#یک_نکته_از_این_معنی #پرسش 📌#آواز خوانی قرآن 🔹#غنا در لغت و اصطلاح: بدون مَدْ به معناي بي‌نيازي ولي با مَدْ همان آواز خواندن است. بعضي هم به معناي آواز و يا كشيدن آواز معني كرده اند. بعضي به معناي نيكو كردن صوت و يا نازك نمودن آن معني نموده‌اند. 🔹غنا در اصطلاح فقهاء عبارت است از كشيدن صدا و آواز، با دو شرط يكي اين‌كه داراي رفت و برگشت و گردانيدن آواز در حلق باشد. و ديگري طرب‌آور باشد، يعني: در انسان حالت سبكي خاصي بوجود آورد، كه باعث شدت حزن و يا خوشحالي زياد مي‌شود و بعضي‌ها قيد لهوي بودن را نيز اضافه نموده‌اند. 🔹#تجويد در لغت و اصطلاح: تجويد در لغت بمعناي «تحسين ـ نيكوگردانيدن و تكميل» آمده است و در اصطلاح اداء حرف از مخرجش همراه با مراعات صفات حرف در حالت انفراد، (= اعطاي حق حرف). صفات حروف حالاتي است كه براي حرف در تركيب با حروف ديگر و حركات مخلتف پيش مي‌آيد، مانند تفخيم، و ترقيق، ادغام، اظهار (= اعطاي مستحق حروف) و ... 🔹 #ترتيل در لغت و در اصطلاح: #ترتيل در لغت عبارت است از «نظم و ترتيب در كلام» «رتّل الكلام» يعني سخن را خوب بيان كردن و قواعدش را مراعات نمودن. 🔹و ترتيل در اصطلاح قرائت عبارت است از خواندن قرآن بطور منظّم و با تأني و شمرده و همراه با تدبّر در معاني به طوري كه تمامي قواعد رعايت شود. 🔹 مرحوم علامه مي‌گويد: «ترتيل، خواندن قرآن است به صورتي كه حروف روشن و پشت سرهم اداء شوند. 🔹 حضرت علي - عليه السلام- در مورد ترتيل فرموده‌اند: «الترتيل اداء الحروف و حفظ الوقوف‌؛ ترتيل حروف را درست اداء كردن و وقف‌ها را مراعات نمودن است»و در جاي ديگر فرموده‌اند: «#ترتيل يعني آن را به طور روشن بيان كن، نه مانند اشعار سريع و پشت سرهم بخوان و نه مانند دانه‌هاي شن آن را پراكنده‌ساز و بلكه چنان بخوان كه دلهاي سنگين را با آن بكوبي و بيدار كني، هرگز هدف شما اين نباشد كه حتماً به آخر سوره برسيد.» 🔹امام صادق - عليه السلام- فرمود: «ترتيل آن است كه در آيات مكث كني (در آيات #بهشت، بهشت را از خدا بخواهي) و با صداي خوب آن را بخواني.» 🔹 #غنا را فقها حرام مي‌دانند ولي به تجويد و ترتيل سفارش شده است، به عنوان نمونه براي هر يك روايتي ذكر مي‌شود. دربارة تجويد و نيكو خواندن، پيامبر اسلام فرمود: «براي هر چيز زيبايي است و زيبايي قرآن صداي خوش است» و در روايت ديگر آمده است كه «علي بن الحسين - عليه السلام- داراي بهترين و زيباترين صدا در خواندن قرآن بودند». قرآن نيز دستور داده است كه قرآن را با ترتيل تأمّل و مكث بخوانيد. 🔹بنابراين #غنا، گرداندن صوت است در حلق «ترجيع» به گونه‌اي كه در انسان طرب و خفّت ايجاد كند، آن هم خفتي كه انسان را در وادي لهويات و گناه سوق مي‌دهد، امّا تجويد، زيبا خواندن است كه در آن طرب و مطرب بودن وجود ندارد، لذا اگر كسي قرآن را به صورت غنايي بخواند حرام است، ولي صوت زيبا اشكال ندارد، اين حالتي است كه هر كس خودش بخوبي مي‌تواند تشخيص دهد. تجويد و با صداي خوش خواندن ممكن است براي كسي با غنا اشتباه شود ولي چنان كه گفتيم غنا طرب‌آور است ولي تجويد طرب آور نيست. 📚معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر: ۱ـ ساز و آواز، سيد مرتضي علم الهدي. ۲ـ حلية القرآن، سيد محسن موسوي، ص ۵ ـ ۲۷ . ۳ـ تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و همكاران، ج ۲۵، ص ۱۶۶ ـ ۱۷۳ . ۴ـ ترجمة تفسير صافي، مرحوم فيض كاشاني، ج ۱، مقدمة ۱۱. 📎مدرسه تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom

#یک_نکته_از_این_معنی #پرسش 📌چگونگی تدوين علم قرائت و #تجويد 🔰اولين علم از علوم اسلامي، علم #قرائت قرآن كريم بود. آشنايي با علم قرائت اين امكان را به انسان مي‌دهد تا قرآن را هر چه زيباتر، #فصيح‌تر و روح‌بخش‌تر تلاوت نمايد تا تأثير آيات قرآن بر قلب و جان خود انسان و نيز شنوندگان، دو چندان شود و در ابتدا به حسن صورت آن جذب شده و سپس شيفته سيرت دل‌انگيز و زيباي آن گردند و در ادامه خود جزء پويندگان طريقة عمل به آن قرار گيرند. 🔰علم قرائت، داراي چهار #ركن اساسي است: ۱. تجويد ۲. وقف و ابتداء ۳. صوت ۴. لحن. در بين اين چهار اصل، تجويد مهم‌ترين و اساسي‌ترين ركن قرائت قرآن مي‌باشد. 🔹«تجويد» از نظر لغوي مصدر باب«تفعيل»، مترادف كلمة«تحسين» و به معناي نيكو گردانيدن است. 🔹 و در اصطلاح علم قرائت عبارت است از: «مجموعه قواعدي كه رعايت آنها موجب اداي حروف به طرز صحيح مي‌شود.» علم تجويد به‌طور كلي به سه بخش اصلي با عناوين«مخارج حروف» ،«صفات حروف» و«احكام حروف» تقسيم مي گردد. ✅الف: مخارج حروف: عبارتند از«محل‌هايي از دستگاه تكلم كه حروف از آن مكان ها خارج شده و ادا مي‌گردند» براي نمونه مي‌گويند: مخرج حرف«عين» حلق است، زيرا«عين» از حلق ادا مي‌گردد. ✅ب: صفات حروف(حقوق حروف): منظور حالت‌هاي مختلفي است كه حروف گوناگون به صورت انفرادي و بي‌آنكه در بين كلمات قرار گيرند، دارا مي‌باشند. مثلاً در هنگام تلفظ برخي حروف، ريشة زبان ميل به طرف كام بالا(سقف دهان) مي‌كند كه در نتيجه حروف داراي اين حالت، درشت و پرحجم تلفظ مي‌شوند(صفت استعلاء) اما در بعضي حروف بالعكس، ريشة زبان در هنگام تلفظ آنها پايين آمده و از سقف دهان دور مي‌گردد و در نتيجه حروف داراي اين صفت، نازك و كم‌حجم ادا مي‌شوند(صفت استفال). ✅ج: احكام حروف(مستحقّات حروف): حالت هائي هستند كه حروف در تركيب با حروف ديگر در كلمات و يا به خاطر داشتن حركات گوناگون، پيدا مي‌كنند و اين احكام از صفات لازمة حروف نشأت مي‌گيرند. مانند: احكام نون ساكنه و تنوين كه وقتي نون ساكنه به يكي از حروف بيست و هشتگانه عربي مي‌رسد يكي از چهار حكم«اظهار»، «ادغام»، «اقلاب» و يا«اخفاء» را مي‌پذيرد. 🔹علم تجويد، علمي است كه باعث صيانت حروف و كلمات از دست‌خوردگي و بيان نادرست آنان مي‌گردد، كه اگر آن را تنها در رابطه با قرآن كه شيواترين، فصيح‌ترين و كامل‌ترين سخنان و مطالب است در نظر بگيريم، مي توان گفت، رعايت قواعد تجويدي، يگانه راهي است كه انسان را به قرائت صحيح و مطلوب و قرائتي شبيه به قرائت هنگام نزول آن و شكل اوّليّه و اصلي خواندن آن نزديك مي گرداند. 🔰تدوين كننده علم تجويد: اولين شخصي كه علم تجويد قرآن را تدوين نموده و به رشتة تحرير درآورد، «ابو مزاحم موسي بن عبيداللّه بن يحيي بن خاقاني بغدادي مقري» متوفاي سال ۳۲۵ هجري قمري است كه از علماي قرن چهارم مي‌باشد.[1] وي محضر استادان بزرگي را در زمينة قرائت، درك كرده است و قصيدة«خاقانية» او كه دربارة علم تجويد مي‌باشد، توسط عده‌اي از عالمان علم قرائت شرح شده است. 📚معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر: ۱. محمد حسين ملك‌زاده، تجويد كامل نماز. ۲. محمد عربي القبّاني، صوت و لحن در قرائت قرآن كريم، ترجمه و نگارش محمد حسين ملك‌زاده، ص ۱۷ تا ۲۰. ۳. محمد حسين ملك‌زاده، تجويد، آواشناسي و فونتيك، ص ۱۸ تا ۲۰. ۴. محمد حسين ملك‌زاده، اصول فني قرائت قرآن كريم. 📎مدرسه تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom