (فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها؛ روم/30) مگر ما اساساً آدمهای بدی هستیم؟ خدا به نفسِ انسان و کسی که این نفس را بهزیبایی آفریده، قسم میخورد (وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها؛ شمس/7)
🔹از طرفی «ما اساساً آدمهای خوبی هستیم» و از طرف دیگر «اگر خودمان را رها کنیم خراب میشویم» چرا اینگونه است؟ بهعنوان مثال؛ غذا هرچقدر هم خوب و مفید باشد، اگر آن را در یخچال نگذاری، خراب میشود. باید غذا را در جای مناسبی نگهداری کنی و الا میکروبها و موجوداتی که به این غذا علاقهمند هستند، نابودش میکنند. دربارۀ انسان هم این خطر وجود دارد؛ میکروبی که قبل از انسان آفریده شده و دشمن انسان هم هست «ابلیس» است.
🔹غیر از وجود ابلیس (دشمن بیرونی) ساز و کارِ درونی انسان هم بهگونهای است که اگر انسان تربیت نشود، خراب میشود؛ انسان بهشدّت عاشق رشد است و بهخاطر همین علاقهاش به رشد، برای رسیدن به رشد و تعالی، عجله میکند و همهچیز را خراب میکند؛ مگر اینکه صبر را به او یاد بدهید. مثل انرژی هستهای که اگر رها شود و کنترل نشود، همهچیز را خراب میکند ولی اگر کنترل شود و در نیروگاه، از آن بهصورت حسابشده استفاده شود، خیلی میتواند مفید باشد.
🔹اگر انسان برای «کنترل ذهن» تمرین و ممارست نکند، کنترل ذهن را بهدست نخواهد آورد و ذهنش خودبهخود، بیمار میشود. ذهن انسان توانمندیهایی دارد که باید آنها را کنترل کنیم و درست از آنها استفاده کنیم نه اینکه آنها را رها کنیم؛ یکی از این ویژگیها «نگرانشدن و ترسیدن» است. اینکه آدم نگرانِ خطر یا ضرر باشد، چیز بدی نیست ولی اگر شما این نگرانی را رها کنید و آن را کنترل نکنید، کمکم از شما یک موجود ترسو و ضعیف، تحویل جامعه خواهد داد!
🔹یک ویژگی دیگر «حسرتخوردن» است. اگر آدم این حسّ سرزنشگری را نداشته باشد، هیچوقت توبه نمیکند. با قدرت نفسِ لوّامه(سرزنشگر) است که انسان از نفس امّاره نجات پیدا میکند. اما همین نیروی سرزنشگر را اگر رها کنی(مثل انرژی هستهایِ رهاشده) ذهن و روح تو را متلاشی میکند. شما حق نداری هرطوری خودت را سرزنش کنی؛ حتی برای گناهان! بعضیها یکجوری دربارۀ گناه، خودشان را سرزنش میکنند که به خودشان یأس تزریق میکنند؛ این غلط است!
🔹در ذهن انسان یک بخشی هست که بسیار فعال است و بهصورت خودکار و خودبهخود فعالیت میکند؛ این بخش معمولاً «افکار نگرانکننده» به ذهن میآورد. این بخشِ فعال ذهن را باید کنترل کنیم. روانشناسها میگویند که اگر این بخش را کنترل نکنیم دائماً ما را بهسمت نگرانیها سوق خواهد داد. البته این بخش فعال ذهن، در اصل برای حفاظت ما این کار را میکند (مثلاً میگوید: مبادا اینطوری شود، مبادا آنطور بشود...) شما باید بتوانید این را کنترل کنید. حالا ممکن است به این کار، مدیتِیشن بگویند یا قدرت تمرکز یا همان قدرت کنترل ذهن.
🔹بهجای «کنترل»-که یک کلمۀ خارجی است- میتوانیم از کلمۀ «مراقبت» استفاده کنیم و بگوییم: قدرت کنترل ذهن، یعنی قدرت مراقبتکردن و مواظبکردن از اینکه ذهنت، هر جایی نرود.
🔹آیتالله حقشناس(ره) میفرماید: مقام مراقبه این است که بدانیم در حضور و محضر کسی هستیم که حتی نسبت به خطورات و تصوّرات ذهنی ما هم آگاه است. شخصی سؤال کرد که یابن رسول الله! معنای آیۀ «عَليمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ» چیست؟ حضرت فرمود: یعنی آن تصوّراتی که در ذهن شما پیدا میشود؛ خدا از خطورات ذهنی ما آگاه است.
🔹ایشان در ادامه میفرماید: «خیال معصیت که میکنید در حضور و محضر پروردگار است.» یعنی ذهنت را به سمت معصیت نبر! اگر به ذهنمان، معصیت یا فکر منفی خطور کند، باید استغفار کنیم.
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۶.۲۴
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀«تقوای ذهنی» یعنی مراقبت کنی که ذهنت هرجایی نرود
🌀خدا در نماز میخواهد ببیند: قسمت ناخودآگاه مغزت کجا میرود؟
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۵) قسمت دوم
💠علم روانشناسی میگوید: قدرت کنترل ذهن، بر جسم انسان هم تأثیرگذار است
💠در مواقعی که لازم نباشد مغز فعالیت کند، «قسمت ناخودآگاه مغز» فعّال میشود
💠چگونه قسمتِ ناخودآگاه مغزمان را کنترل کنیم؟
💠 هرکسی ذهن و قلبش زیاد درگیر است، مفصّل استغفار کند؛ این عذاب الهی است!
_______
🔹گاهی اوقات بهجای «قدرت کنترل ذهن» از کلمۀ «مدیتیشن» استفاده میشود. روانشناسها میگویند: «مدیتیشن برای رفع افسردگی از قویترین داروها مؤثرتر است!» ما به این توانایی، میگوییم «تقوای درونی، تقوای ذهنی یا تقوای روحی»؛ یعنی اینکه مراقبت کنی ذهنت هر جایی نرود. دانیل گُلمن-در کتاب صفات دگرگونشده- میگوید: «علم آشکار میکند که چگونه مدیتیشن، ذهن و مغز و بدن شما را تغییر میدهد.»
🔹آقای گُلمن میگوید: «وقتی فرد هیچ فعالیتی که نیازمند تلاش ذهنی باشد انجام نمیدهد، حالت پیشفرض مغز فعال میشود.» بخشی از مغزِ انسان، مسئول انجام فعالیتهای خودکار و ناخودآگاه است. در مواقعی که لازم نباشد مغز کار بکند یا دقّت بکند، این قسمت مغز فعال میشود. یکی از کارهایی که نیاز به فعالیت ذهنی ندارد «نماز» است؛ چون نماز را از حفظ میخوانی و برایت تکراری است، لذا ذهنت رها میشود (خصوصاً در نماز جماعت، ذهن انسان بیشتر رها میشود)
🔹خدا موقع نمازخواندنِ تو، میخواهد ببیند «قسمت ناخودآگاه مغز تو کجا میرود؟ و اصلاً میتوانی ذهنت را کنترل کنی یا نه؟» نماز که رکن دین ماست یکی از فلسفههای مهمّش این است که قدرت کنترل ذهنِ آدم، معلوم شود.
🔹چون نماز، یک عملیاتِ بهشدّت تکراری است، لذا موقع نمازخواندن، قسمتی از مغز که مسئول انجام فعالیتهای خودکار و ناخودآگاه است، بهکار میافتد؛ اینجاست که میتوانی ارزشهای وجودیات را درک کنی. شما که اهل نماز هستی، باید در تکراریترین وضعیت، توجّهت به خدا جلب شود.
🔹وقتی آدم کارهایی که نیازمند فعالیت ذهنی نیست انجام میدهد، حالت پیشفرض مغزش فعال میشود؛ آقای گلمن میگوید: «در این حالت، افکار و احساسات مختلفی به ذهن خطور میکنند، که غالباً ناخوشایند هستند.» وقتی که آن قسمت خودکار مغزت فعال میشود-که غالباً هم منفی هست- معمولاً خطوراتی که به ذهنت میآید از نوعِ «سوءظنّ به خدا» است.
🔹آقای گلمن میگوید: «حالت پیشفرض مغز در هنگام انجام تمرینات خودآگاهی متوقف میشود... با ادامۀ این تمرینات، توقف حالت پیشفرض مغز تبدیل به یک ویژگیِ ماندگار شده و حتی در حالت پیشفرض هم مغز، فعالیت کمتری انجام میدهد.» یعنی باید تمریناتی انجام بدهی که ذهنت را کنترل کنی تا در مواقعی که با مغزت کاری نداری، ذهنت سراغ حرفهای منفی نرود، بلکه سراغ حرفهای مثبت برود.
🔹 حضرت امام(ره) به فرزندش میفرمود: «من هر لحظه اراده کنم که به چیزی فکر نکنم، فکر نمیکنم» روانشناسها هم میگویند که مغز ما نباید بدون ارادۀ ما کار کند؛ این یعنی نجات انسان، عرفان هم همین را میگوید. دانش بشر در هر زمینهای جلو برود به دین میرسد!
🔹امامصادق(ع) میفرماید: «إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَنْوِي الذَّنْبَ فَيُحْرَمُ رِزْقَهُ» (محاسن/1/116) بندۀ مؤمن، اگر یک گناهی به ذهنش برسد، از روزیِ او میگیرند. چرا؟ او که هنوز کاری نکرده است! خُب فعالیت ذهنی هم در واقع یکنوع کار است -همانطور که قبلاً بیان شد- بعضی از کارها و فعالیتهای انسان، باطنی است و بعضی ظاهری.
🔹ذهنِ انسان پیش خدا خیلی محترم است. هروقت فکر گناه یا هر فکر منفی و باطلی خواست به ذهنت بیاید، سریع جلوی آن را بگیر و بگو: «ذهن من! کجا داری میروی؟!»
🔹آیتالله حقشناس(ره) میفرماید: «اولیاء خدا از این خطورات ذهنیه خائف هستند، باید در اثر توجه به پروردگار این خطورات ذهنیه و قلبیه از ذهن و قلب انسان پاک بشود. باید آنقدر در مقام مراقبه باشی تا خطورات قلبی به کلّی نابود شود و صفحۀ دل نورانی شده، جای پروردگار شود.»
🔹ایشان میفرماید: «پروردگار عالم فرموده است اگر خودت را برای عبادت من فارغ نکنی، ذهن و قلبت را شلوغ میکنم» (إِنْ لَا تَفَرَّغْ لِعِبَادَتِي أَمْلَأْ قَلْبَكَ شُغُلًا بِالدُّنْيَا؛ کافی/2/83) هرکسی که ذهن و قلبش زیاد درگیر شد، برود مفصّل استغفار کند؛ این عذاب الهی است. باید ذهنت آزاد باشد. خدا کسانی را بهشت میبرد که سعی کردهاند دنیا را بهشت کنند و در دنیا مثل بهشت زندگی کنند. بعد میفرماید: «هر قدر شما اقبال به پروردگار بکنید آن خاطرات ذهنی و قلبی کم میشود و همین دلیلی بر وجود خداست.»
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۶.۲۴
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀استرسهای ما ناشی از این است که ذهنمان سراغ «سوءظن به خدا» میرود
🌀اگر میخواهی از زندگیات لذّت کافی ببری، راهش کنترل ذهن است
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۶) قسمت اول
💠 فلسفۀ تربیتِ روحی نماز، کنترل ذهن است؛ چون «توجه» اصل حقیقت نماز است
💠بسیاری از مریضیها ناشی از فکر منفی و انواع استرسهای ذهنی است
💠یکی از بدترین گناهان، سوءظنّ به خداست که در ذهن انسان شکل میگیرد
💠اگر کنترل ذهن نکنی و چیزهای بدی به ذهنت بیاید خدا همانها را بر سرت میآورد
______________
🔹اگر دین فقط برنامهای برای کنترل رفتار بود و صرفاً رفتارهای ما را درست میکرد، خیلی امرِ عمیق و ارزشمندی محسوب نمیشد، چون به بُعد اندیشۀ انسان نپرداخته بود، درحالیکه اکثر وجود انسان در بخش اندیشه و خیال و احوال درونیِ او متجلّی است. یکی از برنامههای مهمّی که دین به آن اهتمام دارد، این است که بتوانیم رفتارهای درونی و ذهنیمان را کنترل کنیم؛ آنجا از حرام جلوگیری کنیم و آنجا از خوبیها استقبال کنیم.
🔹خیلی بد است که انسان کنترل رفتار خودش را نداشته باشد، مثلاً کنترل چشم یا کنترل دست و پایش را نداشته باشد؛ چنین کسی در واقع مریض است! کنترل ذهن هم همینمقدار اهمیت دارد؛ بلکه بیشتر! قدرتی که کنترل ذهن میآورد، قدرت بسیار بالایی است. اگر بتوانیم قدرتی داشته باشیم که ذهنمان هر جایی نرود، این یک حالت برجسته در انسان است. دین اسلام نهتنها نسبت به این مطلب بیتوجه نیست، بلکه اصلیترین هدف برنامه تربیتیاش یعنی «نماز» را برای کنترل ذهن گذاشته است.
🔹فلسفۀ تربیت روحی نماز، کنترل ذهن است؛ چون «توجه» اصل حقیقت نماز است. دین به توجهِ ما کار دارد، لذا برایش روزی پنج مرتبه برنامه داده است درحالیکه برای خیلی از واجبات دیگر-مثل خمس و زکات- برنامۀ روزانه نداریم. خداوند میفرماید: «أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري» (طه/14) نماز را بهخاطر ذکر من، بخوان! امام باقر(ع) میفرماید: هر مقدار در نماز توجه داری، همان مقدارش را از تو میپذیرند. «فَعَلَيْكَ بِالْإِقْبَالِ عَلَى صَلَاتِكَ...» (کافی/3/299) اقبال یعنی همان «کنترل ذهن»
🔹آثار کنترل ذهن در همۀ زندگی انسان جاری است: از یکطرف اگر بخواهی لذّت کافی از زندگیات ببری، راهش کنترل ذهن است. اگر فقط فکرهای خوب به ذهنت برسد، اولین اثرش اشتیاق است. کسی که فکرش در زیباییهای معنوی غرق باشد، سرشار از شور و شوق خواهد شد! از طرف دیگر، بسیاری از مریضیهای ما هم ناشی از فکر منفی و انواع استرسهای ذهنی است. وسوسۀ ابلیس هم بیشتر در ذهن انسان است؛ دینداری و معنویتِ ما همینجاست!
