💢 مسجد جامع قم
این مسجد از جاذبههای تاریخی شهر قم است که در خیابان آذر و در مجاورت مدرسه جهانگیرخان قرار دارد.
مسجد جامع قم مربوط به دوران سلجوقی، صفوی و قاجاری است و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این مسجد دارای یک ورودی ساده درضلع شمالی و یک ورودی مجلل در ضلع غربی است.
قدیمیترین قسمت مسجد جامع قم، گنبدخانه آن است که با ارتفاعی حدود سی متر در دوره سلجوقی ساخته شده است.
ایوان جنوبی و دو شبستان شرقی و غربی گنبدخانه، مربوط به دوره صفوی و سردر غربی، ایوان شمالی و دو شبستان شرقی و غربی صحن، مربوط به دوره قاجاری است.
نسبت دادن مسجد جامع قم به خاندان اشعری در قرن سوم یا شاهان جانی (اَشتَرخانی) در قرن هشتم فاقد شواهد تاریخی است.
این مسجد در دورههای مختلف، از جمله صفوی، قاجاری، پهلوی و جمهوری اسلامی، بارها مورد مرمت قرار گرفته است.
منبع: تربت پاکان سیدحسین مدرسی طباطبایی
جواد بخشی
۱۴۰۳/۰۹/۱۹
#مسجد_جامع_قم
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت
💢 نامه امام جماعت مسجد جامع قم درباره مرمتهای انجام شده مسجد
منبع: اداره اوقاف
امیرحسین محمدی
دانشجوی مطالعات معماری دانشگاه هنر ایران
۱۴۰۴/۰۴/۱۶
#مسجد_جامع_قم
#سید_مهدی_صحفی
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت
بنیاد قمپژوهی
💢 نامه امام جماعت مسجد جامع قم درباره مرمتهای انجام شده مسجد منبع: اداره اوقاف امیرحسین محمدی دان
💢 تیزبینی امام جماعت مسجد جامع قم درباره مرمتهای انجام شده
تصویری از خلاصه نامهای که مرحوم حاج سیدمهدی صحفی امام جماعت وقت مسجد جامع قم در خصوص مرمتِ انجام شده در آنجا نگاشته بوده، به دست نگارنده رسیده است. متن سند از این جهت که نحوه مرمت از نگاه تیزبین وی دور نمانده شایسته توجه است. اینک خلاصه نامه و تحلیل آن و شرحی از آن مرحوم در پی تقدیم میشود.
خلاصه نامه
"موضوع نامه: درخواست دستور مساعد جهت اصلاح تعمير مسجد جامع قم
تاریخ : ۱۳۸۶/۰۱/۲۸
خلاصه: امام جماعت مسجد جامع قم میباشند که در خصوص تعمير این مسجد اظهار میدارند از سوی میراث فرهنگی و اوقاف قم مبالغی جهت تعمیر این مسجد اختصاص لیکن مهندس مربوطه بِجای تعمير مکانهایی که نیاز به تعمير دارد قسمتهایی که سالم و نیاز به حفظ آنها به جهت قدیمی بودن را داشت تخریب نموده لذا خواستار رسیدگی و دستور مساعد جهت اصلاح تعمير مسجد مذکور میباشد."
تحلیل
در میان اسنادی که گاه درباره بناهای تاریخی به دستمان میرسد، برخی در نگاه اول ساده به نظر میآیند، اما میتوان اهمیت خاصی در آنها یافت.
اسنادی که در عین سادگی، میتوانند به طور دقیق وضعیت بنا را نیز نشان دهند. یکی از نمونههای قابل توجه در این زمینه، نامهای است که در سال ۱۳۸۶ مرحوم حاج سید مهدی صحفی، امام جماعت وقت مسجد جامع قم به هنگام کهولت آن را خطاب به سازمان اوقاف قم نوشته شده است.
نویسنده نامه، از چهرههای شناختهشده مذهبی و اجتماعی شهر قم به شمار میرفت. خاندان صحفی از خانوادههای خوشنام و معتبر این شهرند که برخی از اعضای آن از قدیم در حوزه کتابفروشی فعالیت داشتند.
یکی از آنان تا حدود دو دهه پیش در خیابان ارم، کنار مدرسه خان به صورت دستفروش به شغل کتابفروشی اشتغال داشت. (رجوع شود به "کتابفروشیهای قم"، جواد بشری، کتابفروشی: یادنامه مرحوم بابک افشار)
مرحوم حاج سیدمهدی صُحُفی، بیش از سه دهه "پیشنماز" مسجد جامع قم بود. در کنار این مسئولیت، در مدرسه فیضیه نیز تدریس میکرد و گفته میشود که وی مکتبخانهای نیز داشت که در آن به کودکان قمی سواد میآموخت.
اهمیت این نامه، نه فقط از حیث محتوای آن، بلکه از زاویه نگاه نویسندهاش قابل تأمل است. برخلاف بسیاری از نوشتهها و اسناد موجود که از بیرون به بنا نگاه میکنند، این نامه از تجربه کسی نوشته شده که سالها در این فضا زیسته و هر روز در آن حضور داشته است. در نتیجه، حساسیتها و دغدغههای او نسبت به فضا، نه از موضع نظری یا کارشناسی، بلکه بر پایه تجربه زیستی او است. وی مشکلاتی را در مرمتها مشاهده کرده که ممکن است برای یک بیننده عادی قابل تشخیص نباشد؛ چرا که این ایرادها در جریان استفاده مداوم از فضا خود را نشان میدهند. همین ویژگی است که این نامه را به سندی جالب توجه در بررسی وضعیت مرمت یک بنای تاریخی تبدیل میکند.
امیرحسین محمدی
دانشجوی مطالعات معماری دانشگاه هنر ایران
۱۴۰۴/۰۴/۱۶
#مسجد_جامع_قم
#سید_مهدی_صحفی
#بنیاد_قم_پژوهی
تلگرام | ایتا | سایت