#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_48
❇️طولانی ترین ایه قران: #اهمیت_کتابت #اسناد_دیون_مالی
💠يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاكْتُبُوهُ وَلْيَكْتُب بَّيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلَا يَأْبَ كَاتِبٌ أَن يَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْيَكْتُبْ ... بقره 282
🔷✨ پس از آيات تشويق به انفاق و تحذير از رباخواري و توصيه مهلت به وامداران، يا صرفنظر كردن از آن، در اين آيه كه بلندترين آية قرآن محسوب مي‌شود، و نيز آية بعدي، بندگان را به مقرّرات داد و ستد غيرنقدي با يكديگر آگاه مي‌سازد تا مناسبات مالي مسلمانان ساماني عادلانه بگيرد.
🔹دِين همان بدهي است كه در داد و ستد غيرنقدي به عهدة يكي از طرفين قرار مي‌گيرد. «تَدَايَنتُم» در باب تفاعل، تبادل سرمايه و كالا را كه يكطرف تحويل مي‌گيرد و طرف ديگر تا سرآمدي مشخص بدهكار مي‌شود مطرح مي‌سازد.
🔹هرچند احكام 14 گانة اين آيه [برحسب استنباط مرحوم طالقاني] متناسب با جامعة بي‌سوادي است كه قدرت نوشتن و ثبت و ضبط معاملات غيرنقدي را نداشتند، با اين حال اصولي عادلانه و منصفانه را مطرح ساخته كه روح آن همچنان در عصر ما زنده و مورد نياز است. معاملات غيرنقدي شامل: قرض، نسيه، پيش فروش، رهن و اجاره، تضمين، حواله، عاريه، مضاربه و مشاركت، بيمه و امثالهم مي‌شود. در اين آيه و آية بعدي، كه باهم در ارتباطند، جمعاً 10 بار مشتقات كتابت آمده و نقش كاتب را كه در آن روزگار به ندرت يافت مي‌شده، نشان مي‌دهد. همچنانكه از معناي لغت «كَتَبَ» برمي‌آيد، منظور از كتابت، ثبت قراردادها و تعهدات طرفين بوده تا در معرض فراموشي، اشتباه يا انكار قرار نگيرد. اين منظور با رسميت يافتن اسناد معتبري مثل چك و سفته و كِرِديت كارت و مشابه آن، حتي خريد آنلاين، كه در شبكه‌هاي كامپيوتري انجام مي‌شود، خود به خود تحقّق يافته و جايگزين #كتابت شده است.
👈 بزرگترين آيه‌ى قرآن، اين آيه است كه درباره‌ى مسائل حقوقى ونحوه‌ى #تنظيم_ اسناد_تجارى مى‌باشد. اين آيه نشانه‌ى دقّت نظر وجامعيّت اسلام است كه در دوره جاهليّت و در ميان مردمى عقب افتاده، دقيق‌ترين مسائل حقوقى را طرح كرده است.
💞در حديث آمده است: اگر كسى در معامله سند و شاهد نگيرد و مالش در معرض تلف قرار گيرد، هرچه دعا كند، خداوند مستجاب نمى‌كند و مى‌فرمايد: چرا به سفارشات من عمل نكردى؟!
«1». كنزالدقائق، ج 2، ص 467.
👈اگر دقّت در حفظ حقوق فردى ضرورى است، حفظ #بيت‌المال بمراتب ضرورى‌تر است!
🔹از فرمان نوشتن، معلوم مى‌شود كه اسناد تنظيم شده‌اى كه همراه با گواهى عادل باشد، قابل استشهاد است.
🔹در زمانى كه در تمام جزيرة العرب به گفته مورخان، 17 باسواد بيشتر نبوده، اين همه سخن از نوشتن، نشانه‌ى توجّه اسلام به علم وحفظ حقوق است.
1⃣ مدّت بدهكارى، بايد روشن باشد. «إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى»
2⃣ براى حفظ اعتماد و خوش‌بينى به همديگر و آرامش روحى طرفين و جلوگيرى از فراموشى، انكار و سوءظنّ، بايد بدهى‌ها نوشته شود. «فَاكْتُبُوهُ»
3⃣ براى اطمينان و حفظ قرارداد از دخل وتصرّف احتمالى طرفين، سند بايد با حضور طرفين وتوسط شخص سوّمى نوشته شود. «وَ لْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كاتِبٌ»
📚تفاسیر بازرگان و نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_48
❇️نكاتي ديگر از نحوه #كتابت_اسناد_ديون_مالي
💠وَلَا يَأْبَ كَاتِبٌ أَن يَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْيَكْتُبْ وَلْيُمْلِلِ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ وَلْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَلَا يَبْخَسْ مِنْهُ شَيْئًا فَإِن كَانَ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهًا أَوْ ضَعِيفًا أَوْ لَا يَسْتَطِيعُ أَن يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ بقره 282
🌱 و نويسنده نبايد از نوشتن [=ثبت صادقانه تعهّدات طرفين]، آنچنانكه خدا به او آموخته، سر باز زند. پس [كاتب] بايد بنويسد و آنكه بدهي بر عهدة اوست املاء [=ديكته] كند و از [دروغ به] خدايي كه صاحب اختيار اوست [در بيان بدهي خود] بپرهيزد و چيزي از آن نكاهد. پس اگر بدهكار سفيه [=نابالغ / كم شعور] يا ناتوان [از بيان درست بدهكاري] بود، و يا [گنگ و لال بود و] توانايي املاء نداشت، در اين صورت سرپرست او عادلانه املاء كند،
🔹 به شكرانه سواد و علمى كه خداوند به ما داده است، كارگشايى كنيم. «وَ لا يَأْبَ كاتِبٌ أَنْ يَكْتُبَ كَما عَلَّمَهُ اللَّهُ»
🔹 اهل هر فن وحرفه‌اى مسئوليّت ويژه دارد، كسى كه قلم دارد بايد براى مردم بنويسد. «وَ لا يَأْبَ كاتِبٌ أَنْ يَكْتُبَ»
🔹 بايد بدهكار كه حقّ بر ذمّه اوست، متن قرار داد را بگويد و كاتب بنويسد، نه آنچه را بستانكار ادعا نمايد. «وَ لْيُمْلِلِ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ»
🔹 اقرار انسان عليه خودش، قابل قبول است. «وَ لْيُمْلِلِ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ»
🔹 بدهكار، هنگام املاى قرارداد بايد خدا را در نظر بگيرد و چيزى را فروگذار نكند و تمام خصوصيّات بدهى را بگويد. «وَ لْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ»
🔹 تدوين قانون بايد به گونه‌اى باشد كه حقّ ناتوان ضايع نشود. اگر بدهكار، سفيه يا ضعيف و ناتوان و يا گنگ و لال بود، سرپرست و ولىّ او متن قرارداد را بگويد و كاتب بنويسد. «فَإِنْ كانَ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً ... فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ»
🔹 سفيهان وناتوانان در مناسبات اجتماعى، نيازمند ولىّ هستند. «فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ»
🔹 توجّه به حقوق طبقه محروم و اقشار ضعيف، از سوى مسئولان وسرپرستان لازم است. «فَلْيُمْلِلْ» صيغه امر نشانه لزوم اين كار است.
📚تفسير نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
💠#تلاوت_روزانه یــک صفحه قرآن بـه همراه ترجمه
📖#سورہ_مبارکه_بقره آیه 282
📄#صفحه_48
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#گزیده_نکات_تفسیری
#صفحه_48
❇️نکاتی از نحوه کتابت #اسناد_مالی:
شاهد بگیرید . از شهادت دادن طفره نروید . به شاهد ضرری نرسد
💠وَاسْتَشْهِدُوا شَهِيدَيْنِ مِن رِّجَالِكُمْ فَإِن لَّمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاءِ أَن تَضِلَّ إِحْدَاهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَاهُمَا الْأُخْرَى وَلَا يَأْبَ الشُّهَدَاءُ إِذَا مَا دُعُوا وَلَا تَسْأَمُوا أَن تَكْتُبُوهُ صَغِيرًا أَوْ كَبِيرًا إِلَى أَجَلِهِ ذَلِكُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللَّهِ وَأَقْوَمُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَى أَلَّا تَرْتَابُوا (بقره/282)
🌱و [نيز] دو شاهد از ميان مردانتان گواه بگيريد، و اگر دو مرد نبود، پس يك مرد و دو زن از ميان شاهداني كه [از نظر عدالت و انصاف] مورد پسندتان باشد [برگزينيد] تا اگر يكي از آن دو زن اشتباه كرد، زن ديگر او را يادآوري نمايد. و هرگاه شاهدان [براي اداي شهادت] دعوت شدند، نبايد سر باز زنند و از نوشتن آن [بدهي] تا سرآمدش، چه خُرد، چه كلان، احساس ملالت و خستگي كنند. اين [شيوة عمل] نزد خدا عادلانه‌تر و براي شهادت استوارتر و براي اين كه به شك و ترديد [در مقدار و موقع بدهي] نيفتيد مؤثرتر است.
1⃣مردان، در گواه شدن وگواهى دادن بر زنان مقدّم مى‌باشند. «شَهِيدَيْنِ مِنْ رِجالِكُمْ»
2⃣گواهان بايد عادل ومورد اطمينان و رضايت طرفين باشند. «مِمَّنْ تَرْضَوْنَ»
3⃣هر كدام از مردها به تنهايى مى‌توانند شاهد باشند، ولى اگر شاهد يك مرد و دو زن بود، آن دو زن به اتفاق هم اداى شهادت كنند. تا اگر يكى لغزش يا اشتباه كرد، نفر دوّم يادآورى كند. «فَتُذَكِّرَ إِحْداهُمَا»
👈دو زن به جاى يك مرد در گواهى، يا به خاطر روحيّه‌ى ظريف و عاطفى آنهاست و يا به جهت آن است كه معمولًا زنان در مسائل بازار و اقتصاد حضور فعّال ندارندو آشنايى آنها با نحوه‌ى معاملات كمتر است.
🔹" از آنجايي كه موضوع مورد بحث، #مكتوب كردن #تعهدات_مالي است و در روزگار نزول اين آيات، زنان علاقه‌اي به مشاركت در امور مالي و آشنايي و اطلاعي از آن نداشتند، دو زن را به جاي يك مرد قرار داده است تا اگر يكي از آن دو اشتباه يا فراموش كرد ديگري به يادش آورد. بديهي است كه زنان حافظة ضعيف‌تري از مردان ندارند، اما از آنجايي كه حافظه و حكّ حوادث در مغز تابع تعلق خاطر و توجه به موضوع است، زن و مرد در زمينه‌هاي متناسب با وظايف طبيعي و كار و اشتغال خود برتري پيدا مي‌كنند. اين امر البته ثابت و يكنواخت نبوده و برحسب زمان و مكان و شرايط اجتماعي تغيير مي‌كند."
4⃣اگر براى شاهد گرفتن از شما دعوت كردند، خوددارى نكنيد، گرچه گواه شدن بدون دعوت واجب نيست. «وَ لا يَأْبَ الشُّهَداءُ إِذا ما دُعُوا»
5⃣مبلغ قرارداد مهم نيست، حفظ اطمينان و حقّ‌الناس مهم است. «وَ لا تَسْئَمُوا أَنْ تَكْتُبُوهُ صَغِيراً أَوْ كَبِيراً»
6⃣ثبتِ سند به صورت دقيق و عادلانه سه فايده دارد
الف: ضامن اجراى عدالت است. «أَقْسَطُ»
ب: موجب جرأت گواهان بر شهادت دادن است. «أَقْوَمُ»
ج: مانع ايجاد بدبينى در جامعه است. «أَدْنى أَلَّا تَرْتابُوا»
7⃣اگر فايده واسرار احكام براى مردم گفته شود، پذيرفتن آن آسان مى‌شود. «ذلِكُمْ أَقْسَطُ ...»
8⃣معطل شدن امروز براى نوشتن قرارداد، بهتر از فتنه و اختلاف فرداست.«أَدْنى أَلَّا تَرْتابُوا
9⃣اگر اداى شهادت و يا نوشتن قرارداد، نيازمند زمان يا تحمّل زحمتى بود، بايد شاهد و كاتب به نحوى تأمين مالى شوند وگرنه هر دو ضرر خواهند كرد.
🔟«وَ لا يُضَارَّ كاتِبٌ وَ لا شَهِيدٌ»
كاتب وشاهد حقّ ندارند سند را به گونه‌اى تنظيم كنند كه به يكى از طرفين ضررى وارد شود. «لا يُضَارَّ كاتِبٌ وَ لا شَهِيدٌ»
📚تفسیر نور و بازرگان
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نکات_تفسیری
#صفحه_48
❇️طولانی ترین ایه قران: اهمیت کتابت #اسناد_دیون_مالی
💠يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاكْتُبُوهُ وَلْيَكْتُب بَّيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلَا يَأْبَ كَاتِبٌ أَن يَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْيَكْتُبْ ... بقره 282
🔹پس از آيات تشويق به انفاق و تحذير از رباخواري و توصيه مهلت به وامداران، يا صرفنظر كردن از آن، در اين آيه كه بلندترين آية قرآن محسوب مي‌شود، و نيز آية بعدي، بندگان را به مقرّرات داد و ستد غيرنقدي با يكديگر آگاه مي‌سازد تا مناسبات مالي مسلمانان ساماني عادلانه بگيرد.
🔹دِين همان بدهي است كه در داد و ستد غيرنقدي به عهدة يكي از طرفين قرار مي‌گيرد. «تَدَايَنتُم» در باب تفاعل، تبادل سرمايه و كالا را كه يكطرف تحويل مي‌گيرد و طرف ديگر تا سرآمدي مشخص بدهكار مي‌شود مطرح مي‌سازد.
🔹هرچند احكام 14 گانة اين آيه [برحسب استنباط مرحوم طالقاني] متناسب با جامعة بي‌سوادي است كه قدرت نوشتن و ثبت و ضبط معاملات غيرنقدي را نداشتند، با اين حال اصولي عادلانه و منصفانه را مطرح ساخته كه روح آن همچنان در عصر ما زنده و مورد نياز است. معاملات غيرنقدي شامل: قرض، نسيه، پيش فروش، رهن و اجاره، تضمين، حواله، عاريه، مضاربه و مشاركت، بيمه و امثالهم مي‌شود. در اين آيه و آية بعدي، كه باهم در ارتباطند، جمعاً 10 بار مشتقات كتابت آمده و نقش كاتب را كه در آن روزگار به ندرت يافت مي‌شده، نشان مي‌دهد. همچنانكه از معناي لغت «كَتَبَ» برمي‌آيد، منظور از كتابت، ثبت قراردادها و تعهدات طرفين بوده تا در معرض فراموشي، اشتباه يا انكار قرار نگيرد. اين منظور با رسميت يافتن اسناد معتبري مثل چك و سفته و كِرِديت كارت و مشابه آن، حتي خريد آنلاين، كه در شبكه‌هاي كامپيوتري انجام مي‌شود، خود به خود تحقّق يافته و جايگزين #كتابت شده است.
🔹بزرگترين آيه‌ى قرآن، اين آيه است كه درباره‌ى مسائل حقوقى ونحوه‌ى #تنظيم_ اسناد_تجارى مى‌باشد. اين آيه نشانه‌ى دقّت نظر وجامعيّت اسلام است كه در دوره جاهليّت و در ميان مردمى عقب افتاده، دقيق‌ترين مسائل حقوقى را طرح كرده است.
🍃🌹در حديث آمده است: اگر كسى در معامله سند و شاهد نگيرد و مالش در معرض تلف قرار گيرد، هرچه دعا كند، خداوند مستجاب نمى‌كند و مى‌فرمايد: چرا به سفارشات من عمل نكردى؟!
«1». كنزالدقائق، ج 2، ص 467.
👈اگر دقّت در حفظ حقوق فردى ضرورى است، حفظ #بيت‌المال بمراتب ضرورى‌تر است!
🔹از فرمان نوشتن، معلوم مى‌شود كه اسناد تنظيم شده‌اى كه همراه با گواهى عادل باشد، قابل استشهاد است.
🔹در زمانى كه در تمام جزيرة العرب به گفته مورخان، 17 باسواد بيشتر نبوده، اين همه سخن از نوشتن، نشانه‌ى توجّه اسلام به علم وحفظ حقوق است.
1⃣مدّت بدهكارى، بايد روشن باشد. «إِلى أَجَلٍ مُسَمًّى»
2⃣براى حفظ اعتماد و خوش‌بينى به همديگر و آرامش روحى طرفين و جلوگيرى از فراموشى، انكار و سوءظنّ، بايد بدهى‌ها نوشته شود. «فَاكْتُبُوهُ»
3⃣براى اطمينان و حفظ قرارداد از دخل وتصرّف احتمالى طرفين، سند بايد با حضور طرفين وتوسط شخص سوّمى نوشته شود. «وَ لْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كاتِبٌ»
📚تفسیر بازرگان و نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan