⭕️نفي #اجبار و #زور در قبول دين و عمل به احكام
🛑قسمت هفدهم:
⁉ایا عدم اکراه و اجبار فقط در مرحله قبول دین و #ایمان است؟ یا در مرحله #اجرای_احکام، میتوان اجبار نمود؟
🔻"در آیهی ۱۲ سورهی تغابن «وَأَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ» علامه طباطبایی یک مقداری با صراحت وارد میشود، و اعلام میکند که در دستورات الهی اطاعت از خدا کنید و از پیامبر اطاعت کنید در دستوراتی که در حوزهی #حکومت پیامبر قرار دارد؛ از همهی اینها اطاعت کنید،
بعد میفرماید اگر اطاعت نکردید، اعراض کردید، سرپیچی کردید «فإن أعرضتم عن اطاعه الله فیما شرع من الدین» اگر از #دستورات_الهی در شریعت تخلف کردید، «أو عن إطاعه الرسول فیما أمرکم به» یا از دستورات پیامبر سرپیچی کردید، پیامبر در چه حوزهای دستور میدهد؟ «بما أنه ولی أمرکم» در #دستورات_حکومتی که پیغمبر دارد و خودش حکمی را صادر میکند، بههرحال چه از شریعت الهی اعراض کنید، چه از دستورات حکومت پیغمبر اعراض کنید، معنای آیه این هست که «فلم یکرهکم رسولنا» خداوند میفرماید:👈👈 در هیچ صورت پیامبر ما شما را #اکراه و #اجبار نخواهند کرد؛ نه اجبار به دستورات منِ خدا و نه اجبار به فرمانهای پیامبر.🔻🔻
چرا؟ «فإنه لم یؤمر بذلک» چنین مأموریت و مسئولیتی برعهدهی پیامبر نیست. «و إنما أمر بالتبلیغ» مسئولیت پیغمبر #فقط #تبلیغ است، و درصورتیکه تخلف کنید، مسئولیتی برعهدهی او نیست. او اکراه و اجبار نمیکند. این صریحترین موضع علامه در پایان المیزان در نفی اجبار در دینداری است.
🔻علامه از تعبیر اکراه، اجبار، الجاء و مفاهیم مشابه استفاده میکند و بهطورکلی در حوزهی دینداری چه در مرحلهی قبول اسلام که مرحلهی قبول اسلام که مرحلهی اول است، و چه مرحلهی دوم که رعایت احکام اسلامیست؛ در هردو حوزه اجبار و اکراه را نفی میکند.
🔻اگر ما دینداری بهمعنای قبول اسلام را خارج از قلمرو تحمیل قرار دادیم یعنی قبول مسلمانی #اجباری نیست، شخص با انتخاب خودش میتواند اسلام را بپذیرد و میتواند نپذیرد، و اگر نپذیرفت ما بهزور اسلام را به او تحمیل نمیکنیم و او را با اجبار وادار به قبول مسلمانی نمیکنیم، این مرحلهی اول است،
ولی مرحلهی دوم مرحلهی تقید به احکام اسلامی است.
👈خب برخی از افراد معتقدند که ورود به حوزهی مسلمانها اختیاری است، ولی پس از اینکه شخص مسلمان شد باید به احکام اسلامی ملتزم شود و اگر ملتزم نشد با زور و اجبار او را وادار به رعایت احکام اسلامی میکنیم. آیا علامه طباطبایی چنین نظری دارد؟
علامه نه در مرحلهی اول اصل قبول اسلام، و نه در مرحلهی دوم رعایت احکام اسلامی، در هیچکدام از این دو مرحله تحمیل و زور را مجاز نمیدانند.
🔻 البته روشن است که استفادهی از زور و جبر برای #حفظ_حقوق_مردم و رعایت نظم اجتماعی در حکومت جایز است، آن بحث دیگری است، مثلاً برای تأمین امنیت، برای جلوگیری کردن از تعدی و ظلم شهروندان نسبت به یکدیگر نیازمند به پلیس و اعمال قدرت است، بحث در این نیست، بحث صرفاً دراحکامی است که جنبهی دینی دارد و بس، آیا میتوانیم از ابزار زور و اعمال قدرت برای وادار کردن مسلمانها و انجام این احکام استفاده کنیم یا نه؟ خیر
🎙بخشي از سخنراني استاد سروش محلاتي در سالگرد مرحوم علامه طباطبايي
http://quranpuyan.com/yaf_postst5573_Hty-pymbr-hm-mjz-bh-jbr-mrdm-nyst---brrsy-jbr-w-lzm-dr-dyn-w-Hkwmt-slmy.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#گزیده_نکات_تفسیری
#صفحه_89
❇️فوايد #عمل به #مواعظ و #دستورات_الهی
💠وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا ما يُوعَظُونَ بِهِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَشَدَّ تَثْبِيتاً «66»
وَ إِذاً لَآتَيْناهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْراً عَظِيماً «67»
وَ لَهَدَيْناهُمْ صِراطاً مُسْتَقِيماً «68/نساء»
🌱و اگر آنان به آنچه پند داده مىشوند عمل مىكردند، برايشان بهتر و در پايدارى مؤثرتر بود. 66
و در اين صورت يقيناً ما از جانب خود پاداشى بزرگ به آنان مىداديم.67 و قطعاً آنان را به راهى راست هدايت مىكرديم. 68
👈در ادامه، به فایده انجام دستورات الهی اشاره کرده، میفرماید: «اگر آنها اندرزهای خدا و پیامبر صلّی اللّه علیه و آله را بپذیرند هم به سودشان است، و هم باعث تقویت ایمان آنهاست»
🔹از فرمانها و احکام الهی تعبیر به موعظه و اندرز شده، اشاره به این که این احکام چیزی نیست که به سود فرماندهنده (خدا) بوده باشد، بلکه اندرزهاییاست که به سود خود شماست.
🔹جالب این که میگوید: «هر قدر انسان در مسیر اطاعت فرمان خدا گام بردارد ثبات و استقامت او بیشتر میشود» در واقع اطاعت فرمان خدا یک نوع ورزش روحی برای انسان است.
🔹احكام الهى (اوامر و نواهى) مواعظ خداوند است. «فَعَلُوا ما يُوعَظُونَ بِهِ»
🔹هرچه در راه خدا گام برداريم، ثبات قدم و ايمان بيشتر مىشود. «فَعَلُوهُ ... أَشَدَّ تَثْبِيتاً»
🔹عمل، در نفس و روح اثر دارد. عمل به احكام، سبب پايدارى ايمان است. فَعَلُوهُ ... أَشَدَّ تَثْبِيتاً
🔹تكاليف الهى هرچند به ظاهر ناخوشايند و سخت باشد، ولى به خير و صلاح انسان است. وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا ... لَكانَ خَيْراً لَهُمْ
🔹رسيدن به خير، ثبات قدم، اجر بزرگ و رهيابى به راه مستقيم، در سايهى عمل به مواعظ و پشتكار انسان است. فَعَلُوهُ ... خَيْراً- تَثْبِيتاً- أَجْراً- مُسْتَقِيماً
🔹گام نهادن در راه خير، سبب رسيدن به خير بالاتر و بيشتر مىشود. «فَعَلُوهُ- أَشَدَّ تَثْبِيتاً- أَجْراً عَظِيماً- صِراطاً مُسْتَقِيماً»
📚تفاسير نور و نمونه
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan