🔻 آیا انقلاب اسلامی پدیده ای مدرن است ؟|
بخش اول: جنبش مشروطه
✍ یحیی حمدی
▫️ ایران در دوره ولایت عهدی #عباس_میرزا در دو #جنگ نابرابر از روسها شکست می خورد و بخش هایی از ایران در دو عهدنامه گلستان و ترکمانچای از وطن جدا می شود
این شکست و هزیمت چنان بر ایرانیان سنگین آمد که موجی از افسردگی همه را فرا می گیرد و نخبگان بویژه از نوع حکومتی را به تامل وا می دارد که: چرا شکست خوردیم؟ پاسخ اما یکی است؛ آنها سلاح مدرن دارند و ما فاقد آن هستیم و ما نیز باید مدرن شویم که مقابل بیگانگان بایستیم و #پایداری کنیم
بنابراین اولین نوسازی در دوره قاجار و توسط عباس میرزا انجام می شود : دانشجویان برای یادگیری به اروپا اعزام می شوند و کارخانه های تجهیزات نظامی ایجاد می شود و... همه اینها در قالب نظام جدید رخ داد ، پس از عباس میرزا ، #امیرکبیر روند نوسازی را با ایجاد نهاد آموزشی ( #دارالفنون ) و روزنامه (کاغذ اخبار ) و... ادامه داد .
دانشجویان اعزامی به اروپا با مدرنیته و حکومت های منبعث از آن آشنا شدند و برای اولین بار مفاهیمی همچون #قانون و #مشروطه به گوششان خورد و در ذهن شان آن را با جامعه خود مقایسه کردند.
یکی از آنها ( میرزا صالح شیرازی) در بازگشت به میهن #دستگاه_چاپ را وارد ایران کرد و خاطرات دوره دانشجویی اش را منتشر کرد و اولین روزنامه نیز پس از آن منتشر شد. این دانشجویان به عنوان حاملان مدرنیته نقش ایفا کردند.
پس از آن ناصرالدین شاه هم به ترجمه کتب اروپایی علاقمند شد و با تاسیس دارالترجمه؛ اصلاحات ناصری آغاز شد اما این روند منجر به مقایسه حکومت و وضعیت اروپا با ایران توسط مردم شد و آنها متوجه مشروعیت حکومت مبتنی بر قانون شدند. در پی آن #مشروعیت سلطانی قاجار زیر سوال رفت و این مقدمه ای بود بر جنبش مشروطه که در نهایت اتفاق افتاد.
در جنبش مشروطه برای اولین بار مفاهیمی چون #وطن در اعتراضات شنیده شد و #روشنفکران در مجلات و روزنامه هایشان حکومتی مبتنی بر قانون را خواستار شدند و بدین ترتیب مفهوم دولت-ملت را برای اولین بار مطرح شد که دارای شاخص هایی بود.
با پیروزی مشروطه، مجلس شورا تاسیس شد و قانون اساسی را به تصویب رساند، اما آن گونه که بانیان آن در ذهن داشتند پیش نرفت و به تضعیف #دولت_مرکزی و ایجاد آشفتگی اجتماعی و #آنومی منجر شد تا جایی که مشروطه مترادف با هرج و مرج تلقی شد و نا امنی اقصی نقاط کشور را فرا گرفت. از هر گوشه ای از کشور صدایی نا متوازن با دولت مرکزی برخاست (در هر گوشه کشور کسی حکومت می کرد) تا جایی که دولت عملا خارج از تهران وجود نداشت .
بر این التهاب؛ جنگ جهانی اول نیز افزود و روسها از شمال هجوم آوردند و انگلیسی ها از جنوب و کشور در اشغال بیگانگان قرار گرفت.
ادامه دارد...
#بازنشر
#مشروطه
📖 جامعه شناسی مردم
✅ @Popular_Sociology