#پرسش_و_پاسخ_ديني:
❓سئوال: آيا در اثبات اول ماه قمري، #اتحاد_افق شرط است يا خير؟ مهم ترين دلايل موافقان و مخالفان چيست؟
🛑قسمت هفتم:
مبنای #اشتراک_افق در اثبات آغاز ماه قمری، مبنای مشهور فقهاست. طبق این مبنا، اگر هلال در شهری رؤیت شد، فقط برای شهرهایی که با محلّ رؤیت، اشتراک یا تقارب افق دارند کفایت می کند، ولی برای شهرهای متباعد و مختلف الأفق با منطقه رؤیت کافی نیست.
🔸مهم ترین دلیلی که برای اثبات این مدّعا آورده شده، دلیل انصراف است. مدافعان نظریه اشتراک افق معتقدند اخبار وارده در باب شهادت بیّنه، به #بلاد_قریبه انصراف دارد که رفت و آمد و سفر بین آن ها در آن روزگار، معمول و متداول بوده است.
اما حق، این است که چنین انصرا فی ثابت نیست. اگر هم باشد، از نوع انصراف بدوی است که با اندک تأملی زایل می گردد.
به جز دلیل انصراف، دلایل دیگری هم برای این نظریه ذکر شده که بازگشت همه آن ها به همین دلیل انصراف است و هیچ یک، مورد قبول نبوده و مدّعای مذکور را ثابت نمی کند.
از این ها گذشته، این نظریه با مشکلات عدیده ای روبه رو است که مهم ترین آن ها، 👈عدم داشتن پشتوانه روایی (هرچند در روایتی ضعیف) و عدم دقت و ضابطه مندی تعریف قرب و بُعد می باشد.
🔻🔻بر این اساس، مبنای اعتبار اشتراک افق در حجّیت بیّنه بر رؤیت هلال و اثبات آغاز ماه، قابل تمسّک نمی باشد.
گفتنی است که به جز مبنای اشتراک افق، دو مبنای دیگر نیز در این زمینه میان فقها مطرح است که عبارت اند از: «اشتراک شب» و «اشتراک زمین».
مبنای #اشتراک_شب با نصّ روایات، چندان سازگار نیست و اشکالاتی بر آن وارد است.
اما مبنای سومی نیز وجود دارد تحت عنوان «اشتراک زمین» یا « #وحدت_ارضی» که هم با روایات سازگاری دارد و هم با قوانین فیزیکی جهان. طبق این مبنا، رؤیت هلال در یک نقطه از قاره های آسیا، اروپا و آفریقا، فقط برای کلّ مناطق این سه قاره کفایت می کند و نه بیشتر. هم چنین رؤیت در یک نقطه از قاره های آمریکای شمالی و جنوبی هم فقط برای کل آن دو قاره معتبر است و نه بیشتر.
این مبنا نسبت به دو مبنای دیگر، از اتقان و مقبولیت علمی بیشتری برخوردار است؛ از این رو ما آن را به عنوان ضابطه تقسیم آفاق در اثبات آغاز ماه قمری برگزیدیم. لکن اثبات صحّت این مبنا، خود بحثی مفصّل و مقاله ای مجزا می طلبد که نگارنده در جای دیگر به آن پرداخته است.
از مقاله نقد مبنای اعتبار اشتراک افق در اثبات آغاز ماه قمری،
فصلنامه علمی تخصصی محفل -معاونت پژوهشي مديريت حوزه علميه استان تهران- شماره دوازدهم /سیده مهدیه فیض اصفهانی
💫جهت مطالعه مشروح مباحث اثبات حلول ماه قمری و نظرات مختلف به لینک زیر مراجعه نمایید
http://quranpuyan.com/yaf_postst2661_nZr-qrn-rj-bh-thbt-Hlwl-mh-qmry-chyst-y-byd-hll-mh-b-chshm-dydh-shwd.aspx?=
@quranpuyan