بسم الله الرحمن الرحیم
🔹️بیست و هفتم آذر به مناسبت شهادت مرحوم شهید دکتر محمد مفتح که از پیشگامان وحدت حوزه و دانشگاه به شمار می رود، به روز وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری شد.
در چلهی دوم انقلاب قرار داریم. برنامه های وحدت حوزه و دانشگاه عمدتا در مراسم آیینی محدود می شود.
از ضرورتش بحث می شود؛ درباره چیستی، علل و امکان تحقق این وحدت گفته میشود. در سالهای اخیر که انتظار به ثمر نشستن این نام گذاری بیشتر شده است، از تردید جدی در میزان توفیق وحدت این دو قشر مهم علمی-فرهنگی نیز فراوان بحث میشود. سمینارها تا وبینارها برگزار میشود؛ همهی اینها لازم است و لازمتر آنکه این روز نباید در برگزاری نشستها خلاصه شود. انتظار میرود تحقیق جامع میدانی دربارهی موضوعات مربوط به میزان تحقق وحدت و بررسی موانع و راهکارهای دستیابی به آن انجام شود. یقیناً برای برنامهریزیهای آتی مؤثر خواهد بود.
#محمدصدرامازنی
@masaelepazuheshi
بسم الله الرحمن الرحیم
💠 حجره نشینی و تجربه ی گعده با چند دانشجو
🔹️بیست و هفتم آذر به مناسبت شهادت مرحوم شهید مفتح روز وحدت حوزه و دانشگاه نامگذاری شد. روزی که از سالهای نخست طلبگی برایم آشنا بود. در هفته ی پژوهش قرار داشت؛ اما بیشتر از هفته پژوهش میشناختمش. عمدتاً برنامههای این روز آیینی بود و بیشتر دربارهی ضرورت وحدت این دو قشر میشنیدیم.
خاطرهی همایشهای این روز را به یاد دارم. برایم روز متفاوتی بود؛ از روزمرگی خارج میشدیم؛ مراسمی در نمازخانهی مدرسه و گاه در تالار دانشگاه برگزار میشد. یادم میآید یکی از سالها برنامهای در تالار دانشگاه منابع طبیعی گرگان برگزار شده بود؛ مرحوم علامه محمد تقی جعفری به عنوان سخنران ویژه مراسم دعوت بود. دیدنش برایم غیرمنتظره و هیجانانگیز بود. او را قبل از دوران درس و بحث طلبگی میشناختم؛ برادر شهیدم علی اکبر که به مباحث فلسفی علاقهمند بود، از او برایم میگفت. آثار تألیفیاش در دسترس بود؛ از ترجمه و تفسیر نهج البلاغه تا تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی معنوی؛ از کتاب وجدان تا بررسی و نقد برگزیده افکار راسل. یکی دو تا از آن کتابهایش را هنوز در کتابخانهی شخصیام به یادگار دارم. از اینرو حضورش برایم خاطرات شهیدمان را نیز تداعی میکرد. خلاصه اینکه دیدن سبک سخن گفتنش با لهجهی شیرین آذری برایم لذت بخش بود. به گمانم در همان نشست بود که مرحوم آیت الله میبدی با کمی تأخیر وارد تالار شد. روحانی خوشنام و دانشمندی که گویا با علامه سابقه رفاقت داشت. به احترام ایشان سخنش را قطع کرد و این شعر را همراه با خندههای ملیحش بر زبان آورد: «ما و مجنون همسفر بودیم اندر راه عشق»
راستش از بحثهای آن روزش همین یک مصرع شعر که با مضمون حسرت سروده شد، را به یاد دارم! البته مصرع دوم شعر را نگفته بود که: «او به صحرا رفت و ما، در کوچهها رسوا شدیم»!
امکان گعده های علمی بعدی ما با دانشجویان از تراوشات روز وحدت حوزه و دانشگاه بود. یکی از این گعده ها برای من به یک همکاری علمی-فرهنگی تبدیل شده بود. چند نفر دانشجوی با نشاط و مؤمن به همراه تعدادی از دوستان خوب و اهل مطالعهام در حوزه، درباره مسائل روز گفتگو میکردیم. فضای حوزه و حجره و خوابگاه دانشجویی برای هردو صنف متنوع بود. سادگی و بی شیله پیله بودن ویژگی هردو گروه بود. چای، یگانه وسیلهی پذیرایی بود. لیوان و فنجانی برایش نداشتیم! ظروف شیشهای مربا جای فنجانهای گران قیمت را به خوبی پُر میکرد. به ذهنمان هم خطور نمیکرد کمی هم تشریفات بدک نباشد! بیش از آنکه به لیوان و فنجان پز بدهیم با چایش کیف میکردیم!
رفاقتمان با بچه های دانشجو چند سالی ادامه داشت. آن عزیزان فارغ التحصیل شدند و ما هم به قم هجرت کردیم.
تولید یک ویژه نامهی علمی فرهنگی مناسبتی یکی از دستاوردهای گعده با بَر و بچه های دانشجو بود.
#محمدصدرامازنی
#مسایل_اخلاقی
#مسائل_پژوهشی
@masaelepazuheshi
📚معرفی کتاب
عادت ندارم یک کتاب را تا آخر بخوانم و بعد سراغ کتابی دیگر بروم. غالبا دو یا سه کتاب را به صورت موازی مطالعه می کنم. این شبها هم دو کتاب را در دست مطالعه دارم. با این حال چهارشنبه هفته ی گذشته چند کتاب تهیه کردم که یکی از آنها را روز جمعه خواندم. کتاب《و تو برنگشتی》نوشته ی خانم مارسلین لوریدان ایونس.
این کتاب با ترجمه ی خانم نگار یونس زاده و به همت نشر نی منتشر شده است.
کتاب یاد شده داستان زندگی نویسنده است. او یکی از ۲۵۰۰ نفری است که از آشویتس_بیرکنائو نجات پیدا کرده است. مولف در سال ۱۹۴۴ که به آن اردوگاه مخوف تبعید شد تا ۱۹۴۵ که به دست ارتش سرخ آزاد شد را برای پدرش روایت می کتد. پدر و او هر دو تبعیدی آلمانیها بودند. پدر مثل ۴۵ عضو دیگر خانواده و خویشانش قربانی نازی ها شد و هرگز از اردوگاه بر نگشت. او اما نجات یافته بود
خانم لوریدان هفتاد سال بعد از نجات یافتنش دوران هولناک اسارت و زندگی پس از آن را برای پدر از دست رفته اش روایت می کند. او در زمان نگارش کتاب یکی از ۱۶۰ نفر نجات یافته ای است که هنوز در قید حیات بودند.
ایونس خود را یکی از ۷۶۵۰۰ یهودی فرانسوی می نامد که به آنجا تبعید شده بود. لوریدان به شش و نیم میلیون نفری اشاره می کند که در اردوگاهها مردند.
در لابلای روایتش از سیمون وی نیز می نویسد. بانوی مبارزی که از او به زنی با نفوذ یاد می شود.
در بخشی از کتاب می خوانیم:《دیگر از گاز خبری نبود. دیگر دهانهی گشودهای در کار نبود که بتوانند دقیقه به دقیقه ما را درون آن بیندازند. ما دختران بیرکنائو از بزرگترین مرکز قتلعام نجات پیدا کرده بودیم. دیگر دودکشی در کار نبود. نه کورهی جسدسوزی، نه بوی جسدهایی که جزغاله میشد. برای همین بود که من، با اینکه مثل بید میلرزیدم، زیر چادرهایی که میان برف بر پا کرده بودیم آواز میخواندم.》
#محمدصدرامازنی
@masaelepazuheshi
روح علمی در کلام شهید مطهری
فرق است میان عالم بودن و روح علمی داشتن. ای بسا افرادی كه روح علمی دارند ولی عالم نیستند و ای بسا كسانی كه عالمند و روح علمی ندارند. عالم واقعی آن كسی است كه علمش با روح علمی توأم باشد.
مقصود از روح علمی چیست؟ مقصود این است: علم اساسا از غریزه حقیقت جویی سرچشمه می گیرد. خداوند انسان را حقیقت طلب آفریده است؛ یعنی انسان می خواهد حقایق را آنچنان كه هستند بفهمد، می خواهد اشیاء را همان طور كه هستند بشناسد و درك كند، و این فرع بر این است كه انسان خودش را نسبت به حقایق بی طرف و بی غرض نگاه دارد. اگر انسان خودش را بی غرض نگاه دارد و بخواهد حقیقت را آنچنان كه هست كشف كند نه اینكه بخواهد حقیقت آن طوری باشد كه او دلش می خواهد، [در این صورت او دارای روح علمی است. ]
مجموعه آثار شهید مطهری . ج22، ص: 713
@masaelepazuheshi
پاورقی
روح علمی در کلام شهید مطهری فرق است میان عالم بودن و روح علمی داشتن. ای بسا افرادی كه روح علمی دارن
نظر جناب آقای شربعت:
با سلام در مورد مطلب فوق که در کانال قرار داده بودید سوال این است که آیا بی طرفی ممکن است؟ آیا انسان می تواند هنگام تحقیق بیطرف بماند؟ این بحث بسیار مهم در فلسفه علم است و به این راحتی نمیتوان مسأله را مطرح کرد .با تشکر از شما
پاورقی
روح علمی در کلام شهید مطهری فرق است میان عالم بودن و روح علمی داشتن. ای بسا افرادی كه روح علمی دارن
نظر آقای دکتر گرمابی
با سلام و تحیات
در مورد این نظر تأملاتی وجود دارد:
یکی از قواعد مهم در تفسیر قرآن دوری از تفسیر به رای و جلوگیری از پیش فرض ها و پیش دانسته های مفسر در فرایند تفسیر است.
یقینا پی بردن به مراد الهی و معنای قرآن یک حقیقت علمی است. و اگر بی طرف ماندن در فهم حقایق امکان نداشت هشدار به نیافتن در ورطه تفسیر به رای در روایات لغو بود.
این یکی از مسائل مطرح در علم هرمونتیک است و در مورد آن مفصلا بحث شده و نظرات مختلفی مطرح است که در این مقال نمی گنجد.
《آنچه را بر خود نمی پسندی، بر دیگران نیز مپسند.》یا 《با دیگران چنان کن که خوش داری با تو چنان کنند.》 این را که به قاعده ی زرین شهرت دارد گوهر اخلاق اجتماعی می نامند. این جمله به این معنی است که:《اگر دوست نداریم و نمی پسندیم که دیگران برداشتها و تفسیرهای خود از سبک زندگی خوب را به زور بر ما تحمیل کنند و این کار را نوعی ظلم و بی عدالتی به شمار می آوریم، نباید به خود نیز حق چنین کاری بدهیم.》
نظر شما چیست؟ آیا موافقید؟
@masaelepazuheshi
پاورقی
《آنچه را بر خود نمی پسندی، بر دیگران نیز مپسند.》یا 《با دیگران چنان کن که خوش داری با تو چنان کنند.》
نظر سرکار خانم حیاتی در این باره:
در مورد این سخن، کوتاه بگویم که تحمیل، نه؛ اما فرهنگسازی و ایجاد تحول و تغیّر، آری
پاورقی
روح علمی در کلام شهید مطهری فرق است میان عالم بودن و روح علمی داشتن. ای بسا افرادی كه روح علمی دارن
نظر سرکار خانم حیاتی:
اصطلاح "داشتن روح علمی" در فرهنگ لغات علم و عالم بودن، کمی نامانوس است و استفاده از یک اصطلاح نامانوس، گاه سبب خطا در فهم مخاطب است.
مساله دوری از پیش فرضها در استنباط فقهی و اجتهاد احکام، امری مسلم و پذیرفته است؛ هرچند که فرار از آنها هم نمیتوان نمود و گاه فقیه نیز در گرداب همین پیشفرضها گرفتار میشود و نهایتا جانب احتیاط در پیش میگیرد تا به خطا نرود.....
گمانم این است که پیشفرضها در علوم مختلف میتوانند بند پای عالم در کشف علمی شوند و حقیقت آنچنان که هست، کشف نشود.
پاورقی
روح علمی در کلام شهید مطهری فرق است میان عالم بودن و روح علمی داشتن. ای بسا افرادی كه روح علمی دارن
نظر جناب آقای زیبایی:
ملاحظاتی بر ملاحظات اساتید.
سخن اساتید محترم مشتمل بر سه مسله است:
1.اهمیت بی طرفی محقق2.شبهه در امکان بی طرفی،3. تاثیر عقیده محقق در تحقیق مصداقي از تفسیر به رای است که اسلام آن را رد کرده است،
ملاحظه نخست:بیطرفی ضروری است اما از طرف دیگر تحقیقات هرمنوتیکی و روش شناسی که زیر مجموعه فلسفه علم قرار گرفته است، بی طرفی را از جهات مختلف ناممکن می دنند، مثلا از جهت محدودیت قوای ادراکی و گفتمانی اندیش بودن بشر. از طرف دیگر تمهیدات مختلفی سنجیده شده برای کم کردن تاثیر محقق در تحقیق الف_ بیان صریح محقق عقیده خود را درباره مسله تحقیق تا خواننده تکلیف خودش را بداند، ب_ الزام به اجرای روش های پژوهش،که امکان رصد گام به گام رفتار محقق را در فرایند تحقیق ممکن می کند،،ج_ انجام تحقیق گروه.
ملاحظه دوم: نهی از تفسیر به رای، بیش از اینکه پاسخی در مسله بی طرفی محقق باشد، پرسش است،که دقیقا تفسیر به رای چیست و چگونه می توان از آن رهایی یافت؟
ملاحظه سوم: اما عدم بی طرفی یعنی چه؟ یعنی هر تحقیقی رنگ محقق را به خود بگيرد و هر مسله ای نسبت به محققی و دستگاه اعتقادی او درست باشد و نسبت به محقق دیگر و سیستم اعتقادی او نادرست باشد،در واقع نقش گذاری عقاید بر تحقیق، سر از نسبیت در می آورد، دیدگاه ما درباره نسبیت چیست؟ اکنون این مسله، به مسله دیگری پیوند می خورد و آن مسله علم دینی یا علم+ هر پسوندی است؛چرا که معناي آن این است که علمx یاگزارهx نسبت به دین اسلام یا دین دیگر درست است و نسبت به دین دیگری نادرست است.و بدان معناست کنه فهم و تفسیر گزارشهاي علوم مبتنی بر اعتقادات عالمان سنجش میشود. براساس رای و عقیده خود و این، نوعی تفسیر و فهم به رای،خ
اگر کسی بگوید همه تفسیر به رای ها درست هستند، اونوقت کثرت گرایی(پلوراليسم) روشی مطرح میشود.
خلاصه این که بی طرفی ضروريست، اما باید تعریف دقیقی برای آن بیابیم که سازگار با دیگر اندیشه های ما باشد،
نکته پایانی اینکه کار محقق همیشه پاسخ دادن نیست، بلکه طرح پرسش، نیز فعلی محققانه است. دیگر اینکه نباید نگاه جزیره ای به مسایل داشته باشیم بلکه باید نگاه مجمع الجزایری و سیستمی داشته باشیم و مباحث را (( در نسبت)) با هم بفهم در آوریم.
حسن زیبایی
پاورقی
بسم الله الرحمن الرحیم 💠یک پیشنهاد 🔹️در آستانه هفته پژوهش قرار داریم. بسیاری از شهدای انقلاب و جنگ
💠درباره ی یادداشت:《یک پیشنهاد》
🔹️چندی پیش در ضمن یادداشتی این پیشنهاد را مطرح کردم: شهید فخری زاده به عنوان تنها شهیدی که سِمَت رسمی دولتی در یکی از بالاترین سطوح مدیریتی در حیطه ی پژوهش را دارا است، به نام «شهید پژوهش و نوآوری» به نسل جوان مؤمن و انقلابی معرفی شود.
پيشنهاد یادشده توسط برخی از فضلا به مسئولین محترم بنیاد شهید انقلاب اسلامی ارائه شد. از قرار اطلاع موضوع در شورای مديران نهاد یاد شده مطرح شد، با توجه به ضيق وقت عملا امكان اقدام شايسته ای برای سال جاری نبود، ولي مقرر شد طَی مكاتبه ای با وزارت دفاع و با مشاركت بنياد شهید و دستگاههای ذيربط اقدامات ذیل انجام شود.
۱. یادمان شهید فخری زاده در سالگردش طراحي و اجرا شود؛
۲. كنگره ملي محققين و پژوهشگران شهيد با محوريت شهيد عزيز و موضوعيت (شهيد پژوهش و نوآوری ) برنامه ريزی شود.
#محمدصدرامازنی
@masaelepazuheshi