#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت1:معرفی اجمالی سوره اخلاص(توحید)
▪ سوره اخلاص یا توحید صد و دوازدهمین سوره و از سورههای مکی قرآن که در جزء سیام قرار دارد. این سوره را به این دلیل توحید یا اخلاص نامیدهاند که درباره یگانگی خدا سخن میگوید و انسان را از شرک، خلاصی میدهد.
▪ محتوای سوره اخلاص، توحید و یگانگی خداوند و بینیازی او از غیر خودش و نیازمندی مخلوقات به اوست. برای سوره اخلاص فضایل زیادی نقل شده است، از جمله اینکه سوره اخلاص در حکم یکسوم قرآن است و سه بار خواندن آن معادل یک ختم قرآن است.
▪ در روایات بر خواندن این سوره در نمازهای روزانه تاکید فراوان شده است. در روایتی، پیامبر(ص)، امام علی(ع) را به سوره اخلاص تشبیه میکند و میگوید همانطور که سه بار خواندن سوره اخلاص، مانند خواندن تمام قرآن است، دوستداشتن امیرالمؤمنین با زبان، قلب و دست (در عمل) دوستداشتن تمام اسلام است.این سوره یکی از چهار قل است.
▪ این سوره به سوره اخلاص و توحید مشهور است. درباره دلیل این نامگذاری گفته شده از آنجا که خداوند را به یگانگی وصف میکند، توحید نام گرفته و به این دلیل که توجه به محتوای آن، انسان را از شرک خالص میکند و به دنبال آن انسان از آتش دوزخ خلاصی مییابد، آن را اخلاص نامیدهاند.همچنین در روایات و منابع قدیمی آن را به مناسبت آیه اول، سوره «قل هو الله احد» خواندهاند.برای سوره اخلاص نامهای بسیار دیگری بیان شده است، از جمله صمد، نجات، معرفت، اساس، تجرید، تفرید، برائت و مُقَشْقِشَه.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت2:معرفی اجمالی سوره اخلاص(توحید)
▪ شیخ طبرسی سوره اخلاص را از سورههای مکی میداند و مینویسد همچنین گفته شده مدنی است. سیوطی از علمای اهل سنت نیز بر این باور است که سوره اخلاص دو بار نازل شده است: یک بار در مکه و یک بار در مدینه، اما علامه طباطبایی مینویسد بنابر وقایعی که درباره سبب نزول سوره اخلاص ذکر شده، به نظر میرسد مکی بودن آن صحیحتر باشد. سوره اخلاص در ترتیب نزول بیست و دومین سورهای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، صد و دوزادهمین سوره است. و در جزء سیام قرآن جای دارد.
▪ سوره اخلاص ۴ آیه، ۱۵ کلمه و ۴۷ حرف دارد. این سوره جزو سورههای مُفصِّلات (دارای آیات کوتاه) است. سوره اخلاص و سه سوره کافرون، ناس و فلق را که همه با «قُل» شروع میشوند، چهار قل گویند. سوره اخلاص را جزو سورههای جمعی النزول دانستهاند، یعنی سورههایی که تمام آیاتشان یکباره نازل شده است.
▪ درباره شان نزول سوره اخلاص از امام صادق(ع) نقل شده است گروهی از یهودیان از پیامبر(ص) تقاضا کردند خداوند را برای آنان توصیف کند. پیامبر(ص) سه روز سکوت کرد و پاسخی نگفت، تا اینکه سوره اخلاص نازل شد و سپس پاسخ آنان را بیان کرد. گفته شده این پرسش، درخواستِ جمعی از مشرکان مکه[۱۵] یا درخواست اهل کتاب مدینه[ یا افرادی دیگر بوده است.
🔅 منزلت امام علی و سوره اخلاص
▪ در روایتی از پیامبر(ص)، امام علی(ع) به سوره اخلاص تشبیه شده است. در این روایت آمده است مَثَل علی ابن ابیطالب در بین مردم، مَثَل «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» در قرآن است. همچنان که هر کس سه مرتبه سوره اخلاص را بخواند، گویا تمام قرآن را خوانده است، هر کس با زبان، قلب و دستهایش (در عمل)، امام علی(ع) را دوست داشته باشد، همه اسلام را دوست داشته است. پیامبر(ص) در آخر میفرماید سوگند به کسی که مرا به رسالت برانگیخته، اگر اهل زمین، همانند اهل آسمان، علی را دوست داشته باشند، خداوند کسی از آنان را به آتش عذاب نمیکند.
