✔️تحلیل گفتمان ادبی خطبه های حضرت زینب (س)
#بخش_اول
در گفتار دو عنصر مهم بررسی می شود:
یکی بافت متن و دیگری بافت موقعیت.
خطبه های حضرت زینب(س)، دارای دو بافت زبانی و موقعیتی است. از منظر تحلیل گفتمان، خطبۀ ایشان در میان مردم کوفه، متناسب با بافت موقعیتی آن دارای برجستگیهای #عاطفی بیشتر و گفتمان آن حضرت در مجلس ابن زیاد و یزید، متناسب با موقعیت آن، دارای برجستگیهای #برهانی و #استدلالی بیشتر است.
در بافت متنی گفتمان ایشان، از یک طرف بافت بنایی یا کلی آن و از طرف دیگر، بافت ساختاری-که شامل کلیۀ نکات زبانی و بلاغی است-مورد توجه قرار می گیرد.
✔️خطبه های حضرت زینب (س)به عنوان پدیده ای زبانی، از تأثیرات اجتماعی و فرهنگی دور نبوده است. زینب(س)از فصاحت و بلاغت قرآن و نبیّ اکرم صلّی اللّه علیه و آله و علی علیه السلام بهره ها برده؛ همان قرآن که فصاحت و بلاغت آن، خطباء و ادباء عرب را عاجز کرده و همان نبی که«أفصح من نطق بالضاد»بود و همان علی علیه السلام که نهج البلاغۀ او فصیح ترین کلامها بعد از قرآن و کلام نبی صلّی اللّه علیه و آله است.
✔️اوج فصاحت و بلاغت زینبی زمانی بروز می کند که ایشان با توجّه به هر موقعیّت، بهترین کلام را متناسب با آن جایگاه، بیان می کند. به عبارت دیگر، زیبایی های تمام ساختارهای متنی کلام ایشان، از ساختارهای کلّی و بنایی آن تا ساختارهای اسلوبی و دورنی، همگی در ارتباط با بافت موقعیّتی آن ظهور پیدا می کنند.
🔘خطبۀ حضرت زینب(س) در کوفه، احتیاج به نوعی تأثیرگذاری بالا در شنوندگان داشت؛ البته تأثیرگذاری ای که از راه به کارگیری عاطفه باشد، نه استدلال.
🔘لذا کلّیّۀ ساختارهای اسلوبی این خطبه، متناسب با موقعیّت ایراد خطبه آمده است و حضرت زینب(س)به بهترین شکل، مقتضای حال مخاطب را در خطبۀ خود رعایت کرده است.
#پرورستان
#خطبه های _حضرت زینب (س)
https://eitaa.com/parvarestan_ir
Shad.ir/parvarestan_ir
@parvarestan_ir