♻️ #قدم_چهارم : حصر مقدّمه : حصر از جهتی بر دو قسم است : الف ) حصر حقیقی ؛ یعنی اثبات شی برای شی ایی و نفی ماسوای آن نه اینکه نفی شی معین شود البته نظر به واقع داریم نه به اعتقاد مخاطب مثل " ما واجب الوجود الا الله " ب ) حصر اضافی ؛ یعنی اثبات شی برای شی ایی و نفی شی معین که نظر به اعتقاد مخاطب و رد اوست مثل " ما محمد الا رسول " با مخاطبی که میگوید پیغمبر هم رسول است و هم باقی، ما اثبات رسالت میکنیم و نفی خصوص صفت بقاء نه نفی هر صفتی غیر از رسالت .... و هر کدام از این دو حصر از جهتی دیگر بر دو قسم است : الف ) حصر صفت در موصوف ؛ یعنی وصف از این موصوف تجاوز نمیکند مثل : " ما شاعر الا زید " ب ) حصر موصوف در صفت ؛ یعنی موصوف از این وصف تجاوز نمیکند مثل " ما زید الا شاعر " با حفظ این مقدمه ، در آیه نفی و الّا بکار رفته است فلذا در این آیه حصر وجود دارد. ( ذخیره ج ۱ ص ۱۴۹ ، حدائق الناظره ج ۱ ص ۴۵ و .....) و حصر هم از نوع حصر صفت در موصوف است ؛ زیرا آیه گفته : لا اَجِدُ ......مُحَرَّماً......الّا ان یکون میتةً او دماً مسفوحاً او لحمَ خنزیر ....او فسقاً اُهلَّ لغیر الله به ..... در اینجا "محرّم" صفت است و "میته ، دم مسفوح، لحم خنزیر ، مذبوح بغیر اسم الله" موصوف است . و این حصر از قبیل حصر صفت در موصوف است یعنی ؛ محرَّم ، فقط میته و دم مسفوح و لحم خنزیر و مذبوح بغیر اسم الله است و صفت از این موصوف تجاوز نمیکند بنابراین غیر این موصوف (۴ تا ) ، محرَّم نیست . البته این حصر ، حصر حقیقی نیست بلکه اضافی است . ( غنائم الایام ج ۱ ص ۳۹۱ ، فقه القرآن ج ۴ ص ۲۸۰ و............) یعنی ؛ این آیه که می گوید این ۴ چیز فقط حرام است نظر به این نیست که در واقع حقیقتا فقط این ۴ چیز حرام است و غیر اینها حرام نیستند بلکه در رد اعتقاد عرب جاهلیت است که آنها طبق میل و هوای نفسشان هر چیزی را حلال و حرام میدانستند ....... ( تفسیر قمی ج ۱ ص ۲۱۹ ، تفسیر عبد الرزاق ج ۱ ص ۲۱۲ ، تفسیر ابن ابی حاتم ج ۵ ص ۱۴۰۴ ، الدر المنثور ج ۳ ص ۵۰ ، البرهان ج ۲ ص ۴۹۰ ، التفسیر الوسیط ج ۱ ص ۶۲۰ و........) برخی ذکر این ۴ تا را بخاطر تعظیم حرمتشان می دانند . ( مجمع البیان ج ۴ ص ۵۸۳ و........) و برخی حرمت این ۴ تا را نسبت به آن زمان میدانند و میگویند در زمان دیگر میتوان از طرف شارع به این ها اضافه شود . ( مشارق الشموس ج ۴ ص ۶۵ ، المحرز الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز ج ۲ ص ۳۵۵ ، زاد المسیر فی علم التفسیر ج ۲ ص ۸۷ ، تفسیر النسفی ج ۲ ص ۵۴ ، الاساس فی التفسیر ج ۳ ص ۱۷۸۴ و.......) ♻️ #قدم_پنجم : صفتِ دم کلمه "مسفوحا" از لحاظ اصولی وصف برای "دم" است ( کما اینکه از لحاظ نحوی هم صفت برای "دم" است ) بنابر این اگر قائل شویم که جمله وصفیه مفهوم دارد ، در این صورت این آیه هم در مورد "دم مسفوح" و هم در مورد "دم غیر مسفوح" حرف میزند . یعنی ؛ دم مسفوح حرام است و دم غیر مسفوح حرام نیست بلکه حلال است . ( ینابیع الاحکام ج ۵ ص ۶۹ ، غنائم الایام ج ۱ ص ۳۹۱ ، ناصریات ص ۹۴ ، طهارت اراکی ج ۱ ص ۴۶۷ و منتهی ج ۳ ص ۱۹۰ و ......) ولی اگر قائل شویم که جمله وصفیه مفهوم ندارد ، در این صورت این آیه فقط در مورد "دم مسفوح" حرف میزند . یعنی ؛ دم مسفوح حرام است ولی درمورد دم غیر مسفوح آیه بیانی ندارد و ساکت است . 👈 ادامه دارد ... 👇 👉@rahpoyane_eJtehad👈