🌐♦️مجازات #زنداندر_اسلام : آيا اسلام با زنداني كردن مجرمان، موافق است يا مخالف؟
🛑قسمت پنجم :
👈مجموعه آیات قرآن در مورد زندان را مى توان در سه دسته موضوعى تنظیم کرد:
1⃣. زندان حربه مستبدان علیه مصلحان؛
2⃣. زندان، مجازات مجرمان؛
3⃣. زندان اخروى.
🌐2⃣_ #زندان، #مجازات_مجرمان:
💢👈آیا قرآن کریم، زندان را به عنوان یکى از مجازاتهاى شرعى به رسمیت شناخته است؟ تفحص در آیات قرآن و تفاسیر و همچنین کتب فقهى نشان مىدهد که از جانب برخى مفسران و فقیهان حداکثر چهار آیه مجازات شرعى زندان استظهار شده است. حال باید دید که قول این دسته از عالمان در مقایسه با قول مشهور محلى اعتبار دارد و آیا مىتوان با حدس این دسته از عالمان موافق بود؟❓
↩️آیه اول: جزاى محارب: إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِینَ یُحَارِبُونَ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَیَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَاداً أَن یُقَتَّلُوا أَوْ یُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم مِنْ خِلاَفٍ أَوْ یُنفَوْا مِنَ الْأَرْضِ... (مائده: 33) محارب کسى است که مسلحانه در جامعه ارعاب مىکند و مخل امنیت عمومى و مفسد فىالارض است. چهار مجازات براى #محارب تعیین شده است. درباره مجازات چهارم (ینفوا من الارض) دو قول است؛ یکى تبعید به شهر دیگر به مدت حداکثر یک سال و دیگر #زندانى کردن تا هنگام توبه یا مرگ. قول مشهور و روایات متعدده و ظاهر آیه بر قول اول دلالت مىکند ولى در مقابل دو روایت به قول دوم اشاره مىکند و برخى از فقهاى شیعه نیز به نظر دوم گراییدهاند.
↩️آیه دوم، مجازات #زانیه: وَاللَّاتِی یَأْتِینَ الْفَاحِشَةَ مِن نِسَائِکُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَیْهِنَّ أَرْبَعَةً مِنکُمْ فَإِن شَهِدُوا فَأَمْسِکُوهُنَّ فِی الْبُیُوتِ حَتَّى یَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ یَجْعَلَ اللّهُ لَهُنَّ سَبِیلاً (نساء: 15). در خصوص این آیه مباحث مختلفى مطرح شده است. اجمالاً مىتوان گفت که اکثر قریب به اتفاق علماى امامیه معتقدند که اولاً مراد از فاحشه در آیه مورد بحث زنا است، ثانیاً در زمان نزول آیه، مجازات امساک در بیوت از حدود امضایى (و نه تأسیسى) شرع محسوب مىشده است و ثالثاً مجازات تازیانه براى زانى و زانیه (نور: 2) همان سبیل معهود در ذیل آیه فوق است و رابعاً با نزول دومین آیه سوره، ایه فوق نسخ شده است.
↩️آیه سوم، حبس شهود تا وقت نماز عصر: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا شَهَادَةُ بَیْنِکُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ حِینَ الْوَصِیَّةِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِنکُمْ أَوْ آخَرَانِ مِنْ غَیْرِکُمْ... تَحْبِسُونَهُمَا مِن بَعْدِ الصَّلاَةِ فَیُقْسِمَانِ باللَّهِ...(مائده: 106). چنان که واضح است حبس در آیه به منعاى زندان افکندن نیست، بلکه به معناى نگاه داشتن براى قسم یاد کردن است.
↩️آیه چهارم، مجازات #کافر_حربى: فَإِذَا انسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ (توبه: 5).
🔻👈آیه مربوط به احکام جهاد است و «خذوهم» دال بر لزوم اسارت است و کلمه اسارت در عرف حقوقى و شرعى، با حکم زندان تفاوت دارد. «احصروهم» هم هیچ دلالتى بر به زندان افکندن نمىکند و دال بر محاصره در جهاد ابتدایى است.
💫ادامه دارد
🗓منبع: بازتاب اندیشه 1379 شماره 7
🖋محسن کدیور
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#كرامتانساني، ذاتي يا اكتسابي،
تفاوتها و آثار.
🛑قسمت دهم :
#کرامت_ذاتی انسان»در آرای فقهای متقدم شیعه
🔸در اینجا به چند سخن از فقها اشاره میکنم تا روشن شود که مسأله کرامت انسان در فقه ما بی سابقه نیست و کسی گمان نبرد که مسألهای وارداتی به فقه است.
↩️۱- در کلام جناب شهید ثانی در جواز وقف بر اهل ذمه این مسأله مطرح است که آیا میتوان همانگونه که مثلا یک آبانبار را برای استفاده مسلمانان و شیعیان، وقف میکند، برای اهل کتاب و ذمه (مسیحیان یهودیان و زرتشتیان) و بالاتر از آن، برای هر انسانی بهمقتضای «لکل کبد حراء اجر» وقف کند؛ چنانکه میتواند بر پرندگان و چرندگان، وقف و آبی را جاری کند؟❓
👈 ایشان در اینباره میفرماید، بله وقف بر اهل ذمه بهعنوان خودشان مستلزم معصیت نیست. چون اگر ما سودی برسانیم، جگری تشنه را سیراب کنیم و شکمی گرسنه از اهل کتاب و یک انسان را سیر گردانیم و در واقعهای مثل سیل و زلزله، به آنان خدمتی کنیم، ولی نه از حیث مسیحیت و ترویج آن، بلکه از این حیث که غیرمسلمانی که در جامعه ما زندگی میکند، از جمله « #بنی_آدم» است و بنی آدم هم « #مکرم»، هستند -و این اشاره روشن به آیه «و لقد کرمنا بنی آدم» است-، اشکال ندارد.
باید عنایت داشت که آنچه گفته میشود، مثال است و الا ابواب فقهی ما منحصر به وقف و وصیت نیست. چنان که شهید ثانی در بحث جواز وصیت برای غیر مسلمان نیز همین استدلال را آورده است که آن غیر مسلمان «دارای روح است و از #اولاد_مکرم_آدم» است: «ذو روح من اولاد آدم المکرمین».
↩️۲- جناب کاشف الغطاء -صاحب «انوار الفقاهه» از فقهای همدوره صاحب 🔻«جواهر» و فرزند فقیه برجسته «کاشف الغطاء» بزرگ- در فرقگذاری میان وقف بر جهات دینی کفار و جهات #انسانی آنان میفرماید: وقتی شما میخواهید بگویید وقف بر غیرمسلمان، درست است یا نه، باید جهتش را مشخص کنید و در قصد خودتان جهات کفر و اهل کتاب بودن را از جهات انسان بودنش جدا سازید؛ اگر میخواهید یک فایده دنیوی و حتی اخروی به آنها برسانید؛ مانند اینکه بناست ملحد شود و کلاً خدا را کنار بگذارد و میخواهید کاری کنید که جلوی کفر الحادی او را بگیرید تا بر مسیحیت خودش باقی و جزء موحدان باشد،
👈👈نیکی کردن به آنان اشکالی ندارد؛ چراکه آنان انسانند و از جمله فزندان مکرم آدم(ع) هستند: «لانهم من النغسو التی لا یحرم صلتها من بنیآدم» و سیراب کردن هر جگر تشنهای، اجری دارد و اینان هم بندگان خدایند. بنده خدا بودن به این معنا نیست که لزوما عبادت هم میکند، بلکه ممکن است عبادیت هم نکند..
👈امامخمینی حتی در باره آن کافری که با ما در حال جنگ است و جانش مصون نیست، میفرماید گرچه خون او مصون نباشد اما چون تو انسانی، نباید دچار شقاوت گردی 👈👈لذا اگر آب برای وضو داری و باید وضو بگیری میتوانی تیمم کنی و آب را به #کافر_حربی بدهی تا سیراب شود.
↩️۳. در مباحث وقف و وصیت، همین تعبیر «من جملة اولاد آدم المکرمین» در سخنان دیگر فقها نیز آمده است مثل:
📚- سیدجواد عاملی در «مفتاح الکرامة»، جلد ۲۱چاپ جدید، صفحه ۶۰۵؛
📚- سیدعلی طباطبایی در «ریاض المسالک»، جلد ۱۰، صفحه ۱۳۴؛
📚- سیدمحمد مجاهد در المناهل، ص ۴۹۹
↩️۴-جناب ابن فهد حلی صاحب «عدة الداعی»، در کتاب فقهی «المهذهب البارع» جلد ۳، صفحه ۱۵۸ به فواید ازدواج پرداخته و فوایدی را بر شمرده است که نخستین فایده آن را فرزندآوری دانسته است تا نسل انسان باقی بماند. بعد میفرماید چرا این اصل، از فوائد ازدواج، آن هم فایده اصلی نباشد درحالی که انسان، اشرف مخلوقات است و خداوند ملائکه و فرشتگان را وادار کرد که حتی بر آدم، سجده کنند؛ چون میخواست #کرامت_آدم را به آنان نشان دهد و فرمود:
🔸 «وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَنِي آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِيلًا».
🎙گزیدهای از گفتار ایت الله سیدضیاء مرتضوی
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━