♻️ #قدم_چهارم : حصر مقدّمه : حصر از جهتی بر دو قسم است : الف ) حصر حقیقی ؛ یعنی اثبات شی برای شی ایی و نفی ماسوای آن نه اینکه نفی شی معین شود البته نظر به واقع داریم نه به اعتقاد مخاطب مثل " ما واجب الوجود الا الله " ب ) حصر اضافی ؛ یعنی اثبات شی برای شی ایی و نفی شی معین که نظر به اعتقاد مخاطب و رد اوست مثل " ما محمد الا رسول " با مخاطبی که میگوید پیغمبر هم رسول است و هم باقی، ما اثبات رسالت میکنیم و نفی خصوص صفت بقاء نه نفی هر صفتی غیر از رسالت .... و هر کدام از این دو حصر از جهتی دیگر بر دو قسم است : الف ) حصر صفت در موصوف ؛ یعنی وصف از این موصوف تجاوز نمیکند مثل : " ما شاعر الا زید " ب ) حصر موصوف در صفت ؛ یعنی موصوف از این وصف تجاوز نمیکند مثل " ما زید الا شاعر " با حفظ این مقدمه ، در آیه نفی و الّا بکار رفته است فلذا در این آیه حصر وجود دارد. ( ذخیره ج ۱ ص ۱۴۹ ، حدائق الناظره ج ۱ ص ۴۵ و .....) و حصر هم از نوع حصر صفت در موصوف است ؛ زیرا آیه گفته : لا اَجِدُ ......مُحَرَّماً......الّا ان یکون میتةً او دماً مسفوحاً او لحمَ خنزیر ....او فسقاً اُهلَّ لغیر الله به ..... در اینجا "محرّم" صفت است و "میته ، دم مسفوح، لحم خنزیر ، مذبوح بغیر اسم الله" موصوف است . و این حصر از قبیل حصر صفت در موصوف است یعنی ؛ محرَّم ، فقط میته و دم مسفوح و لحم خنزیر و مذبوح بغیر اسم الله است و صفت از این موصوف تجاوز نمیکند بنابراین غیر این موصوف (۴ تا ) ، محرَّم نیست . البته این حصر ، حصر حقیقی نیست بلکه اضافی است . ( غنائم الایام ج ۱ ص ۳۹۱ ، فقه القرآن ج ۴ ص ۲۸۰ و............) یعنی ؛ این آیه که می گوید این ۴ چیز فقط حرام است نظر به این نیست که در واقع حقیقتا فقط این ۴ چیز حرام است و غیر اینها حرام نیستند بلکه در رد اعتقاد عرب جاهلیت است که آنها طبق میل و هوای نفسشان هر چیزی را حلال و حرام میدانستند ....... ( تفسیر قمی ج ۱ ص ۲۱۹ ، تفسیر عبد الرزاق ج ۱ ص ۲۱۲ ، تفسیر ابن ابی حاتم ج ۵ ص ۱۴۰۴ ، الدر المنثور ج ۳ ص ۵۰ ، البرهان ج ۲ ص ۴۹۰ ، التفسیر الوسیط ج ۱ ص ۶۲۰ و........) برخی ذکر این ۴ تا را بخاطر تعظیم حرمتشان می دانند . ( مجمع البیان ج ۴ ص ۵۸۳ و........) و برخی حرمت این ۴ تا را نسبت به آن زمان میدانند و میگویند در زمان دیگر میتوان از طرف شارع به این ها اضافه شود . ( مشارق الشموس ج ۴ ص ۶۵ ، المحرز الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز ج ۲ ص ۳۵۵ ، زاد المسیر فی علم التفسیر ج ۲ ص ۸۷ ، تفسیر النسفی ج ۲ ص ۵۴ ، الاساس فی التفسیر ج ۳ ص ۱۷۸۴ و.......) ♻️ #قدم_پنجم : صفتِ دم کلمه "مسفوحا" از لحاظ اصولی وصف برای "دم" است ( کما اینکه از لحاظ نحوی هم صفت برای "دم" است ) بنابر این اگر قائل شویم که جمله وصفیه مفهوم دارد ، در این صورت این آیه هم در مورد "دم مسفوح" و هم در مورد "دم غیر مسفوح" حرف میزند . یعنی ؛ دم مسفوح حرام است و دم غیر مسفوح حرام نیست بلکه حلال است . ( ینابیع الاحکام ج ۵ ص ۶۹ ، غنائم الایام ج ۱ ص ۳۹۱ ، ناصریات ص ۹۴ ، طهارت اراکی ج ۱ ص ۴۶۷ و منتهی ج ۳ ص ۱۹۰ و ......) ولی اگر قائل شویم که جمله وصفیه مفهوم ندارد ، در این صورت این آیه فقط در مورد "دم مسفوح" حرف میزند . یعنی ؛ دم مسفوح حرام است ولی درمورد دم غیر مسفوح آیه بیانی ندارد و ساکت است . 👈 ادامه دارد ... 👇 👉@rahpoyane_eJtehad👈

2⃣ آیه دوم : سوره بقره / ۱۷۳ إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیۡكُمُ ٱلۡمَیۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِیرِ وَمَاۤ أُهِلَّ بِهِۦ لِغَیۡرِ ٱللَّهِۖ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَیۡرَ بَاغࣲ وَلَا عَادࣲ فَلَاۤ إِثۡمَ عَلَیۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورࣱ رَّحِیمٌ .... 🔅 بحث اول : درباره مفاد آیه به تحقیق خداوند تنها مردار و خون و گوشتِ خوک را و آنچه را که به اسم غیر خدا کشته باشند ، بر شما حرام کرده است ، پس هر کس که به خوردن آنها محتاج و مضطر شود درصورتی که به آن تمایل نداشته و تجاوز نکند ، گناهی بر او نخواهد بود ، حقیقتا خدا بخشنده و مهربان است .... 🔅 بحث دوم : درباره کیفیت استدلال کیفیت استدلال به این آیه را در ضمن ۴ قدم بیان میکنیم : ♻️ #قدم_اول : حصر در این آیه اِنّما بکار رفته است فلذا در این آیه حصر وجود دارد. و حصر هم از نوع حصر صفت در موصوف است ؛ زیرا آیه گفته : انّما حَرَّمَ علیکم المیتةَ و الدمَ و لحمَ الخنزیر و ما اُهلَّ به لغیر الله ..... در اینجا "حرمت" صفت است و "میته ، دم ، لحم خنزیر ، مذبوح بغیر اسم الله" موصوف است . و این حصر از قبیل حصر صفت در موصوف است یعنی ؛ محرَّم ، فقط میته و دم و لحم خنزیر و مذبوح بغیر اسم الله است و صفت از این موصوف تجاوز نمیکند بنابراین غیر این موصوف (۴ تا ) ، محرَّم نیست . البته این حصر ، حصر حقیقی نیست بلکه اضافی است . ( غنائم الایام ج ۱ ص ۳۹۱ ، فقه القرآن ج ۱ ص ۲۸۰ و .... ) یعنی ؛ این آیه که می گوید این ۴ چیز فقط حرام است نظر به این نیست که در واقع حقیقتا فقط این ۴ چیز حرام است و غیر اینها حرام نیستند بلکه در رد اعتقاد عرب جاهلیت است که آنها طبق میل و هوای نفسشان هر چیزی را حلال و حرام میدانستند ....... ( عقود القرآن فی تفسیر القرآن ج ۱ ص ۱۵۷ و تفسیر المظهری ج ۱ ص ۱۶۸ و الفتوحات الهیه ج ۱ ص ۲۰۶ و حاشیة الصاوی ج ۱ ص ۱۰۳ و آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن ج۱ ص ۱۴۸ و الفرقان فی تفسیر القرآن ج ۲ ص ۲۸۳ و جامع البیان ج ۲ ص ۵۰ و ....) ♻️ #قدم_دوم : حَرَّمَ کلمه ی "حَرَّمَ" نص در حرمت است فلذا این آیه دلالت دارد بر اینکه میته ، دم ، لحم خنزیر و مذبوح بغیر اسم الله حرام است . ♻️ #قدم_سوم : مراد از دم با توجه به آیه دیگر ( سوره انعام آیه ۱۴۵ ) مراد از دم ، دم مسفوح است ( تفسیر الکاشف ج ۱ ص ۲۶۴ و تفسیر معین ج ۱ ص ۸۶ و الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز ج ۱ ص ۱۵۶ و روح المعانی فی تفسیر القرآن ج ۱ ص ۴۳۹ و تفسیر القرآن الکریم شبر ج ۱ ص ۶۵ و الفتوحات الهیه ج ۱ ص ۲۰۷ و حاشیة الصاوی ج ۱ ص ۱۰۳ و .... ) ♻️ #قدم_چهارم : نتیجه گیری با توجه به مطالبی که بیان شد نتیجه میگیریم که دم ( دم مسفوح ) یکی از محرّمات است ولی ملازمه ایی بین حرمت اکل شیء و نجاست اون شیء نیست ؛ زیرا رابطه بین حرمت اکل شیء با نجاست اون شیء عام و خاص مطلق است . بعضی از چیز ها اکل آن حرمت دارد ، و نجس هم است مثل " بول حیوان دارای نفس سائله " و بعضی از چیز ها اکل آن حرمت دارد ، ولی نجس نیست مثل " خاک " ولی هر چیزی که نجس است ، اکل آن حرمت دارد مثل " تمام نجاسات " و خون با اینکه اکل آن حرام است اما لازمه حرمت ، نجاستش نیست ... بنابراین نتیجه میگیریم که این آیه هم دلالت بر نجاست دم ندارد . 👈 ادامه دارد ... 👇 👉@rahpoyane_eJtehad👈