♻️♻️♻️ #قرآنفهمیبرایهمه : تدبر در سوره های قرآن به ترتيب نزول
فهم و تدبر در سوره #حاقه
وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحَاقَّةُ ﴿۳﴾
وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ ﴿۲﴾
معناي #ما_ادريك_ها در قرآن چيست؟ خلاصه نظرات مختلف را ميتوان اينگونه برشمرد:
1⃣ « وَ ما أَدْراکَ مَا الْحَاقَّة »، نهایت عجز و ناتوانی مخاطب در درک عظمت قیامت به رخ کشیده میشود. فعل «أدری» از ریشه (د ر ی) به معنای علم و دانایی است، و کلمه «ما» در ابتدای جمله برای استفهام است.
بنابر این، عبارت « ما أَدْراکَ » بدین معنا است: «چه چیز به تو علم داده و تو را فهمانیده است؟». به این نوع پرسش در زبان عربی، #استفهام_انکاری میگویند که به مراتب از اعلام یک خبر، تأثیر بیشتری در انکار مفهوم جمله دارد. مثلاً وقتی گفته میشود «چه کسی اجازه انجام فلان کار را به تو داد؟»، با تأکید میفهماند که او هیچ اجازهای نداشت. در این آیه از قرآن نیز وقتی با این نوع استفهام سؤال میشود، یعنی با تأکید بیشتری خبر می دهد و میفهماند که هیچ چیز و هیچ کس، علم و درک چیستی قیامت را به انسانها نداده است.
به گفته بسیاری از مفسران و اندیشمندان نحوی، استفاده از این تعبیر کنایی، نشان از نهایت اهمیت یک چیز داشته و گاه با بزرگداشت قدر و منزلت آن چیز، ترس و بیم را نیز در دل مخاطب خود مینشاند.
2⃣ ((و ما ادريك ما الحاقه )) - خطاب در اين جمله به هر كسى است كه قابل خطاب باشد، و در آن علم به حقيقت روز قيامت را از همه مخاطبين نفى مى كند، مى فرمايد: تو نمى دانى قيامت چيست ؟ و تعبير كنايه است از كمال اهميت آن روز و نهايت درجه عظمتش
تفسير الميزان
3⃣ تمامی آیاتی که کاربرد مانند (ما ادراک) دارند جمله عاطفی است .برگردان آن به جملات پرسشی با نقل (ابن عباس: هرجا در قرآن ما ادراک بکار رفته باشد یعنی پیامبر آن را کامل دریافت کرده است) و دلیل ادبی (فراء نحوی ما استفهامیه را مجازی به معنای تعجب می داند از این رو جملات ما ادراک جملات عاطفی است نه پرسشی. ملا جامی، بحث فعل تعجب، ص ۳۸۲. در نتیجه برگردان آن به " چه دانی" یا " چه می فهمی؟" از نظر ادبی درست نیست) هماهنگی ندارد
ما ادراک ما الحاقه:
چه نیکو حق را دریافت کردی!
جملات عاطفی که با ما استفهام می آید حرف نشانه آن تعجب (!) است.
منبع: کتاب کارگاه ترجمه و متن شناسی، سید محمد منصوری (حسینی نیا) ، ص ۷۵
4⃣ «ما أَدْراكَ» = ما + أدری + ک:
«ما» در ابتدای این عبارت، آشکارا «اسم استفهام» است (إعراب القرآن و بيانه۱۰/ ۵۳؛ إعراب القرآن الكريم۳/ ۴۵) و جمله سوالی است؛ اما اینکه آیا میتواند «مای موصوله» باشد؟ در هیچ إعراب قرآن و هیچ بحث تفسیری یافت نشد که چنین توجیهی بیاید، فقط در یک ترجمه، گویی آن را موصول فرض کرده است چون چنین ترجمه کرده «و خدا چه خوب تو را دانا كرده است كه شب قدر چه اندازه مهم است» (حجة التفاسیر۷/ ۲۸۰) در حالی که لازمه این ترجمه آن است که «ما»ی موصول برای «خدا» استعمال شود که استعمال ناروایی است و برای خدا از «مَن» موصول استفاده میشود (مثلا: أمّن یجیب …)
جهت توضيحات بيشتر و نقد نظريات بالا به لينك زير مراجعه نماييد👇
http://yon.ir/Ni9es
💢🔸💢🔸💢🔸💢🔸💢🔸💢
https://eitaa.com/quranpuyan