💢 بازار کهنه قم
بازار کهنه قم در حد فاصل تقاطع عمار یاسر، ورودی غربی تا میدان کهنه ورودی شرقی، در امتداد غرب به شرق به طول یک کیلومتر با ساختاری سنتی، سرپوشیده و گنبدی بنا شده است.
بازار کهنه، اولین و قدیمیترین بخش از بازار سرپوشیده قدیم قم است. این بازار از ضلع جنوبی به موازات خیابان آذر و از ضلع شمالی با محله مسجد جامع و دروازه ری همسایه است.
مطابق تابلو نصب شده از طرف میراث فرهنگی قم، این بازار سابقه صفوی - قاجاری (قرن دهم تا دوازدهم) دارد؛ گر چه برخی منابع، سابقه اولیه این بخش از بازار را به دوره ایلخانیان (قرن هفتم و هشتم قمری) نیز نسبت دادهاند.
مجموعه راسته بازار نو و کهنه در سال ۱۳۷۶ با شمارهٔ ۱۹۳۷ ثبت میراث فرهنگی شده است.
راسته بازار فعلی با سراهای جانبی، در امتداد بازار کهنه، از محدوده حسینآباد تا پل علیخانی، در دوره قاجار و عهد ناصری ساخته شده است.
بخشهای عمدهای از بازار ناصری با احداث خیابان آذر، حد فاصل پل علیخانی تا چهار راه بازار و محدوده حسینآباد تا تقاطع عمار یاسر در دوره پهلوی اول تخریب شده است.
موقعیت کنونی بازار کهنه به دلیل ساختار معماری، سقف گنبدی و بدنه خشت و آجری، گوناگونی صنایع دستی، مغازهها، مدرسه و مسجد رضوی و آبانبار موجود، یکی از جاذبههای گردشهری شهر قم است.
در این بازار صنایع دستی متعددی چون رنگرزی (پشم و ابریشم و لباس)، مسگری، چلنگری (ابزار آلات کشاورزی) ، انواع صنایع چوب (خراطی، درب و پنجره - تخت و کرسی - منبتکاری - دسته بیل و کلنگ و ...) صنایع چرم (خورجیندوزی، کیف و کمربند و زین و یراق اسب و ...) پالاندوزی، چاقوسازی، قلمزنی، شیشهگری، قلمزنی روی فولاد و ... فعال هستند.
برخی از ابزار آلات تولیدی در این بازار منحصر بهفرد بوده و در هیچجایی از قم یافت نمیشود.
ابزار آلات کشاورزی دستی، بیل و کلنگ و چارشاخ، انواع میخهای بزرگ معروف به میخ طویله، زنجیر، داس و دستغاله و ...، وسایل چوبی نظیر نردبان، کرسی، تخت، قفس پرندگان و ... در این بازار یافت میشود.
در این بازار مشاغل دیگری چون نانوایی، عطاری، حلوایی، میوهفروشی و ... نیز وحود دارد.
به گفته بزرگان بازار، مشاغلی چون صابونپزی و نمدمالی هم در این بازار وجود داشته که منسوخ شده است.
از آخرین کارخانه کاشیسازی در بازار هم مغازهای بسته با تابلویی بر سر در "کارخانه کاشیسازی استاد علیرضا ..." به یادگار مانده است.
درب مدرسه رضویه (حوزه علمیه) از داخل بازار و در دیگر آن در ضلع جنوبی خیابان آذر باز میشود. این مدرسه قدیمی و در برخی گزارشهای تاریخی (نه چندان معتبر) قدمگاه امام رضاع در عبور از شهر قم بوده است.
یک باب مسجد نیز در ضلع شمالی بازار و درست مقابل این مدرسه قرار دارد.
مسجد کوچک دیگری بدون نام نیز در بازار کهنه وجود دارد که محل نماز فرادای اهالی بازار است.
بازار کهنه دارای یک آبانبار قدیمی است که پشت بام آن به قهوهخانه سنتی تبدیل و در حال حاضر از راهپله و مخزن آب آن استفاده نمیشود و به صورت انباری برای مغازههای اطراف درآمده است.
چند سال قبل از مسیر راهپله برای گالری نمایش عکس با نورپردازی جالب بهرهبرداری میشد که تعطیل شده است.
در سالهای اخیر به همت اداره میراث فرهنگی و سازمان زیباسازی شهرداری قم، اقدامات خوبی در جهت کفسازی، تعمیر و آجرکاری بدنه بازار ، گچ کاری و سفیدکاری سقف بازار، نورپردازی مسیر بهویژه برای تردد شبانه و استفاده بیشتر مغازهها از زمان روشنایی بازار و ... صورت گرفته است.
هماکنون سرای ملاحسین واقع در میدان کهنه نیز در حال بازسازی است که یک راهرو ورودی از بازار کهنه به سرای ملاحسین نیز در حال بازسازی است که در آینده ارتباط بازار کهنه با سرای ملاحسین و میدان کهنه موقعیت خوبی برای گردشگری این منطقه ایجاد مینماید.
مجموعه بازار کهنه قم پتانسیل بززگ و جذابیت فراوانی برای جذب توریستهای خارجی دارد که از آن غفلت شده است.
ابوالفضل قیامی
۱۴۰۳/۰۹/۱۶
#قم_گردی
#بازار_کهنه_قم
#ده_محور_گردشگری_قم
#یکصد_جاذبه_گردشگری_قم
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت
بنیاد قمپژوهی
💢 بازار کهنه قم بازار کهنه قم در حد فاصل تقاطع عمار یاسر، ورودی غربی تا میدان کهنه ورودی شرقی، در
💢 بازار کهنه قم
رنگرزی، خراطی، دسته بیل و پارو (صاف کردن چوب با روش کاملا ابتدایی و سنتی)، صنایع دستی چرم و ابزار لازم برای اسبسواری (زین اسب، دهانه، رکاب، زنگوله و ...)، خورجین موتور، اسب و الاغ و ... .
ابوالفضل قیامی
۱۴۰۳/۰۹/۱۶
#بازار_کهنه_قم
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت
💢 مراسم رونمایی از کتاب ابنیه سنتی قم
دفتر اول: دوره قاجار
نویسنده: علی اکبر غلامی تابش
تاریخ: یکشنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۳
مکان: تیمچه بزرگ بازار قم
با حضور اساتید و دانشجویان معماری از دانشگاههای قم، کاشان و ... .
ابوالفضل قیامی
۱۴۰۳/۰۹/۲۵
#بازار_کهنه_قم
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت