بسم اللّه الرحمن الرحیم 🌷🌷عید عرفه و قربان بر همگان مبارک باد.🌷🌷 عید عرفه عید بزرگی است که چون در کنار عید قربان قرار گرفته کم تر از عید بودنش سخن گفته می شود و چون در این روز مسلم بن عقیل، سفیر امام حسین (علیه السلام) به کوفه شهید شده است، اشتغال به عزاداری آن عزیز نیز از رونق عید بودنش کاسته است و موجب شده که از قدر و منزلت عرفه کمتر سخن گفته شود. بله آنان که به مکه مشرّف می شوند این روز را در صحرای عرفات وقوف می کنند و دعای عرفه امام حسین (علیه السلام) را می خوانند و با توجه به معانی آن، نسبت به خداوند معرفت بالاتری پیدا می کنند. امّا ما دور ماندگان از #عرفات نباید از #عرفه غافل شویم، عرفه روز معرفت است و به همین دلیل عید است و به همین دلیل بر سایر ایام شرافت دارد.👌 بله برای رسیدن به عید عرفه، از اول ماه ذوالحجه، اعمال خاصی سفارش شده که معرفت به خدا را به شدّت افزایش می دهد، وقتی به انسان سفارش می شود که به دنبال هر نماز دعایی خوانده شود که محض #توحید است و مضمونش این است که : به تعداد شب ها و روزها به تعداد امواج دریاها، به تعداد درخت ها و شاخه ها، به تعداد موها و کُرک ها، به تعداد سنگ ریزه ها و شن ها، به تعداد پلک زدن های چشم ها، به تعداد بادها در بیابانها «لا اله الاّ الله»، یعنی همه چیز و همه جا و در بالاترین مقدار، «لا اله الاّ الله» تا همگان بفهمند که معبودی جز او نیست و نباید در مقابل هیچ موجودی غیر خدا کُرنش کرد، مبادا صاحبان زر و زور و تزویر، بندگان خدا را بردۀ خود بدانند و بر جان و مال آنان به ناحق حکم برانند و مبادا بندگان خدا، از عبادت خدا روی برگردانند و به شرک گرایند و بت های جدید یا قدیم را بپرستند و پول را جای خدا قرار دهند و به در خانۀ طاغوتیان، کُرنش کنند زیرا سخن تمامی پیامبران، عبادت خدا و اجتناب از طاغوت بوده است. (سوره نحل آیه 36). بله؛ این دهه، دهۀ اذکار توحیدی است تا ما را از شرکی که پیوسته از هر راهی و با هر عنوانی به سراغمان می آید برهاند، حتی ما را از مظاهر توحیدی برهاند تا به توحید ناب برسیم، در این روز حاجی که قبلاً از همه چیز خود گذشته است و لباس و زینت خود را در آورده و با دو تکّه لباس مُحرِم شده تا توحیدی محض باشد دستور می یابد که از کنار خانۀ خدا به صحرای عرفات برود تا حتی خانۀ خدا را نبیند و خانه نیز مانع راه معرفت او نگردد تا به لطف خدا در چنان فضای فارغی، توحید ناب نصیبش شود. ما نیز سزاوار است که در این روز به توحید محض روی آوریم و حتی از جلوه ها و مظاهر توحید بگذریم و خود را به سرچشمۀ ناب توحید و توحید ناب برسانیم، از ذکر غیر خدا حتی المقدور بپرهیزیم، هرچند مظاهر آن ذات باشند و با اقتدا به امام حسین (علیه السلام) دعای عرفه بخوانیم و با تک تک نعمت های مطرح شده در آن دعا، معرفتمان را به خداوند افزایش دهیم، بدان امید که اسیر زرق و برقهای دنیایی نشویم. عظمت امامان را در ضریح نقره ای و گنبد طلایشان خلاصه نکنیم و به خاطر سادگی کعبه یا نبودن قبری در آن، به آن کم اعتنا نباشیم و توجه داشته باشیم، وقتی که معرفت رشد نکند خرافات رشد می کند و در هر کوی و برزن درختی یا سنگی نظر کرده می شود و عوام در آنجا جمع می شوند و از آن حاجت می خواهند، یا امامزاده های خلق الساعه ای پیدا می شوند و ... امّا اگر شناخت نسبت به خدا بالا رود، سادگی جای زرق و برق را می گیرد قرآن و دعا رونق بیشتری می یابد و زیارتنامه های ساختگی به کنجی می خزد و طاغوتیان و تزویرکاران فراری می شوند. امید که همه از عرفه درس معرفت بگیریم و راههای گسترش توحید ناب را بپیماییم و از پیمودن راههای انحرافی یا مورد شک باز ایستیم و خود را برای عید قربان، عید اولیای الهی آماده گردانیم. استاد احمد عابدینی کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

♻️♻️♻️ #قرآن‌فهمی‌برای‌همه : تدبر در سوره های قرآن به ترتيب نزول 8⃣3⃣ تدبر در سوره #مریم آيات 71 و 72 ـ اين دو آيه مانند آيه (13:32) ورود همگان را در جهنم حتمى دانسته، آن هم با لفظ «واردها» و نه «يردها» و چون اسم فاعل داراى زمان خاصى نيست و هر سه زمان را شامل است، همگان در هر سه جهان: دنيا، برزخ و قيامت،در درون آتش هستند، ولى "ثم ننجى الذين اتقوا" پرهيزگاران را نجات يافته دانسته كه در دنيا آتش شهوات درونى و برونيشان را در بر دارد، پرهيزگاران نجات يافته اند، و در برزخ نيز چنان است و در آخرت كه آخرين مرحله زندگى است، باز همگان در جهنم وارد هستند، جز آنكه مانند جهنم دنيا و برزخ كه پارسايان نمى سوزند، آن جا هم نمى سوزند، بلكه در هر سه جهان آتش برايشان گلستان است. آرى، بر خلاف آنچه گروهى گمان كرده اند و رواياتى نيز جعل نموده اند، اين ورود مرور از جوّ آسمانى جهنم نيست، بلكه همان دخول در جهنم است، وانگهى اگر ورود به معناى دخول در جهنم نباشد"ثم ننجى" معنى نخواهد داشت، زيرا نجات از آتش پس از ورود در آتش است، نه عبور از جوّ آن،كه تنها عبور عذابى ندارد، تا نجاتى بخواهد، و اينجا قاعدةً ورود همگان در جهنم است و براى نجات از آن بايد يقين به پارسايى و تقوى به هنگام تكليف حاصل شود وگرنه همچنان در آن مانديند، و ـ به اصطلاح اصولى ـ استصحاب جارى است. در رواياتى وارد است كه پس از نزول اين آيه اصحاب رسول الله(صلى الله عليه وآله) در ملاقات يكديگر با هم مى گفتند:«آيا اطمينان دارى كه از پارسايان و نجات يافتگانى؟ طبعاً نه! پس همواره بايد مراقب اعمال خود باشيم، در اين صورت "ثم ننجى الذين اتقوا" بدين معناست كه تقوا پيشگان بر خلاف طغيان گران در كل اين مراحل از نجات يافتگان اند، ولى ظالمان همچنان در اين جهنم ها به مقدار ظلم شان ماندگارند و مقتضاى جمع الجمع دلالتى قرآن اين است كه اين هر دو احتمال از «كم» به دست مى آيد، زيرا اگر احتمال يكى هم بود تنها احتمال دومى مراد بود، ولى «كم» كل مكلفان را شامل است 📖از تفسير فرقان http://www.quranpuyan.com/yaf_postsm14160findunread_tdbr--w-tfsyr-swrh-mrym-nmt-bkhshy-khS-khd-bh-nby-w-hdyt-shdgn-Gz-dwrn-bshrt-pymbr-bh-mwmnyn.aspx#post14160 کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

📚#ترجمه_گویا_صفحه_585 📖#سوره_مبارکه_عبس 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🆔@quranpuyan

🎙#تلاوت_ترتیل_روزانه 📖#صفحه_585 📚#سوره_مبارکه_عبس 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🆔@quranpuyan

🌹آقای فاطمی نيا: ▫️روز عرفه ، از اعیاد بزرگ اسلام است ▫️در اين روز ، خداوند عنايت خاصي به بندگان دارد ▫️بزرگاني را ديدم كه به اين روز چشم دوخته بودند ▫️اعمال این روز را به قدر نشاط انجام دهید ▫️عمده این است که برای انسان معرفت حاصل شود ▫️در مضامین دعای عظیم عرفه تامل بفرمایید ▫️گاهی تامل در یک جمله،مسیر زندگی را تغییر میدهد @quranpuyan

🕋 #حج و #كعبه در قرآن ☸قسمت نهم : 🌸 #مشعرالحرام : دومين موقف حج. 💮🔶فَإِذا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفاتٍ فَاذْکُرُوا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ ...- 🔹 هنگامى که از عرفات کوچ کردید پس خدا را در مشعر الحرام یاد کنید. ❣((مـشـعـر)) از ماده ((شعور)) است در آن شب تاريخى (شب دهم ذى الحجه) كه زائران خانه خدا پـس از طى دوران تربيت خود در عرفات 🌸👈به آنجا كوچ مى كنند وشبى را تا به صبح روى ماسه هاى نـرم در زيـر آسمان پرستاره در سرزمينى كه نمونه كوچكى از محشر كبرى و پرده اى از رستاخيز بزرگ قيامت است آرى ! در چنان محيط بى آلايش و با صفا و تكان دهنده در درون جامه معصومانه احـرام و روى آن مـاسـه هـاى نـرم انـسـان جوشش چشمه هاى تازه اى از انديشه و فكر و #شعور در درون خـود احـسـاس مى كند و صداى ريزش آن را در اعماق قلب خود به روشنى مى شنودآنجا را (( #مشعر)) مى نامند! 📚تفسیر نمونه 💮🔸از این آیه میتوان وجوب وقوف به #مشعر را استفاده کرد همانطور که ما معتقدیم زیرا ظاهر امر، اقتضاى وجوب دارد پس خداوند ذکر را در #مشعر واجب کرده و وجوب ذکر مستلزم وجوب بودن و وقوف در آنجا است و لذا هر کس ذکر را واجب دانسته وقوف را نیز واجب میداند. 🔸وَ اذْکُرُوهُ کَما هَداکُمْ ...- بیاد خدا باشید و شکر کنید او را در برابر نعمت او بر شما که هدایت اوست چه، شکر باید باندازه نعمت باشد و روا نیست در برابر نعمت بزرگ و زیاد، شکر اندک. 🔸وَ إِنْ کُنْتُمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّالِّینَ ...- اگر چه شما پیش از آن و یا قبل از بعثت محمّد صلّى اللَّه علیه و آله از گمراهان نسبت به نبوّت و شریعت بودید و او شما را هدایت کرد. 📚ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏، http://quranpuyan.com/yaf_postst140_HDwr-dr-srmyn-rft-w-mshrlHrm.aspx کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

#دعاهای_روزانه فرازی از دعای عرفه 🌼 اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِی أَخْشاکَ کَأَنِّی أَراکَ ، وَأَسْعِدْنِی بِتَقْواکَ ، وَلَا تُشْقِنِی بِمَعْصِیَتِکَ ، 🌸🤲 خدايا ! من را آزرم ناک خويش قرار ده آن‌سان که انگار مي‌بينمت. من را آنگونه حيامند کن که گويي حضور عزيزت را احساس مي‌کنم. خدايا! من را با تقواي خودت سعادتمند گردان و با مرکب نافرماني‌ات به وادي شقاوت وبدبختی ام مکشان . 💫ترجمه: دکتر علی شریعتی @quranpuyan

صبح امروز خدایا چه مبارک بدمید که همی از نفسش بوی عبیر آید و عود گر کسی شکرگزاری کند این نعمت را نتواند که همه عمر برآید ز سجود سلام و درود صبح شما بخیر وشادی عیدتان فرخنده @quranpuyan

📖 #قرآن‌چه‌می‌گوید‌؟ قرآن مبدأ تشریع قربانی را اینگونه تصریح نموده است: «قالَ یا بُنَیَّ إِنِّی أَری فِی الْمَنامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ ...» «1» در آغاز مطلب، درخواستهای ابراهیم هنگام ساختن خانه بیان شد؛ ابراهیم آنچه برای خود و فرزندش خواست این بود که: «هر دو را مسلم گرداند». این آن کمال و مطلوبی بود که ابراهیم می جست. با آن همه امتحانات سختی که در راه خدا داد، هنوز خود را مسلم محض نمی دید. این اندیشه در خاطرش بود تا خواب دید که باید به دست خود فرزندش را ذبح نماید! طاقت فرسا! از وطن و هستی و خانمان دل کندن و در میان آتش سوزان رفتن، برای ابراهیم بسیار آسان بود! اما فرزند به دست خود قربان نمودن آسان نیست! چون به فرزند امر خدا را ابلاغ نمود، فرزند گفت: «یا أَبَتِ افْعَلْ ما تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِی إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِینَ» «1» کارد و طناب برداشت و در میان پیچ و خم این دره ها، دور از چشم مادر و هر بیننده ای، با فرزند عزیزش به راه افتاد. فرمان و اراده حق چه اندازه باید بر نفس و اراده و عضلات حاکم و مسلط باشد که طوفان عواطف پدری و فرزندی و حب ذات و بقا، دست ابراهیم و دل اسماعیل را نلرزاند! اراده و قلب و عواطف و عضلات و گردن، همه در مقابل اراده حق تسلمیند! دست و پای فرزند عزیز را با طناب و چشمان سیاهش را با دستمال بست و کارد تیز بر گلویش نهاد: «فَلَمَّا أَسْلَما وَ تَلَّهُ لِلْجَبِینِ وَ نادَیْناهُ أَنْ یا إِبْراهِیمُ قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْیا ...» «1» مقصود همین تسلیم محض در برابر اراده و فرمان حق بود. خواب برای ظهور همین حقیقت بود در عالیترین و مهیب ترین صورت! پس خواب را که از رؤیای صادقه و ظهور نفسی ابراهیم بود، در خارج آنطور که باید صدق داد؛ «قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْیا ...» و گوسفند فدای اسماعیل گردید. 👈 کسانی حق دارند مادون را فدای خود کنند که خود فدای مافوق شوند. دیگران بنا حق حیوانات را قربانی خود می کنند. فداکاری و فدا شدن، ناموس بقا و کمال است. عناصر در جسم نباتات فدیه و فانی می شوند تا خود را به صورت برتری می رسانند. نباتات در هاضمه حیوانات و حیوانات قربانی انسان می شوند. انسان در اراده حق باید فانی شود و برای خیر کلّی قربان گردد تا به صورت عالی کمال درآید. ✒ ایت الله طالقانی: بسوی خدا می رویم کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

⚛💮 معرفت‌شناسی #حج (آزمون و رحمت الهی) شرح خطبه۱۹۲ نهج البلاغه 🎙دڪتر محمدعلی انصاری @quranpuyan

📚#ترجمه_گویا_صفحه_586 📖#سوره_مبارکه_تڪویر 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🆔@quranpuyan

🎙#تلاوت_ترتیل_روزانه 📖#صفحه_586 📚#سوره_مبارکه_تڪویر 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🆔@quranpuyan

🕋 #حج و #كعبه در قرآن ☸قسمت دهم : 💮💢 #منا، صحنه اي از #محشر_كبري ۞🔶 وَاذْكُرُوا اللَّهَ فِي أَيَّامٍ مَّعْدُودَاتٍ ۚ فَمَن تَعَجَّلَ فِي يَوْمَيْنِ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ ۚ لِمَنِ اتَّقَىٰ ۗ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ(بقره/203) 🔸و خدا را در روزهاى معیّنى یاد کنید: (روزهاى 11 و 12 و 13 ماه ذى حجّه). و هر کس شتاب کند، و (ذکر خدا را) در دو روز انجام دهد، باکى بر او نمى باشد. و هر که تأخیر کند، (و سه روز انجام دهد نیز) باکى بر او نیست. براى کسى که تقوا پیشه کند. و از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید. و بدانید شمابه سوى او محشور خواهید شد! 💮🌸خدای سبحان در ذیل آیه مورد بحث به تقوا که بهترین توشه است سفارش می‌کند و نیز می‌فرماید:بدانید همه‏شما به سوی خدا محشور می‌شوید: ﴿واتَّقوا اللّهَ واعلَموا اَنَّکُم اِلَیهِ تُحشَرون﴾. خداوند تقوا را پشتوانه احکام فقهی قرار داده و یاد قیامت را سندِ تقوا دانسته است، زیرا کسی که به یاد قیامت نیست نمی‌تواند داعیه تقوا داشته باشد. 💢♦️منشأ همه گناهان فراموشی آخرت، و سبب پرهیزگاری و دوری از گناهان یاد معاد است. آنان که براثر پیروی هوای نفس، از راه خدا گمراه و سبب اضلال دیگران شده‌اند و عذاب شدید الهی دامنگیر آنهاست، از آن‏روست که روز قیامت یعنی روز حساب را فراموش کرده‌اند: ﴿ولاتَتَّبِ‏عِ الهَوی فَیُضِلَّکَ عَن سَبیلِ اللّهِ اِنَّ الَّذینَ یَضِلّونَ عَن سَبیلِ اللّهِ لَهُم عَذابٌ شَدیدٌ بِما نَسوا یَومَ الحِساب) 26ص ♦️ پس منشأ همه‏بی‌تقواییها فراموشی قیامت، و سبب تقوا تذکره معاد است. اصولاً فرض صحیح ندارد که انسان متقی قیامت و حساب و کتاب آن روز را فراموش کند، چنان که عادتاً ممکن نیست به یادآورنده حقیقی قیامت و اهوال آن بی‌تقوا باشد. 💮🔸خدای سبحان در آیه مورد بحث، از مسلمانانی که از گوشه و کنار دنیا آمده و در سرزمین #منا جمع شده‌اند، می‌خواهد که از این محشر و مجمع دنیایی به آن محشر اعظم و مجمع اکبر (قیامت کبرا) منتقل شوند: ﴿فَاِذا هُم مِنَ الاَجداثِ اِلی رَبِّهِم یَنسِلون)51یس 👈 و بدانند روز قیامت خواهد آمد و در محضر پروردگارشان جمع می‌شوند، پس تقوا و پرهیزگاری را سرلوحه‏کارهایشان قرار بدهند. 💮🌸سفر حج را باید یادآور سفر آخرت دانست؛ همان‌گونه که برای سفر حج باید توشه برگرفت، برای سفر آخرت نیز باید توشه اندوخت و بهترین ره‌توشه آن تقواست .، و اگر کسی در سفر حجّ به یاد حشر و قیامت باشد: ﴿واتَّقوا اللّهَ واعلَموا اَنَّکُم اِلَیهِ تُحشَرون﴾ خود را دائماً مسافر می‌داند و به فکر تحصیل زادراه می‌افتد. 📚 تفسیر تسنیم. http://www.quranpuyan.com/yaf_postst142_HDwr-dr-SHry-mn-dr-ym-tshryq.aspx کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

🍃نظری به حال ما کن که ز دست رفت کارم 🍃به کسم مکن حواله که به جز تو کس ندارم عطار سلام و درود روزتان بخیر خداوند پشت و پناه همیشگی تان @quranpuyan

📖 #قرآن‌چه‌می‌گوید‌؟ ✅ نابودی مال جمع آوری شده با ربا در آیه ی ۲۷۶ سوره مبارکه ی #بقره به ناپسندی ربا و فرجام کار ربا خوار و همچنین به برکت صدقه اشاره شده است . يَمْحَقُ اللَّـهُ الرِّ‌بَا وَيُرْ‌بِي الصَّدَقَاتِ ۗ وَاللَّـهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ‌ أَثِيمٍ ﴿٢٧٦﴾ خرمشاهی:خداوند ربا را کم و کاست [و بی‌برکت‌] می‌گرداند و صدقات را افزایش [و برکت‌] می‌دهد، و خداوند هیچ کفر[ان‌] پیشه گنهکاری را دوست ندارد. برای مطالعه تفسیر و شرح آیه لطفا به لینک زیر مراجعه نمایید👇👇 #ربا https://bit.ly/3aXyuwW کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

♻️♻️♻️ #قرآن‌فهمی‌برای‌همه : تدبر در سوره های قرآن به ترتيب نزول 9⃣3⃣ تدبر در سوره #مریم 🔹 پیام های آیات ۷۲-۶۶ سوره مریم از تفسیر نور ۱- باور نداشتن معاد،راه توجیه گناه وفرار از عبادت است. فَاعْبُدْهُ وَ اصْطَبِرْ لِعِبادَتِهِ ... یَقُولُ الْإِنْسانُ ... ۲- تعجّب از معاد وزنده شدن دوباره،مربوط به یک زمان و یک گروه خاص از انسان ها نیست. «یَقُولُ الْإِنْسانُ» ۳- معاد،جسمانی است. «أُخْرَجُ» یعنی خارج شدن جسم از زمین. ۴- توجّه انسان به اینکه اوّل نبوده و بعداً خلق شده است،برای قبول معاد کافی است. أَ وَ لا یَذْکُرُ الْإِنْسانُ ... ۵- منکران معاد،برای عقیده ی خود دلیلی ندارند و تنها قیامت را بعید می دانند، ولی قرآن با دلیل سخن می گوید. «خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ» ۶- آفرینش انسان از عدم،بسیار پیچیده تر و به ظاهر مشکل تر از آفرینش مجدّد انسان پس از مرگ است. خَلَقْناهُ ... وَ لَمْ یَکُ شَیْئاً ۷- شیطان در کفرورزی انسان،همدوش اوست. «لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَ الشَّیاطِینَ» (محشور شدن انسان ها وشیاطین در قیامت در کنار هم،بر اساس هم فکری و هم سنخی و همکاری آنان است.) ۸- حضور در کنار جهنّم،نوعی ترس و شکنجه و وقوع در آن،کیفر دیگری است. «لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ» ۹- در قیامت،منحرفین در بدترین وضعیّت قرار دارند؛در کنار شیطان ها، گرداگرد جهنّم،با حالت دو زانو وذلیلانه. «لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِیًّا» ۱۰- گناهکاران در قیامت از هم جدا و طبقه بندی می شوند. لَنَنْزِعَنَّ مِنْ کُلِّ شِیعَهٍ ... (کسانی که در برابر خدای رحمان بیشتر طغیان کنند،حساب و عذاب خاص و شدیدتری خواهند داشت.) ۱۱- خلافکاران سه گروه اند:گروهی که شخصاً خلاف می کنند،گروهی که وسیله و واسطه ی انجام خلاف دیگران می شوند.و افرادی که به تخلّف دیگران راضی اند.بدیهی است که گناه و کیفر هر یک از سه گروه مذکور تفاوت دارد. أَیُّهُمْ أَشَدُّ ... ۱۲- عذاب دوزخ دارای نظامی حساب شده و دقیق است و علم خداوند ضامن آن دقّت و تفکیک است. ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ ... أَیُّهُمْ أَشَدُّ ... لَنَحْنُ أَعْلَمُ ... ۱۳- جهنّم،طبقات ودرکات مختلفی دارد ونسبت به شدّت وضعف گناه،تفاوت خواهد داشت ومراتب استحقاق هر یک بر خدا پوشیده نیست. «لَنَحْنُ أَعْلَمُ» ۱۴- خدا دارای سنّت ها وبرنامه های قطعی وحتمی است. «کانَ عَلی رَبِّکَ حَتْماً مَقْضِیًّا» ۱۵- دوزخ گذرگاه تقواپیشگان و اقامتگاه ستمکاران است. إِنْ مِنْکُمْ إِلاّ وارِدُها ... ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِینَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظّالِمِینَ فِیها ۱۶- تقوا،یگانه راه نجات از دوزخ است. «ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِینَ اتَّقَوْا» ۱۷- ستمگران مستحقّ تحقیر می باشند. «نَذَرُ الظّالِمِینَ» (این جمله در موردی بکار می رود که چیزی را از روی حقارت و پستی رهایش کنند) کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