eitaa logo
✳️محفل قرآنی رحیق
3هزار دنبال‌کننده
3.2هزار عکس
1.3هزار ویدیو
616 فایل
🌷دانش دامنه گسترده ای دارد به آموخته ها قناعت نکنیم🌷 واژه رحیق برگرفته از آیه ۲۵ سوره مطففین به معنی شراب خالص بهشتی. گرداننده محفل گرچه تجربه و مطالعه ای ۳۰ ساله در مباحث قرآنی داردلیکن باور دارد هنوز در گام اول هست. @jebhefarhangi @Sayyedali_1997
مشاهده در ایتا
دانلود
51 🔅🔅🔅 🗓مثَل باد سموم و کشتزار (مَثَلُ مَایُنفِقُونَ فِی هَذِهِ ا لْحَیَوةِ الدُّنْیَا کَمَثَلِ رِیحٍ فِیهَا صِرُّ اءَصَابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوَّاْ اءَنفُسَهُمْ فَاءَهْلَکَتْهُ وَمَا ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَلَکِنْ اءَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ) . (آل عمران / 117.) ((آنچه آنها (مشرکان و کافران ) در این زندگی پست دنیوی انفاق می کنند همانند باد سوزانی است که به زراعت مردمی که بر خود ستم کرده بوزد و آن را نابود سازد ، خدا به آنها ستم نکرده بلکه آنان بر خود ستم می کنند)) . 🌿🌿🌿 هست انفاق خسیسان در امل همچو بادی سرد برکشت عمل می کنند انفاق بر ضد رسول کی شود انفاق غدّاران قبول در حیات دنیوی انفاقشان زشت و نابود است چون اخلاقشان یا چو بادی کان زند بر کشتها سوزد و از کف رود سر رشته ها کشتهای ظالمان گردد تباه از سموم گرم یا سرد و سیاه ورکه انفاقی بود از عدل و دین کشتها را شد چو باد فرودین حق نکرده هیچ بر ایشان ستم بل ستم بر نفس خود کردند هم (106) ⏹ وجه تشبیه ◽️خداوند متعال در این آیه انفاق و بخششهای مشرکان و کافران و یا ریاکاران را به باد سمومی تشبیه کرده است که بر کشت و زرع افراد ستمکار بوزد و آن را خشک کند . همان گونه که اگر باد سموم به زراعتی برخورد کند ، آن را خشک و نابود می سازد ، انفاق افراد بی ایمان و آلوده نیز چون از کفر و شرک و یا خودنمایی سرچشمه می گیرد ، همچون باد سوزان و خشک کننده ای است که اعمال آنان را ضایع و باطل می سازد ((صرّ)) و ((اصرار)) از یک ریشه اند و به معنای بستن چیزی تواءم با شدّت می باشد و در اینجا به معنای شدّتی است که در باد باشد . ◽️جمله (حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوَّاْ اءَنفُسَهُمْ) اشاره به این است که زراعت کنندگان در انتخاب زمان و مکان زراعت ، دقت لازم را به عمل نیاورده و بذر خود را یا در سرزمینی پاشیده اند که در معرض چنین طوفانهایی بوده است ، یا از نظر زمان وقتی را انتخاب کرده اند که فصل وزش باد سموم بوده است و به این ترتیب بر خود ستم کرده اند . ◽️افراد بی ایمان نیز در انتخاب زمان و محل انفاق به خود ستم می کنند و سرمایه های خود را بی مورد بر باد می دهند . بنا بر این تشبیه فوق در حقیقت در میان دو چیز است : یکی تشبیه انفاق به ((زراعت بی موقع و در غیر محل مناسب )) و دیگری تشبیه انگیزه های انفاق به ((بادهای سرد و سوزان )) . بعضی دیگر گفته اند : مراد از (حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوَّاْ اءَنفُسَهُمْ) این می باشد که حقّ خدا را از زراعت خود ادا نکرده اند و خداوند زراعت آنان را نابود ساخته است . ▫️▫️به هر صورت وجه شباهت در این تشبیه ((ضایع شدن و هدر رفتن زحمت )) است . 👈🏾ادامه دارد..... 🍀🍀🍀 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
52 🔅🔅🔅 🗓مثَل باد سموم و کشتزار (مَثَلُ مَایُنفِقُونَ فِی هَذِهِ ا لْحَیَوةِ الدُّنْیَا کَمَثَلِ رِیحٍ فِیهَا صِرُّ اءَصَابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوَّاْ اءَنفُسَهُمْ فَاءَهْلَکَتْهُ وَمَا ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَلَکِنْ اءَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ) . (آل عمران / 117.) ((آنچه آنها (مشرکان و کافران ) در این زندگی پست دنیوی انفاق می کنند همانند باد سوزانی است که به زراعت مردمی که بر خود ستم کرده بوزد و آن را نابود سازد ، خدا به آنها ستم نکرده بلکه آنان بر خود ستم می کنند)) . 🌿🌿🌿 ◽️در این که منظور از انفاق کافران چیست ، جمعی از مفسّران گفته اند : مراد مخارج و هزینه هایی است که آنها در جهت تضعیف دین اسلام صرف می کرده و به وسیله آن دشمنان را بر ضدّ پیامبر اسلام تحریک می نموده اند . بعضی دیگر گفته اند : مقصود اموالی است که یهودیان به دانشمندان خود می دادند که آیات کتب آسمانی را تحریف کنند . عدّه ای دیگر از مفسران معتقدند : آیه معنای وسیعی دارد که موارد یاد شده و غیر اینها را نیز شامل می شود . ▫️صاحب تفسیر ((کشف الاسرار)) در ذیل آیه مورد بحث می گوید : ((هرچه هزینه کنند جهانیان در کار دنیا ، و هرچه به دست آرند از عشق دنیا ، مثل آن چون باد است ، گیرنده باد در دست چه دارد ؟ جوینده دنیا همان دارد ! دردا و دریغا . . . )) . (107) ⏹معنای واژه حرث واژه ((حرث )) به معنای پاشیدن ((بذر)) در زمین و مهیّا ساختن آن برای زراعت هست و در قرآن مجید هم به این معنا زیاد آمده است . در بعضی از آیات شریف قرآن ، اعمال انسانها به ((حرث )) تشبیه شده است از جمله می فرماید : (مَن کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ ا لاْخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِی حَرْثِهِی وَمَن کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الدُّنْیَا نُؤْتِهِی مِنْهَا وَمَالَهُ فِی ا لاَْخِرَةِ مِن نَّصِیبٍ) . (108) ((هر کس خواهان زراعت آخرت باشد ، بر محصولش می افزاییم و کسی که فقط کشت دنیا را می طلبد ، کمی از آن به او می دهیم ، اما در آخرت هیچ بهره ای نخواهد داشت )) . ▫️خداوند متعال در این آیه ، انسانها را به زارعی تشبیه کرده است که مزرعه آن دنیا و اعمال آنان بذرهای این زراعت می باشد که محصول آن در قیامت و جهان دیگر چیده می شود . از این روست که گفته اند : ((الدنیامزرعة الاخرة ؛ (109) دنیا مزرعه آخرت است )) . بنا بر این افکار و گفتار و کردار انسانها در این جهان همانند بذری است که در کشتزار دنیا پاشیده می شود و نتیجه و ثمره اش در جهان دیگر برداشت می گردد ؛ اگر بذر نیکی باشد ، نتیجه اش زندگی و سعادت جاوید است و چنانچه خدای نکرده بذر بدی باشد ، ثمره اش عذاب الهی می باشد . ▫️▫️از رسول اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم روایت شده که فرمود : (( . . . وهَل یَکُبّ النّاسَ عَلی مَناخِرِهِمْ إِلاّ حَصائِدَ اءَلْسِنَتِهِمْ(110) ؛ آیا مردم را چیزی جز محصولات درو شده زبانشان ، به رو (در آتش ) می افکند ؟ )) . گ 👈🏾ادامه دارد..... ===================== 106-تفسیر صفی ، ج 1، ص 163. 107-تفسیر کشف الاسرار و عدّة الابرار، ج 2، ص 260. 108-شوری / 20. 109-بحار الانوار، ج 73، ص 148. 110-محجّة البیضاء، ج 5، کتاب آفات اللسان ، ص 193. 🍀🍀🍀 🔅تفسیر و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
81 🌱🌱🌱 ⏪21- مَثَل خاکستر و تندباد (مَّثَلُ الَّذِینَ کَفَرُواْ بِرَبِّهِمْ اءَعْمَلُهُمْ کَرَمَادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّیحُ فِی یَوْمٍ عَاصِفٍ لا یَقْدِرُونَ مِمَّا کَسَبُواْ عَلَی شَیْءٍ ذَا لِکَ هُوَ الضَّلَلُ الْبَعِیدُ ) . (ابراهیم/18) ((اعمال کسانی که بر پروردگارشان کافر شدند ، همچون خاکستری است در برابر تند باد در یک روز طوفانی ! آنها توانایی ندارند کمترین چیزی از آنچه را که انجام داده اند به دست آورند ؛ و این همان گمراهی دور و درازی است )) . 🌱🌱🌱 اینست وصف آن کسان کز حالشان بر خدا باشد به کفر اعمالشان همچو آن خاکستری که تند باد بگذرد بر وی به وقت اشتداد می کند آن را پراکنده چنان که نماند زاو اثر اندر مکان فعل نیک کافران باشد چنین تخم حنظل کی دهد بار انگبین نیستشان قدرت به چیزی در جزا زانچه کردند اکتساب از چیزها هر عمل کان نیست از حزم و حضور هست گمراهی و از مقصود دور(228) 📋وجه تشبیه خداوند متعال در این آیه اعمال کافران را به خاکستری تشبیه کرده است که در برابر تند باد در یک روز طوفانی قرار گرفته باشد . همانگونه که باد خاکستر را پراکنده می سازد و جمع آوری آن برای هیچ کس مقدور نیست ، همین گونه اعمال کافران پراکنده و نابود می گردد و اثری از آن باقی نمی ماند . جمله ( . . . فِی یَوْمٍ عَاصِفٍ . . . ) (در یک روز طوفانی ) مطلب را تاءکید می کند . زیرا اگر تندباد محدود و موقّت باشد ، ممکن است خاکستری را از نقطه ای بلند کند و در نقطه ای نه چندان دور بریزد ، اما اگر روز ، روز طوفانی باشد که از صبح تا به شام بادها از هر سو می وزند ، بدیهی است چنین خاکستری آنچنان پراکنده می شود که هر ذرّه ای از آن در نقطه دور دستی خواهد افتاد به طوری که با هیچ قدرتی نمی توان آن را جمع کرد . (229) ▫️بنابر این وجه شباهت در این تشبیه ((بیهودگی و بی خاصیّتی عمل )) است . همانگونه که خاکستر هیچ خاصیّت و ثمر قابل ذکری ندارد و از خروارها خاکستر حتی علف هرزه ای نمی روید ، اعمال کافران هم چون از قصد قربت و نیّت و انگیزه الهی تهی است ، هیچ اثر مثبتی از آن ایجاد نخواهد شد . ================== 227-ابراهیم / 18. 228-تفسیر صفی ، ج 1، ص 566. 229-تفسیر نمونه ، ج 10، ص 309. 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
81 🌱🌱🌱 ⏪21- مَثَل خاکستر و تندباد (مَّثَلُ الَّذِینَ کَفَرُواْ بِرَبِّهِمْ اءَعْمَلُهُمْ کَرَمَادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّیحُ فِی یَوْمٍ عَاصِفٍ لا یَقْدِرُونَ مِمَّا کَسَبُواْ عَلَی شَیْءٍ ذَا لِکَ هُوَ الضَّلَلُ الْبَعِیدُ ) . (ابراهیم/18) ((اعمال کسانی که بر پروردگارشان کافر شدند ، همچون خاکستری است در برابر تند باد در یک روز طوفانی ! آنها توانایی ندارند کمترین چیزی از آنچه را که انجام داده اند به دست آورند ؛ و این همان گمراهی دور و درازی است )) . 🌱🌱🌱 عدّه ای از مفسّران گفته اند : منظور از اعمال کافران ، کارهای نیکی است که آنها در دنیا انجام می دهند ، مانند : صله رحم ، آزاد کردن برده ، تکریم مهمان ، دستگیری از مستمندان و امثال اینها . بعضی دیگر گفته اند : مراد تمام اعمال و کارهای آنهاست . 🔰آیا مخترعان و مکتشفان کافر نزد خدا پاداش دارند ؟ در اینجا سؤ الی مطرح می شود و آن این که آیا مخترعان و مکتشفانی همچون ((ادیسون )) که در اختراع برق زحمات جانکاهی متحمّل شد و شاید جان خود را در این راه نیز از دست داد ، امّا دنیایی را روشن ساخت و یا مانند ((پاستور)) که با کشف میکروب میلیونها انسان را از خطر مرگ رهایی بخشید و دهها مانند اینها ، در برابر عمل خود نزد خداوند پاداشی خواهند داشت ، یا نه ؟ و اصولاًوضعیت اینها چگونه خواهد بود ؟ 📋پاسخ این سؤ ال به طور خلاصه این است که از نظر اسلام هر عملی با توجه به ((نیّت )) و انگیزه آن ارزیابی می شود ، نیّت به منزله روح و جان عمل است که گفته اند : ((إِنَّمَا الاَْعْمالُ بِالنِّیّاتِ)) بنا بر این باید دید ، نیّت و قصد مخترعان و مکتشفان در اختراع و اکتشافشان چه بوده و چیست ؟ مسلماً نیّت و قصد از سه صورت خارج نیست : 1 گاهی هدف اصلی از اختراع صرفاً یک عمل تخریبی است ، (همانند کشف انرژی اتمی که نخستین بار به منظور ساختن بمبهای اتمی صورت گرفت ) سپس در کنار آن منافعی برای نوع انسان نیز به وجود آمده که هدف واقعی مخترع یا مکتشف نبوده و یا در درجه دوّم قرار داشته است . تکلیف این دسته از مخترعان کاملاً روشن است ، که نه تنها پاداشی ندارند ، بلکه در برابر ((نیّت )) و عمل تخریبی خود مجازات نیز خواهند شد . 2 گاهی مخترع یا مکتشف ، هدفش بهره گیری مادی و یا اسم و آوازه و شهرت است و در حقیقت ، حکم تاجری را دارد که برای در آمد بیشتر ، تاءسیسات عام المنفعه ای به وجود می آورد و برای گروهی ایجاد کار و برای مملکتی محصولاتی به ارمغان می آورد ، بی آنکه هیچ هدفی جز تحصیل درآمد داشته باشد و اگر کار دیگری در آمد بیشتری داشت ، به سراغ آن می رفت . البتّه چنین تجارت یا تولیدی اگر طبق موازین مشروع انجام گیرد ، کار خلاف و حرامی نیست ، ولی عمل فوق العاده مقدسی هم محسوب نمی شود . از این گونه مخترعان و مکتشفان در طول تاریخ کم نبودند . نشانه این طرز تفکّر همان است که اگر ببینند ، آن درآمد یا بیشتر از آن از طرقی که مضرّبه حال جامعه است ، تاءمین می شود مثلاً : در صنعت داروسازی بیست درصد سود می برند و در هروئین سازی 50 درصد این دسته خاص ، دومی را ترجیح می دهند (یعنی به فکر درآمد زیاد هستند ، هرچند مضرّ به حال جامعه باشد) . تکلیف این گروه نیز روشن است ؛ اینها هیچ گونه طلبی نه از خدا دارند و نه از همنوعان خویش و پاداش اینان همان سود و شهرتی است که می خواسته ا ند و به آن رسیده اند . 3 گروه سوّمی هستند که مسلماً انگیزه های انسانی دارند و گاهی سالیان دراز از عمر خود را در گوشه لابراتوارها با نهایت فلاکت و محرومیت به سر می برند به امید اینکه خدمتی به همنوع خود کنند و ارمغانی به جهان انسانیّت تقدیم دارند . بدون شک این گونه افراد پاداش مناسبی از خداوند دریافت خواهند داشت این پاداش ممکن است در دنیا باشد ، و ممکن است در جهان دیگر باشد ، مسلّماً خداوند عالم و عادل آنها را محروم نمی کند ، اما چگونه و چطور ؟ جزئیاتش بر ما روشن نیست ، همین اندازه می توان گفت : ((خداوند اجر چنین نیکوکارانی را ضایع نمی کند)) . البته اگر آنها در نپذیرفتن ایمان ((جاهل قاصر)) باشند ، نه ((جاهل مقصّر)) . مساءله بسیار روشن تر است . ============== 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
82 🌱🌱🌱 ⏪21- مَثَل خاکستر و تندباد (مَّثَلُ الَّذِینَ کَفَرُواْ بِرَبِّهِمْ اءَعْمَلُهُمْ کَرَمَادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّیحُ فِی یَوْمٍ عَاصِفٍ لا یَقْدِرُونَ مِمَّا کَسَبُواْ عَلَی شَیْءٍ ذَا لِکَ هُوَ الضَّلَلُ الْبَعِیدُ ) . (ابراهیم/18) ((اعمال کسانی که بر پروردگارشان کافر شدند ، همچون خاکستری است در برابر تند باد در یک روز طوفانی ! آنها توانایی ندارند کمترین چیزی از آنچه را که انجام داده اند به دست آورند ؛ و این همان گمراهی دور و درازی است )) . 🌱🌱🌱 🔹پاداش هر عملی بستگی به ((نیّت آن )) دارد و از این جهت ارزیابی می شود که اگر نیّت خیر و نیک باشد ، پاداش نیک خواهد داشت . هر چند آنچه را که فرد خیّر نیّت و قصد کرده واقع نشود و یا خلاف آن واقع شود . چنانکه گفته اند : 🔹شخصی در مسیر مسافرت ، بر سر چاهی رسید ، میخی از چوب درست کرد و بر زمین کوبید و افسار اسب خود را به آن بست و پس از صرف غذا و استراحت ، از آنجا حرکت کرد و آن میخ را همانجا باقی گذاشت به این نیّت که مسافران مرکب خود را به آن ببندند و استراحت کنند و خداوند در برابر این کار خیر ، به او پاداش عطا کند . از قضا پس از چندی شخصی پیاده از کنار آن چاه می گذشت ، ناگاه پایش بدان میخ برخورد و بر زمین افتاد و بلافاصله برخاست آن میخ را از جای برکند تا دیگران همانند او از آن آسیب نبینند . 🔹گفته اند : این دو هرچند عملشان ضد یکدیگر بود ، ولی چون هر دو نیّتشان خیر بود ، در اجر و پاداش الهی یکسان هستند ؛ زیرا اوّلی نیّتش خیر رساندن به مسافران و دوّمی نیّتش دفع ضرر از آنان بوده است . ▫️در پایان ، این سؤ ال نیز پیش می آید که هم از بعضی آیات و هم از بسیاری از روایات ، چنین استفاده می شود که ((ایمان )) و یا حتی ((ولایت )) شرط قبولی اعمال و یا ورود در بهشت است ، بنا بر این اگر بهترین اعمال هم از افراد بی ایمان سربزند ، مقبول درگاه خدا نخواهد بود . ▫️به سؤ ال فوق چنین می توان پاسخ گفت که : مساءله ((قبولی اعمال )) مطلبی است و ((پاداش مناسب )) داشتن مطلب دیگر . قبول عمل همان مرتبه عالی عمل است . اگر خدمات انسانی و مردمی با ایمان همراه باشد ، عالی ترین محتوا را خواهد داشت ، ولی در غیر این صورت به کلّی بی محتوا و بی پاداش نخواهد بود . در زمینه ورود به بهشت نیز همین پاسخ را می توان گفت که : پاداش عمل لازم نیست منحصرا ((ورود)) در جنّت باشد . ============== 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
95 ⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه (وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.) (( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) . وجه تشبیه : در این آیه زندگی دنیا به آب بارانی تشبیه شده است که بر زمین ببارد و گیاهان زیادی به وسیله آن بروید و صفحه زمین را سرسبز و شاداب و به زیباترین شکلی مزیّن کند ، اما دیری نمی پاید که این طراوت و خرّمی تبدیل به ((گیاه خشک )) و کم وزن ، یعنی ((هشیم )) می شود و باد آن را به هر سو پراکنده می سازد ، چنان که گویی نبوده است ! وجه شباهت در این تشبیه ((ناپایداری زرق وبرق دنیا و زود دگرگون شدن آن )) است . آری ، همه خوشیها ، عیش و نوشها و جوانی و کامرانی زندگی 50 60 ساله دنیا ، همانند گیاهی است که بین طراوت و شادابی و خشک شدن و نابودی آن ، چندان فاصله ای نیست . مرحوم ((طبرسی )) می گوید : ((این مَثَل در باره متکبّرانی است که به مال و ثروت خود مغرور شده و از همنشینی با تهی دستان ، خود داری می ورزند . خداوند متعال بدین وسیله به آنها هشدار می دهد که به زرق و برق دنیا دلبستگی پیدا نکنند دنیا مورد توجّه او نیست . زندگی دنیا به گیاه سبزی می ماند که با ریزش قطرات باران می روید و سبز و خرّم می شود امّا همین که باران چند صباحی قطع شد ، می خشکد و هشیم می شود که دیگر قابل استفاده نخواهد بود)) . (268) ▫️یکی از نیک مردان می گوید : وقتی مرا به کوفه کاری پیش آمد ، آنگاه که به قصر ویران شده ((نعمان بن منذر)) پادشاه حیره در ((خورنق )) و ((سدیر)) گذشتم ، ساعتی در فکر فرو رفته و عبرت گرفتم و آنگاه با حال تعجّب خطاب به آن ویرانه ها گفتم : ((اءَیْنَ سُکّانُکَ ؟ وَاءَیْنَ جِیرانُکَ ؟ وَاءَیْنَ اءَمْوالُکَ ؟ وَاءَیْنَ خَدَمُکَ ؟ ؛ ساکنانت کجایند ؟ همسایگانت کجا رفتند ؟ اموالت چه شد ؟ خدمتگذارانت چه شدند ؟ ! )) در این هنگام صدایی از هاتفی شنیدم که می گفت : ((اءَفْناهُمْ حَدَثانُ الدُّهُورِ وَالْحُقُبِ وَاءَهْلَکَهُمُ الْمَصائِبُ وَالنُّوبُ ؛ (269) رویدادهای روزگار آنها را از بین برد و مصائب و حوادث نابودشان کرد)) . =============== 264-(( هَشیم ))، از ماده هشم به معنای شکستن است و در اینجا به معنای گیاهان خشکیده ای است که در هم شکسته شده باشد. 265-((تَذْرُوهُ))، از ماده ((ذرو)) به معنای پراکنده ساختن است . ((تَذْرُوهُ الرِّیَحُ))، یعنی بادها آن را به هر سو پراکنده می سازند. (مجمع البیان ، چاپ اسلامیه ، ج 6، ص 473). 268-تفسیر مجمع البیان ، ج 6، ص 473. 269-اقتباس از تفسیر منهج الصادقین ، ج 5، ص 356. 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
95 ⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه (وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.) (( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) . 🌱🌱🌱 در تفسیر کشف الاسرار منسوب به خواجه عبداللّه انصاری ذیل آیه مورد بحث آمده است : ((سلمان فارسی ، هرگاه به خرابه ای می گذشت در آن توقف می کرد و با حالت تضرّع و ناله رفتگان آن منزل را یاد می کرد و می گفت : کجایند آنهایی که این بنا را بر پا نهادند ! دل بدادند و مال و جان در باختند تا آن غرفه ها را بیاراستند چون دل بر آن نهادند و چون گل بر باد بشکفتند و از باد بریختند و در گل خفتند ! )) . می گویند روزی ((خالد بن ولید)) از دختر ((نعمان بن منذر)) پرسید : ((چگونه شما از اوج عزّت و شوکت ، به خواری و ذلّت افتاده اید ؟ گفت : خلاصه سخن آن که روزی آفتاب بر آمد که هر رونده و آرمنده در ((خورنق )) و ((سدیر)) زیر دست ما بود ، امّا همین که آفتاب غروب کرد چنان شدیم که هر کس مارا می دید دلش به حال ما می سوخت )) . از عبدالملک بن عمیر نقل شده است که می گوید : ((من سر امام حسین علیه السّلام را در قصر ((دارالاماره )) که در مقابل عبیداللّه بن زیاد علیه اللعنة نهاده شده بود دیدم و سر عبیداللّه را در مقابل مختار و سر مختار را نزد مصعب بن زبیر و سر مصعب را در مقابل عبدالملک بن مروان مشاهده کرده ام و این همه را در مدّت دوازده سال دیده ام )) . از رسول خداصلّی اللّه علیه و آله و سلّم روایت شده که فرمود : ((مَا امْتَلاََتْ دارٌ حَبْرَةً الا امْتَلاَتْ عَبْرَةً وَما کانَتْ فَرْحَةٌ إِلاّ یَتْبَعُها تَرْحَة ؛ پر نشد خانه ای از سرور مگر آنکه پر شد از باریدن اشک و نمی باشد سروری مگر آنکه دنبال او خواهد بود حزنی )) . هرگز به باغ دهر گیاهی وفا نکرد هرگز زدست چرخ خدنگی خطا نکرد خیّاط روزگار به بالای هیچکس پیراهنی ندوخت که آن را قبا نکرد 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
۹۶ ⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه (وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.) (( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) . 🌱🌱🌱 نکته ها : ⏪1- زرق و برق ناپایدار ((قرآن مجید در آیه مورد بحث ، حقایق عمیق عقلی را که شاید درک آن برای بسیاری از مردم به آسانی امکان پذیر نیست ، با ذکر یک مثال زنده و روشن در آستانه حسّ آنها قرار می دهد . به انسانها می گوید : آغاز و پایان زندگی شما همه سال در برابر چشمانتان تکرار می شود ، اگر شصت سال عمر کرده اید ، شصت بار این صحنه را تماشا نموده اید . در بهاران گامی به صحرا بگذارید و آن صحنه زیبا و دل انگیز را که از هر گوشه اش آثار حیات و زندگی نمایان است بنگرید ، در پاییز نیز به همان صحرای سر سبز فصل بهار گام بگذارید و ببینید چگونه آثار مرگ از هر گوشه ای نمایان است . آری ، شما هم یک روز کودکی بودید همچون غنچه نوشکوفه ، بعد جوانی می شوید همچون گلی پر طراوت ، سپس پیر و ناتوان می شوید ، به مانند گلهای پژمرده و خشکیده و برگهای زرد و افسرده و سپس طوفان اجل ، شما را درو می کند و بعد از چندصباحی خاکهای پوسیده شما به کمک طوفانها به هر سو پراکنده می گردد)) . تازه ، این در صورتی است که آدمی عمر طبیعی خود را طی کند ، ولی اگر چنانچه در معرض مرگهای ناگهانی از قبیل زلزله ها ، تصادفها ، سرطانها ، سکته ها که در این زمان خیلی رایج است ، قرار گیرد ، حسابش معلوم است ، چنانکه مثل آن در سوره یونس ، آیه 24 (مثَل 17) گذشت که زندگی دنیا را به آب بارانی تشبیه کرده که بر زمین فرو ریزد و گیاهان گوناگونی از آن بروید و همین که این گیاهان سرسبز شده و صفحه زمین را زینت بخشیده اند ، ناگهان سرما و یا صاعقه ای بر آن اصابت نموده ، چنان نابودش می کند که گویی از اصل نبوده است . به هر صورت زندگی دنیا چه راه طبیعی خود را طی کند و چه نکند ، دیر یا زود دست فنا دامانش را خواهد گرفت . 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
97 ⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه (وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.) (( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) . 🌱🌱🌱 ⏪2- عوامل غرور شکن بسیاری از مردم هنگامی که به مال و مقام می رسند ، مغرور می شوند و این ((غرور)) دشمن بزرگی برای سعادت انسانهاست . لذا قرآن که یک کتاب عالی تربیتی است ، از طرق مختلف برای درهم شکستن این دشمن درون استفاده می کند : گاه فنا و نیستی و ناپایدار بودن سرمایه های مادی را مجسّم می کند (مانند آیه مورد بحث ) . گاه هشدار می دهد که همین سرمایه های شما ممکن است دشمن جانتان شود ؛ چنانکه در سوره توبه آیه 55 می فرماید : ((فزونی اموال و اولاد آنها تو را در شگفتی فرو نبرد ، خدا می خواهد آنها را به وسیله آن در زندگی دنیا عذاب کند و در حال کفر بمیرند)) گاهی با ذکر سرنوشت مغروران تاریخ ، همچون ((قارونها)) و ((فرعونها)) به انسانها بیدار باش می دهد . گاهی دست انسان را گرفته و به گذشته زندگی او ، یعنی زمانی که نطفه بی ارزش و یا خاک بی مقداری بود ، می برد و یا آینده او را که نیز همین گونه است ، در برابر چشمانش مجسّم می سازد تا بداند درمیان این دو ضعف و ناتوانی ، غرور ، کار احمقانه ای است . ⏺قرآن کریم می فرماید : - (فَلْیَنظُرِ ا لاْنسَنُ مِمَّ خُلِقَ خُلِقَ مِن مَّآءٍ دَافِقٍ ) ؛ (275) ((انسان باید بنگرد که از چه چیز آفریده شده است ! (او) از یک آب جهنده آفریده شده است )) . ⏺و در آیه دیگر این چنین می فرماید : (اءَیَحْسَبُ ا لاْنسَنُ اءَن یُتْرَکَ سُدًی اءَلَمْ یَکُ نُطْفَةً مِّن مَّنِیٍّ یُمْنَی ثُمَّ کَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّی ) ؛ ((آیا انسان می پندارد که بی هدف رها می شود ؟ ! آیا او نطفه ای از منی که در (رحم ) ریخته می شود ، نبود ؟ ! سپس به صورت خون بسته شد و خداوند او را آفرید و موزون ساخت )) . ⏺بنابراین یکی ازراههای درهم شکستن ((خوی شیطانی غرور)) ، این است که آدمی هرگاه به قدرت ومقام وثروتی می رسد ، وضعیّت گذشته خویش را به یاد آورد . چنانکه بعضی از عالمان وارسته برای این که مبادا دچار غرور علم و یا مقام شوند ، از این شیوه قرآنی برای تهذیب و تربیت خود استفاده می کردند. 🌴🌴🌴 قدر ار نشناسد دل و کاری نکند بس که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom
98 ⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه (وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.) (( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) . 🌱🌱🌱 🌱🌱🌱 ⏪2- عوامل غرور شکن در حالات ((شیخ جعفر کاشف الغطاء)) نوشته اند : گاهی به هنگام مناجات خود در دل شب ، خطاب به خویشتن می گفت : ((کُنْتَ جُعَیْفِراً ، ثُمَّ صِرْتَ جَعْفَراً ، ثُمَّ الشِّیْخ جعفر ، ثُمَّ شَیْخَ الْعِراقِ ، ثُمَّ رئیس الاْسلامِ ؛ (277) تو جعفر کوچولو بودی ، سپس جعفر شدی ، بعد شیخ جعفر ، بعد از آن شیخ العراق وآنگاه به شیخ الاسلام مشهور گشتی )) . ؛ یعنی اینها همه مرحله به مرحله به عنایت خدا شامل حالت شده ، و مبادا تو اوائلت را فراموش کنی و دچار غرور شوی . ⏺مقام علمی مرحوم ((کاشف الغطاء)) در فقه به گونه ای بود که از خودش نقل شده که می گفت : ((اگر همه کتب فقه را بشویند ، من از حفظ از طهارت تا دیات (که متجاوز از پنجاه کتاب فقهی است ) را می نویسم )) . (278) این فقیه نامدار با آن مقام بلند علمی اش ، چنان متواضع و فروتن بود که گفته اند : ((با تحت الحنک عمامه خود غبار نعلین سیّد مهدی بحرالعلوم را پاک می کرد)) . (279) ⏺در حالات ((ایاز)) نوشته اند که وی نخست خارکن بود ، به تدریج کارش بالاگرفت تا جایی که یکی از نزدیکان و مشاوران مخصوص و مورد اعتماد ((سلطان محمود)) شد . برای اینکه مقام و ریاست او را مغرور نکند ، ((چارق )) و ((پوستین )) دوران فقر و فلاکتش را در حجره ای آویخته بود و هر روز به تنهایی در آن حجره می رفت و به آن چارق و پوستین کهنه می نگریست . حسودان و سخن چینان به سلطان محمود گزارش دادند که : ((ایاز)) زر و سیم و جواهرات سلطان را در حجره ای نهاده و در آن را محکم بسته و هیچ کس را به درون آن راه نمی دهد . سلطان محمود عدّه ای از امیران را ماءمور بازرسی حجره ایاز کرد و آنان در نیمه شب مشعل به دست و شادی کنان به سوی آن حجره روانه شدند . 🔘ایاز هم برای پنهان داشتن این راز ((پوستین و چارق )) که مبادا دنیا پرستان او را متّهم به جنون و یا سالوس گری کنند ، قفل بسیار سختی برای در آن حجره انتخاب کرده بود . بالا خره آن ماءموران با کوشش تمام و حرص و آز و هوس فراوان در حجره را باز کردند و چیزی در آن جز یک جفت چارق دریده و یک پوستین کهنه نیافتند . گفتند : ممکن است جواهرات را در کف حجره دفن کرده باشد ، لذا زمین را کندند ، چیزی پیدا نکردند و سرانجام خسته و کوفته و غبار آلود و شرمنده و سر افکنده به حضور سلطان آمدند ! ⏪ادامه مطلب در پست زیر 👇🏾👇🏾👇🏾
برداشت از آیات ۴۰ – ۳۰ 📌حضرت علیه السلام رهپوی راه حق الی می تواند به مقام و جایگاهی دست یابد که مانند حضرت سلیمان آن چنان مورد لطف پروردگار قرار بگیرد که خدای تعالی بگوید او چه بنده خوبی بوده است و او به سوی خدا برگردد. و اگر متوجه و مادیات شد و گردید و در امتحان کوتاهی نمود از خدا طلب بخشش کند و خدا را آن قدر و عطوف بداند که از او هر حاجتی را که می خواهد بتواند طلب کند تا خدای تعالی به او همه چیز را عنایت فرماید، را مسخّر او گرداند، را برای بنایی و غوّاصی در اختیار او قرار دهد و شیاطین سرکش را در غل و زنجیر برای او ببندد و در نزد پروردگار مقرب و بخیر باشد. 🌷🌷🌷 🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق @rahighemakhtoom