✍ #نکات و #پیامهایی از هر جزء قران كريم
روز بيستم: #جزء_بیستم
قسمت‌اول
جزء بیستم شامل آیات ۵۶ تا انتهای سوره #نمل، سوره #قصص و ۴۵ آیه ابتدای سوره #عنکبوت است.
✅ #اجابت‌مضطری که فقط خدا را بخواند
🌼أمَّن یجُیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَكْشِفُ السُّوءَ
(۶۲- نمل)
[آیا آن شریكان انتخابى شما بهترند] یا آنكه وقتى درمانده اى او را بخواند اجابت مى كند و آسیب و گرفتاریش را دفع مى نماید؟
"مراد از اجابت مضطر این است که خدا دعای دعاکنندگان را اجابت میکند و قید «اضطرار» براى این است كه در حال اضطرار، دعاى دعاکننده از حقیقت برخوردار است و دیگر گزاف و بیهوده نیست؛ زیرا تا آدمی درمانده و مضطر نشود، دعایش آن واقعیت و حقیقتی كه در حال اضطرار دارد را ندارد و این خیلى روشن است. قید دیگرى که براى دعا آورده این است كه فرموده: « إِذَا دَعَاهُ ؛ وقتى او (خدا) را بخواند»،
و این براى آن است كه بفهماند خداوند متعال وقتى دعا را مستجاب مى كند كه دعا کننده به راستى او را بخواند؛ نه اینكه در دعا رو به خدا كند و دل به اسباب ظاهرى داشته باشد و این وقتى صورت مى گیرد كه امید دعا کننده از همه اسباب ظاهرى قطع شده باشد."
از تفسیر المیزان
✅ نکات قابل توجه در داستان #سلیمان و #ملکه_سبا:
-ملکه سبا پس از دریافت نامه سلیمان مبنی بر تسلیم شدن و تحت حاکمیت سلیمان قرار گرفتن کشور سبا، با سران کشور و مشورت میکند و راسا تصمیم نمی گیرد. چرا که امری مهم در خصوص استقلال کشور و نیز وارد کردن مردم کشورش به جنگ است.
-سران کشور بجای مشورت دادن منطقی و دلسوزانه، احتمالا از روی چاپلوسی با طرح شوکت و هیمنه و برتری نظامی خود، ملکه را به سمت #جنگ تشویق می کنند. اما ملکه با درایت و دوراندیشی و دلسوزی برای کشور و مردمش، با یاداوری تبعات عمومی جنگها، از تصمیم احساسی و ورود یکباره به جنگ اجتناب کرده بلکه سعی میکند از طرق مسالمت امیز و دیپلماسی، ضمن تعویق انداختن واکنش عملی متقابل، اطلاعات بیشتری از شخصیت و رفتارهای سلیمان و نیز قدرت حکومتش بدست اورد. لذا هدیه ای برای سلیمان میفرستد.
-عدم حجیت #خبر_واحد: در ایه 22 هدهد که یکی از کارگزاران مهم و مورد توجه سلیمان است، خبری یقینی (که خودش دیده ) را برای سلیمان می اورد. اما سیلمان پذیرش آنرا منوط به تحقیق می کند. که کاملا عقلایی و منطقی است.و این برخلاف قاعده مشهور اصولی حجیت خبر واحد (خبر غیر متواتر) است. در سوره حجرات امده است اگر فاسقی برای شما خبری اورد حتما انرا بررسی کنید که بواسطه آن خبر، از روی جهالت و فقدان علم به بقیه ضرر نزنید. برخي فقها با مفهوم گیری معکوس از جمله بر این اصل باور پیدا کرده اند که پس اگر شخص غیر فاسق یا عادلی خبر اورد، لازم به تحقیق نیست و باید پذیرفت. ایه 27 سوره نمل و واکنش حضرت سلیمان دلیل قرانی محکمی در رد این اصل است. حضرت سلیمان فرمود: سننظر اصدقت ام کنت من الکاذبین. با توجه به اینکه ایشان افراد فاسق را جزو کارگزاران حکومتش قرار نمیدهد، و از نظر ایشان هدهد عادل و ثقه بوده است با این حال می پذیرند که یک شخص ثقه هم لزومی ندارد همه اخبار و روایاتش صادق و صحیح باشد. ممکن است عمدا یا سهوا دچار خطا در فهم یا انتقال موضوع شده باشد لذا هر خبری که می اورد (مخصوصا اخبار مهم) باید در بوته بررسی و تحقیق گذاشته شود.
✒سيدكاظم فرهنگ
-"درسي که از اين قصه، در مقابل هم نهادن يک ارتش منظم و نيرومند با تعدادی مورچه ضعيف مي‌توان آموخت، «ضرورت مراقبت از جان و مال و حقوق #ضعفا» از ناحيه حاكميت و نیروهای مسلح است که ممکن است تکيه بر قدرت، آنان را مغرور و غافل سازد.
-«برترين قدرت: اسلحه #علم و ارتش عالمان». سليمان به جای #لشکرکشی و تهاجم نظامي، از علم و دانش خود و دولت‌مردانش استفاده کرده، در نمايش باشکوهی از برتری علمی و تکنولوژیک، ملکه سبا را مسحور و شيفته و تسليم قلبی به ربّ‌العامين کرد. اين است آن لشگری [از دانشمندان] که گفته بود، شما توان مقابله با آن را نداريد.
- «قدرت برای #خدمت، نه سلطه و سرکوب». اين بار دومی است که سليمان خود را در معرض امتحان الهی مي‌بيند؛ بار نخست وقتی پيام موران را شنيد و از اينکه با چنين دانشی مي‌تواند از پايمال کردن ضعفا پروا کند چنين احساسی کرد، و بار دوم هنگامی که ديد چه امکانات گسترده و چه کارگزاران دانشمند و مورد اعتمادی دارد، به جای غرور و تکبر متوجه عنايت حق شد. بي‌ترديد سليمان الگوی شکر نعمت در قدرت و تسليم حق بود."
از تفسير عبدالعلي بازرگان
❇️آثار مختلف #نماز در ایه «45» عنکبوت
🌱كه همانا نماز (انسان را) از فحشا و منكر باز مى‌دارد
و البتّه ياد خدا بزرگ‌تر است
و خداوند آنچه را انجام مى‌دهيد مى‌داند.
جهت مطالعه سایر نکات جزء بيستم به لینک زیر مراجعه نمایید
https://b2n.ir/joze20
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#آسيب_شناسي #حوزه‌هاي_علميه و #روحانيت .
🛑قسمت پانزدهم :
⭕️سخنان مهم و تاسف برانگیز آیت الله جوادی آملی:
🔻در حوزه ها نه قران ملاک است نه عقل نه روایات و نه حتی اجماع
بلکه #مشهور_علما، حاکم است.
🌹روح علامه طباطبایی را خدا مهمان قران بکنه. این واقع اسلام شناس خوبی بود .
شما قدری از حوزه ها دور برید ی مقداری دست از دور داشته باشید .دین شناسی کنید ببینید این حوزه ها رو کی می گرداند .
👈👈ببینید منابع غنی وقوی 4چهارتاست
↩️قرآن
↩️روایت
↩️عقل
↩️اجماع
🔻#عقل که متاسفانه انچنان رشدی در حوزه ها نداشته است .😔
🔻قرآن هم عده ای معاذالله بعنوان تحریف شده یا کاری با ان نداریم
یا اطلاقاتش در حوزه بیان نیست در اصل تشریع و امثال ذالک در حوزه ها رواج نداره.
🔻روایت اگر معتبر باشه و پیشینیان عمل نکنند ، #اعراض_پیشینیان روایت معتبر را از حجیت می اندازد.
👈اگر چنانچه #معتبر_نباشه و #پیشینیان بهش عمل بکنند #مشهور بهش عمل کنند این صاحب قدرت میشه .
معتبر میشه مدار استنباط فقهی میشه.
قرآن که معمولا نیست توکار.
👈👈👈پس محور دین را #فهم_علماء داره می گرداند .
یعنی #شهرت داره می گردانه
اجماع به ان معنا خیلی کمه .اجماع نداریم .
تقریبا فهم علماء داره می گردانه.
🔻شما مثلا درنوع مسائل شاید دو سه تا ایه پیدا کنید .این دو سه
اول تا اخر اصول دوتا ایه هست اون فقط برای رد کردن ..
👈چون همه محققبن گفتن به اینکه .ایه نباء و ابه نفر دلیل بر حجیت #خبر_واحد نیست .
❌❌پس اصول کاری با قرآن نداره.
اگر خیر واحد است که مهمترین دلیل حجیتش بنای #عقلا است.
🔻یک مسئله اصولی نیست که به #قران تکیه بکنه واین برای تجهیزاً للاذهان »؛ ذکر میشه
وگرنه کدام اصولی محقق است .که دلیل حجت خبر واحد را ایه نباء با آیه نفر می داند . همه میگن اینها دلیل نیست.
👈بنا بر این می ماند .روایت.
روابت هم اگر چنانچه عده ای عمل نکردنداز #حجیت می افتد .
اگر ضعیف باشه عمل کنندکه محور حجیت است .
❌❌پس انچه که گرداننده رسمی است فهم علماء است
🎙ایت اله جوادی املی
قسمت اخر
https://www.quranpuyan.com/yaf_postsm19251findunread_mhjwryt-qrn-dr-Hwzhhy-lmyh.aspx#post19251
کانالِ قرآن‌پویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دین
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
✍ #نکات و #پیامهایی از هر جزء قرآن كريم
روز بيستم: #جزء_بیستم
قسمت‌اول
جزء بیستم شامل آیات ۵۶ تا انتهای سوره #نمل، سوره #قصص و ۴۵ آیه ابتدای سوره #عنکبوت است.
✅ #اجابت‌مضطری که فقط خدا را بخواند
🌼أمَّن یجُیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَكْشِفُ السُّوءَ
(۶۲- نمل)
[آیا آن شریكان انتخابى شما بهترند] یا آنكه وقتى درمانده اى او را بخواند اجابت مى كند و آسیب و گرفتاریش را دفع مى نماید؟
"مراد از اجابت مضطر این است که خدا دعای دعاکنندگان را اجابت میکند و قید «اضطرار» براى این است كه در حال اضطرار، دعاى دعاکننده از حقیقت برخوردار است و دیگر گزاف و بیهوده نیست؛ زیرا تا آدمی درمانده و مضطر نشود، دعایش آن واقعیت و حقیقتی كه در حال اضطرار دارد را ندارد و این خیلى روشن است. قید دیگرى که براى دعا آورده این است كه فرموده: « إِذَا دَعَاهُ ؛ وقتى او (خدا) را بخواند»،
و این براى آن است كه بفهماند خداوند متعال وقتى دعا را مستجاب مى كند كه دعا کننده به راستى او را بخواند؛ نه اینكه در دعا رو به خدا كند و دل به اسباب ظاهرى داشته باشد و این وقتى صورت مى گیرد كه امید دعا کننده از همه اسباب ظاهرى قطع شده باشد."
از تفسیر المیزان
✅ نکات قابل توجه در داستان #سلیمان و #ملکه_سبا:
-ملکه سبا پس از دریافت نامه سلیمان مبنی بر تسلیم شدن و تحت حاکمیت سلیمان قرار گرفتن کشور سبا، با سران کشور و مشورت میکند و راسا تصمیم نمی گیرد. چرا که امری مهم در خصوص استقلال کشور و نیز وارد کردن مردم کشورش به جنگ است.
-سران کشور بجای مشورت دادن منطقی و دلسوزانه، احتمالا از روی چاپلوسی با طرح شوکت و هیمنه و برتری نظامی خود، ملکه را به سمت #جنگ تشویق می کنند. اما ملکه با درایت و دوراندیشی و دلسوزی برای کشور و مردمش، با یاداوری تبعات عمومی جنگها، از تصمیم احساسی و ورود یکباره به جنگ اجتناب کرده بلکه سعی میکند از طرق مسالمت امیز و دیپلماسی، ضمن تعویق انداختن واکنش عملی متقابل، اطلاعات بیشتری از شخصیت و رفتارهای سلیمان و نیز قدرت حکومتش بدست اورد. لذا هدیه ای برای سلیمان میفرستد.
-عدم حجیت #خبر_واحد: در آیه ۲۲ هدهد که یکی از کارگزاران مهم و مورد توجه سلیمان است، خبری یقینی (که خودش دیده ) را برای سلیمان می اورد. اما سیلمان پذیرش آنرا منوط به تحقیق می کند. که کاملا عقلایی و منطقی است.و این برخلاف قاعده مشهور اصولی حجیت خبر واحد (خبر غیر متواتر) است. در سوره حجرات امده است اگر فاسقی برای شما خبری اورد حتما انرا بررسی کنید که بواسطه آن خبر، از روی جهالت و فقدان علم به بقیه ضرر نزنید. برخي فقها با مفهوم گیری معکوس از جمله بر این اصل باور پیدا کرده اند که پس اگر شخص غیر فاسق یا عادلی خبر اورد، لازم به تحقیق نیست و باید پذیرفت. ایه ۲۷ سوره نمل و واکنش حضرت سلیمان دلیل قرانی محکمی در رد این اصل است. حضرت سلیمان فرمود: سننظر اصدقت ام کنت من الکاذبین. با توجه به اینکه ایشان افراد فاسق را جزو کارگزاران حکومتش قرار نمیدهد، و از نظر ایشان هدهد عادل و ثقه بوده است با این حال می پذیرند که یک شخص ثقه هم لزومی ندارد همه اخبار و روایاتش صادق و صحیح باشد. ممکن است عمدا یا سهوا دچار خطا در فهم یا انتقال موضوع شده باشد لذا هر خبری که می اورد (مخصوصا اخبار مهم) باید در بوته بررسی و تحقیق گذاشته شود.
✒سيدكاظم فرهنگ
-"درسي که از اين قصه، در مقابل هم نهادن يک ارتش منظم و نيرومند با تعدادی مورچه ضعيف مي‌توان آموخت، «ضرورت مراقبت از جان و مال و حقوق #ضعفا» از ناحيه حاكميت و نیروهای مسلح است که ممکن است تکيه بر قدرت، آنان را مغرور و غافل سازد.
-«برترين قدرت: اسلحه #علم و ارتش عالمان». سليمان به جای #لشکرکشی و تهاجم نظامي، از علم و دانش خود و دولت‌مردانش استفاده کرده، در نمايش باشکوهی از برتری علمی و تکنولوژیک، ملکه سبا را مسحور و شيفته و تسليم قلبی به ربّ‌العامين کرد. اين است آن لشگری [از دانشمندان] که گفته بود، شما توان مقابله با آن را نداريد.
- «قدرت برای #خدمت، نه سلطه و سرکوب». اين بار دومی است که سليمان خود را در معرض امتحان الهی مي‌بيند؛ بار نخست وقتی پيام موران را شنيد و از اينکه با چنين دانشی مي‌تواند از پايمال کردن ضعفا پروا کند چنين احساسی کرد، و بار دوم هنگامی که ديد چه امکانات گسترده و چه کارگزاران دانشمند و مورد اعتمادی دارد، به جای غرور و تکبر متوجه عنايت حق شد. بي‌ترديد سليمان الگوی شکر نعمت در قدرت و تسليم حق بود."
از تفسير عبدالعلي بازرگان
❇️ آثار مختلف #نماز در ایه «۴۵» عنکبوت
🌱كه همانا نماز (انسان را) از فحشا و منكر باز مى‌دارد
و البتّه ياد خدا بزرگ‌تر است
و خداوند آنچه را انجام مى‌دهيد مى‌داند.
جهت مطالعه سایر نکات جزء بيستم به لینک زیر مراجعه نمایید
https://b2n.ir/joze20
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
✴️ نظريه #فهم_اجتماعي_نصوص، از #مغنيه تا #صدر
🛑قسمت اخر
👈در کتاب فقه الامام الصادق از مرحوم مغنيه مى بینیم عنصر جنبه اجتماعى از فهم دلیل و تمایز میان آن و جنبه لفظى خالص, در موارد متعدد, مورد تاکید قرار مى گیرد.
1⃣. رد اجتهاد در تفسیر #نصوص:
تفكيك دو اصطلاح اجتهاد در تفسیر نص و اجتهاد در مورد نص, از نوآوریهاى نویسنده این کتاب است. وى اولى را ضرورى در استنباط و دومى را مضر به استنباط مى داند. وى, اجتهاد در تفسیر نص غیرقطعى الدلالة و به تعبیر دیگر, ظنى الدلالة را از امورى مى داند که شیعیان در گذشته و حال, بدان ملتزم بوده و این را از امامان و اولیاى خود, آموخته اند. امّا, اجتهاد در موارد نص قطعى الدلاله را باطل و سبب از میان رفتن دین و شریعت مى داند
2⃣. فرق بین #نصوص_عبادات و #معاملات:
وى, از چند جهت, فرق مى نهد بین نصوص مربوط به عبادات و نصوص معاملات.
الف . آنچه شارع در آن اصطلاح خاص دارد مانند عبادات, باید نص شرعى نسبت بدان وجود داشته باشد, تا بدان ملتزم شویم, زیرا عبادات توقیفى اند: یعنى بر نص شارع تکیه دارند. اما آنچه شارع در آن اصطلاح ویژه اى ندارد, مانند عقود, نبود نهى شرعى براى جواز کافى است, خواه آن موضوع در زمان شارع وجود داشته, یا نداشته است
مى نویسد:
در قسمت معاملات و لزوم آنها به نص شرعى نیاز نیست, بلکه نبود نهى از سوى شارع کفایت مى کند. به دیگر سخن, داد و ستدها که از ضرورت حیات اجتماعى نشأت گرفته, قابل حصر و شمارش نیست, بلکه با تکامل و تحول حیات گسترده مى شود.
وهرمعامله اى عرفى, خواه جدید یا کهنه, بر همان صورت متداول میان اهل داد و ستد نافذ و صحیح خواهد بود و تنها, نباید با مبانى شریعت ناسازگارى داشته باشد
ب . درعبادات, علل حکمها قابل کشف و درک نیست, اما در غیر عبادات, علل حکمها را مى شود فهمید.
براى عبادات, مى توان به سخن وى, در مبحث نماز #مسافر اشاره کرد که مى نویسد:
سفر, مفهومى شرعى دارد و با معناى عرفى آن متفاوت است. براى فهم آن نمى توان فلسفه بافى کرد و گفت ملاک سفر سختى و مشقت بوده و چون در سفرهاى امروزى, چنین دشوارى وجود ندارد, پس باید نمازها را کامل خواند. زیرا دین خدا, با عقل قابل فهم نیست, بلکه باید به منابع و مصادر شرعى رجوع کرد و آنها را به سخن درآورد.
اما در مورد غیر عبادات مى نویسد:
#معاملات, تعبد بردار نیست و مصلحت آن در بیشتر موارد, روشن است. بنابراین, در عبادات, باید به الفاظ نص شرعى اکتفا کرد, خواه مصلحت را بدانیم یا ندانیم, ولى در معاملات, باید پیوندى نزد یک میان نص و مصلحت معلومِ آن, برقرار ساخت.
برخى از احکام شرعى, موافق با طبع انسان, چون انسان است, تشریع شده و این به دور از دگرگونى ثابت و جاودانه اند. اما برخى از احکام, براى انسان با توجه به جامعه, محیط زندگى و عادات و رسوم او تشریع شده است. اینها, با تغییر جامعه و نیازهاى آن تغییر مى کند. اندازه خیابانها و منزلها, باید با نظر به نیاز امروز معین شود.
#نفقه اى که شوهر باید در اختیار همسر خود قرار دهد, از این نمونه هاست. یعنى شارع, اصطلاح خاصى نسبت بدان ندارد و عرف هرزمان و هرجامعه میزان و معیار براى آن است.
3⃣ . اهمیت ندادن به #خبر_واحد در #دماء:
وى, به خاطر مهم بودن دماء, مى نویسد:
مایل نیستیم در دماء به #خبر_واحد عمل کنیم, گرچه این جزء فروع دین است, نه اصول دین.
4⃣ . مخالفت با #حیله_شرعى در استنباط.
نویسنده تحت عنوان: حیله با خدا و مردم . مسأله اى را از عروة الوثقى چنین نقل مى کند:
جایز نیست فقیر و حاکم شرع زکات را از مالک دریافت کنند و سپس به او برگردانند, یا به مقدار کمى با مالک مصالحه شود, یا متاعى را با قیمت بیش از متعارف به عنوان زکات از مالک قبول کنند; زیرا همه اینها, سبب ازبین رفتن حق فقراست. و همین قاعده در مورد #خمس, مظالم و موارد دیگر نیز جریان دارد.
آن گاه سخن مرحوم حکیم را که نوعى حیله را پذیرفته نقل مى کند و به نقد و بررسى آن مى پردازد و در پایان به طرح چند پرسش مى پردازد:
آیا مى شود احکام شرعى که برخاسته از مصلحت و مفسده واقعى اند, با جابه جایى لفظى عوض شوند؟
آیا پذیرش این حیله سبب بدبخت تر شدن فقرا و ثروتمندتر شدن ثروتمندان نمى گردد؟
❓آیا مى شود حیله را به حلال و حرام تقسیم کرد؟ خداوند به واقع و عمل نگاه مى کند, نه به لفظ و قالب.
5⃣. پرهیز از عوام گرایى در استنباط:
طهارت اهل کتاب, فتواى برخى مراجع را بر طهارت نقل مى کند که آنان رأى خویش را پنهان مى داشتند و سپس مى نویسد:
من یقین دارم, بسیارى از فقهاى امروز و دیروز, به پاکى اهل کتاب عقیده دارند. اما از ترس عوام آن را پنهان مى کردند, ولى باید از خدا ترسید, و خداوند سزاوار است که از او ترسیده شود
📒فقه الامام الصادق (ع) (مقاله پژوهشی حوزه)
منبع: مجله فقه 1374 شماره 3
کانالِ قرآن‌پویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
🆔@quranpuyan