✴️نسبت میان کتاب و سنت (بخش اول)
نکته بعدی که در مبانی #روش_تحقیق باید به آن توجه شود، نسبت میان #کتاب و #سنت است. بررسی نسبت و رابطه میان قرآن و روایات از این جهت مهم است که نحوه مواجهه ما با منابع نقل را مشخص می کند. به عبارت دیگر بر مبنای نحوه ارتباط و وابستگی میان اجزای نقل، روش تحقیق بنا می گردد.
👈به طور کلی رابطه میان کتاب و حدیث در طول تاریخ اسلام تا به امروز را در چهار دسته می توان طبقه بندی کرد :
۱. اصالت قرآن و نفی حجیت حدیث
۲. اصالت حدیث و نفی حجیت ظواهر قرآن
۳. اصالت قرآن و حدیث
۴. اصالت قرآن و حجیت حدیث
در ادامه به توضیح مختصر هر یک از چهار دیدگاه پرداخته شده و مشخص خواهد شد که مبنا قرار دادن هر رویکرد چه تاثیری در روش تحقیق موضوعی خواهد گذاشت.
◀️ ۱ .۱. اصالت قرآن و نفی حجیت حدیث
این دیدگاه که آن را می توان مترادف با قرآن محوری دانست به زمان بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) بر می گردد. «این دیدگاه نخستین بار توسط خلیفه دوم ابراز شد. وی به هنگامی که رسول خدا (ص) قلم و کاغذ خواست تا وصیت کند، جمله حسبنا کتاب الله را بر زبان راند.» [۲۲، ص۴ ]این تفکر ساده لوحانه منجر شد تا بسیاری از احادیث در قالب نوشتار برای نسل های بعد حفظ نگشته و آیندگان از برخی از معارف این چشمه زلال محروم گردند. بر اساس این مبنا تمام معارف دین در حوزه نقل منحصر در معارف قرآن کریم می باشد.
◀️ ۱.۲. اصالت حدیث و نفی حجیت ظواهر قرآن
«این دیدگاه را می توان به #اخباری ها نسبت داد. آنان کوشیدند تا فهم قرآن را از غیر معصوم منتفی جلوه دهند که نتیجه اش اصالت بخشی به حدیث است.»[۲۲، ص۱۰ ]«اخباریان به استناد روایات متضافری که اهل بیت (ع) را به عنوان راسخان در علم و حاملان علوم قرآن معرفی کرده اند و با تکیه به روایاتی چون: «انما یعرف القرآن من خوطب به» مدعی شدند که قرآن نمی تواند برای ما آبشخور فهم دینی باشد.
👌از این رو با حذف عقل و قرآن و نیز ارجاع به سنت، تنها منبع استخراج احکام نزد اخباریان، سنت خواهد بود.»، در واقع بخش مهمی از دلایل اخباریان حاکی از قائل شدن شأن عظیم و فوق فهم بشری برای قرآن است، در حالی که در بسیاری از آیات قرآن، عامه مردم را به تفکر و تدبر در آیات خویش دعوت می کند. بر اساس این مبنا چون ظواهر قرآن نمی تواند مبنای معرفتی برای انسان باشد، لذا تحقیق موضوعی در آن نیز محلی از اعراب نخواهد داشت.
آقای دکتر حمید مغربی
http://yon.ir/Qp2642
🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸
https://eitaa.com/quranpuyan