🔹یکی از بدترین گناهان «سوءظنّ به خداوند» است. میدانید روزانه چندبار مرتکب این معصیت(سوءظن به خدا) میشویم! استرسها و نگرانیهای ما بهخاطر همین ذهنی است که سراغ سوءظن به خدا رفته است. شیرینترین میوۀ عالم هستی، این است که «سوءظن به خدا یک لحظه هم به ذهنمان نیاید، یک لحظه هم فکر نکنیم که تنها هستیم و خدا ما را رها کرده یا اینکه ما را کم دوست دارد!»
🔹آیتالله حقشناس میفرمود: خداوند همیشه خودش را به شما نشان میدهد. اگر به خدا توجه کنید، سایر خطورات ذهنی شما را محو میکند. البته فقط دربارۀ شخص امام(ع) است که تمام خطورات ذهنی محو میشود و تمام وجودش در حضور و محضر پروردگار است. ولی در باقیِ مردم، خطورات ذهنی و قلبی ضعیف میشود (به کلّی از بین نمیرود)
🔹در روایت هست: وقتی بندهای به نماز میایستد و میگوید «الله اکبر» اما توجه به خدا ندارد، خدا به او خطاب میکند: ای دروغگو، مرا فریب میدهی؟! «يَا كَاذِبُ أَ تَخْدَعُنِي» (مستدرکالوسایل/4/96) چرا توجّهِ ذهنی نداری؟! امام باقر(ع) میفرماید: از نماز همانقدر بهره میبری که توجّه داری. کسی که در کلّ نمازش توجه نداشته باشد، نماز را میپیچانند به صورت صاحبش میزنند. «فَإِنْ أَوْهَمَهَا كُلَّهَا أَوْ غَفَلَ عَنْ أَدَائِهَا لُفَّتْ فَضُرِبَ بِهَا وَجْهُ صَاحِبِهَا» (کافی/3/363)
🔹خدا نسبت به کنترل ذهنِ ما حسّاس است! اگر کنترل ذهن نکنی و چیزهای بدی به ذهنت بیاید خدا همانها را بر سرت میآورد. پیامبر(ص) فرمود: خدا به سرّ بندۀ خودش نگاه میکند و هرچه در دلِ او باشد بیرون میآورد و لباس تنش میکند؛ چه خوب باشد چه بد «مَنْ أَسَرَّ سَرِيرَةً أَلْبَسَهُ اللَّهُ رِدَاءَهَا إِنْ خَيْراً فَخَيْرٌ وَ إِنْ شَرّاً فَشَرٌّ» (کافی/2/296)
🔹خدایا خطورات ذهنیِ بد ما را از بین ببر و قدرت کنترل ذهن به ما بده. تا هم از مواهب زندگی و بندگی برخوردار بشویم، هم دچار ضررهای معنوی و مادی نشویم.
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۶.۲۵
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀چرا یک مدیر باید قدرت کنترل ذهن داشته باشد؟
🌀کسی که مهار ذهنش را در دست بگیرد، خوشفهم میشود
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۶) قسمت دوم
💠کنترل زبان یکی از مهمترین راههای کنترل ذهن است
💠آدم با قدرت کنترل ذهن در سطح اعلای موفقیت قرار میگیرد
💠با رواج هرزگی و بیحجابی در جامعه، قدرت کنترل ذهن افراد کم میشود
💠مسئولان مملکت باید اهلِ کنترل ذهن باشند و الّا نمیتوانند درست مدیریت کنند
__________
🔹قدرت کنترل ذهن، یک مسئلۀ اساسی در زندگی انسان است. چه چیزی میخواهیم که در قدرت کنترل ذهن وجود ندارد؟! لذّت، ثروت، قدرت؛ کدامش وابسته به قدرت کنترل ذهن نیست؟! آدم با قدرت کنترل ذهن، در سطح اعلای موفقیت قرار میگیرد.
🔹چرا کسانی مثل صهیونیستها که میخواهند انسانها را به بردگی بکشند، هرزگی و بیحجابی را در جوامع رواج میدهند؟ چون با رواج هرزگی، قدرت کنترل ذهن انسانها پایین میآید و ضعیف میشوند. اما دین اهتمامش و اصلیترین برنامهاش را برای کنترل ذهن گذاشته است. برای بقیۀ زندگی هم دستورهایی میدهد که باز در خدمت کنترل ذهن است.
🔹کنترل زبان یکی از مهمترین راههای کنترل ذهن است. حرفزدن راحتترین فعل است؛ تا چیزی به ذهن آدم خطور میکند، بلافاصله میتواند بهزبان بیاورد و خودش را نشان بدهد. لذا اگر زبانت را کنترل کنی، در واقع ذهنت را کنترل کردهای؛ انگار به ذهنت مهار زدهای!
🔹کسانی که مهار ذهنشان را در دست دارند، خوشفهم میشوند و یک مدیر باید این ویژگی را داشته باشد. چون مدیریت از مغز و ذهن انسان شروع میشود؛ مدیر باید درست نگاه کند، افق را ببیند، عاقبت و نتایج امور را نگاه کند (أَعْقَلُ النَّاسِ أَنْظَرُهُمْ فِی الْعَوَاقِب؛ غررالحکم/3367) ابعاد مسئله را بررسی کند و در لحظه، تشخیص بدهد که «الان باید این کار انجام بگیرد»
🔹مسئولان مملکتی باید اهل کنترل ذهن باشند و الّا نمیتوانند درست مدیریت کنند؛ آنها باید آدمهایی باشند که «نمازهای باتوجه» میخوانند. نماز عالیترین تمرین برای کنترل ذهن است و مدیریت نیاز به کنترل ذهن دارد؛ لذا یک مسئول و مدیر، باید خوب نماز بخواند تا بتواند خوب مدیریت کند. مگر میشود کسی را که خوب نماز میخواند، گول زد؟!
🔹اگر مسئولین ما توانمندیهای ذهنی کافی داشتند بخش عمدهای از مشکلات فعلی در مملکت نبود. مدیریت نیاز به توانمندی دارد؛ مخصوصاً مسئولین مملکت ما که شیاطین انس و جنّ خیلی تلاش میکنند تا ذهنشان را خراب کنند. کسی که قدرت پیدا میکند باید درباره مشورتی که به او میرسد، احتیاط کند. چرا خلبانها اینقدر دقت میکنند؟ چون کارشان خیلی حسّاس است. مدیران مملکتی هم نیاز به دقت و کنترل ذهن بسیار زیادی دارند تا بهواسطۀ اقدامات نسنجیدۀ آنها، میلیونها نفر از مردم، دچار زیان نشوند.
🔹شاید برخی بگویند: «غربیها که نماز نمیخوانند، چطور اینقدر پیشرفت کردهاند؟» مشکل اینجاست که این افراد، غربیها را واقعاً پیشرفته و قدرتمند میدانند و تصور میکنند که آنها خیلی خوب دارند مدیریت میکنند! تازه همین پیشرفت و قدرت ظاهری را هم با چپاول کشورها و کشتار انسانهای بیگناه بهدست آوردهاند. اگر مستعمرات رسمی و غیررسمی را از کشورهای اروپایی و آمریکا بگیرید، یک ماهه نابود میشوند! کشوری رشد علمیِ واقعی دارد که مغزهای خودش را رشد بدهد و استفاده کند، نه اینکه مغزهای کشورهای دیگر را بدزدد و با پولی که از راه غارت و جنایت بهدست آورده، آنها را بخرد.
🔹حسّاسترین منطقۀ جهان برای آمریکا خاورمیانه است که علیرغم همۀ جنایتهای آمریکا و عمّالش، هر روز این منطقه را بیشتر از دست میدهد! با اینوجود آیا میتوان گفت که او «قدرت برنامهریزی دارد»؟! حماقت ادارهکنندگان آمریکا را ببینید که ده سال پیش طرح ریختند که این منطقه را از درون متلاشی کنند؛ اوّلش خوشحال بودند که بین شیعه و سنّی جنگ راه انداختهاند، اما بعد دیدند که بزرگترین لشکر منطقهای جهان توسط نیروهای جبهۀ مقاومت در این منطقه شکل گرفته است. حالا ماندهاند چه خاکی به سرشان بریزند!
🔹ما قوی هستیم که باوجود اینهمه محاصره و دشمنی و درحالیکه نفتمان را هم نمیتوانیم درست بفروشیم، چهل سال است روی پای خودمان ایستادهایم. چهل سال است دارند ما را قتل عام میکنند ولی ما هر روز قدرتمندتر میشویم.
🔹آمریکاییها نه بلدند کشورشان را اداره کنند، نه بلدند جهان را اداره کنند و نه حتی بلدند خوب دشمنی کنند. ضربههایی که میخوریم، مال خودمان است. مشکلات ما ناشی از کمکاری و ضعف خودمان است نه قدرت دشمن!
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۲۵
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀چرا باید بهطور خاص برای گناهان ذهنی استغفار کنیم؟
🌀 دنبال رقمزدن «اتفاقهای خوب» در ذهنت باش!
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۷) قسمت اول
💠 یکی از آثار قرآنخواندن این است که در ذهنت اتفاقهای خوبی میافتد
💠 «ریا» و «عجب» از معصیتهای نابودکننده هستند که در ذهن انسان اتفاق میافتند
💠 کسی که دچار ضعف کنترل ذهن است، حتماً گناهانی که در ذهن اتفاق میافتد، زیاد مرتکب شده است
💠 برخی از نیتها تا به عمل نرسد، گناه محسوب نمیشود اما در همان مرحلۀ ذهن، تأثیر روحیِ مخرّب دارد
__________
🔹برخی از معصیتهای بسیار نابودکننده مثل «ریا» و «عُجب»-که موجب حبط عمل میشود- در واقع یک اتفاق ذهنی است. اگر به ذهن کسی خطور کند که «من آدم خوبی هستم» همۀ اعمالش به فنا میرود. لذا باید به کنترل ذهن توجه کنیم تا بتوانیم از این معصیتهایی که در ذهن اتفاق میافتد اجتناب کنیم.
🔹یک نمونۀ دیگر از این معصیتها سوءظنّ به خداست، یعنی انسان در ذهن خودش به خدا شکّ پیدا کند؛ البته نه شکّ اعتقادی، بلکه شکهای اخلاقی! مثلاً اینکه خدا را زیاد به «مهربانبودن» قبول نداشته باشد و با تردید بگوید: «یعنی خدا هوای من را دارد؟!» این سوءظنّ به خداست.
🔹در ذهن انسان، اتفاقهای خوبی هم میافتد که موجب سعادت میشود؛ مثل یک آرزوی خوب که در ذهن مرور شود. اینها برای خدا ارزش دارد و گاهی مقدّرات ما را بر اساس همین خطورات مثبت ذهنی تنظیم میکند. مثلاً آدم پیش خودش میگوید «خدا هوای مرا دارد» قبلاً بنا بوده یک بلایی بر سرش بیاید، اما خدا بهخاطر همین حسنظنِ او، آن بلا را برمیدارد.
🔹در صحرای محشر، فرصت عمل به کسی نمیدهند اما یک عمل هست که آنجا هم اثر دارد و آن «حسنظنّ به خدا» است. در روایت هست: کسی را دارند بهسمت جهنم میبرند، برمیگردد و نگاه میکند و میگوید: خدایا فکر نمیکردم مرا عذاب کنی. خدا میفرماید: بهخاطر همین حسنظنّ، بندهام را بخشیدم. (قَالَ كَانَ ظَنِّي بِكَ أَنْ تَغْفِرَ لِي خَطِيئَتِي وَ تُسْكِنَنِي جَنَّتَكَ؛ فقهمنسوب به امامرضا(ع)/361)
🔹هرکس دچار ضعف کنترل ذهن هست، حتماً گناهانی که در ذهن اتفاق میافتد، زیاد مرتکب شده است؛ چون وسوسۀ ابلیس ملعون هم روی ذهن انسان کار میکند، البته اگر محکم برخورد کنی، اثری نخواهد داشت؛ چون «إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطانِ كانَ ضَعيفاً» (نساء/76) کسی که در مقابل ابلیس، قدرت کنترل ذهن ندارد و عادت به استعاذه هم ندارد، افکار بد به ذهنش خطور میکند.
🔹علاوه بر کید ابلیس، عامل دیگری هم هست که اگر کنترل نشود، موجب پیدایش افکار منفی در ذهن میشود و آن اینکه انسان کلاً نگران و خائف آفریده شده است. خوف باعث احتیاط و حفظ انسان است. اگر خوف نبود، بحث جهنّم در قرآن، اثری بر ما نداشت. اما کسی که خودش را تربیت نکرده باشد، خوفِ او صَرف دوری از جهنّم نمیشود، بلکه صَرف امور دنیوی میشود و مدام افکار منفی به ذهنش میرسد.
🔹برخی از نیتها تا وقتی به عمل نرسد، گناه محسوب نمیشود اما در همان مرحلۀ ذهن، تأثیر روحیِ مخرّب دارد و روحیۀ آدم را خراب میکند. لذا باید بهطور خاص برای گناهان ذهنی استغفار کنیم؛ چون امام باقر(ع) میفرماید: بهخدا سوگند، از گناه نجات پیدا نمیکند مگر کسی که به آن اقرار کند (...إِلَّا مَنْ أَقَرَّ بِه؛ کافی/2/426) باید بگویی «خدایا من این نقطهضعف را در ذهنم دارم؛ این را ببخش» البته خدا کریم و بخشنده است، اما باید خودت بفهمی که این عیب را داری، لذا باید پیش خدا به گناهت اقرار کنی.
🔹یکی از اتفاقهای خوبِ ذهن، حسرتِ درست یا مذمّتِ نفس است که از چهل سال عبادت بهتر است «ذَمُّكَ لِنَفْسِكَ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَتِكَ أَرْبَعِينَ سَنَةً» (کافی/2/73) مثلاً میگویی: ای وای! چقدر از خدا دور بودم! یعنی به نفسِ خودت نهیب میزنی. بهظاهر هیچ کار خاصی نکردهای، فقط یکسری افکار خوب را در ذهن خودت مرور کردهای. این هم یکی دیگر از اتفاقهای خوبی است که در ذهن آدم میافتد.
🔹دنبال اتفاقهای خوب در ذهن خودمان باشیم. یکی از آثار قرآنخواندن همین است که اتفاقهای خوبی در ذهنت میافتد. قبلش بگو «أعوذُ بالله مِنَ الشیطانِ الرّجیم» به خدا پناه ببر، تا پای آیههای قرآن، چیزهای خوب به ذهنت برسد. امیرالمؤمنین(ع) فرمود: مؤمن وقتی قرآن میخواند، به پاداشهای خدا شوق پیدا میکند (فَإِذَا مَرُّوا بِآيَةٍ فِيهَا تَشْوِيقٌ رَكَنُوا إِلَيْهَا طَمَعاً ؛ نهجالبلاغه/خطبه193) خدا به این خطورات ذهنیِ ما بها میدهد. اصلاً قرآن بخوان برای اینکه حرفهای خوب، به ذهنت برسد. در مجالس و محافل معنوی هم اگر همین توجه را داشته باشی، چند برابرِ حرفهای سخنران، حرفهای خوب به ذهن خودت خواهد رسید.
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۲۶
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀 کنترل ذهن بر روابط اجتماعی و مسائل عادی زندگی ما هم تأثیر دارد
🌀 کسی که مدام به نعمتهای دیگران فکر کند، دچار حسادت و ناشکری میشود
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۷) قسمت دوم
💠بخش عمدهای از عبادت، در ذهن و اندیشۀ انسان است
💠یکی از عوامل عاقبت بهخیری، خیرخواهی برای دیگران است
💠برای فاصلهگرفتن از دنیا از کنترل ذهن شروع کن؛ چشمت را به دنیای دیگران ندوز!
💠اگر یک چیزِ دنیایی را دوست داری زیاد در ذهنت از آن یاد نکن؛ داغونت میکند!
________
🔹رسول خدا(ص) میفرمود: فال بد نزنید، من دوست ندارم کسی از شما فال بد بزند. (كانَ يُحِبُّ الفَألَ الحَسَنَ و يَكرَهُ الطِّيَرَةَ...؛ مکارمالاخلاق/350) فکر بد به ذهنتان خطور ندهید؛ نگویید نمیشود، بگویید انشاءالله میشود.
🔹ذهن را مهم و مقدّس بدانیم؛ بخش عمدهای از عبادت، در اندیشه و ذهن انسان است. طبق روایات، اکثر عبادت حضرت ابوذر در فکرش بود. (التَّفَكُّرَ وَ الِاعْتِبَار ؛ خصال/1/42) یکبار چشمهای ابوذر درد گرفته بود، گفتند چرا مداوا نمیکنی؟ گفت وقت ندارم؛ ذهنم به آخرت مشغول است. (حَتَّى اشْتَكَى بَصَرَهُ...؛ خصال/1/40) امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: ذکر و فکر درباره آخرت، چشم اینها را از دنیا میبندد «غَضَّ أَبْصَارَهُمْ ذِكْرُ الْمَرْجِع» (نهجالبلاغه/خطبه32)
🔹 کنترل ذهن علاوه بر مسائل معنوی، در مسائل عادی زندگی ما هم تأثیر دارد. خیلی وقتها اتفاقهای زندگی ما بهخاطر مشغلهها و خطورات ذهنی خودمان است. یکی از اصحاب امامصادق(ع) میگوید: میخواستم نزد امام(ع) بروم، یک لباس نو پوشیده بودم که خیلی از آن خوشم آمده بود. در راه، شتری که سوارش بودم، چموشی کرد و لباسم پاره پاره شد. پیش حضرت آمدم و داستان را تعریف کردم، حضرت فرمود: وقتی یک لباس جدید پوشیدی ذکر لااله الّا الله محمدٌ رسولالله(ص) بگو تا از آسیبها در امان بمانی. یعنی به ذهنت حرفهای خوب بیاور. (فَلَبِسْتُ ثِيَابِي وَ نَشَرْتُ طَيْلَسَاناً جَدِيداً كُنْتُ مُعْجَباً بِهِ...؛ کافی/6/459)
🔹و بعد فرمود: وقتی یک چیزِ دنیایی را دوست داری، زیاد در ذهنت، از آن یاد نکن، داغونت میکند! «إِذَا أَحْبَبْتَ شَيْئاً فَلَا تُكْثِرْ مِنْ ذِكْرِهِ» (همان) کنترل ذهن برای این جاها لازم است. اصلاً زشت است که ذهن آدم، غرق این مسائل بشود.
🔹قرآن میفرماید: برای چیزهایی که از دست دادهای، تأسف نخور، و برای چیزهایی که به تو رسیده، زیاد خوشحال و دلخوش نباش (لِّكَيْلَا تَأْسَوْاْ عَلىَ مَا فَاتَكُمْ وَ لَا تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتَئكُمْ؛ حدید/23) وقتی چیزی بهدست آوردی، بلافاصله سعی کن یک فکرِ خوب به ذهنت بیاید، از خدا حرف بزن و مثلاً بگو «هذا مِنْ فَضْلِ رَبِّي» (نمل/40) بعد با خدا مناجات کن. مثلاً بگو: «خدایا این را در راه تو مصرف کنم» مشغول خدا باش؛ نیا روی زمین!
🔹کنترل ذهن در روابط اجتماعیِ ما هم مؤثر است. امامصادق(ع) میفرماید: وقتی انتظار داری کمکی از کسی به تو برسد، در ذهنت حرف منفی به او نزن، چون به او میرسد. (إِذَا كَانَتْ لَكَ إِلَى رَجُلٍ حَاجَة...؛ کافی/6/459) علم فیزیک ثابت کرده است، امواج ذهنی انسانها منتقل میشود. لذا به همدیگر سوءظن نداشته باشیم و منفی نیندیشیم، خیرخواهِ هم باشیم. یکی از عوامل عاقبت بهخیری، خیرخواهی برای دیگران است.
🔹برای فاصلهگرفتن از دنیا از کنترل ذهن شروع کن! قرآن میفرماید: «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ» (طه/131) چشمت را به دنیای دیگران ندوز! یعنی به آن فکر نکن. نمیفرماید «نگاه نکن» بلکه میفرماید «لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ...» یعنی به نعمتهایی که به دیگران دادهام، فکر نکن. چرا ذهنت را درگیر میکنی؟! این اخلاق آدم را فاسد میکند. اگر آدم مدام دربارۀ نعمتهای دیگران فکر کند، دچار حسادت و ناسپاسی میشود.
🔹بعد میفرماید: «وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقى» (طه/131) آن روزیِ پروردگار و آن بهرههای معنوی و آن رزقی که از خدا به تو رسیده، بهتر است. بعد از فتح مکّه، رسول خدا(ص) نبردي انجام دادند و غنائمی به دستشان آمد. اهل مدینه (انصار) دیدند که پیامبر(ص) اکثر غنائم را به مردم مکّه دادند که تازه مسلمان شدهاند و زحمتی برای اسلام نکشیدهاند. لذا به پیامبر(ص) اعتراض کردند. حضرت به آنها فرمود: بگذارید اینها اموال و شترها را ببرند، شما مرا ببرید. (تفسیر المیزان/9/232)
🔹شما محبین امامحسین(ع) هر جا در امور دنیا، دیدی چیزی از کسی کم دارید، همین را به یاد بیاورید و بگویید: در عوض، من «حبّ الحسین» و اشک بر حسین(ع) را دارم. خیرش را قیامت میبینید! آیا میخواهید دنیا را به شما بدهند ولی حسین(ع) را بگیرند؟!
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۲۶
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀یکی از بهترین راههای کنترل ذهن «غفلت» است!
🌀حواست را از «اموری که نباید به آنها فکر کرد» پرت کن!
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۸) قسمت اول
💠 «تمرکز پیدا کردن» دشوار است؛ اما غفلت (پرتکردنِ حواس) آسان است
💠 عملیات غفلت میتواند ارادی باشد؛ ما که غیرِ ارادی از خدا غافل میشویم، سعی کنیم ارادی از دنیا غافل بشویم!
____________
🔹خداوند گاهی اوقات، نعمات مادی و معنوی به بندگان خودش نمیدهد، فقط بهدلیل اینکه آنها ظرفیت ندارند؛ یعنی آنها بهجای اینکه از این نعمات، برای ارتقاء روحی یا مادی خود استفاده کنند، موجبات انحطاط خودشان را فراهم میکنند. خیلی بد است که یک چیزهای خوبی در مقدّرات آدم باشد اما بگویند: «چون ظرفیتش را نداشتی، این را به تو ندادیم، برای اینکه یکوقت خراب نشوی!»
🔹اصلِ ظرفیتداشتن، مربوط به ذهن است؛ یعنی انسان وقتی به یک نعمتی رسید، فکر و ذهنش به خطا نرود. البته ذهن انسان، هم موقعِ بلا و هم موقعِ نعمت، نباید به خطا برود. قرآن میفرماید: انسان نه در نعمت بگوید «رَبىِّ أَكْرَمَن» (به این معنا که من شایستۀ تحویل گرفتن هستم!) نه در بلا بگوید «رَبىِّ أَهَانَن» (فجر/16) یعنی خدا مرا خوار و زبون کرد!
🔹احمد بزنطی میگوید: با جمعی از اصحاب، خدمت امامرضا(ع) بودیم. جلسه که تمام شد، حضرت به من فرمود: شما بنشین. مقداری از شب گذشت، گفتم: اگر اجازه بدهید من بروم. حضرت فرمود: بمان. من خیلی خوشحال شدم؛ چون حضرت از بین اصحابش، مرا انتخاب کرد و با من گفتگو کرد و شب هم در منزل خود، مرا نگه داشت. سر به سجده گذاشتم و گفتم خدایا ممنونت هستم. وقتی بلند شدم، حضرت دستم را گرفت و فرمود: صعصعة بن صوحان در شب ضربتخوردن علی(ع) با اصرار، اجازۀ ملاقات و عیادت گرفت، وقتی میخواست بیرون برود حضرت به او فرمود: به رفقایت فخر نفروشی که من تو را راه دادم «وَ اتَّقِ الله» یعنی این حرف در ذهنت هم نیاید. کنترل ذهن به این میگویند! (دَخَلْتُ عَلَى أَبِي الْحَسَنِ ع... قَالَ يَا صَعْصَعَةُ لَا تَفْتَخِرَنَّ عَلَى إِخْوَانِكَ بِعِيَادَتِي إِيَّاكَ وَ اتَّقِ اللَّهَ؛ مستدرکالوسایل/۱۲/۹۰)
🔹بااینکه آقای بزنطی «الحمدلله» گفته بود، اما در ذهنش یک «منم» داشت. لذا امامرضا(ع) به او تذکر داد که تقوای ذهنی داشته باشد. در روایت هست: خدا گاهی توفیق عبادت به بندهاش نمیدهد برای اینکه دچار عُجب نشود. (وَ لَوْ أُخَلِّي بَيْنَهُ وَ بَيْنَ مَا يُرِيدُ مِنْ عِبَادَتِي لَدَخَلَهُ الْعُجْبُ؛ کافی/۲/۶۰)
🔹رسیدن به تقوای ذهنی، هزینهای ندارد؛ یعنی نه پول باید خرج کنی، نه جان باید بدهی؛ فقط ذهنت را کنترل کن! نماز هم بهترین فرصت، برای تمرین کنترل ذهن است. حضرت امام(ره) میفرمود: یکی از اصلیترین کارهایی که هر عارف صاحبدلی بلد است، این است که میتواند ذهن خودش را کنترل کند.
🔹یکی از راههای کنترل ذهن، غفلت است؛ یعنی غفلت از دنیا! سعی کنیم خودمان را از دنیا غافل کنیم. عملیات غفلت میتواند ارادی باشد؛ شما که غیرِ ارادی از خدا غافل میشوید؛ سعی کنید ارادی از دنیا غافل بشوید!
🔹آقای بهجت(ره) میفرمود: علاجِ ریا، ریا است؛ یعنی برای خدا ریا کن! (بهسوی محبوب/۷۰) بگو: خدایا چرا من خودم را به دیگران نشان بدهم؛ خُب به تو نشان میدهم! نفسِ تو میخواهد خودش را پیش یک کسی عزیز کند، خُب برو پیش خدا ریا کن و خودت را عزیز کن.
🔹چارۀ غفلت هم غفلت است. هروقت دنیا به فکرت آمد، کنارش بزن. آقای بهجت(ره) میفرمود: «خواطر سوء را-که غیرِ ارادی به ذهنت میرسد- از ذهنت بیرون کن. اگر دوباره آمد، دوباره بیرون کن!» نمیخواهد خودت را اذیت کنی. هر موقع متوجه شدی که فکرت دارد به یک سمتی میرود، آن فکر را از ذهنت بیرون کن. غفلت یکی از بهترین راههای کنترل ذهن است.
🔹تمرکز پیدا کردن-به چیزهایی که خصوصاً ماورایی و غیبی باشند- دشوار است؛ اما پرتکردنِ حواس خود، آسان است. یعنی آدم میتواند حواس خودش را-از اموری که نباید به آنها فکر کرد- پرت کند. این یکی از مهمترین تمرینها برای کنترل ذهن است. «من به چه چیزهایی نباید فکر کنم؟»
🔹در یک آزمایش مشهور روانشناسی، در مقابل هربچهای یک شیرینی گذاشتند و گفتند: هر کسی شیرینی خودش را نخورد به او جایزه میدهیم. بچهها را ۲۰دقیقه با شیرینی تنها گذاشتند و از رفتارهایشان فیلم گرفتند. دیدند هر بچهای که به شیرینی نگاه میکند-حتی اگر بر کلنجارِ درونی با خودش تمرکز کند- بالاخره نمیتواند تحمل کند و شیرینی را میخورد. امّا هر بچهای که صورتش را آنطرف میکند و خودش را به حواسپرتی میزند، شیرینی را نمیخورد. یعنی اینجا مبارزه فایده ندارد؛ فرار کن و از فکرش برو بیرون!
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۶.۲۷
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀 هنرِ «فکرنکردن» داشته باش!
🌀 افکار منفی را به ذهنت راه نده!
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۸) قسمت دوم
💠بعضیها ذهن تو را به امور بیهوده مشغول میکنند؛ با آنها همنشینی نکن
💠در نماز، خودت را به غفلت بزن؛ یعنی هر چیزی غیر از خدا، به ذهنت آمد آن را کنار بگذار
__________
🔹پیامبر اکرم(ص) به اباذر میفرماید: صبح دربارۀ شب فکر نکن، شب دربارۀ فردا فکر نکن! (إِذَا أَصْبَحْتَ فَلَا تُحَدِّثْ نَفْسَكَ بِالْمَسَاء...؛ امالی طوسی/526) امشب دربارۀ فردا فکر نکن؛ دربارۀ همین امشب فکر کن! مثلاً فکر کن که امشب میخواهی به محضر پروردگار برسی(مثل روز قیامت) غصّۀ فردا را نخور؛ «هنرِ فکرنکردن داشتهباش»!
🔹بعضیها مجسّمۀ غفلت هستند و ذهن شما را به سمت افکار منفی و بیهوده میبرند. شما سعی میکنی به برخی امور بیارزش فکر نکنی، ولی آنها فکر شما را به آن سمت میبرند. اصلاً با این افراد مصاحبت و همنشینی نکن! در روایت هست: با کسی همنشینی کن که تو را به یاد خدا و خوبیها بیندازد. (مَنْ يُذَكِّرُكُمُ اللَّهَ رُؤْيَتُهُ وَ...؛ کافی/1/39)
🔹خیلی مهم است که آدم بتواند از افکار منفی فاصله بگیرد. مثلاً امامصادق(ع) میفرماید: دربارۀ فقر، فکر نکن «لَا تُحَدِّثْ نَفْسَكَ بِفَقْر» (تحفالعقول/211) قرآن میفرماید: «الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْر» (بقره/268) شیطان به شما وعدۀ فقر میدهد. البته فقر، فقط فقرِ مالی نیست، شیطان در هر عرصهای ما را میترساند و میگوید «یکوقت، کم نیاوری!» در مقابل این وسوسۀ شیطان، نترس و بگو: من خدا را دارم! «وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ» (فاطر/15) خدا غنیّ است و داراییهای خدا هم مال من است!
🔹 میفرماید: «الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْر وَ يَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاءِ» (بقره/268) اگر انسان این وعدۀ دروغِ شیطان را بپذیرد، برای اینکه کم نیاورد، خطا میکند و به فحشا و کارهای بد دچار میشود. البته فحشا هم انواع و اقسامی دارد و همهاش از یک جنس نیست.
🔹حسابت را از شیطان جدا کن؛ او دشمن توست! او را دشمن خودت بدان. قرآن میفرماید: از شیطان، به خدا پناه ببر «فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ» (اعراف/200) ببینید یک کودک، وقتی احساس خطر میکند، چطوری به پدر و مادر خود پناه میبرد! این احساس قشنگ را از بچهها یاد بگیریم و به خدا پناه ببریم.
🔹یک تکنیک خوب برای مقابله با افکار منفی این است که امام حسن مجتبی(ع) فرمود: اگر چیزی از دنیا را میخواستی و به آن نرسیدی، فکر کن اصلاً به ذهنت نرسیده که آن را بخواهی! «اجْعَلْ مَا طَلَبْتَ مِنَ الدُّنْيَا فَلَمْ تَظْفَرْ بِهِ بِمَنْزِلَةِ مَا لَمْ يَخْطُرْ بِبَالِك» (کشفالغمه/1/572) مثلاً اگر میخواستی فلان ماشین یا فلان خانه را بخری و نشد؛ دیگر فکر آن را از ذهنت خارج کن، فقط همینقدر به ذهنت بیاید که «میخواستم، ولی نشد» و الا فکرکردن دربارۀ آن، به تو صدمه میزند. این یعنی خودت را از آن موضوع، به غفلت بزنی، خدایا از آنچه که نمیخواهی و نمیپسندی ما را غافل بگردان.
🔹خداوند میفرماید: «وَ لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ... لِنَفْتِنَهُمْ فيهِ» (طه/131) چشمت را به دنیای دیگران ندوز و به آن فکر نکن. به هرکسی هرچیزی دادم، برای امتحان اوست! پیغمبر اکرم(ص) دربارۀ این آیه فرمود: «مَنْ لَمْ يَتَعَزَّ بِعَزَاءِ اللَّهِ تَقَطَّعَتْ نَفَسُهُ عَلَى الدُّنْيَا حَسَرَاتٍ» (تفسیر قمی/2/66) هر کسی به این روش تربیتی خدا عمل نکند، از شدّت حسرت نابود میشود.
🔹در نماز، خودت را به غفلت بزن. در روایت هست: «إِذَا دَخَلْتُمْ فِي الصَّلَاةِ فَاصْرِفُوا لَهَا خَوَاطِرَكُمْ وَ أَفْكَارَكُمْ» (سعدالسعود/40) در نماز هرچیزی به ذهنت آمد باید کنار بگذاری. بهترین مکان برای تمرین این کار، نماز است. بعد میفرماید: «فَأَبْعِدُوا عَنْ نُفُوسِكُمْ أَفْكَارَ الدُّنْيَا وَ هَوَاجِسَ السُّوءِ» (همان) افکار دنیا و خطورات ذهنی بد را از خودتان دور کنید. وقتی چنین دستوری میدهند، یعنی تو میتوانی اینها را از خودت دور کنی.
🔹سعی کنیم افکار منفی از انواع و اقسامش به ذهنمان نیاید. اگر موفق بشوی هر سطحی از افکار منفی را به ذهنت راه ندهی، یک سطح دیگری از افکار به ذهنت میآید. آن را هم دوباره به ذهنت راه ندهی، یک سطح دیگر میآید و همینطوری ادامه دارد. اولیاء خدا هم در مرتبه خودشان درگیر این مسئله هستند.
🔹خدا به ابراهیم(ع) فرمود: «پسرت را در راه من، ذبح کن» اگر به ذهن ابراهیم(ع) خطور میکرد که «آخر چرا؟!» آن ارزشهای بالای خود را از دست میداد. ایشان امتحانش را خوب پس داد، اما دلش گرفت از اینکه اسماعیلش را برای خدا قربانی نکرده است. مگر میشود عاشق در راه معشوقش قربانی ندهد...
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۶.۲۷
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀قدرت ذهنیِ انسان، در اثر تعلیم و تربیت دینی افزایش مییابد
🌀اگر مردم قدرت ذهنی را از آثار دینداری نمیدانند، بهدلیل تبلیغ غلط دین است
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۹) قسمت اول
💠مهمترین اثر دین و معنویت در انسان، برخوردارشدن از قدرت روحی است
💠باید در جامعه جا بیافتد که دینداری انسان را ابرقدرت میکند و خوببودن از سرِ ضعف، ارزش ندارد!
💠 قدرتمندی روح انسان از قدرت کنترل ذهن، آغاز میشود
💠اکثر کسانی که در تحصیل ناموفقند، آدمهای بااستعدادی هستند که حوصلۀ تمرکز ندارند
💠عامل «ترس» و «کمالطلبی» چگونه موجب میشود ذهن آدم منفی بشود؟
____________
🔹اینکه «دین به انسان قدرت میبخشد» باید در عرف جامعۀ ما یک امر واضح و بدیهی تلقی شود. متأسفانه تبلیغات و تعلیمات دینی در طول سالیان دراز بهگونه نبوده که برجستهترین اثر دین، معنویت و عرفان در انسان، برخورداری از قدرت روحی تلقی شود.
🔹معمولاً در نظرسنجیها، مردم مهمترین اثر دین را مفاهیمی مثل «مهربانی، معرفت، سخاوت و ادب و...» ذکر میکنند؛ البته همۀ اینها جزو آثار دینداری است، امّا باید دانست که این ویژگیها بدون قدرت روحی تقریباً ارزشی ندارند، چون «خوببودن از سر ضعف، ارزش ندارد!» باید در جامعه جا بیافتد که دین و معنویت انسان را ابرقدرت میکند.
🔹قدرت فقط در جنگاوری نیست؛ یکی از قدرتهای برجسته، قدرتهای ذهنی و قدرت تمرکز است. اگر مردم قدرت ذهنی را اثر دینداری نمیدانند بهخاطر تبلیغ غلط دین است.
🔹با تعلیم و تربیتِ درست دینی، قدرت تمرکز ذهن انسان بالا میرود. اگر در عمل این اتفاق بیفتد، مردم خواهند گفت: هر کسی هیئت و مسجد برود و تربیت دینی پیدا کند، حتی با استعدادِ کم، میتواند بهترین علم و دانش را جمعآوری کند. چون اکثر کسانی که در تحصیل ناموفق هستند آدمهای باهوش و بااستعدادی هستند که حوصلۀ تمرکز ندارند و توجّهشان هرزه است؛ یعنی واردات و تلاطمهای روحی آنها نمیگذارد ذهنشان متمرکز بشود.
🔹قدرتمندی روح انسان از کجا آغاز میشود؟ از قدرت کنترل ذهن. قدرت ذهنیِ انسان هم از اینجا آغاز میشود: «به چیزی که نمیخواهی، ذهنت سراغش نرود و به چیزی که میخواهی، ذهنت را روی همان متمرکز کنی» این بزرگترین منشأ قدرت در روح انسان و آغاز قدمهایی است که انسان بهسوی رشد و کمال برمیدارد.
🔹البته قبل از این هم میتوان مقدّماتی برای رسیدن به قدرت ذهنی در نظر گرفت؛ مثل سبکزندگیِ درست و برخی رفتارهایی که انسان باید انجام بدهد یا انجام ندهد؛ مثلاً اینکه انسان نباید هرزهچشمی و هرزهگوشی کند؛ یعنی نباید هر چیزی را گوش بدهد که ذهنش بهسمت هر فکری برود.
🔹باید ذهن را از آیندهاندیشیِ بد که موجب نگرانی میشود و گذشتهاندیشیِ بد که موجب حسرت میشود، بازداشت. اگر ذهن را رها کنی یا به گذشتۀ خراب میرود یا به آیندۀ احتمالاً خراب! باید این قدرت را داشته باشی که در زمان حالِ خودت، فکر کنی، روانشناسها این را مقدّمهای برای نجات انسان از بسیاری از مشکلات روحی میدانند.
🔹کسی که قدرت کنترل ذهن نداشته باشد، ذهنش بهصورت خودکار سراغ امور منفی میرود، لذا دچار مشکلات فکری و روحیِ بسیار خواهد شد؛ منتها این بیماریها و ضعفها اینقدر بین مردم، فراگیر است که دیده نمیشود! بعضیها آنقدر دچار افکار منفی هستند که باید مدام حواسشان را پرت کنی و بگویی: «آقا رفتی توی فکر! بیا بیرون!» چون هر موقع به فکر فرو میرود، فکرش او را بهسمت امور منفی میبرد!
🔹اسلام اصلیترین برنامهاش یعنی نماز را برای تمرین کنترل ذهن گذاشته است. چرا قرآن میفرماید «از نماز کمک بگیرید»؟ (وَ اسْتَعينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ؛ بقره/45) اصلِ اصلِ نماز این است: «به چی نیندیش و به چی بیندیش!»
🔹به چه چیزهایی نیندیشیم؟ هر چیز بدی در مورد گذشته و آینده! حتی مؤمن وقتی میخواهد استغفار کند(یعنی دربارۀ گناهانش حرف بزند و گذشتۀ بدِ خودش را مرور کند) باید فقط نزد خدا این کار را بکند و نباید تنهایی-بدون توجه به خدا- به بدبختیهای گذشتۀ خودش فکر کند؛ چون این کار برایش یأس میآورد.
🔹 کار ابلیس این است که ذهن آدم را بهسمت امور منفی و به نداشتنها منحرف کند. دو عاملِ «کمالطلبی» و«ترس» هم در وجود انسان موجب میشود، ذهن آدم منفی بشود. از یکطرف، چون کمالطلب هستی، نقصهایت تو را اذیت میکند. و از طرف دیگر، میخواهی خودت را از خطرها نجات بدهی و دنیای اطراف هم پر از عوامل خطر است؛ لذا دچار ترس و نگرانی میشوی. اگر ذهن انسان تربیت نشود، غالباً دربارۀ امور منفی فکر میکند. ذهن را باید تربیت کنی، یک وجهش منصرفکردن ذهن از امور بد است، وجه دیگرش هم متوجّهکردن به امور خوب است.
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۲۸
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀 برای کنترل ذهن، به چه چیزهایی بیندیشیم؟
🌀 چگونه ذهنمان را به امور خوب متوجه کنیم؟
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۹) قسمت دوم
💠خدا با آن عظمت، خودش را وسیلۀ تربیت ما قرار داده و میگوید: به من فکر کن!
💠اگر انسان نمیتوانست به خدا توجّه کند، خدا دستور نمیداد که او را زیاد یاد کنیم
💠متمرکز شدن روی یاد خدا دشوار است، ولی «مکرّر به یادِ خدا افتادن» آسان است
💠فکرکردن بدون قرآن، مثل ورزش کردن بدون مربّی است!
__________
🔹برای تربیت ذهن، دو نوع عملیات باید انجام شود: یکی منصرفکردن ذهن از امور بد، و دیگری، متوجّهکردن ذهن به امور خوب. در رأس امور خوب هم خود خداوند است! خدا با آن عظمت، خودش را وسیلۀ تربیت ما قرار میدهد؛ از بس که ما را دوست دارد. میخواهد به ما قوّت ذهن و فکر بدهد، میگوید: «به من فکر کن؛ به قدرت من، به علم من! به مهربانی من، به اینکه همهچیز دست من است...»
🔹آنچه موجب میشود آدم بتواند به خدا فکر کند عظمت خداست. اذکار مهم نماز را ببینید: «اللهُ أکبر» «سُبحانَ ربّی العَظیمِ و بِحَمدِه»، «سُبحانَ ربّی الأعلی وَ بِحَمدِه» همه اینها به عظمت و بزرگیِ خدا اشاره دارد.
🔹 در نماز جایی که باید بیشترین توجه انسان در آن لحظه باشد، همان موقعِ «الله اکبرِ» اول نماز است. طبق روایات اگر کسی در اول نماز توجّه کند، در طول نماز هم خدا به او کمک میکند که یکمقدار توجّه پیدا کند. اما کسی که اول نماز بیاعتنا باشد، خدا میفرماید: «يَا كَاذِبُ أَ تَخْدَعُنِي» (مستدرکالوسایل/۴/۹۶) دروغگو داری مرا گول میزنی؟ لااقل یک لحظه در اول نماز که میتوانی به خدا توجّه کنی!
🔹اگر انسان نمیتوانست به امور خوب و مثبت، مخصوصاً ذات پروردگار توجّه کند و نمیتوانست ذهنش را کنترل کند، خدا دستور نمیداد که او را زیاد یاد کنیم «اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا» (احزاب/۴۱) حتی نمیفرمود: کسی که از یاد خدا خودداری کند مجازات میشود! «وَ مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنکًا» (طه،۱۲۴) پس ما حتماً میتوانیم.
🔹از کم شروع کن؛ یعنی سعی کن یکلحظه به یاد خدا بیفتی، وقتی ذهنت منصرف شد، دوباره آن را برگردان و بعد، این را ادامه بده و تعدادش را زیاد کن. یعنی تعدادِ «بهیاد خدا افتادن» را در زندگیات زیاد کن، تا مقدارِ یاد خدا افزایش پیدا کند. متمرکزشدن روی یاد خدا، بسیار دشوار است. ولی مکرّر به یاد خدا افتادن بسیار آسان است. لذا فرمودهاند تسبیح بهدست بگیرید. همینطور که نخ تسبیح نمیگذارد دانهها پراکنده بشوند، خود تسبیح و ذکر هم نمیگذارد ذهن تو پراکنده بشود. ده تا را بدون توجه میگردانی، یک دفعهای در یازدهمی یادت میافتد.
🔹پیامبر(ص) به ابوذر میفرماید: «عَلَیکَ بِتَلاوَةِ القُرآن» (خصال/۲/۵۲۵) قرآن بخوان؛ قرآن توجّه تو را به مفاهیم خوب، جلب میکند، گاهی ذهنت را میبرد به آن نقطۀ بهشت، گاهی به آن گوشۀ جهنّم و گاهی به سوی یک مفهوم دیگر.
🔹 فکرکردن بدون قرآن، مثل ورزشکردن بدون مربّی است! چون از نظر معنوی و روحی، دل ما دست خداست و خدا با قرآن دارد با ما صحبت میکند. اول شیطان را-که ذهن آدم را خراب میکند- کنار بزن. بعد بنشین پای قرآن، یک معجزهای برایت اتفاق میافتد. وقتی قرآن میخوانی، در واقع خدا دارد با تو حرف میزند و ذهن تو هم که در اختیار خداست؛ آنچه هنگام خواندن قرآن به ذهنت خطور میکند، دستِ خداست و خدا میگوید: تو قرآن بخوان، من با قرآن-همین الآن- با تو حرف میزنم.
🔹علی(ع) میفرماید: «الذِّکرُ مِفتاحُ الأُنس» (غرر الحکم/۳۷) ذکر کلید اُنس است و اُنس شدیدترین محبّتها را بهدنبال میآورد. و
🔹 علی(ع) میفرماید: اگر مدام خودت را به یاد خدا بیاندازی از غفلت نجات پیدا میکنی «بِدَوامِ ذِکرِ الله تَنجابُ الغَفلَة» (غرر الحکم/۳۰۰) با خدا ورزش و تمرین کن! بوعلی سینا وقتی میدید زور ذهنش نمیرسد یک مسئلۀ علمی را حل کند، دو رکعت نماز میخواند و حل میکرد. (و كان إذا أشكلت عليه مسألة...؛ شذراتالذهب/۵/۱۳۳) یعنی میرفت با خدا ورزش میکرد، تا زورش زیاد شود و بتواند عالم را زیر و رو کند.
🔹خداوند در حدیث قدسی میفرماید: هر بندهای را ببینم که قلبش غالباً بهیاد من است، ارادۀ زندگیاش را بهعهده میگیرم، مونس و همنشین و همصحبت او میشوم، (أَيُّمَا عَبْدٍ اطَّلَعْتُ عَلَى قَلْبِهِ...؛ عدهالداعی/۲۴۹) بعضیها اینقدر در فکر خدا هستند که خدا به آن فکر و ذهن علاقه پیدا میکند، بهحدّی که اگر چیزی بخواهد حواسش را پرت کند خود خدا نمیگذارد. یکمقدار ذهنت را برای ادارۀ زندگی بگذار اما بخش جدّی ذهنت را برای خدا و اولیاء خدا بگذار، برای نعمات خدا و برای بهشت و قیامتِ خدا بگذارد، ذهنت را به امور معنوی مشغول کن.
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۲۸
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀 خدا چه ابزارهایی برای کنترل ذهن به ما داده است؟
🌀 با یک عملیات سادۀ کنترل ذهن، میتوان غضب را از بین برد
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۱۰)
💠 ما موضوعات مهمی برای توجّه عمیق داریم؛ مثل خدا و قیامت و... اما آسانترینش «حسین» است!
💠 اگر «قدرت انصراف ذهن» نداشته باشیم، در لحظۀ مرگ، با چه بلایی روبرو میشویم؟
💠 سختیِ جانکندن برای این است که توجّهت از دوستداشتنیهای دنیاییات کنده بشود
________
🔹امروزه اسبابِ پراکندگی ذهن و عوامل ضعفِ کنترل ذهن، در دنیا زیاد شده است؛ فضاهای رسانهای با انواع و اقسام سرگرمیها، هر لحظه ذهن انسانها را به خود مشغول میکنند. لذا کنترل ذهن و قدرت تمرکز بهعنوان یک فضیلت انسانی و ضرورت زندگی، هم برای رفع بسیاری از بیماریها و هم برای پیداکردن نشاط و آرامش، توصیه میشود.
🔹متخصّصین در کتابهای روانشناسی سعی میکنند با برخی ابزار و تکنیکها، قدرتی در انسان ایجاد کنند تا بتواند ذهن خود را کنترل کند، اما ابزار حقیقی کنترل ذهن و چیزی که آنقدر باعظمت و باشکوه باشد که توجه انسان را متمرکز کند، سراغ ندارند!
🔹ولی ما-در قرآن و فرهنگ دینیمان- موضوعاتی داریم که میتوانیم به آنها عمیقاً توجّه کنیم تا قدرت کنترل ذهن ما افزایش پیدا کند؛ موضوعاتی مثل خداوند، قیامت، بهشت و... ما برای فهم این موضوعات نیاز به تمرکز ذهن داریم. یکی از این موضوعات، جهنّم است. دوزخ، این قدرت را دارد که توجّه ما را عمیقاً جلب کند و ارادهای برای کنترل ذهن در انسان پدید آورد. درباره مؤمن، فرمودهاند: «لایُصلِحُهُ الا الخوف»(کافی/2/71) مؤمن جز با خوف اصلاح نمیشود، چون یکی از خاصیتهای خوف، ایجاد تمرکز است.
🔹رسولخدا(ص) به امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: غضب نکن (منظور، عصبانیت بیجاست) ولی اگر غضب کردی بنشین (نشستن به انسان کمک میکند تا بتواند ذهنش را کنترل کند) بعد به «قدرت پروردگار بر بندگان» فکر کن! «يَا عَلِيُّ لَا تَغْضَبْ فَإِذَا غَضِبْتَ فَاقْعُدْ وَ تَفَكَّرْ فِي قُدْرَةِ الرَّبِّ عَلَى الْعِبَادِ» (تحفالعقول/ص14) یعنی با یک عملیات سادۀ کنترل ذهن، غضب-که نابودکنندۀ انسان است- از بین میرود.
🔹موضوع دیگری که فهم آن نیاز به تمرکز ذهن و تفکر عمیق دارد، محبتی است که ائمۀ هدی(ع) نسبت به ما دارند. امامزمان(ع) چقدر ما را دوست دارد؟ خیلی زیاد؛ از پدر و مادرمان هم به ما بیشتر علاقه دارد. چرا حضرت، هر هفته دوبار پروندۀ اعمال ما را نگاه میکند؟ (کافی/1/219) (وسائلالشیعه/16/114) چون واقعاً نگران ما است و اگر گناهی در پروندۀ ما ببیند، برای ما طلب مغفرت میکند. اگر عمیقاً به این موضوع فکر کنیم، محبت ما به امامزمان(ع) بیشتر خواهد شد.
🔹همانطور که قبلاً بیان شد، یکی از وجوه کنترل ذهن، این است که بتوانی ذهنت را از اموری که بهطور طبیعی به آنها توجّه میکنی منصرف کنی. در روانشناسی میگویند: مهمترین عاملی که انسان را به ابرقدرت تبدیل میکند، این است که بتوانی حواس خودت را-از یک موضوعی- پرت کنی و به آن توجه نکنی. البته اینکار خیلی سخت است؛ چون موضوعات زیادی وجود دارند که ذهن انسان را بهشدت درگیر میکنند.
🔹انسان موجود خودخواهی است. وقتی پای درد و بلای خودش به میان بیاید به چیز دیگری فکر نمیکند! لذا بزرگان فرمودهاند که مواظب باشید موقع مرگ، شیطان ایمانتان را نگیرد؛ چون آن لحظه، اوجِ درد و رنج انسان است، ابلیس در آن لحظۀ حساس، وسوسه میکند و میگوید: «ببین خدا دارد جانت را میگیرد؛ این کار خداست!» یعنی ابلیس میخواهد آدم را در لحظۀ مرگ، بیدین کند، میخواهد در قلب انسان نسبت به خدا ناراحتی و دشمنی ایجاد کند. اگر ذهن آدم درگیر بشود، انصرافش کار سختی است!
🔹علاقههایی که در دنیا به آن توجّه میکنی و گمان میکنی که «زیاد هم مهم نیست!» موقع مرگ به ذهنت میآید و برایت بزرگ و مهم میشود، لذا نمیتوانی از این علاقهها جدا بشوی و دل بکَنی! سختیِ جانکندن برای این است که توجّهت از دوستداشتنیهای دنیاییات کنده بشود. لحظۀ وحشتناک و هولناکی است. اما به شما مژده بدهم: «مگر گریهکن امامحسین(ع) را در این لحظۀ سخت، رها میکنند؟!» موقع مرگ بگو: من همیشه در زندگی موضوعی داشتم که هر موقع به آن فکر میکردم، اصلاً خودم را فراموش میکردم، آن هم «حسین» است.
🔹ما موضوعات بسیار مهمی برای توجّه داریم؛ مثل خدا و قیامت و... اما آسانترینش «حسین» است، چون خودش توجّه ما را به خود جلب میکند. اگر در روضۀ امامحسین(ع) به فکر مشکلات و گرفتاریهای خودت باشی، انگار حسین(ع) دارد میگوید: «آنها را حل میکنم، ولشان کن؛ به من نگاه کن!» اما بدانید که امامحسین(ع) خیلی هزینه کرده تا برای ما توجّه عمیق ایجاد کند...
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۲۹
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀چگونه قدرت «توجهِ طولانی به خدا» را پیدا کنیم؟ با نگاه به مهربانی خدا!
🌀توجه به مهربانی خدا برای ما یک نیاز است!
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۱۱)
💠انسان باید بخشی از زندگیاش را به تفکر دربارۀ خدا اختصاص دهد
💠کسی که دلش را با «توجهِ طولانی به خدا» آباد کند، رفتارهایش در پنهان و آشکار، خوب میشود
💠توجّه به خدایی که او را نمیبینیم، دشوار است اما توجه به «مهربانی خدا» اینکار را آسان میکند
_____________
🔹قدرت کنترل ذهن در امور معنوی یکی از حیاتیترین نیازهای ما و به قول حضرت امام(ره) اوّلین شرط برای رشد معنوی است (چهل حدیث/ص16) خداوند در پشت پردۀ غیب حضور دارد و اگر بنا باشد فقط به امورِ ظاهری که توجّه ما را جلب میکنند نگاه کنیم، دیگر هیچوقت به یاد خدا نخواهیم افتاد. اگر هم به یاد خدا بیفتیم، مثل شهابی است که یکلحظه در آسمان دیده میشود، برقی میزند و عبور ميکند.
🔹توجّه به خدا برای ما که او را نمیبینیم کار خیلی دشواری است، چون عذابها و ثوابهایش فوری نیست، لذا غفلت از این خدا آسان است. بسیاری از کسانی که بزرگترین جنایتهای تاریخ بشریّت را در عاشورا مرتکب شدند، تا مدتی زنده ماندند، ولی شاید ما انتظار داشتیم آنها همان عصر عاشورا نابود شوند! پس میشود خدا را ندیده گرفت، چون خدا زود عکسالعمل نشان نمیدهد.
🔹اگر کسی قدرت کنترل ذهن داشته باشد میتواند دائماً به خدا متوجّه باشد و دائماً به یاد او باشد. آدم باید عمیقاً فکر کند تا به پروردگار متوجّه بشود؛ یکی از راههای کنترل ذهن تفکر است. انسان باید بخشی از زندگیاش را به تفکر دربارۀ خدا اختصاص دهد (ساعَةٌ یَتَفَکَّرُ فی ما صَنِعَ الله عزّ و جل إلیه؛ خصال/ج۲/ص۵۲۵)
🔹برای کسی که به خدا بیتوجّه است، غیببودنِ خدا بیشتر میشود. ما باید دنبال خدا بگردیم و به او توجّه پیدا کنیم. اگر مدّتی به او توجّه کنی، از پشت پرده بیرون میآید و اوضاع عالم را برایت رو میکند. در روایت هست: اگر کسی دلش را با توجهِ طولانی به خدا آباد کند در پنهان و آشکار، رفتارهایش خوب میشود. «مَن عَمَرَ قَلبَهُ بِدَوامِ الذِّکر حَسُنَت أفعالُهُ فِی السِّرِّ وَ الجَهر» (غررالحکم/ص۶۴۴)
🔹توجّه به قدرت خدا آدم را خائف میکند. اما برای ما انسانها فکرکردن به قدرت خدا کمی سخت است. اگر قدرت خدا دیده نشود، هم آدم پُررو میشود، هم احساس بیپناهی میکند. این دو تا ویژگی، ما را نابود میکند.
🔹با نگاه به کدامیک از اسماء پروردگار، قدرت توجهِ طولانی به این غیبالغیوب(یعنی خداوند) را پیدا خواهیم کرد؟ «رحمانیّت خدا» چون مهربانی برای آدم شیرین است و با طبع انسان سازگار است و از این لحاظ، خیلی با قدرتِ خدا، فرق میکند. ضمن اینکه خدا دوست دارد به مهربانیاش نگاه کنیم.
🔹به ما فرمودهاند در آغاز کارها «بسم الله الرحمن الرحیم» بگوییم. عجیبتر از تأکید بر تکرار «بسم الله الرحمن الرحیم» تاکید این آیه بر مهربانی خداست؛ چراکه در همین یک جمله، دوبار ما را به یاد مهربانی خدا میاندازد و میگوید «خدا هم رحمن است و هم رحیم» قرآن با این ذکر نورانی شروع میشود، در سورۀ حمد که باید در همۀ نمازهایت بخوانی، در آیۀ سوم، دوباره میفرماید: «الرَّحْمَنِ الرَّحِيم» توجه به مهربانی خدا واقعاً مورد نیاز ماست!
🔹اگر کسی بگوید «من نمیتوانم به خدا توجّه کنم چون عوامل غفلت در دنیا زیاد است» میگوییم: به مهربانی خدا هم نمیتوانی توجّه کنی؟! تو که هر لحظه به مهربانی او احتیاج داری! توجه به مفهومی مثل «مرگ» دل را خیلی جلا میدهد اما بیشتر تأکید بر این است که به مهربانی خدا نگاه کنیم. اگر کسی میخواهد برای قدرت کنترل ذهن تمرین کند و مدّت طولانی به خدا بیندیشد، به مهربانی خدا نگاه کند، چون این کار راحت است.
🔹اگر متوجّه مهربانی خدا نشویم بدبخت میشویم: «وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِكْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرينٌ»(زخرف/۳۶ ) هر کس در زندگی به یاد خدای رحمن(یعنی خدایی که به همه مهربان است) نباشد، شیطان را بر او مسلّط میکنیم (یک شیطان به او میچسبانيم) و این شیطان با او همنشین میشود.
🔹اینکه مدت زیادی به یاد خدای «رحمن» نباشیم، برایمان خطرناک است. برای هر حرکتی که خواستی انجام بدهی، بگو: «بسمالله الرحمن الرحیم» این یک برنامۀ عمومی است که اهلبیت(ع) به ما دادهاند، هر حرکت و سکونی را با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع کن.
🔹مرحوم قاضی طباطبایی(ره) میفرماید: در عالم مکاشفه دیدم «رَحمَةُ اللهِ الواسعة» اباعبداللهالحسین(ع) است. اگر به فکر رحمت خدا نبودی، به فکر امامحسین(ع) هم نمیتوانستی باشی؟ بدون حسین زندگی نکن. از حسین جدا نشو؛ حسین یعنی مهرباني خدا!
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۳۰
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀 «شکر نعمت» یکنوع تمرین کنترل ذهن و مثبتاندیشی است
🌀چرا باید نگاه ما به «نیمۀ پُر لیوان» باشد؟
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۱۲) قسمت اول
💠اگر انسان به نگاهِ درست عادت کند، کنترل ذهنش را بهدست میآورد
💠شکرِ نعمت که اینقدر برآن تأکید شده، میخواهد زاویۀ دید ما را تغییر بدهد
💠امام کاظم(ع): همین که نعمتهای خدا را یادآوری کنی، خودش شکر است
__________
🔹یکی از توانمندیهای بسیار مهمّ ذهنی این است که انسان بتواند برای خودش یک «زاویۀ دید» تعیین کند و عادت کند به همۀ مسائل، از آن زاویه نگاه کند. همانطور که میتوانیم به یک طرز از حرفزدن، غذاخوردن و لباسپوشیدن عادت کنیم، میتوانیم به یک نحوه از نگاه و توجّهکردن هم عادت کنیم. اگر انسان به نگاهِ درست عادت کند، کنترل ذهنش را بهدست میآورد.
🔹اگر ذهن انسان رها باشد، سراغ امور منفی و نگرانیها میرود. اگر بخواهیم ذهنمان سراغ نداشتهها نرود و دچار حسرت گذشته و نگرانی از آینده نشود، باید تمرین بسیار برجستهای را-که دین به ما داده است- اجرا کنیم و آن هم اینکه «به خودمان عادت بدهیم همیشه نیمۀ پر لیوان را نگاه کنیم؛ یعنی به داشتهها نگاه کنیم و بعد، بهخاطرش خدا را شکر کنیم»
🔹شکر نعمت-که اینهمه پاداش برایش شمردهاند- در واقع میخواهد زاویۀ دید ما را تغییر بدهد. روی داشتههایت متمرکز بشو و فکر کن که میشد همینها را هم نداشته باشی؛ یعنی خدا میتوانست اینها را به تو ندهد. اگر آدم به این نوع نگاه، عادت کند، کلاً ذهنش مثبت و گرم میشود و تحت کنترل او درخواهند آمد. ما نباید همیشه مبارزۀ ذهنی کنیم؛ یعنی اول بگذاریم ذهنمان منفی شود و بعد از اینکه منفی شد، تازه بخواهیم مسیر ذهنی خودمان را به وضع مثبت، تغییر بدهیم.
🔹باید ذهن خودمان را به مثبتنگری و مثبتاندیشی عادت بدهیم. مثلاً عادت کنیم هروقت از خواب بیدار شدیم، به امور مثبت نگاه کنیم. میگویند وقتی مثبت نگاه کنید، امور مثبت را بهسمت خودتان جذب میکنید. امروزه در دنیا مباحث زیادی در اینباره مطرح میشود که مورد استقبال مخاطبان هم قرار میگیرد. اما در این حرفها یک نوع تقلّب وجود دارد و آن اینکه نقش خدا و مقدّرات او برای بندگانش را حذف میکنند. وقتی یک برگ، بدون اجازۀ خدا نمیافتد، چطور اوضاع و احوال من، بدون اجازۀ خدا تغییر خواهد کرد؟!
🔹اگر انسان بخواهد مثبتنگری با خدا را تحلیل کند اسمش همان «شکر» خواهد شد. شکر، تمرین کنترل ذهن و عادتدادن ذهن به مثبتاندیشی است. منصرفکردنِ ذهن از بدیها و امور منفی، کار خیلی سختی است، اما متوجّهکردن ذهن به امور مثبت، راحتتر است.
🔹اگر ذهنمان را دائماً به امور مثبت متوجّه کنیم و ذهن ما به اینکار عادت کند، دیگر در تغییرِ توجّه ذهن، زیاد دچار مشکل نمیشویم. اگر مثبتاندیش باشید و همهچیز -حتی حوادث تلخ- را از زاویۀ نیمۀ پُر لیوان، نگاه کنید و شکر خدا را بهجا بیاورید، در بندگی حالت بسیار خوبی خواهید داشت.
🔹اگر تمرین کنیم و ذهن را به این نگاه مثبت و شاکرانه عادت بدهیم، آنوقت با همین کارهای عادی خودمان هم رشد میکنیم. میفرماید: مؤمنِ شاکر، غذا میخورد و میآشامد، اما مثل روزهدار مجاهد، ثواب میبرد بلکه بیشتر! چون هر کاری میکند شکر میکند. وقتی عمیقاً شکر خدا را بجا بیاورد و مثبتنگر باشد، با غذاخوردن هم اجر روزهدار را میبرد. (الطَّاعِمُ الشَّاكِرُ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ كَأَجْرِ الصَّائِمِ الْمُحْتَسِبِ؛ کافی/۲/۹۴) (إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَشْبَعُ مِنَ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ...؛ محاسن/۲/۴۳۵) اجر شکر بیشتر از اجر صبر است. (الشُّکْرَ عَلَى الْعَافِیَةِ خَیْرٌ مِنَ الصَّبْرِ عَلَى الْبَلَاء؛ مشکات الانوار/۲۵۸)
🔹در قرآن کریم بیشترین دستورِ به ذکر، مربوط به ذکر نعمتهای خداست «اذْکُرُواْ نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ» (فاطر/۳) امام کاظم(ع) میفرماید: همین که نعمتهای خدا را یادآوری کنی خودش شکر است و ترك آن کفر است «التَّحَدُّثُ بِنِعَمِ الله شُکرٌ وَ تَرکُ ذلکَ کُفرٌ» (وسایلالشیعه/۷/۴۰)
🔹امامصادق(ع) فرمود: کسی توجّه قلبی به نعمت خدا پیدا کند قبل از اینکه بگوید: الحمدلله، مستوجب زیاد شدن نعمت از جانب خداوند متعال ميشود. «مَن عَرَف نِعمَةَ اللهِ بِقَلبِهِ اسْتَوجَبَ المَزیدَ مِنَ الله عزّوجل قَبلَ أن یُظهِرَ شُکرَها عَلَی لِسانِه» (تحف العقول، ۳۵۷) اگر کسی به اینطور نگاه کردنعادت كند میشود شکور! نه شاکر. شکور کسی است که همهچیز را از موضع مثبت نگاه میکند. بسیاری از غمها، ناراحتیها و کمبودها که در زندگی ما پدید آمده ابزار محبت خدا به ماست، شکر همۀ اینها را بهجا بیاورید، از زاویۀ مثبت نگاه کن، بعد ببین بقیۀ زندگیات چی میشود.
👤علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۳۱
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🌀 برای اینکه همیشه حالت خوب باشد؛ مدام به نعمتهایت نگاه کن!
💎 #کنترل_ذهن_در_مسیر_تقرب (ج۱۲) قسمت دوم - جلسه پایانی
💠امامصادق(ع): اگر زیاد به نعمتهایی که خدا به دیگران داده، نگاه کنید، اندوه شما طولانی میشود
💠وقتی به تو خوش گذشته و بهخاطرش خدا را شکر میکنی، این قیمتش بالاتر از صبر در بلاست!
💠علی(ع) میفرماید: متقین در دنیا همانند خوشگذرانها لذت میبرند
💠خدا خوشحال میشود بندهاش از نعمتاش استفاده کند، لذّت ببرد بعد از او تشکر کند
_________
🔹 امام باقر(ع) میفرماید: «لَا وَ اللَّهِ مَا أَرَادَ اللَّهُ تَعَالَى مِنَ النَّاسِ إِلَّا خَصْلَتَيْنِ أَنْ يُقِرُّوا لَهُ بِالنِّعَمِ فَيَزِيدَهُمْ وَ بِالذُّنُوبِ فَيَغْفِرَهَا لَهُم»(کافی/2/426) به خدا قسم، خدا از مردم فقط دو چیز میخواهد، یکی اینکه اقرار کنند به نعمت تا خدا نعمتشان را زیاد کند، و دیگر اینکه اقرار کنند به گناه تا خدا آنها را ببخشد. خدا بیشتر از ایندو، انتظاری از بندهاش ندارد! اقرار به نعمت هم خیلی پیچیده نیست و احساس درونی نمیخواهد، همان نگاه و توجه به نعمت کافی است.
🔹در روایات برای اینکه توجهِ انسان به نعمتها، عمیقتر شود، راهکارهایی یاد دادهاند که در واقع، تکنیکهای تقویت توجّه است. امروزه در دنیا اینطور حرفها بسیار خریدار دارد و اینها را به اسم تکنیک معرفی میکنند و مردم هم اجرا میکنند و نتیجه میگیرند؛ چقدر هم بازارش گرم است. یکی از این تکنیکها این است که میفرماید: وقتی انسان یاد نعمتی افتاد سر به سجده بگذار؛ بهخاطر شکرِ خدا. «إِذَا ذَكَرَ أَحَدُكُمْ نِعْمَةَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلْيَضَعْ خَدَّهُ عَلَى التُّرَابِ شُكْراً لِلَّهِ» (کافی/2/98) اینکار در تقویت توجّه، مؤثر است.
🔹اگر میخواهی تمرین کنی که زیاد به یاد نعمتهای خدا بیافتی، باید به یک چیزهایی هم نگاه نکنی(توجه نکنی) امامصادق(ع) میفرماید: «إِيَّاكُمْ أَنْ تَمُدُّوا أَطْرَافَكُمْ إِلَى مَا فِي أَيْدِي أَبْنَاءِ الدُّنْيَا...» (اصولستهعشر /209) بپرهیزید از اینکه زیاد نگاه کنید به چیزهایی که به دیگران دادیم- زیاد نگاه نکردن از مقولۀ کنترل ذهن است- اگر چشمت افتاد، رها کن، کسی که زیاد به نعمتهایی که خدا به دیگران داده نگاه کند، اندوهش طولانی میشود و هیچ وقت ناراحتیاش برطرف نمیشود، نعمتهایی را که خدا به خودش داده، کوچک تلقّی میکند لذا شکرش برای خدا کم خواهد شد. همیشه نگاه کن به کسی که کمتر از توست، اینطوری بهتر میتوانی شاکر نعمتهای خدا باشی و مستحق زیادکردن نعمت میشوی.
🔹در روایت هست: «الْحَالُ الَّتِي تُوجِبُ الشُّكْرَ أَفْضَلُ مِنَ الْحَالِ الَّتِي تُوجِبُ الصَّبْر» (امالی صدوق/ص613) شکر بالاتر از صبر است. یعنی به تو خوش گذشته است و میگویی «خدایا شکر»؛ این قیمتش بالاتر از صبر در بلاست. چون نگاهکردن به موضوع شکر، شیرین است، لذا امکان طولانیشدن دارد یعنی میتوانی نگاهت را بهمدت بیشتری روی آن موضوع نگه داری.
🔹یکی از مقولههای مهم، حسنظنّ به خداست؛ خداوند بر اساس حسنظنّ ما، نعمات و مقدّرات ما را تغییر میدهد. حالا چه کسی میتواند این حسنظن را به خدا پیدا کند؟ کسی که تجربۀ شکر دارد. کسی که همیشه بهخاطر نعمات، تشکّر میکند باورش نمیشود که خدا او را بزند و خدا هم او را نمیزند. خیلیها فکر میکنند رابطه با خدا مثل رابطه با پادشاهان و زورگویان است! درحالیکه رابطه با خدا، مثل رابطه فرزند با مادر است؛ البته خیلی بالاتر از آن!
🔹اگر همیشه به نعمات نگاه کنیم، نعماتمان زیاد میشود و حالمان هم همیشه خوب خواهد بود. ولی آیا میشود آدم در این دنیا همهاش خوش بگذراند بعد هم به بهشت برود؟ بله؛ نکند فکر کردی خدا از ما توقّع دارد حتماً اذیت بشویم و بعد، ما را به بهشت ببرد؟ نه، اینطور نیست! سؤال: پس جهاد فیسبیلالله، عبادات، طاعات، انفاق در راه خدا و این سختیکشیدنها چه میشود؟ اگر این سختیها را با عشق انجام بدهی، سختیاش را حس نمیکنی و فکر نمیکنی که بهزحمت افتادهای.
🔹 اگر یک مهمان بسیار عزیز به خانۀ شما بیاید که دوست داشته باشی خودت را برایش بکُشی، ده برابرِ حالت عادی کار میکنی و خسته هم نمیشوی؛ چون از سرِ عشق و محبت، داری زحمت میکشی. امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: متقین در دنیا همانند عیّاشها و خوشگذرانها لذت میبرند (فَحَظُوا مِنَ الدُّنْیَا بِمَا حَظِیَ بِهِ الْمُتْرَفُونَ؛ نهجالبلاغه/27) خدا خوشحال میشود بندهاش از نعمتها استفاده کند و لذّت ببرد و بعد، از او تشکر کند.
👤 علیرضا پناهیان
🚩حسینیه آیتالله حقشناس - ۹۷.۰۶.۳۱
📢صوت در: @Panahian_mp3
@Panahian_text
🔰 «دعای تحویل سال» به چه حقیقت مهمی اشاره میکند؟
🔻قلب انسان به این سادگی تکان نمیخورد
🔶 دعای تحویل سال ، دعایست دارای مضمون بسیار عالی و به حقیقتی اشاره میکند که هر کسی راز این حقیقت را، عمیقا درک کند، گویی اختیار تمام عالم و عالم وجود خودش را در دست گرفته، ما در آغاز این دعا، خداوند را به این نام صدا میزنیم «یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ؛ای کسی که قلب ها را منقلب میکنی.» امام صادق(ع ) میفرماید:«تکان دادن یک کوه آسانتر است از جا به جایی دل ها ؛ إِزَالَةُ الْجِبَالِ أَهْوَنُ مِنْ إِزَالَةِ قَلْبٍ عَنْ مَوْضِعِهِ.»(تحف العقول، ص۳۵۸). قلب انسان به این سادگی جا به جا نمیشود. این قلب اختیارش دست خداست.
🔻 «دل»، منطقۀ اصلی قدرت خداست/ بیش از هرجا، قدرت خدا را میتوان در «تکان دادن دلها» دید!
🔶دل، منطقه اصلی قدرت الهی است و اقتدار خدا اصلش،در دل، نشان داده میشود. در کرات ، ستارگان و آسمانها ، در دریاها و امواج سهمگین آن، در زلزلزله و زمین لرزهها و آتشفشانهای بسیار مهیب، میتوان قدرت خدا را دید، ولی بالاتر از همهی اینها، میتوان #قدرت خدا را در تکان دادن دلها دید. آن کاری که جز پروردگار عالم، کسی نمیتواند آن را انجام دهد، «تغییر حال» و «تغییر دل» است. اگر خواستید دل کسی را به دست آورید، اگرکسی با شما بددل شده و میخواهید به محبت تبدیل شود، در خانه خدا بروید. دلها دست خداست!
🔻 کسی نمیتواند به این سادگی بر دل خودش تسلط پیدا کند. امتحان کنید!
🔶 به این سادگی، کسی نمیتواند بر دل دیگران تسلط پیدا کند و از این بالاتر این است که کسی نمیتواند بر دل خودش به این سادگی تسلط پیدا کند. همۀ ما دوست داریم عالیترین محبت را به اهلبیت(ع) داشته باشیم. اندکی از محبت اهل بیت(ع) چقدر به انسان لذت و نشاط میدهد؟ حالا میتوانید این محبت را افزایش دهید؟ امتحان کنیم، میتوانیم قلب خودمان را متحول کنیم؟!!
🔻 حل ریشهای دلزدگی و بیحوصلگی چیست؟
🔶اگر دیدید از یک کار یا از روش زندگی بیحوصله شدید و دلزدگی برایتان دارد، برای حل ریشهای مشکلتان رو به خدا کنید و بگویید: «خدایا کاری کن به این کار دل بدهم.» مثلا دل مرا علاقمند به درس خواندن قرار بده که برای درس خواندن زجر نکشم.
🔶 میگوید: «عبادت را دوست ندارم؛ حوصله ام نمیآید». خب برو درب خانه خدا بگو: «خدایا مرا عاشق عبادت قرار بده». بعضیها اینقدری که از این و آن سوال می کنند که من چگونه علاقهمند نماز شوم، آنقدر نمیروند در خانه خدا بگویند: «خدایا میشه مرا عاشق نماز اول وقت قرار بدهی؟»
🔻امام-سال۶۱: تحول دلها از هرزگی به شهادتطلبی از #علائم_ظهور است!
🔶 ما در دوران دفاع مقدس میدیدیم، دلهایی که اصلا در این هوا نبودند، یک شبه ره صد ساله طی میکردند و عاشق ملاقات با خدا میشدند. ما بیشترین شهدایمان را در ایام نوروز دادیم. چون بسیاری از عملیاتها به دلیل مساعد بودن هوا در ایام نوروز بود. امام(ره)، در سخنرانی عید سال ۶۱ میفرمایند: «اینکه دلها متحول شده است. حالشان عوض شده رژیم طاغوت می خواست اینها را به سمت هرزگی ببرد حالا شهادت طلب شده اند این خودش از علائم #ظهور است.»
🔻 چه کسی فکر میکرد قلبها در #یمن و #سوریه و ... اینقدر متحول بشوند؟ / اینها چقدر علائم ظهور است؟
🔶 حالا اگر امروز حضرت امام(ره) بودند و میدیدند میلیونها دل در جهان اسلام چگونه متحول شده است، این را چقدر علائم ظهور میگرفتند. تا همین چند سال پیش، اگر سری به #سوریه و #لبنان و #یمن زده باشید، کی دلها این گونه بود؟! الان نگاه میکنید، دریا دریا دل عاشق شهادت!! هستند، چه کسی فکر میکرد یمن اینقدر متحول بشود؟ منطقهایی که برای مستکبران امن و امان بود. امروز میبینید چقدر شهید میدهند.
👤 علیرضا پناهیان
🚩مسجد جمکران - ۱۳۹۴/۰۱/۰۱
@Panahian_ir
💠 اولین کاری که در اوقات فراغت به ذهنتان میآید چیست؟
#نوروز_و_معنویت - جلسه۱
🔻ببینید در اوقات فراغت اولین کاری که به ذهنتان میآید چیست؟ برخی هوسبازتر میشوند و برخی مهربانتر؟ شما چطور؟
🔰انسان در دو وقت «سختی» یا «فراغت»، ضمیر و باطنش را آشکار میکند
🔻علی(ع): فراغت برای افراد معمولی زمینۀ هوسبازی است
🔰دین با بازی و سرگرمی مخالف نیست، با «کم لذت بردن» مخالف است
🔻کسی که دونهمت و دنبال لذتهای کم باشد، موقع فراغت، ضمیر خود را نشان میدهد
🔰بعضیها موقع بیکاری، سراغ فعالیتهای ناب و کمیاب -مثل خدمت به دیگران- میروند
🔻 بعضیها وقت فراغت سراغ محاسبه نفس میروند؛ لااقل در ایام #نوروز اینکار را انجام دهیم
___________________________
💠 انسان در دو موقعیت، ضمیر و باطن خودش را آشکار میکند؛ یکی در موقعیت سختی و فشار و دیگری در زمان خوشی، آسایش و فراغت. در سایر اوقات معمولاً انسان رفتار منفعلانه دارد.
🔶 در زمان فراغت و بیکاری، باید دید اولین کاری که به ذهن انسان میآید چیست؟ آیا در این اوقات، هوسبازتر میشود و یا مهربانتر میشود؟ امیرالمومنین(ع) میفرماید: فراغت برای افراد معمولی زمینۀ هوسبازی است(مَع الفَراغِ تَکونُ الصَّبوَةُ؛ غررالحکم/۹۷۴۳)
💠 انسان در اوقات فراغت ما فیالضمیر خودش را بیرون میریزد، اگر در ضمیرش دونهمت و هوسباز باشد و دنبال لذتهای کم باشد، اینجا خودش را نشان میدهد.
🔶 بعضیها حریصِ بازی هستند. یکی از علل حرام بودن قمار این است که بهشدت ذهن انسان را درگیر بازی میکند. البته دین با بازی و سرگرم شدن مخالف نیست، بلکه با کم لذت بردن و سطحینگر شدن مخالف است. نگاه حرام باعث کاهش لذت حلال شما میشود؛ اینها حرفهای دینی نیست، حرفهای عقلانی است!
💠 در اوقات فراغت، از لذتهای برتر غافل نشویم و لحظات خود را در غفلت نگذرانیم. اینکه خیلی از دستورات دین، مارا از برخی لذتها منع میکند برای این است که این لذتها کم هستند.
🔶 #تعطیلات_نوروز، ایام فراغت است و با توجه به زیباییهای طبیعت، اتفاقاً زمان مناسبی برای تعطیلات است. انسان باید در فراغت، فعالیت خود را تغییر دهد بهسراغ فعالیتهای نایاب یا کمیاب برود.
💠 بعضیها وقتی بیکار میشوند شب زودتر میخوابند تا سحر زودتر بیدار شوند و با خدا بیشتر صحبت کنند. برخی در فراغت، سراغ خدمت کردن به فامیل میروند. برخی سراغ همسایهها میروند و با آنها آشنا میشوند و رابطه برقرار میکنند.
🔶 بعضیها وقتی بیکار میشوند سراغ #محاسبه_نفس میروند. فرمود: «لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِی کُلِّ یَوْمٍ»(کافی/۲/۴۵۳) لااقل در ایام نوروز این محاسبۀ نفس را انجام دهیم.
👤علیرضا پناهیان
🚩حرم رضوی ۹۵.۱۲.۲۴
@panahian_ir
💠 طبیعتگردی باید از رفتارهای رایج بین مؤمنین باشد
#نوروز_و_معنویت - جلسه ۲
🔰وقتی شما اهالی معنویت از #طبیعت لذت نبردید، نهی از منکر شما هم زیاد اثر ندارد، چون...
🔻خوب است مسجدیها خانوادهها را هفتگی به دل طبیعت ببرند
🔰خیلی زشت است که مؤمن، تفریح معنوی در طبیعت نداشته باشد!
🔻 چرا پیامبر(ص) خانۀ کعبه را رها میکرد و برای عبادت به کوه میرفت؟
🔰 امام هادی(ع) مسیر رشد و نموّ شخصیت پیامبر(ص) را در #طبیعت توصیف میکند و این راهی است که برای همه باز است
🔻یک ویژگی مؤمن اینست که با طبیعت عشقبازی میکند و بهرۀ معنوی میبرد
🔰 آدم باصفا از #طبیعت_بکر-که تسبیحگوی خداست-لذت معنوی میبرد
👌 انتظار داشتیم بعد از ۴۰سال، اهالی معنویت و انقلابیگری در کنار #دریاها یادمانهای معنوی برقرار کنند. آیا دعای ندبهای که در کنار دریا میشود خواند، جای دیگر میتوان خواند؟!
___________________________
#علیرضا_پناهیان:
💠 یکی از ویژگیهای انسان مؤمن این است که با طبیعت اُنس دارد، با طبیعت عشقبازی میکند، و از طبیعت بهرۀ معنوی میبرد. ولی متأسفانه در جامعۀ ما #طبیعتگرایی یکی از ویژگیهای مؤمنین تلقی نمیشود.
🔶 البته برخی مؤمنین اهل کوهنوردی هستند یا به دل طبیعت میروند، اما اینطور نیست که این از ویژگیهای مؤمن بهشمار برود و در نهادهای مذهبی برایش برنامهریزی شود، مثلاً اینطور نیست که بگویند «وقتی بسیجی شدی، باید زیاد کوهنوردی کنی! وقتی اهل مسجد شدی، باید زیاد به طبیعت و صحرا بروی»
💠 خوب است مسجدیها این برنامه را بهصورت هفتگی -مثلاً جمعهها و ایام تعطیل- داشته باشند و خانوادهها را به دل طبیعت ببرند. طبیعتگردی باید یکی از رفتارهای رایج بین مؤمنین و مسلمانان باشد.
🔶چرا پیامبر(ص) که عظمت ثواب عبادت در کنار خانۀ کعبه را میدانستند، غالباً خانۀ کعبه را رها میکردند و به کوه و درههای اطراف میرفتند. چرا ایشان دست از کوهنوردی برنمیداشتند، مگر ایشان در کوه چه میدیدند و از کوهنوردی چه بهرهای میبردند؟
💠 امام هادی(ع): پیامبر(ص) هر روز به کوه حرا میرفتند و آثار رحمت خدا در طبیعت را میدیدند و از اینها متذکر حضرت حق میشدند.(بحارالانوار/۱۷ /۳۰۹) امام هادی(ع) مسیر رشد و نموّ شخصیت پیامبر(ص) را در طبیعت توصیف میکند و این راهی است که برای همه باز است.
🔶خیلی زشت است که انسان مؤمن، تفریح معنوی در طبیعت نداشته باشد! اصل طبیعتگردی برای مؤمنین و کسانی است که ذکر طبیعت را میشنوند و نور و معنویت آنرا احساس میکنند.
💠 بعضیها وقتی به دلِ طبیعت میروند، بهجای اینکه به صدای طبیعت گوش کنند، در آنجا هم یک موسیقی ناگوار میگذارند و گوش میدهند! اینها صدای ذکر و تسبیح طبیعت را نمیشنوند؛ اینها به آلودگی صوتی عادت کردهاند.
🔶 آدم باصفا از طبیعتِ بکر-که تسبیحگوی خداوند است-لذت معنوی میبَرد(یُسَبِّحُ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْض؛ جمعه/۱) و طبیعت هم به او خوشآمد میگوید و از حضور این مؤمن خوشحال میشود. هم او از طبیعت بهره میبرد و هم طبیعت از او.
💠 امام رضا(ع): نگاه به #دریا عبادت است(صحیفه امام رضا(ع)/۹۰) اهل معنا اینقدر از دریا لذت میبرند که ما انتظار داشتیم بعد از حدود ۴۰سال از انقلاب، اهالی معنویت و انقلابیگری در کنار #دریاها یادمانهای معنوی و عبادتگاه برقرار کنند، البته اینها با وجود تفریحگاهها منافاتی ندارد.
🔶 دعای ندبهای که در کنار دریا میشود خواند، آیا جای دیگری میتوان خواند؟! نماز شبی که در کوه میشود خواند، آیا در خانه میشود خواند؟! اگر میشد که پیامبر(ص) برای عبادت به کوه نمیرفت!
💠 غیرمذهبیها باید از ما این جلوهها را میدیدند تا به دین و دیانت علاقه پیدا میکردند. وقتی به اهل هرزگی میگویید «هرزگی و بدمستی نکن!» میگوید: «پس شادیِ این دین شما کجاست؟!» چون هیچوقت شما را شاد و بانشاط ندیده است! او ندیده که شما دینداران از طبیعت لذت ببرید.
🔶 وقتی شما از طبیعت لذت نبردی، و نگفتی که «اهالی معنویت از طبیعت لذت میبرند» نهی از منکر شما هم نمیگیرد و اثر ندارد. شما که به گنهکار میگویی «گناه نکن و از طریق گناه لذت نبر» خودت باید ده برابر او از طبیعت لذت ببری! و الا نهی از گناه شما، بر او زیاد اثر ندارد.
💠 اگر میخواهید از آسیبهای اینترنت و فضای مجازی صحبت کنید، باید بگویید که جایگزین آن چیست؟ کسی که با طبیعت ارتباط عمیق و وثیق پیدا کند، دیگر-برای تفریح و سرگرمی-بهسراغ فضای مجازی نمیرود که همهچیز را از پشت شیشه و آینه ببینید!
👤علیرضا پناهیان
🚩حرم رضوی ۹۵.۱۲.۲۵
@panahian_ir
🔷 اگر مدام محاسبۀ نفس کنیم و به عیوبمان بپردازیم، افسرده نمیشویم؟
#نوروز_و_معنویت - جلسه ۴
🔰 یکی از وجوه معنویت نوروز، #محاسبه_نفس در پایان هر سال است/چه سوالهایی از خودمان بپرسیم؟
🔻 محاسبۀ نفس، ارتباط انسان را عمیقاً با خدا برقرار میکند
🔰مؤمن هیچ بخشی از زندگی را غیرمعنوی نمیداند
🔻 #محاسبه_نفس از دستورات مهم دین است که آنرا خصوصاً برای #ایام_نوروز پیشنهاد میکنیم
🔰 خوب است در مساجد، برای تفکر و محاسبۀ نفس، یک وقتی را در کنار نماز اختصاص دهند
🔻 علی(ع): محاسبۀ نفس خودت را یادداشت کن(غررالحکم/ص453)
__________________
#علیرضا_پناهیان
🔷هیچ پدیدهای در عالم نیست که مؤمن با آن رابطۀ معنوی برقرار نکند. شاید خیلیها برخی بخشهای زندگی-مثل غذا خوردن یا خوابیدن یا ازدواج- را جدای از معنویت بدانند ولی مؤمن هیچ بخشی از زندگی را غیرمعنوی نمیداند، کمااینکه برای این بخشهای زندگی هم #ذکر وارد شده است. اصلاً ما در بستر همین زندگی طبیعی و روال عادی و مادی زندگی است که به خدا میرسیم.
💠 هیچ قسمتی از زندگی ما نیست که از دیانت و معنویت خارج باشد و به دین ربط نداشته باشد و خدا مستقیم و یا غیرمستقیم، برایش دستور نداده باشد. البته خدا همۀ دستورات را بهطور شفاف به ما نمیدهد، گاهی باید ضجه بزنیم و توسل پیدا کنیم که «خدایا! تکلیف مرا به من بفهمان که بدانم بین این اقدامات، کدامش را باید انجام دهم؟ کدامش را بیشتر دوست داری؟»
🔷یکی از دستورات بسیار مهم دین-که آنرا برای ایام نوروز پیشنهاد میدهم- #محاسبه_نفس است. البته دستور محاسبۀ نفس در پایان هر روز باید انجام بگیرد اما حداقلش این است که انسان سالی یکبار بنشیند و خودش را محاسبه کند؛ همانطوری که ادارات در آخر سال، اموال خود را محاسبه و جمعبندی میکنند.
🔽 محاسبۀ نفس سه اثر مهم دارد:
1️⃣ #محبوب_خدا_شدن: اولین اثر محاسبه نفس این است که آدم محبوب خدا میشود. همینکه مینشینی از خودت حسابرسی میکنی، خدا به تو علاقه پیدا میکند. چون خدا از انسان مراقب و حسابگر خوشش میآید. مراقبت هم یعنی همان تقوا؛ و محاسبۀ نفس هم یکی از ارکان این مراقبت است.
🔷 محاسبۀ نفس، ارتباط انسان را عمیقاً با خدا برقرار میکند. وقتی شروع به محاسبه نفس میکنی، احساس میکنی خدا به تو نزدیکتر شده و فهم تو را افزایش داده است.
2️⃣ #اقدام_برای_رفع_عیوب: اثر دوم محسابۀ نفس این است که انسان به عیوب خودش آگاه میشود و به گناهان خودش احاطه پیدا میکند. و خودبهخود به این سمت میرود که عیبهای خودش را برطرف کند(مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ وَقَف...؛ غررالحکم/ص648)
🔷اگر مدام محاسبۀ نفس کنیم و به عیوب خودمان نگاه کنیم، افسرده نمیشویم؟ نه؛ چون ما در این کار تنها نیستیم، بلکه در آغوش خدا به عیوب خودمان میپردازیم و از خدا میخواهیم عیوبمان را برطرف کند، مثل بچهای که لباسش کثیف شده و به آغوش مادرش پناه میبرد و گریه میکند. و خدا قطعاً بیشتر از یک مادر، بندگانش را دوست دارد.
3️⃣ #حساب_آسان_در_قیامت: اثر سوم محاسبۀ نفس این است که هر کسی در دنیا محاسبۀ نفس کند، روز قیامت از او آسانتر حسابرسی میکنند. امام صادق(ع) میفرماید: روز قیامت پنجاه ایستگاه محاسبه هست که هر در کدام، آدم را هزار سال نگه میدارند(کافی/8/143) اما کسی که در دنیا اهل محاسبۀ نفس بوده، از این مواقف، آسان عبور میکند.
💠خوب است در مساجد، برای سکوت و تفکر و محاسبۀ نفس، یک وقتی را در کنار نماز اختصاص دهند. مثلاً بعد از نماز بگویند: «حالا پنج دقیقه محاسبۀ نفس کنید» خودِ فکر کردن، بهترین عبادت است. البته در وقت تفکر، نباید به سراغ حسرت از گذشته یا غصۀ آینده برویم یا به حساب دیگران برسیم! باید به احوال نفس خودمان فکر کنیم.
🔷 امیرالمؤمنین(ع) میفرماید: محاسبۀ نفس خودت را یادداشت کن(...فَیَجْمَعَ ذَلِکَ فِی صَدْرِهِ أَوْ فِی کِتَاب؛ غررالحکم/ص453) محاسبۀ نفس کن و بنویس؛ جمعبندی آنرا هم به عهدۀ خدا بگذار! یعنی بعد از حساب و کتاب، صادقانه به خدا بگو: «خدایا! من از پسِ این نفس بر نمیآیم! نمیتوانم درستش کنم، خودت درستش کن!»
💠یکی از وجوه معنویت نوروز این است که ما در پایان هر سال، نفس خودمان را محاسبه کنیم. مثلاً در محاسبۀ نفست بگو: «من چند سال از عمرم را گذراندهام؟ چه خلقیات و رفتارهایی دارم؟ این کارها را برای چه انجام دادهام؟ در این ده-بیست سالی که از عمر تکلیف من گذشته، چه تغییری در خودم ایجاد کردهام؟ چرا خطاهای من تکرار شده؟» چون آدم وقتی مرتکب خطایی میشود باید متوجه نقطه ضعف خودش بشود و آن خطا را تکرار نکند.
👤علیرضا پناهیان
🚩حرم رضوی ۹۵.۱۲.۲۷
@panahian_text
📌گناه چیست؟ توبه چگونه است؟ –جلسه اول
🔰گناه یعنی «خلاف منافع خودمان، رفتارکردن» / باید یکمقدار خودخواه باشیم تا گناه نکنیم! / عجیببودن موضوع گناه و توبه در چیست؟ / آیا موضوع گناه و توبه، شدت محبت خدا به بندگانش را نمیرساند؟!
🔻گناه چیست؟ آیا گناه صرفاً کاری است که خدا را ناراحت میکند؟! یا اینکه گناه اولاً ضربهزدن به خود است! اتفاقاً آدم باید تعجب کند که «من به خودم ضربه زدهام؛ خدایا، شما چرا ناراحت شدی؟» پاسخ این است: چون خدا تو را بهشدت دوست دارد...
👈🏻 متن کامل جلسه اول:
📎 panahian.ir/post/5433
@Panahian_text
📌گناه چیست؟ توبه چگونه است؟ –جلسه دوم
🔰قدم اول در شناخت گناه این است که بدانیم «گناه به ضررِ خودمان است» / برخی تصور میکنند گناه به ضررشان نیست؛ فقط خدا را ناراحت میکند! / سه دلیل برای اینهمه اصرار خدا به گناهنکردنِ ما
🔻چالش اصلی قرآن، گناه و موضوع گناهنکردن است. آن جاهایی که در قرآن، از کفر و ایمان یا از شرک و توحید بحث میشود، باز هم موضوع گناه مطرح است، چون شرک بزرگترین گناه است، کفر هم خودش گناه است. اگر از ایمان سخن میگوید، آن ایمانی در قرآن ارزش دارد که مانع گناه و عامل رفتار خوب است؛ یعنی رفتاری که به نفع انسان تمام میشود ...
👈🏻 متن کامل جلسه دوم:
📎 panahian.ir/post/5439
@Panahian_text
📌گناه چیست؟ توبه چگونه است؟ –جلسه سوم
🔰زیباییِ مفهوم گناه و ثواب در چیست؟/ «گناه» موضوعِ زیباترین لحظههای مناجات اولیاء خداست/ چرا علی(ع) در مناجاتش اینقدر بحث گناه را وسط میکشد؟ / چالش اصلی رابطۀ عبد و مولا «فرمان مولا» و «استغفار عبد» است
🔻سخنگفتن دربارۀ گناه، هم از جانب خدا زیباست-که موضوع اصلی قرآن است- و هم از جانبِ بندۀ خدا زیباست-که موضوع اصلی دعا و مناجات اولیاء خداست- زیباترین لحظههای عالم خلقت که مناجات اولیاء خدا با خداست، سرِ موضوع گناه است و همین نشان میدهد که این موضوع چقدر زیباست!
👈🏻 متن کامل جلسه سوم:
📎 panahian.ir/post/5445
@Panahian_text
📌گناه چیست؟ توبه چگونه است؟ –جلسه چهارم
🔰مسئلۀ اصلی دین، اخلاق و اعتقادات نیست؛ مسئلۀ اصلی سرِ گناه است / ما برای خوبشدن و موفقیت، آفریده نشدهایم؛ برای ارتباط با خدا آفریده شدهایم! / ارتباط عبد و مولا در «فرمان و اطاعت» شکل میگیرد / برای اینکه حسّ عبدبودن پیدا کنی، شروع کن به «دستور اجرا کردن»
🔻ارتباط عبد و مولا، با «فرمانِ مولا» و «اطاعت عبد» شکل میگیرد. کسی که میخواهد مفهوم عبدبودن برایش جا بیفتد و به هدف خلقت نزدیک شود، مدام باید در مقابل فرمان خدا بگوید «چَشم!» مدام باید دستور خدا را بپذیرد و اجرا کند تا معلوم بشود عبدِ آن مولاست!
👈🏻 متن کامل جلسه چهارم:
📎 panahian.ir/post/5447
@Panahian_text
📌گناه چیست؟ توبه چگونه است؟ –جلسه پنجم
🔰چرا متقاعدسازی انسان برای ترک گناه، سخت است؟/ دین نه تلخ است نه سخت؛ بلکه عمیق است! / فهم عمیق دین، محورش این است: «متقاعد بشوم که گناه نکنم» / فقهی که در تبیین و ارائه دین نیاز هست، عمیقتر از فقهی است که در استنباط احکام شرعی نیاز هست
🔻به دو دلیل، متقاعدسازی انسان برای ترک گناه، کار سختی است: یکی اینکه ترک گناه مربوط میشود به یک نیاز عمیق انسان و تو نیاز عمیقت را بهسادگی درک نمیکنی. دوم اینکه برای ترک گناه باید مقابل یک نیاز سطحی خودت بایستی و تو بهسادگی نمیتوانی از نیاز سطحی خودت چشمپوشی کنی، مگر اینکه عمیقاً بفهمی ماجرا چیست تا حاضر بشوی گناه نکنی.
👈🏻 متن کامل جلسه پنجم:
📎 panahian.ir/post/5454
@Panahian_text