▪ قُندوزی عالم اهل سنت روایت بالا را در کتابش ینابیع المودة نقل کرده است. همچنین در دیگر منابع اهل سنت روایاتی با همین مضمون وجود دارد که منزلت امیرالمؤمنین علی(ع) را همچون منزلت سوره اخلاص معرفی میکنند.
🌿🌿🌿
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت3:نگاهی اجمالی به محتوای کلی سوره اخلاص(توحید)
▪ علامه طباطبایی در تفسیر المیزان مینویسد سوره اخلاص، خداوند را به احدیت و اینکه همه موجودات در تمامی حاجتهایشان نیازمند اویند و اینکه احدی نه در ذات و نه در صفات و نه در افعال شریک او نیست میستاید. این توحید، مختص به خود قرآن است و تمامی مَعارف (اصولی، فرعی و اخلاقی) اسلام بر این اساس پیریزی شده است.
▪ به قرائت سوره اخلاص در نمازهای واجب بسیار سفارش شده است. گفته شده است مکروه است در دو رکعت نماز، یک سوره واحد خوانده شود مگر سوره توحید. برخلاف دیگر سورههاى قرآن كه نمازگزار مىتواند پیش از رسیدن به نصف، از آن دست بکشد و به قرائت سوره دیگر بپردازد، در مورد سوره اخلاص و سوره كافرون این اجازه استثنا شده و نمازگزار باید با شروع به قرائت این دو سوره، آن را به پایان برساند.
قرائت سوره اخلاص در بسیاری از نمازهای مستحب مانند دو رکعت اوّل نماز شب، یک رکعت وتر، نافلۀ صبح، رکعت اوّل نافلۀ ظهر و مغرب، نماز احرام و نماز طواف و نیز هنگام زیارت اهل قبور و وقوف در عرفات، مستحب است. توصیه شده است هنگام عبور از قبرستان یازده مرتبه سوره اخلاص خوانده شود و ثواب آن به مردگان هدیه شود.
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت4:نگاهی به محتوای کلی سوره اخلاص(توحید)
▪ كلمه «اللّه» از «وَلِهَ» به معناى تحيّر است، يعنى آفريده ها از درك حقيقت او عاجز و در شناخت ذات او واله و متحيّرند. چنان كه امير مؤمنان على عليه السلام مى فرمايد: معناى اللّه آن است كه او معبودى است كه آفريده ها در او حيرانند، زيرا او از درك ديدگان مستور و از دسترس افكار و عقول، محجوب است.( بحارالانوار، ج 3، ص 222.)
ميان كلمه «واحد» و «اَحد» تفاوت است. «واحد» در جايى به كار مى رود كه ثانى و ثالث براى آن فرض شود، بر خلاف «احد» كه در مورد يكتا و يگانه استعمال مى شود. چنانكه اگر گفتى: يك نفر حريف او نيست، يعنى چند نفر حريف او مى شوند، اما اگر گفتى: اَحدى حريف او نيست، يعنى هيچ حريفى ندارد.
▪ توحيد، مرز ميان ايمان و كفر است و ورود به قلعه ايمان بدون اقرار به توحيد ممكن نيست. اولين سخن پيامبر كلمه توحيد بود: «قولوا لا اله الا اللّه تفلحوا». شعار توحيدى «لا اله الا اللّه» از سه حرف (الف، لام و ها) تركيب شده و ذكرى است كه در گفتنش حتى لب تكان نمى خورد ولى عملش تا اطاعت از رهبرى معصوم و جانشينان آنان ادامه دارد؛ زيرا شرط توحيد طبق فرمايش امام رضاعليه السلام ايمان به امام معصوم و اطاعت از اوست.
▪ در سفرى كه امام رضاعليه السلام با اجبار مأمون وادار به هجرت از مدينه به مرو شد، در مسير راه وقتى به نيشابور رسيد، مردم دور آن حضرت جمع شدند و از او هديه و رهنمود خواستند. امام رضاعليه السلام فرمود: پدرم از پدرش و او از اجدادش و آنان از پيامبر خدا نقل كردند كه خداوند فرموده است: «كلمة لا اله الا اللّه حصنى فمن دخل حصنى أمن من عذابى: توحيد، قلعه من است و هر كس داخل اين قلعه شود از قهر من در اَمان است.» آنگاه امام رضاعليه السلام فرمود: البتّه توحيد شروطى دارد و من (كه امام حاضر هستم) شرط آن هستم، يعنى توحيد بى ولايت پذيرفته نيست. در زمان غيبت امام معصوم نيز، بنا بر فرمان خودشان بايد به سراغ فقهاى عادلى كه از هوى و هوس دورند، برويم. بنابراين توحيد كامل، ايمان به يكتايى خداوند، دور كردن فكر و عمل از هر نوع شرك و پيروى از رهبران معصوم در زمان حضور و فقهاى عادل در زمان غيبت است.
▪ حضرت على عليه السلام در نامه اى به فرزندش امام حسن عليه السلام مى نويسد: «لَوْ كانَ لِرَبِّكَ شَريكٌ لَأَتَتْكَ رُسُلَه» اگر پروردگارت شريكى داشت، او نيز پيامبرانى مى فرستاد تا مردم او را بشناسند و بندگى اش كنند.( نهج البلاغه، نامه 31.)
▪ دليل يكتايى او، هماهنگى ميان آفريده هاست. چنانكه امام صادق عليه السلام «اتّصال التدبير» را نشانه يكتايى آفريدگار مى شمارد.( تفسير نورالثقلين ج 3، ص 418.) هماهنگى ميان خورشيد و ماه و زمين و آب و باد و خاك و كوه و دشت و دريا با يكديگر و هماهنگى همه آنها با نياز انسان، نشانه يكپارچگى تدبير در نظام هستى است. انسان اكسيژن مى گيرد و كربن پس مى دهد ولى گياهان كربن مى گيرند و اكسيژن پس مى دهند. نيازهاى طفل با محبت والدين و خستگى روز با خواب شب تأمين مى شود. چشم كه از پى ساخته شده با آب شور حفظ مى شود و دهان كه راه ورودى غذا به معده است، با آب شيرين كه در هضم غذا مؤثر است، مرطوب مى شود.
▪ در جنگ جمل، يك عرب صحرانشين درباره معناى توحيد از حضرت على عليه السلام سؤال كرد. ديگر رزمندگان از او ناراحت شدند كه اين چه سؤال نابجايى است، امّا آن حضرت فرمود: جنگ ما براى توحيد است و آنگاه معناى صحيح توحيد را براى او بيان فرمود.( تفسير نورالثقلين.)
🍀🍀🍀
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت5:نگاهی به محتوای کلی سوره اخلاص(توحید)
▪ خداوند، نه فقط در ذات، بلكه در صفات نيز يكتاست. او مثل ما نيست كه صفاتش از ذاتش جدا باشد. ما علم و قدرت داريم ولى در كودكى نداشتيم و در پيرى نيز از دست مى دهيم. خداوند علم و قدرت دارد ولى اين صفات براى او پيدا نشده، بلكه همراه ذات او بوده است، چنانكه صفتِ مخلوق بودن، عاجز بودن و فقير بودن هيچ گاه از ما جدا نبوده و جدا نخواهد شد.
▪ «صَمد» به معناى قصد كردن است. خداوند صمد است، يعنى همه موجودات در امورشان او را قصد مى كنند و او مقصود همگان است. چنانكه امام جوادعليه السلام در معناى «صمد» فرمود: «سيّدٌ مصمودٌ اليه: او بزرگى است كه موجودات به او رجوع مى كنند و محتاج اويند.» نظير آيه «انّ الى ربّك المنتهى».( تفسير نورالثقلين.)
▪ امام حسين عليه السلام در پاسخ اهل بصره كه از معناى صمد سؤال كرده بودند، فرمود: معناى صَمد همان جملات پس از آن يعنى «لم يلد و لم يولد» است.( تفسير نورالثقلين.)
▪ حضرت على عليه السلام در تفسير صَمد فرمود: «هو اللّه الصمد الّذى لا من شى ء و لا فى شى ء و لا على شى ء، مبدع الأشياء و خالقها و منشئ الأشياء بقدرته، يتلاشى ما خلق للفناء بمشيّته و يبقى ما خلق للبقاء بعلمه»( تفسير نورالثقلين.) خداوند صمد است، يعنى از چيزى به وجود نيامده، در چيزى فرو نرفته، و بر چيزى قرار نگرفته است، آفريننده اشياء و خالق آنها است، همه چيز را به قدرتش پديد آورده، آنچه براى فنا آفريده به اراده اش از هم متلاشى مى شود و آنچه براى بقاء خلق كرده به علمش باقى مى ماند.
▪ امام صادق عليه السلام فرمود: اگر اهلش را پيدا مى كردم از همين كلمه «صمد» توحيد و اسلام و ايمان را استخراج مى كردم.( تفسير نورالثقلين.)
▪ رابطه خداوند با موجودات، رابطه آفرينش است نه زايش. او موجودات را مى آفريند، يعنى از نيستى به هستى مى آورد، نه آنكه خود بزايد. زيرا نوزاد از جنس والدين و در واقع جزئى از آنهاست، در حالى كه هيچ چيز از جنس خداوند و يا جزئى از او نيست.
▪ چون بيشتر مشركان و اهل كتاب براى خداوند فرزند قائل بودند، لذا «لم يلد» كه به معناى نداشتن فرزند است، مقدّم بر «لم يولد» آمده است.( تفسير نوين.)
▪ موجودات، نه فقط از او زاده نشوند، بلكه حتى از او خارج نشوند، آن گونه كه ميوه از گل، درخت از هسته، آب از ابر و چشمه، آتش از چوب، كلام از دهان، نوشته از قلم، بو از گل، مزه از غذا، فكر از عقل، گرما از آتش، سرما از يخ، خواب و خيال از ذهن، اندوه و شادى و بيم و اميد از دل، صادر و خارج مى شوند.( بخشى از مطالب فوق برخاسته از سخن امام حسين عليه السلام در پاسخ مردم بصره است كه از آن حضرت معناى صمد را پرسيده بودند. (تفسير نورالثقلين))
▪ اين آيه، هم عقيده مسيحيّت كه عيسى را فرزند خدا مى دانند و هم عقيده يهود كه عُزير را فرزند خدا مى دانستند و هم عقيده مشركان جاهلى كه فرشتگان را دختران خدا مى پنداشتند، رد مى كند.
▪ «كُفْو» به معناى شبيه و نظير و مانند است.( نهاية ابن اثير.) چنانكه در بحث ازدواج، توصيه شده همسرى انتخاب كنيد كه «كفو» شما باشد. يعنى در دين و اخلاق شبيه و مانند شما باشد.
▪ خدا صمد است، يعنى او از ديگران بى نياز و همه به او نيازمندند. بنابراين نمى تواند همتايى داشته باشد، زيرا همتاى او بايد بى نياز از او باشد كه اين با صمد بودن خدا سازگار نيست.
▪ آيه قبل، فرزند بودن و فرزند داشتن را از خدا نفى كرد، اين آيه وجود هرگونه همسر را از او نفى مى كند. چنانكه در آيه اى ديگر مى فرمايد: «ما اتّخذ صاحبةً و لا ولداً»( جنّ، 3.) او نه همسرى انتخاب كرده و نه فرزندى دارد.
🍀🍀🍀
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت6:نگاهی به پیام های کلی سوره اخلاص(توحید)
✅ - پيامبران امين وحى اند؛ خدا به پيامبر فرمود: «قل...» او نيز مى گويد: «قل...»
✅ - خداوند، در عين حضور، از ديدگان غايب است و قابل مشاهده نيست. «هو» (اهل توحيد عقيده دارند كه «لا تدركه الابصار و هو يدرك الابصار»(254) چشم ها او را درك نمى كند ولى او چشم ها را درمى يابد.)
✅ - به سؤالات اعتقادى بايد پاسخ داد. «قل هو اللّه...»
✅ - عقايد حق را بايد به ديگران اعلام كرد. «قل هو اللّه...»
✅ - خداوند در همه چيز يكتاست. در ذات و صفات، در علم و قدرت و حيات و حكمت، در آفرينش و هستى بخشى. «قل هو اللّه احد»
✅ - توجّه تمام موجودات، خواسته يا ناخواسته به سوى اوست. «اللّه الصمد»
✅ - تنها او غنى است و همه به او محتاجند. «اللّه الصمد»
✅ - تنها خداوند است كه سزاوار قصد كردن است. «اللّه الصمد» (حرف الف و لام در الصمد براى حصر است.)
✅ - موجودات، در همه امورشان محتاج اويند. «اللّه الصمد» (كلمه صمد مطلق است و شامل تمام احتياجات مادى و معنوى مخلوقات مى شود.)
