📇 خلاصه تفسیر سوره #فرقان - آیه۶۸
📚 مفسر: آیت الله مکارم شیرازی (تفسیر نمونه)
🔹ششمين ويژگى" عباد الرحمن" كه در آيات مورد بحث آمده توحيد خالص است كه آنها را از هر گونه شرك و دوگانه و يا چند گانه پرستى دور مى سازد، مى فرمايد:" آنها كسانى هستند كه معبود ديگرى را با خداوند نمى خوانند" (وَ الَّذِينَ لا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ).
🔸نور توحيد سراسر قلب آنها و زندگى فردى و اجتماعيشان را روشن ساخته و تيرگى و ظلمت شرك از آسمان فكر و روح آنها به كلى كنار و رخت بر بسته است.
🔹هفتمين صفت، پاكى آنها از آلودگى به خون بي گناهان است:" آنها هرگز انسانى را كه خداوند خونش را حرام شمرده، جز به حق، به قتل نمى رسانند" (وَ لا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ)
🔸از آيه فوق به خوبى استفاده مى شود كه تمام نفوس انسانى در اصل محترمند و ريختن خون آنها ممنوع است، مگر عواملى پيش آيد كه اين احترام ذاتى را تحت الشعاع قرار دهد و مجوز ريختن خون گردد.
🔹هشتمين وصف آنها اين است كه: دامان عفتشان هرگز آلوده نمى شود" و زنا نمى كنند" (وَ لا يَزْنُونَ).
🔸آنها بر سر دو راهى كفر و ايمان، #ايمان را انتخاب مى كنند، و بر سر دو راهى امنيت و ناامنى جانها،# امنيت را، و بر سر دو راهى پاكى و آلودگى، #پاكى را، آنها محيطى خالى از هر گونه شرك و ناامنى و بى عفتى و ناپاكى با تلاش و كوشش خود فراهم مى سازند.
🔹و در پايان اين آيه براى تاكيد هر چه بيشتر اضافه مى كند:" و هر كس يكى از اين امور را انجام دهد عقوبت و مجازاتش را خواهد ديد" (وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ يَلْقَ أَثاماً).
🔸" اثم" و" اثام" در اصل به معنى اعمالى است كه انسان را از رسيدن به ثواب دور مى سازد، سپس به هر گونه گناه اطلاق شده است، ولى در اينجا به معنى جزاى گناه است.
🔹بعضى نيز گفته اند كه" اثم" به معنى گناه و" اثام" به معنى كيفر گناه است.
🔸و اگر مى بينيم بعضى از مفسران آن را به معنى بيابان يا كوه يا چاهى در جهنم ذكر كرده اند در واقع از قبيل بيان مصداق است.
🔹قابل توجه اينكه در آيه فوق، نخست از مساله شرك، سپس قتل نفس، و بعد از آن زنا سخن به ميان آمده، از بعضى از روايات استفاده مى شود كه اين سه گناه از نظر ترتيب اهميت به همين صورت كه در آيه آمده اند مى باشد.
🔸ابن مسعود از #پيامبر گرامى اسلام صلوات الله علیه چنين نقل مى كند عرض كردم:
🔺" كدام #گناه از همه گناهان بزرگتر است؟ فرمود: اين كه براى خدا شبيهى قرار دهى در حالى كه او تو را آفريد، عرض كردم بعد از آن كدام گناه؟ فرمود:
اينكه فرزند خود را از ترس اينكه مبادا با تو هم غذا شود به قتل برسانى!، باز عرض كردم بعد از آن كدام گناه؟ فرمود: اينكه به همسر همسايه ات خيانت كنى در اين هنگام خداوند تصديق سخن پيامبر (ص) را در اين آيه نازل كرد: وَ الَّذِينَ لا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ ...
🔹گرچه در اين حديث سخن از نوع خاصى از قتل و زنا به ميان آمده، ولى با توجه به اطلاق مفهوم آيه، اين حكم درباره همه انواع آن مى باشد و مورد روايت مصداق واضحترى از آن است.
@qurantehran
#دخترپیامبر ـ بخش اول
رحلت پیامبر از یکی از بزرگ ترین وقایع در تمام دوران حیات اسلام بود و به سرعت، حوادث بزرگ دیگری را به دنبال داشت. اولین
حادثه، ماجرای #سقیفه بود که بلافاصله بعد از رحلت #پیامبر(ص) اتفاق افتاد و نقش تعیین کننده ای را در سرنوشت همه ادوار آینده ی اسلام داشت.
در این حادثه، اصلی ترین اصول جاهلیت در عرب یعنی «تعصب قبیلگی» حیات دوباره یافت، تا آنجا که هرچه آن روز در سقیفه اتفاق افتاد، رنگی عربی داشت و از تعصّب نسبت به قبیله نشأت گرفته بود.
طبق گزارش تاریخ، در #سقیفه چهار قبیله حضور داشتند که همه ی آن ها به کسب قدرت فکر میکردند و بدون اینکه در خاطر داشته باشند که خدا و پیامبر برای آینده ی آنها چه راهی نشان داده اند، هر شخصی قبیله و شعار خودش را فریاد می زد و خواهان ریاست و قدرت آن بود.
سرانجام هم، قبیله ای پیروز شد که به شعارهایی مؤثرتر از شعارهای عربی دیگر چنگ زده بود و حکومت و قدرتی برپا کرد که اساسی جز عربیت نداشت، و این همان بازگشت به دوران جاهلیت بود که سخن قرآن و ادعای تاریخی ما نیز بر همین مبنا است.
#خاندان_پیامبر عهده دار مقابله با این جاهلیت دوباره بودند و این وظیفه را به بهترین صورت انجام دادند. آنچه را که #صديقه ی طاهره (س) دختر بزرگوار پیامبر را در این دوران کوتاه انجام داد، کاملا در این راستا بود و هدفی به غیر از #محکوم_کردن وضع موجود نداشت.
🔹پیدایش سقیفه
#سقیفه، صحنه ی نمایش جنگ قدرت بر پایه ی تعصبات قبیلگی بود. اولین قدم این راه را تیره ی «بنی ساعدة» از قبیله ی خزرج برداشت که ریاست آن را «سعد بن عبادة» که رئیس و بزرگ خزرج محسوب می شد، به عهده داشت.
🔸در روز رحلت #پیامبر اکرم ، قبیله ی بنی ساعده، بزرگ خود، (سعد) را که سخت مریض و ناتوان بود، در گلیمی گذارده، به محل اجتماع(یعنی سقیفه) آوردند.
🔹نمی دانیم شروع این حرکت با فکر چه کسی بود؟ اما در هرصورت این عمل انجام شد. می توانیم احتمال دهیم که عده ای از انصار (اطرافیان سعد)، در روزهای قبل از آن دوران بیماری پیامبراکرم (ص) به این مسأله اندیشیده بودند.
🔸سعد بعد از حضور در سقیفه سخنانی گفت و در آن به حقوقی که آنها (انصار بر اسلام و مسلمانان دارند، اشاره کرد، اینکه:
«با كوشش های ایشان قامت اسلام برپا شد و آن ها پیامبران واصحاب او را یاری نمودند و برای آنها تأمین امنیت
کردند و پیامبر هم در هنگام رحلت از ایشان راضی بود.»
🔹 سرانجام نتیجه گرفت و گفت:
حکومت را از آن خود کنید و هیچ کس را در آن شریک نسازید. زیرا قدرت و حکومت مال شما است، نه دیگر مردم...
#ادامه_دارد
📚دختر پیامبر، استاد محمدعلی جاودان
@qurantehran
#دخترپیامبر ـ بخش هفتم
🔹خلیفه در سقیفہ
اینجا دیگر سعد، و خزرجیان کبیر شکست خورده بودند و اتفاقی که در ابتدای امر درمیان انصار به وجود آمده بود، شکسته شده بود. حاضران از هر سو برای بیعت شتاب کردند. تا آنجا که سعد در خطر زیر دست و پا رفتن قرار گرفت. به این ترتیب #اولین_بیعت با افرادی که تعداد آنها را نمی دانیم، انجام شد.
🔸 گردانندگان سقیفه، #ابوبکر را پیش انداخته و به سوی #مسجد روانه شدند. #عمر در پیش روی این جمعیت جلوی ابوبکر هروله کنان، در حالی که کمربند خود را محکم کرده و دامن به کمر زده بود، میدوید و فریاد برمی آورد:
«همه بدانید! مردمان با ابوبکر بیعت کرده اند.»
در راه نیز #هرکس را می دیدند، می گرفتند و نزدیک می آوردند تا #دست او را به دست ابوبکر #بکشند و این گونه از او #بیعت بگیرند. سرانجام جمعیت طرف دار این بیعت به همین شکل به مسجد وارد شدند.
🔹 بیعت ناتمام
هنوز اهل بیت #پیامبر و از کار #غسل و کفن ایشان فارغ نشده بودند که صدای تکبیری که بیعت کنندگان در #مسجد سر داده بودند، به گوششان رسید. این بیعت که به تناوب انجام می شد؛ تا شب ادامه داشت. در حالی که ابوبکر بر #منبررسول خدا را نشسته بود، اما هنوز بسیاری از مردم شهر #مدینه به بیعت نیامده بودند.
#ادامه_دارد
📚دختر پیامبر، استاد محمدعلی جاودان، ص۲۶
@qurantehran
#دخترپیامبر ـ بخش ۲۱
🔹 بیعت امام
بر اساس اسناد موجود، عثمان به محضر امام رسید و حوادث پیش آمده را عرضه داشت و گفت:
تا شما بیعت نکنید، هیچ کس به مقابله با دشمن نخواهد
رفت.
🔹 بلاذری می نویسد:
چون عرب از دین بازگشتند و مرتد شدند، عثمان نزد علی رفت و گفت:
➖ پسر عمو! تا تو بیعت نکنی، هیچکس به نبرد با این دشمن تن در نمی دهد و همچنان اصرار می ورزید تا اینکه او را
به نزد ابوبکر آورد.
در این مجلــس #علی(ع) با #ابوبکر بیعت کرد و مسلمانان خرسند، برای جنگ همت گماشتند و لشکریان دسته دسته عازم
گشتند.
🔹 #امام خود اینکونه توضیح می دهد:
«آنگاه که #پیامبر به سوی #خدا رفت مسلمانان پس از او در کار حکومت با یکدیگر به اختلاف و نزاع برخاستند. سوگند به خدا، نه در قلبم راه می یافت و نه در خاطرم می آمد که عرب، خلافت را پس از رسول خدا از اهل بیت او بستاند و به دیگری منتقل سازد؛ یا مرا پس از پیامبر از عهده دار شدن حکومت باز دارد. اما در آن روزگاران تنها چیزی که مرا نگران کرد، شتافتن مردم به سوی فلان شخص بود که با او #بیعت کردند. من دست بازکشیدم و از بیعت #خودداری کردم، تا آنجا که دیدم گروهی از اسلام بازگشته، می خواهند دین محمد را نابود سازند. ترسیدم که اگر اسلام
و طرفدارانش را یاری نکنم، رخنه ای در آن ایجاد شود،
یا شاهد نابودی آن باشم که مصیبت آن بر من سخت تر از رها کردن حکومت برشما است. که این کالای چند روزه ی دنیا است و به زودی ایام آن می گذرد؛ چنانکه سراب ناپدید شود و یا چنان پاره های ابرکه زود پراکنده می گردد.
پس در میان آن آشوب و غوغا به پا خاستم تا آنکه باطل
از میان رفت و دین استقرار یافته، آرام گرفت.
#ادامه_دارد
📚دختر پیامبر، استاد محمدعلی جاودان
@qurantehran
📇 خلاصه تفسیر آیات ۶-۵ سوره #قصص
📚 مفسر: دکتر رضایی اصفهانی (تفسیر مهر)
وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِينَ* وَ نُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَ نُرِيَ فِرْعَوْنَ وَ هامانَ وَ جُنُودَهُما مِنْهُمْ ما كانُوا يَحْذَرُونَ
1⃣ هر چند اين آيات در مورد پيروزى موسى و بنى اسرائيل و نابودى فرعونيان فرود آمده، اما يك قانونى كلى و اميدبخش را در مورد همه ى مستضعفان و مستكبران جهان بيان مى كند كه #موسى و فرعون يكى از مصاديق آن و پيروزى #پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله مصداق ديگر و حكومت جهانى امام #مهدى عليه السلام مصداق كامل آن است.
2⃣ «منّت» به معناى بخشيدن نعمت بزرگ و سنگين است. اين واژه اگر درمورد مردم استعمال شود به معناى بازگوكردن نعمت است كه كار ناپسندى است، اما در مورد خدا به معناى بخشيدن نعمت است.
3⃣ «مُستَضعف» به معناى فرد ضعيف و ناتوان نيست، بلكه به معناى كسى است كه به ناتوانى كشيده شده و ضعيف گرديده است؛ يعنى فرد نيرومندى كه از طرف ستمكاران تحت فشار قرار گرفته است و نمى تواند استعدادها و نيروهاى خود را آشكار سازد.
4⃣ مستضعفان گاهى از ناحيه ى فكرى، فرهنگى، اقتصادى، اخلاقى يا سياسى ضعيف نگاه داشته شدهاند، اما چيزى كه قرآن بر آن تأكيد بيشترى دارد، استضعاف سياسى و اخلاقى است. آرى؛ استعمارگران و استثمارگران، نخست مردم راگرفتار استضعاف فرهنگى و سياسى مى كنند، سپس منابع اقتصادى آنان را غارت مى كنند و به استضعاف اقتصادى مى كشانند و قدرت قيام را از آنان مى گيرند.
5⃣ مستكبران براى نابودى مستضعفان برنامه هايى طراحى مى كنند كه در آيات قبل به آنها اشاره شد. آنان از راه تفرقه افكنى، نابودى نسل جوان و فساد وارد مى شوند، همان طور كه در جهان كنونى آثار آن را در توسعه ى فحشا، شرابخوارى، مواد مخدّر و بى بندوبارى فرهنگى و سرگرمى هاى ناسالم مى بينيم، اما پيامبران الهى و به ويژه قرآن كريم در همه جا به حمايت از مستضعفان برخاسته و خطرهاى مستكبران فسادگر و برترى طلب را به آنان گوشزد نموده اند.
6⃣ قرآن كريم در آيات فوق پنج مرحله ى قانون پيروزى مستضعفان را اين گونه بيان كرده است:
الف) خدا به آنان نعمت بزرگ (همچون دين و رهبرى الهى) مى دهد؛
ب) مستضعفان را پيشوايان اهل زمين مى گرداند؛
ج) مستضعفان را وارث اموال و زمينهاى دشمنان مى گرداند؛
د) مستضعفان را به حكومت جهانى زمين مى رساند؛
ه) مستكبران را مجازات مى كند و به سزاى اعمالشان مى رساند.
@qurantehran