✳️ ب) وجهه منشی: از هدایت میدانی به امامت معنوی منظور از منش؛ خلق، خوی، طبع و عادات در یک شخصیت است. بنابراین وجه منشی صاحب مکتب، محصول اکسیر اخلاق حسنه، رحمت عامیامه، عطوفت مؤمنانه و مرام خاضعانه او در نزد خالق و مخلوق است. چنانچه قرآن کریم در آیه ۹۶ از سوره مبارکه مریم، محبوبیت فراگیر مؤمنین را محصول ایمان و عمل صالح آنان در حق خالق و مخلوق می‌داند. در حوزه اخلاق حسنه و رحمت عامیانه، حاج قاسم جزء اسوه‌های فراگیر در میان عموم مردم در اقوام، ادیان و ملل است. یک جمله مشهور حاج قاسم که  نمايشگر منش نافذ او بود: 🚩"فرماندهی در جنگ ما امامت بود نه هدایت. برو نبود بلکه بیا بود... آن‌که می‌گوید بیا، آن امامت می‌کند." 🔸برخی از مؤلفه‌های وجه منشی مکتب شهید سلیمانی عبارت‌اند از: 🔅۱- مرام نامه انسانی: مرام به معنای منظور، اراده، نیت و عزم است. منظور از مرام مجموعه‌ای از باورها و ایده‌ها منتهی به عزم انسان، که موتور محرک انگیزشی برای عمل و رفتار فرد است. حاج قاسم منبع مجموعه‌ای از مقومات فکری و اندیشه‌ای و عاطفی بود که تنظیم کننده منش انسانی شد و زمینه‌ساز افزایش سرمایه اجتماعی (نفوذ، اعتبار و اعتماد و وفاداری) نزد عموم مردم در سراسر جهان گردید. بنابراین منش او یک مرام انسانی مبتنی بر مقومات اعتقادی و مسلک معنوی است. 🔅۲- جهان نامه اخلاص: اجتناب از ریا و خودنمایی از جمله بارزترین مصادیق دستیابی به مقامات متعالی است. اخلاص اکسیر پنهانی و نایاب در دوره معاصر است که سلوک معنوی افراد پرمایه را می‌پوشاند. این در حالی است که در شرایط امروز جهان، افراد دون مایه و بی‌مایه به شدت به دنبال دیده شدن و خودنمایی هستند. حاج قاسم به رغم چهار دهه حضور حماسی در عرصه‌های خبر و خطر، بیشترین همت خود را صرف کرد تا از حضور در مقابل چشم‌ها و عدسی‌ها دور بماند. با این وجود به رغم آنکه حاج قاسم با وسواس از شهرت دنیوی می‌گریخت ولی شهرت مشتاقانه به دنبال او می‌دوید. 🔅۳- خون نامه حیات: عالی‌ترین محتوا فاخر و فاضل در طول زندگی، وقتی رقم می‌خورد که صاحب مکتب، آخرین صفحات کتاب خود را با مرکب خون می‌نگارد. در حقیقت مُرکَّب خون اسرار و راه و رسم صاحب مکتب را افشا می‌کند و آنچه را تا کنون به کلام و مرام نگاشته، را تاویل و تفسیر می‌کند. با این وجود حاج قاسم با نثار خون خود به عنوان عصاره حیات، مرزهای سرخ مقاومت پایدار و پویا را ترسیم و حد فاصله این خط عزتمندانه را با خطواط اسکتبارطلبان و ذلت پیشگان را ترسیم و تفکیک نمود. 🔅۴- مدیریت جهادی: برخورداری از نگاه انقلابی، برای مدیریت تحولات از جمله شاخص های منش جهادی محسوب می‌شود. مدیریت جهادی؛ سبک مدیریتی است که با عشق و ایمان به خدا، خستگی‌ناپذیری، گام‌های مستحکم ولی مدبرانه و همراه با بصیرت و دشمن‌شناسی باشد. چنین مدیریتی با دانش روزآمد و رویکرد انقلابی کارآمد همراه شده و زمینه تحقق آرمان‌ها و اهداف بلند انقلاب را فراهم می‌کند. حاج قاسم نگاهش جهادی و خلصانه، عملش خستگی ناپذیر، اقدامش انقلابی و استکبارستیز و رویکردش مبتنی بر ارزش‌ها و آرمان‌های تمدن‌ساز بود. 🔅۵- رهبری افق‌مند: برخورداری از توانمندی ویژه و تکیه بر قابلیت‌های دانشی در هدایت جامعه تحت امر، و حرکت به سوی آرمان‌های بلند باعث برخورداری از همت بلند می‌شود. با این وجود تعیین افق زمانی، ترسیم فضای تحرک، تشریح ماهیت هویتی و چگونگی دست‌یابی به آنها یکی از مهمترین عناصر وجه منشی صاحب مکتب است. حاج قاسم، رهبری فرازمانی و افق نگر فرامکانی بود که از حداقل‌های موجود، استفاده حداکثری می‌کرد. عملکرد او در تبدیل تهدید داعش به فرصت هنجارسازی و هویت سازی مشترک از ملیت‌های چند پاره لبنانی، پاکستانی، افغانی، یمنی و سوری، در شمایل سپاه زمینه‌سازان ظهور، اوج آینده نگری او بود. 🔅۶- از هویت‌سازی تا نهادسازی: از نظر جامعه شناسان سیاسی بقا و یا شکست یک حرکت بزرگ انقلابی، نیازمند هویت‌سازی و نهادسازی است. توانایی در ایجاد ساختارهای مکمل برای هویت جهادی و انقلابی و با تکیه بر مشارکت مردمی، منجر به شکل‌گیری نظام مسنجم و مکمل خواهد شد. حاج قاسم توانست در محیط‌های مأموریت پر تنش، فرآیندی سریع از هنجارسازی و هویت‌سازی تا سطح نهادسازی را طی کند. او در حقیقت توانست هنجارهای متفاوت را در ذیل ارزش‌های مشترک هم آوا، هم گرا و هم بخت کند و برای آنان هویت نو بسازد و از دل این هویت مشترک نهادهای انقلابی و جهادی چون حزب‌الله، حشدالشعبی، لجان الشعبی، زینبیون، فاطمیون و... را تشکل، تکمیل و نهادینه کند. ادامه دارد... ✍️احمد باقری مزینانی استادیار دانشگاه/بازنویسی ۱۳ دی ماه ۱۴۰۱ه.ش/. 💎 کانال تلگرامی #راه_نگار 🔅 @Rahnegar96 💎 کانال ایتا، روبیکا، سروش و واتس‌آپ 🔅 @Rahnegar #مکتب_سلیمانی_وجه_منشی #مرامنامه_انسانی_جهان‌نامه_اخلاص #خون‌نامه_حیات_رهبری_افق‌مند #هویت‌سازی_نهادسازی