✅ - صَمَديّت و بى نيازى خداوند از همه چيز، دليل آن است كه او نياز به فرزند و والدين ندارد. «اللّه الصمد. لم يلد و لم يولد»
✅ - خداوند علّتى ندارد و از چيزى به وجود نيامده است. «و لم يولد»
✅ - مولود، معلول است و نمى تواند خدا باشد. «و لم يولد» (چگونه مسيحيان عيسى را مولود مريم، ولى باز هم او را خدا مى دانند؟)
✅ - نه در ذات، نه در صفات و نه در افعال، هيچ كس و هيچ چيز شبيه و مانند خداوند نيست. «و لم يكن له كفوا احد»
✅ - خداوند شبيه ندارد تا بتواند شريك او در امور هستى گردد. «و لم يكن له كفوا احد»
«والحمد للّه ربّ العالمين»
🍀🍀🍀
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت7:نکته های تفسیری آیه 1 سوره اخلاص(توحید)
▪ «اللهُ»: اسم خاصّ آفریدگار هستی است.
▪ «أَحَدٌ»: یکتا. یگانه.
✅ ۱ - خداوند، آموزنده توحید به پیامبر(ص) (قل هو اللّه أحد)
✅ ۲ - پیامبر(ص)، مأمور آموختن توحید به مردم (قل هو اللّه أحد)
✅ ۳ - کلمات توحید، باید بر زبان جارى گردد. (قل)
✅ ۴ - ذات خداوند، در نهایت خفا و دور از حواس انسانى است. (هو)
▪ در ترکیب آیه شریفه، چند وجه گفته شده است; از جمله این که: «هو» مبتدا و «اللّه» خبر و «أحد» خبر دوم است. از آن جا که مرجع ضمیر در کلام ذکر نشده، به دست مى آید که ذهن مخاطبان را تنها با کلمه «او» مى توان متوجه ذات خداوند ساخت.
✅ ۵ - وحدانیت خداوند، حقیقتى ثابت و واقعیتى انکارناپذیر است. (هو اللّه أحد)
▪ ترکیبى که بسیارى از ادیبان و مفسران براى آیه شریفه پذیرفته اند، این است که: «هو» ضمیر شأن و جمله «اللّه أحد» مفسر آن باشد که در حقیقت مرجع ضمیر خواهد بود. آوردن ضمیر شأن، بیانگر عظمت مطلب و تثبیت آن است; یعنى، حقیقت و واقعیت این است که خداوند یکتا است.
✅ ۶ - توحید، داراى اهمیتى به سزا و قابل توجّه (قل هو)
✅ ۷ - «اللّه»، نام خاص خداوند (اللّه)
✅ ۸ - خداوند، تنها معبود شایسته عبادت است. (اللّه أحد)
▪ برخى از اهل لغت اصل کلمه «اللّه» را «إله» مى دانند. فعل «اَلَهَ»; یعنى، عبادت کرد، در این صورت «إله»، به معناى معبود خواهد بود (مفردات راغب).
▪ کلمه «اللّه» با آن که علم است، مى تواند ناظر به معناى لغوى «إله» نیز باشد. در این صورت مراد از «وحدت معبود»، این است که سایر معبودها، دروغین و پندارى اند و شایسته عبادت نیستند.
✅ ۹ - ذات خداوند، حیرت افزا و غیر قابل شناخت است. (اللّه) «اَلِهَ»; یعنى، متحیر ماند. برخى اهل لغت در کلمه «اللّه»، این معنا را مقصود مى دانند. (مفردات)
✅ ۱۰ - خداوند، در ذات و صفات، یکتا و بى نظیر است. (أحد)
▪ درباره «أحد» معانى متعددى گفته شده است; از جمله این که: «أحد»; یعنى، کسى که در ربوبیت، ذات و صفات خویش دوم ندارد. (تاج العروس)
✅ ۱۱ - خداوند، با چیزى ترکیب نمى شود. (أحد)
▪ برگزیدن تعبیر «أحد» بر «واحد»،به این دلیل است که «واحد»، در شمارش قرار مى گیرد و ممکن است چیزى به آن ضمیمه شود; ولى «أحد» چنین نیست. (مجمع البیان)
✅ ۱۲ - خداوند، بسیط است و اجزا، اعضا، جنس و فصل ندارد. (أحد) برخى از اهل لغت گفته اند: احدیت خداوند، به این معنا است که او قابل تجزیه نیست. (تاج العروس)
✅ ۱۳ - تعدد درباره خداوند، امکان پذیر نیست. (أحد)
▪ در فرق «أحد» و «واحد» گفته شده است که مى توان براى «واحد» دومى قرار داد; ولى «أحد» چنین نیست; زیرا «أحد» تمام جنس خود را فرامى گیرد. (مجمع البیان)
🌿🌿🌿
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت8:نکته های تفسیری آیه 1 سوره اخلاص(توحید)
▪ «الصَّمَدُ»: سَرورِ والائی که برای رفع حوائج و دفع مصائب، تنها بدو رو کنند. میتوان واژههای رائج در زبان فارسی همچون «حضرت والا، قبله عالم، کعبه آمال» را مفاهیمی از واژه «صمد» دانست.
✅ ۱ - خداوند، مرجعى مطمئن براى رفع تمام نیازمندى ها است. (اللّه الصمد)
▪ «صمد» - از ریشه «صَمْد» (قصد) - آقا و سرورى است که در امور به او توجه مى شود و فعل «صَمَدَ صَمْدَه»; یعنى، با اطمینان به او روى آورد و قصد خود را بر او متمرکز کرد. (مفردات راغب)
✅ ۲ - همه موجودات نیازمند به خدا (اللّه الصمد)
▪ مورد توجه بودن خداوند در همه امور و حوائج نشانگر نیاز موجودات به او و بى نیازى او از آنها است.
✅ ۳ - خداوند، بى نیاز مطلق (اللّه الصمد) کسى که همه چیز، در تمامى حوائج به او توجّه مى کنند، خود به آنها نیازى ندارد.
✅ ۴ - خداوند، در اوج مجد و بزرگوارى است. (اللّه الصمد)
▪ درباره «صمد»، معانى فراوانى گفته شده است; از جمله «کسى که هر سیادت (آقایى) به او منتهى مى شود» (لسان العرب) و یا کسى که سیادت او، به حد نهایى رسیده باشد که به دلیل محدود نبودن سیادت خداوند، براى آن نهایتى وجود ندارد. (تاج العروس)
✅ ۵ - خداوند، جاودانه، ازلى و ابدى است. (اللّه الصمد)
▪ «صمد»; یعنى، دائم (قاموس) و کسى که همواره بوده و خواهد بود. (مجمع البیان)
✅ ۶ - خداوند، منزّه از کاستى هاى درونى و بى نیاز از غذا و آب است. (اللّه الصمد)
▪ «صمد»; یعنى، «مُصْمَت» و آن موجودى است که جوف (درون خالى) ندارد (تاج العروس). درون خالى نداشتن موجود زنده، بر بى نیازى او از غذا و آب دلالت دارد.
✅ ۷ - خداوند، موجودى ماوراى ماده (اللّه الصمد)
▪ یکى از ویژگى هاى ماده، میان تهى بودن و وجود فاصله بین اجزاى آن است. برخى از مفسران، منزّه بودن خداوند از جوف را، ناظر به تقدس او از این وصف ماده دانسته اند.
✅ ۸ - خداوند، محکوم هیچ فرمانى نبوده و فرمان او لازم الاجرا است. (اللّه الصمد)
▪ «صمد»; یعنى، بزرگوارى که فرمان او مطاع باشد و بدون خواست او کارى فیصله نیابد. (لسان العرب). و هیچ فرمان دهنده و نهى کننده اى، بر او تفوق نیابد. (مجمع البیان)
✅ ۹ - خداوند، از چیزى پدید نیامده و بى فرزند و بى همتا است. (اللّه الصمد) دو آیه بعد (لم یلد و لم یولد . و لم یکن له کفواً أحد)، به دلیل قرار نگرفتن حرف عطف بین آنها و این آیه، مى تواند مفسر کلمه «صمد» باشد.
✅ ۱۰ - خداوند، هدف حرکت همه موجودات (اللّه الصمد)
▪ «صَمَد»، با فعل «صَمَدَ الیه» (او را قصد کرد)، هم خانواده و «فَعَلَ» به معناى «مفعول» است; یعنى، مصمودٌ الیه و خداوند «صمد» است; یعنى، مقصود و مقصد نهائى موجودات است. حذف متعلقات «صمد» نشانه عموم است و مقصود بودن خداوند را به تمام موجودات و مقاصد آنها تعمیم مى دهد.
🌿🌿🌿
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_اخلاص
#سوره_توحید
🔅🔅🔅
📌نگاشت9:نکته های تفسیری آیه 1 سوره اخلاص(توحید)
▪ «لَمْ یَلِدْ»: فرزندی نزاده است. یعنی نه کسی فرزند او است، و نه او پدر کسی است.
▪ «لَمْ یُولَدْ»: زاده نشده است. به دنیا آورده نشده است. یعنی نه فرزند کسی است، و نه کسی پدر او است.
✅ ۱ - خداوند، فرزند ندارد. (لم یلد)
✅ ۲ - خداوند، فرزند کسى نیست. (و لم یولد)
✅ ۳ - تجزیه شدن ذات خداوند و جدا شدن چیزى از او، ممکن نیست. (لم یلد)
▪ تعبیر ولادت در این آیه، شامل صادر شدن از مبدأ دیگر و انفصال جزء از کلّ نیز مى باشد.
✅ ۴ - خداوند، از چیزى به وجود نیامده است. (و لم یولد)
✅ ۵ - خداوند، نیاز به فرزند و پدر و مادر ندارد. (اللّه الصمد . لم یلد و لم یولد)
▪ این آیه و آیه بعد، چنانچه تفسیر آیه قبل باشد; نداشتن فرزند و مبدأ پیدایش را، مصداق معناى «صمد» (بى نیازى) قرار داده است.
✅ ۶ - نیاز همه موجودات به خداوند، دلیل بى نیازى او از فرزند و پدر و مادر است. (الصمد . لم یلد و لم یولد) این آیه، مى تواند بیانگر لوازم «صمد» بودن خداوند باشد.
✅ ۷ - کسى که از دیگرى تولّد یافته، نمى تواند خدا باشد. (و لم یولد)
▪ جمله «لم یولد»، علاوه بر این که تصور هر گونه مبدئى را براى خداوند باطل مى داند; تعریض به کسانى است که عیسى(ع) را خدا مى پنداشتند، با آن که به متولّد شدن آن حضرت معترف بودند.
✅ ۸ - برخى از مردم پیش از اسلام، فرزند داشتن و متولد شدن را مانع خدایى نمى دانستند. (لم یلد و لم یولد)
▪ ماضى آوردن فعل هاى «لم یلد» و «لم یولد» - با آن که نفى ولادت همیشگى است - به چنین پندارى در بین مردم آن زمان، اشاره دارد.
🔅🔅🔅
▪ «کُفُواً»: همتا. همگون. یعنی خداگونهای وجود ندارد، و کسی شبیه و همسنگ و همبر او نیست.
✅ ۱ - خداوند، بى همتا است. (و لم یکن له کفوًا أحد)
▪ «کفو» و «کفؤ» به یک معنا است (قاموس). کفؤ; یعنى، نظیر و مساوى. (نهایه ابن اثیر)
✅ ۲ - خداوند، از صفات موجودات دیگر منزّه است. (و لم یکن له کفوًا أحد)
▪ نبودن مماثل براى خداوند در بین موجودات، به این معنا است که حتى یک موجود، نمى توان یافت که صفات خداوند، با اوصاف او مشابه باشد.
✅ ۳ - نیاز همه موجودات به خداوند، دلیل نبود همتا براى او است. (الصمد ... و لم یکن له کفوًا أحد)
▪ این آیه مانند آیه قبل، تفسیر «صمد» است; یعنى، خداوند مرجع حاجت هاى همه موجودات است; بنابراین، چگونه مى توان موجودى را که به او محتاج است، مشابه و نظیر او دانست.
🌿🌿🌿
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
پویش موضوعی سوره توحید.docx
20.9K
#تفسیر_قرآن
#چشمه_حکمت
#تفسیر_سوره_اخلاص(توحید)
#پویش_موضوعی
▪️نگاشت 10
:پویش موضوعی اخلاص(توحید)
✅فایل متنی پویش موضوعی برای محققان قرآن پژوه،مربیان و کانون های قرآنی و کسانی که در کوتاه ترین فرصت می خواهند پیام های قرآنی را دریافت نمایند.
🌿🌿🌿
⏪ رحیق: یعنی باده ناب یعنی شراب بهشتی واژه ای برگرفته از آیه 25 سوره مطففین
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳️همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom