💢 یادداشتچه‌هایی از قم راه‌های منتهی به حرم "خیابان آستانه یک جاده پر پیچ و خم بوده که پستی و بلندی زیادی داشته و در چالی قرار داشته و دو طرف آن بالا بوده است. در بالای کناره‌ها دست فروش‌ها متاع خود را عرضه می‌داشتند. خیابان ارم نامش مرده‌شورخانه بوده است. در کنار مدرسه دارالشفا بازار متولی‌باشی قرار داشته است. این بازار در چالی قرار داشت و سطح زمین جلوی حرم با سقف بازار یکی بوده است." حاشیه این مطلب را چند دهه پیش از یکی از قدما شنیده و نوشته‌ام. کسی که حداقل زمان رضا شاه را درک کرده بود. متاسفانه نامش را ننوشته‌ام. ولی نشانی هایی که داد با اسناد و تصاویر هم خوانی دارد. چند سال پیش هنگام احداث پیاده‌راه ارم در نزدیکی‌های پاساژ ملت به زیرزمینی پر از اسکلت برخورد کردند که گویا مرده‌شوی‌خانه بوده است. متاسفانه بدون هیچ تحقیقی تخریب و پر شد. این‌گونه اطلاعات برای تدوین تاریخ شهرسازی قم به کار می‌آید. سیدمحسن محسنی ۱۴۰۳/۰۵/۱۷ #راه‌های_منتهی_به_حرم #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت