🔸 مراقبه و یاد خدا (۲) 📌 ذکر قلبی 🔹 سؤال ۵۵۱: مراد از ذکر در این آیه‌ی شریفه که می‌فرماید: «رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ» [النور: ۳۷] مردانی که نه تجارت و نه داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و پرداختن زکات، بازنمی‌دارد. ذکر لفظی است یا ذکر قلبی؟ 🔺 جواب: ذکر قلبی منظور است؛ زیرا ذکر در این جا در برابر اقامه‌ی صلاة و ایتاء زکات قرار گرفته است و آن‌ها از قبیل ذکر عملی و لفظی هستند، به خصوص نماز که از قبیل ذکر لفظی است و در سوره‌ی جمعه از آن به «ذِکْرِ اللّه» تعبیر شده است، آن جا که می‌فرماید: «فَاسْعَوْا إِلَىٰ ذِكْرِ اللَّهِ» [الجمعة: ۹] پس به سوی یاد خدا بشتابید. یعنی به سوی نماز جمعه بشتابید. بنابراین، منظور از «ذِكْرِ اللَّه» در این آیه‌ی شریفه به قرینه‌ی مقابله با برپاداشتن نماز و پرداختن زکات، ذکر قلبی است، یعنی مردانی که تجارت و کسب، بیع و معامله، بازار و اشتغال به کار، آنان را از ذکر قلبی و انس با یاد خدا و نیز از اقامه‌ی نماز در اوقات خود، و از ادای زکات و سایر عبادات بازنمی‌دارد. خداوند می‌فرماید: «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» [الرعد: ۲۸] هان! تنها با یاد خدا دل‌ها آرام می‌گیرد! 📚 در محضر علّامه طباطبائی، محمدحسین رُخشاد، صص ۳۳۸-۳۳۷ #مراقبه #یاد_خدا #ذکر_قلبی #علامه_طباطبائی #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

🔸 مراقبه و یاد خدا (۶) 📌 وز یاد او چنان شدم که او شدم ... 🔹 در ذکر اللّٰه و یاد خدا، اهلش می‌دانند که چه اتفاقی می‌افتد. همین‌قدر خودش، خودش می‌شود. وز یاد او چنان شدم که او شدم. 🔺 چنان‌که خداوند سبحان می‌فرماید: «كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ» [القصص: ۸۸] هرچیز جز روی [یعنی: ذات و یا اسما و صفات] او نابود است. 🔺 و نیز می‌فرماید: «فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّا أُخْفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْيُنٍ» [السجدة: ۱۷] هیچ‌کس نمی‌داند که چه چشم‌روشنی‌هایی برای آن‌ها مخفی شده است. 🔺 و آیه‌ی شریفه‌ی «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» [الرعد: ٢٨] (هان! تنها با یاد خدا دل‌ها آرام می‌گیرند) به حسب حصر مستفاد از تقدیم ما حقّه التأخیر، سبب اطمینان و آرامش دل‌ها را منحصراً ذکر اللّٰه می‌داند، و از میان اسما هم خصوصاً اللّٰه ذکر شده است. عجب آیه‌ای است که جامعیت و مانعیت دارد! بنابراین آیا ما که آرامش نداریم، می‌توانیم بگوییم ذاکریم؟! آیا می‌شود تمام بزرگان و علما در دعوی اینگونه مطالب اشتباه کرده باشند؟! آیا در امور تکوینیه این‌همه اشتباه از عقلا ممکن است؟! آیا ممکن است عاقلی به جای حمام، لباس‌های خود را در مسجد بیرون بیاورد؟ و یا در حمام، به جای مسجد به نماز بایستد؟! و به ماست بگوید چه فسنجان خوبی؟! یا به فسنجان بگوید چه ماست شیرینی؟! آیا ممکن است چنین اشتباهاتی در امور تکوینیه از عقلا صادر شود؟ اگر ممکن نیست، پس مشاهدات و حالاتی که آن‌ها از مراتب شهود و معرفت ادعا می‌کنند، نیز خطا و اشتباه نیست؛ بلکه واقعیت دارد و ما که از حالات و مشاهدات آن‌ها محرومیم نباید منکر آن‌ها باشیم. 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رُخشاد، ج ۱، صص ۳۷۰-۳۶۹ #ذکر #یاد_خدا #اطمینان #آرامش #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

📌 بهترین راه اثبات ولایت اهل‌بیت (علیهم السّلام) 🔹 همّ و اهتمام ما باید این باشد که مسأله‌ی ولایت، برای همگان از واضحات باشد، و برای تقویت ایمان مردم تنها اکتفا به مجالس عید الزهرا (علیها السّلام) نشود. ☑️ بهترین راه برای این منظور آن است که اثبات کنیم که اهل‌بیت (علیهم السّلام) مرجع احکام و فقه هستند؛ اما سبّ و شتم دیگران، آیا درست است و یا نادرست؟ امری است که مردم خودشان باید بروند و از تاریخ بپرسند، وظیفه ما نیست. ☑️ می‌بینیم بعد از رحلت پیغمبر (صلّی اللّٰه علیه وآله وسلّم) کسی غیر از أهل بیت (علیهم السّلام) مجتهد و صاحب فتوا و عالم به کتاب و سنت وجود ندارد؛ زیرا ائمه (علیهم السّلام) می‌گویند: همه چیز را می‌دانیم، ولی دیگران می‌گویند نمی‌دانیم و از پیامبر (صلّی اللّٰه علیه وآله وسلّم) جز مقدار کمی احادیث نداریم، لذا در احکام، قیاس می‌کنند. و قرآن می‌فرماید: «هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ؟!» [الزمر: ۹] آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند، یکسان هستند؟! 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رُخشاد، ج ۱، صص ۱۵۷-۱۵۶ #عید_الزهراء #ولایت #مرجعیت #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد  🔹 @rahesavab

📌 رسول اکرم (صلّی اللّٰه علیه وآله وسلّم)، آیینه‌دارِ جمال حقّ 🔹 خداوند سبحان می‌فرماید: «ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ» [النحل: ۱۲۵] با حکمت و اندرز نیکو، [مردم را] به سوی راه پروردگارت بخوان، و با مجادله‌ی نیکوتر با آنها مجادله کن. یعنی با زبان نرم و به نرمی و آرامی، حکیمانه و منطقی و یا با موعظه‌ی نیکو و زبان شیرین مردم را به سوی خدا دعوت کن. و نیز می‌فرماید: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ» [آل عمران: ۱۵۹] پس به‌واسطه‌ی لطف و رحمت خدا، با آنها به نرمی رفتار نمودی. پیغمبر اکرم (صلّی اللّٰه علیه وآله وسلّم) مظهر صفت خاصّه‌ی رحمت حضرت حق - تبارك وتعالیٰ- و «بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ» [التوبة: ۱۲۸] (نسبت به مؤمنان بسیار مهربان و دلسوز) و آیینه‌دار جمال حق است که نور رحمت در او به ظهور پیوسته و از او به دیگران می‌تابد و خود بالذّات ندارند. نظیر آیینه‌ای که نور آفتاب در آن تابش نماید و از آن به دیگری منعکس شود، که در حقیقت روشنی آفتاب است، نه آیینه. خداوند متعال خطاب به آن حضرت می‌فرماید: «لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ» [الشعراء: ٣] چه‌بسا برای اینکه آنان ایمان نمی‌آورند جان خود را می‌فرسایی. و نیز می‌فرماید: «فَلَا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَرَاتٍ» [فاطر: ۸] مبادا جان تو به‌خاطر آنها از روی حسرت‌های پی‌درپی بفرساید. یعنی مگر می‌خواهی از سختی و ناراحتی جان دهی که این گونه از شدت رحمت و رأفت بر مؤمنین، در هدایت و ایمان‌آوردن آنها خودخوری می‌کنی؟! 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج ۱، صص ۳۱۰-۳۰۹ #پیامبر_رحمت #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

📌 ادای حقّ بندگی 🔹 صحیح نیست که عبارت معروف «مَا عَرَفْنَاكَ حَقَّ مَعْرِفَتِكَ» (خدایا! تو را چنان‌که تویی نشناخته‌ایم)، از لسان معصومین (علیهم السّلام) نسبت به خداوند صادر شود، و در هیچ یک از مجامع روایی از آن حضرات نقل نشده است. ✔️ بلکه صحیح همان عبارت «مَا عَبَدْنَاكَ حَقَّ عِبَادَتِكَ» (خدایا! تو را چنان که شاید نپرستیده‌ایم) می‌باشد. 📚 در محضر علّامه طباطبائی، محمدحسین رُخشاد، ص ۳۳۹ #بندگی #عبادت #علامه_طباطبائی #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

🔸 مراقبه و یاد خدا (۷) 📌 معنای مراقبه 🔹 سؤال ۵۳۶: مراقبه به چه معنا است؟ 🔺 جواب: مراقبه یعنی توجّه باطنی انسان به خدا و روی نگرداندن از آن در همه‌ی احوال. مراقبه کمالی است که انسان را به مقصد نزدیک، بلکه به مقصد می‌رساند. مراقبه این است که انسان در اوقات بیداری از اول صبح تا هنگام خواب از یاد خدا غافل نباشد و تمام گفتار و کردارش برای خداوند متعال و جلب رضای او باشد، او را همه‌جا حاضر و بر کارهای خود ناظر بداند و خویشتن را در محضر او بیابد. در روایت آمده است: «اُعْبُدِ اللّٰهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ، فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ يَرَاكَ.» خدا را آن‌گونه عبادت کن که گویی او را می‌بینی و اگر تو او را نمی‌بینی، او تو را می‌بیند. 🔐 کلید اشیاء در مراقبه است، تا مراقبه نباشد و درست صورت نگیرد بقیّه‌ی کارها و دستورات در سیر و سلوک، هیچ و بی‌اثر است. 📚 در محضر علّامه طباطبائی، محمدحسین رُخشاد، ص ۳۳۱ #مراقبه #یاد_خدا #علامه_طباطبائی #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

🔸 مراقبه و یاد خدا (۸) 📌 ذکر اللّٰه، حدّی ندارد (۱) 🔹 هر عمل خیری، حدّی از آن مطلوب است که اگر از آن حدّ گذشت، ضدّش حاصل می‌شود، یعنی اگر انسان، پایین‌تر از حدّ مطلوب انجام داد، قاصر و یا مقصّر است و اگر بالاتر از حدّ مطلوب بود، به صعوبت مبتلا می‌شود، تا اینکه به حدّی می‌رسد که غیر ممکن و غیر مقدور بشر می‌گردد. مانند نماز که بدن انسان طاقت زیاد نماز خواندن را ندارد، و یا مزاحم خیراتی است که به سبب نماز از انسان فوت می‌شوند، به گونه‌ای که دیگر انسان نمی‌تواند آنها را مثل گذشته انجام دهد. سایر خیرات و طاعات نیز این‌گونه است، به جز «ذکر اللّٰه» چنان‌که در روایت دارد که حدّی برای آن نیست. 💎 در روایت منقول از امام صادق -علیه السّلام- آمده است: «مَا مِنْ شَيْءٍ إِلاَّ وَلَهُ حَدٌّ يَنْتَهِي إِلَيْهِ إِلاَّ اَلذِّكْرَ فَلَيْسَ لَهُ حَدٌّ يَنْتَهِي إِلَيْهِ»؛ چیزی نیست مگر آنکه حدّی دارد که بدان پایان پذیرد جز یاد خدا که حدّ پایانی ندارد. [اصول کافی، ج ۲، ص ۴۹۸؛ وسائل الشیعة، ج ۷، ص ۱۵۴؛ عدة الداعي، ص ۲۴۸] 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج ۱، ص ۷ #یاد_خدا #حد_یاد #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

📌 معنای لٰا جَبْرَ وَ لٰا تَفْوِيضَ، بَلْ أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ 🔹 سؤال ۸۷: در روایت آمده است: «لٰا جَبْرَ وَ لٰا تَفْوِيضَ، بَلْ أَمْرٌ بَيْنَ أَمْرَيْنِ» [اعمال بندگان] نه از روی اجبار است و نه از روی واگذاری، بلکه امری میان این دو امر است. جَبر یعنی چه؟ و تَفْویض به چه معنا است؟ و أَمرٌ بَيْنَ أَمْرَين چیست؟ 🔺 جواب: جبر یعنی بنده در انجام فعل هیچ‌گونه اختیار نداشته و مجبور است؛ و تفویض آن است که فعل به اراده‌ی بنده واقع می‌شود و اراده‌ی خدا هیچ نقشی در آن ندارد و امر بین امرین، یعنی هم خدا می‌خواهد و هم اراده‌ی بنده دخیل است. ✔️ توضیح بیشتر آن‌که: جبری‌ها می‌گویند: افعال بندگان به اراده‌ی خدا واقع می‌شود و اراده‌ی بنده هیچ نقشی در آن ندارد و مانند آلت دست است و چه بخواهد یا نخواهد فعل، واقع خواهد شد. و فخر رازی صاحب تفسیر از کسانی است که صریحاً جبری است و مُفَوِّضه قائلند که افعال به اراده بنده تحقّق پیدا می‌کند و اراده‌ی خداوند متعال هیچ نقشی در آن ندارد، حتّی اگر بنده اراده کند ولی خداوند اراده نکند، واقع خواهد شد. و امر بین امرین آن است که خداوند متعال اراده کرده که بنده فعل را «عَن إرادَةٍ» و با اراده‌ی خود به جا آورد. چنان‌که در آیه‌ی شریفه می‌فرماید: ﴿وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ اللّٰهُ﴾ [الإنسان: ۳۰] و جز آن‌چه خدا بخواهد، نمی‌خواهید. 📚 در محضر علّامه طباطبائی، محمدحسین رُخشاد، صص ۶۴-۶۳ #امر_بین_امرین #جبر #تفویض #علامه_طباطبائی #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

🔸 شخصیت‌شناسی (۵) 📌 حالا وقت خوش‌گذرانی ما است! 🔹 سیّدی که خادم حرم حضرت سیّدالشّهدا -علیه السّلام- در کربلا بود نقل کرد: در سنّ جوانی با پدرم نزد شیخ انصاری -رحمه اللّه- رفتیم، سفره حاضر کردند یا حاضر بود، آبگوشت، اما چه آبگوشت بی‌رمقی! برای ما نیز گذاشتند. پدرم به من می‌گفت: بخور، «هٰذا نائِبُ صاحِبِ الزَّمان -عجّل اللّٰه تعالی فرجه الشّریف-» این شخص، نائب صاحب الزمان -عجّل اللّٰه تعالی فرجه الشّریف- است. و من از خوردن خودداری می‌کردم و با مسخره می‌گفتم: «هٰذا شِنُو؟!»؛ این چیه؟! 💎 چه جور زندگی می‌کردند! سهم امام -عجّل اللّٰه تعالی فرجه الشّریف- را به دیگران می‌دادند، وخودشان به چه چیز راحت بودند؟ با وجود این‌که امثال این آقا در آبگوشت بودن آن تأمّل داشته، خود آنان می‌فرمودند: «حالا وقت خوش‌گذرانی ما است.» چنان‌که ائمه‌ی اطهار -علیهم السّلام- هم گاهی می‌فرمودند: «چون امامت و زعامت را نداریم، در این وضع خود آزادیم.» 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج۱، ص ۲۳۸ #زهد #آزادگی #شیخ_مرتضی_انصاری #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

📌 تمام منبر او، روایت بود! 🔹 در مدرسه‌ی شیرازی سامرّا که بغدادی‌ها و اهالی کاظمین در سوّم رجب (روز وفات امام هادی -علیه السّلام-) روضه داشتند، واعظی پیرمرد -که سیّدی لاغراندام، بلندبالا و مورد اهمیّت فراوان بود- به منبر رفت، واقعاً منبری بود، تمام منبر او روایات بود! بنده نه قبل از او، و نه بعد از او مانند او را ندیده‌ام. از اول تا آخر سخنرانی‌اش، کلمه‌ای غیر از روایت در منبر نگفت و خیلی تحفّظ داشت که از روایت تعدّی نکند. هرگاه روایتِ مشکل می‌خواند، بلافاصله با روایتی دیگر آن را توضیح و شرح می‌داد و معنای روایت را نیز با روایت بیان می‌کرد. نوعاً هم به تناسب، روایاتِ کوتاه و قصار می‌خواند. واقعاً کمال است که انسان یک ساعت صحبت کند و از خود هیچ نگوید! و الآن تعجّب می‌کنم که او مصیبت را چگونه خواند! 🔹 بله، عکسش را هم دیده‌ایم که در منبری حتّی یک روایت هم نبود، جز این‌که آمریکا چنین و شوروی چنین. ما هنوز خوابیم، چه‌طور نعمت‌هایی را که در اختیار داشتیم¹ به واسطه‌ی ناسپاسی و کفران از دست دادیم، مگر این‌که از اروپا برای ما خبر بیاید که آن‌چه در خانه دارید گنج است! ۱. قرآن و عترت و علمای دین. 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج۱، صص ۲۵۲-۲۵۱ #روایت #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

🔸 أهل بیت (۳) 📌 أدْنَی الْمَعْرِفَة در شناخت امام -علیه السّلام- 🔹 درباره‌ی معرفت و اعتقاد به امام -علیه السّلام- أدْنَی الْمَعْرِفَة کافی است. و آن این است که فقط معتقد باشیم که او امام مُفْتَرَضُ الطّاعَة و وصیّ پیغمبر -صلّی اللّٰه علیه وآله وسلّم- است ولو اسم او -و این که مثلاً او همان کسی است که با معاویه و یا با مروان و طلحه جنگید- را ندانیم. هم‌چنین دانستن ترتیب آن‌ها و این که امام چندم است، لازم نیست. خدا کند آن‌چه را که از ما می‌خواهند انجام دهیم، و آن چه را که می‌خواهند انجام ندهیم، انجام ندهیم. 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج۱، ص ۶۲ #اهل_بیت #معرفت #اطاعت #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab

📌 اهمّیّت مشارکت در تمام امور خیر 🔹 خوب است انسان در هر کار خیری که پیش می‌آید و می‌تواند آن را انجام دهد، فرصت را مغتنم بشمارد و خود را از آن محروم ننماید. 💎 ﴿أَحْصَاهُ اللّٰهُ وَنَسُوهُ﴾ [المجادلة: ۶]؛ (خداوند به شماره درآورد و آنان فراموشش کردند.) را نباید کوچک شمرد؛ زیرا فردای قیامت به هر یک از آن‌ها شدیداً محتاج خواهیم شد. کارهای خیر و امور مهمّ، مسأله رسیدگی به ایتام و تفقّد نسبت به شؤون آن‌ها و لو به‌صورت مخفیانه، هم‌چنین ارسال طعام حاضر و پخته به مستحقّین، که در میان علما و مراجع سابق و نیز ائمّه‌ی اطهار -علیهم السّلام- رایج بوده است. 📚 در محضر بهجت، محمدحسین رخشاد، ج ۱، صص ۶۴-۶۳ #امور_خیر #اطعام #آیة‌الله_محمدتقی_بهجت #شیخ_محمدحسین_رخشاد 🔹 @rahesavab