محفل علمی رهپویان
🏠@ostadmadadi
💢دیدار و جلسه علمی حجت الاسلام عشائری با آیت الله حاج سیداحمد مددی
گزارشی از حجت الاسلام عشائری از تحقیق خود پیرامون سیرتاریخی برخی احکام و فرمایشات استاد مددی پیرامون موضوعات متعدد با محوریت سیرتاریخی احادیث : 5اردیبهشت 1401
#تاریخ_حدیث
#مهم
اینکه چرا نام فهرست نجاشی به رجال نجاشی تغییر کرد برای بنده تعجب بود
دو نکته در یک سایتی دیدم، درسته مولفش نامعلوم بود اما مهم بود
۱.کتاب محوری نه رجال محوری
بررسی تاریخ حدیث شیعه نشان می دهد که بستر اصلی و غالبی در نقل و گسترش معارف اهل بیت علیهم السلام از ابتدا به صورت مکتوبات متولد و پرورش یافته است. از جمله تمایزات امامیه با اهل سنت در همین جا می باشد که آن ها از نقل و نوشتن احادیث از زمان خلافت خلیفه اول تا زمان خلافت عمر بن عبدالعزیز یعنی حدود ۱۰۰ سال منع شده بودند که این امر بنیان نقل شفاهی در میان عامه شد که در نوع اعتبار سنجی آنها اثر قابل توجهی نهاد. اما شیعیان به برکت وجود و مدیریت اهل بیت علیهم السلام و تلاش اصحاب از همان اول شروع به مکتوب کردن و پالایش احادیث کردند.
۲. تغییر کتاب محوری به رجال محوری :
همانطور که بیان شد تنویع احادیث توسط اهل سنت در قرون اولیه شکل گرفت.اما این نوع اعتبار سنجی و تقسیم احادیث به چهار گروه صحیح، حسن، موثق، ضعیف در بین قدماء کاربردی نداشته است و محور اصلی در سنجش اعتبار منابع مکتوب بوده است. اما در دوره ای از تاریخ حدیث امامیه، علامه حلی(م ۷۲۶) به پیروی از استادش سید احمد بن طاووس این نوع سنجش و ارزیابی که با بستر نقل و انتقال احادیث همخوانی داشت را با توجه ویژه به رجال و ناقلان احادیث جا به جا کرد. از این دوره به عصر متاخران یاد می شود. عصری که اعتبار سنجی«کتاب محور» به اعتبار سنجی«رجال محور» بدل گشت و تنویع احادیث به وجود آمد.
فلذا میتونه یک دلیل تغییر نام کتاب مرحوم نجاشی نکته دوم باشد.
#تاریخ_حدیث #کتاب_شناسی #رجال
#معرفی_دوره آموزشی کاربردی رجال
توسط استاد حسینی شیرازی (حفظه الله)
در سایت مدرسه شهیدین چکیده ی هر جلسه به همراه صوت استاد معظم ارائه شده است
به عنوان نمونه سری بزنیم به جلسه 6:
🟢 ما سه سوال در اینجا داریم:
سؤال اول: دلیل یا دلائل تاریخی اینکه دانشمندان رجالی ما نگاه توصیفی خودشان را معطوف به صاحبان آثار کرده اند چیست؟
سؤال دوم: چرا صاحبان آثار توصیف شده اند؟
سؤال سوم: چرا راویانی که کتاب ندارند توثیق و تضعیف نشده اند؟
برای فهم جواب این سوال ها نیاز به بازخوانی تاریخ حدیث داریم.
در تاریخ حدیث از چند چیز سخن می گوییم:
۱. نقطه تاریخی شروع و استمرار احادیث شیعه: از زمان امام باقر علیه السلام.
۲. حوزه های حدیثی شیعه: کوفه (مخاطب مستقیم)، قم، بغداد. در این حوزه های حدیثی شیعه حداقل سه نکته مهم است: شرائط و نیازها، میزان استقبال از احادیث، قواعد حاکم بر پذیرش یا رد اخبار (نوع نگرش یک حوزه به اخبار معتبر و غیر معتبر (نگاه رجالی)).
یکی از بزرگترین اشکالات بعد از حوزه حله، جهل به #تاریخ_حدیث است. در نظام اعتبار سنجی پیشینیان، نظام تعیین حجیت روایات، قرینه محور بوده است، اما در حوزه حله که ـ در اواخر قرن هفتم و ابتدای قرن هشتم رونق داشته، ـ تقسیم بندی احادیث به صحیح و موثق و حسن شروع شد و نظام قرینه محور به نظام راوی محور تغییر رویکرد داد.
دو توجیه برای علت تغییر نظام از قرینه محوری به نظام راوی محور:
۱. امکان دستیابی به قرائن وجود نداشته است.
۲. مرحوم علامه با دو گونه گویش روبرو بودند: گویش درون شیعی و گویش برون شیعی؛ که در گویش دوم به واژگان مشترک با عامه نیازمند شده اند و لذا به سراغ این تقسیم بندی رفته است.
#علوم_حدیث #قرینه_محوری