📌 معنای لٰا جَبْرَ وَ لٰا تَفْوِيضَ، بَلْ أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ 🔹 سؤال ۸۷: در روایت آمده است: «لٰا جَبْرَ وَ لٰا تَفْوِيضَ، بَلْ أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ» [اعمال بندگان] نه از روی اجبار است و نه از روی واگذاری، بلکه امری میان این دو امر است. جَبر یعنی چه؟ و تَفْویض به چه معنا است؟ و أَمرٌ بَيْنَ أَمْرَين چیست؟ 🔺 جواب: جبر یعنی بنده در انجام فعل هیچ‌گونه اختیار نداشته و مجبور است؛ و تفویض آن است که فعل به اراده‌ی بنده واقع می‌شود و اراده‌ی خدا هیچ نقشی در آن ندارد و امر بین امرین، یعنی هم خدا می‌خواهد و هم اراده‌ی بنده دخیل است. ✔️ توضیح بیشتر آن‌که: جبری‌ها می‌گویند: افعال بندگان به اراده‌ی خدا واقع می‌شود و اراده‌ی بنده هیچ نقشی در آن ندارد و مانند آلت دست است و چه بخواهد یا نخواهد فعل، واقع خواهد شد. و فخر رازی صاحب تفسیر از کسانی است که صریحاً جبری است و مُفَوِّضه قائلند که افعال به اراده بنده تحقّق پیدا می‌کند و اراده‌ی خداوند متعال هیچ نقشی در آن ندارد، حتّی اگر بنده اراده کند ولی خداوند اراده نکند، واقع خواهد شد. و امر بین امرین آن است که خداوند متعال اراده کرده که بنده فعل را «عَن إرادَةٍ» و با اراده‌ی خود به جا آورد. چنان‌که در آیه‌ی شریفه می‌فرماید: ﴿وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ اللّٰهُ﴾ [الإنسان: ۳۰] و جز آن‌چه خدا بخواهد، نمی‌خواهید. 📚 در محضر علّامه طباطبائی، محمدحسین رُخشاد، صص ۶۴-۶۳ #امر_بین_امرین #جبر #تفویض #علامه_طباطبائی #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab