🔘رویکردهای مختلف میان والدین در باب فضای مجازی
📌دکتر معصومه نصیری در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖رویکردها دربارۀ حضور فرزندان در فضای مجازی در دو جغرافیا و پهنۀ معنای فکری، یعنی داخل ایران و خارج از ایران متفاوت است. این دو رویکرد منبعث از خردهفرهنگها، نظام ارزشی، قوانین و مقررات و انگارههای تربیتیشان تفاوتهایی دارند.
🔖نکته این است که ما در قبال حضور فرزندانمان میتوانیم سه رویکرد کلی «پدر و مادر خوشبین»، «پدر و مادر بدبین» و «پدر و مادر واقعبین» را داشته باشیم.
🔖آنهایی که بدبین هستند، اساساً درخصوص استفاده از فضاهای رسانهای سعی در منع کامل دارند و رسانه را عنصری ضد تربیتی میدانند که میتواند اختلالهای جدی در حوزۀ تربیتی و رفتاری کودکان ایجاد کند. در حوزۀ نگاه خوشبینانه که متأسفانه بخش چشمگیری از جامعۀ ما را دربرمیگیرد، اساساً این باور غالب است که در فضای رسانه همهچیز خوب است و فرزند من قرار است از این فضا برای افزایش دانش خود استفاده کند و سود حداکثری برای این استفاده متصور هستند.
🔖اما آن چیزی که کم وجود دارد و همۀ تلاشها در راستای تحقق آن است، والدگری یا نگاههای سیاستگذارانۀ مبتنیبر واقعبینی است؛ یعنی نکات منفی و مثبت رسانه را با هم درنظر بگیریم و سعی کنیم دربارۀ هر دوی اینها آگاهسازی کنیم؛ سویههای مثبت این فضا را پررنگتر کنیم و کودک و نوجوان را به آن سمت سوق دهیم و سویههای منفی آن را شفافسازی کنیم و سعی کنیم جایگزینهایی داشته باشیم که فرزند کمتر تحتتأثیر آن قرار گیرد.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#معصومه_نصیری
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 دوران کودکی؛ مقدمۀ والدگری موفق در نوجوانی
📌دکتر معصومه نصیری در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖در حوزۀ نوجوان، با لایۀ مهمتری مواجه هستیم و آن لایۀ «شناخت» است. اینکه تعامل والدین با نوجوان دربارۀ فضای مجازی چگونه باید باشد، کاملاً به این برمیگردد که این والدین در سنین کودکی چه چیزی را کاشتهاند و نظام ترجیحات، الگوی مصرف و سلیقۀ فرزندشان را چگونه هدایت کردهاند و امروز که در مواجهۀ با آن قرار میگیرند، قرار است چه نوع خروجی دریافت کنند و چه اتفاقی رخ دهد.
🔖از آنجا که ما در دوران کودکیِ فرزندمان معمولاً برخورد ناقص و غیرمتمرکز با او داشتهایم، در نوجوانی، لایههای شناختی نوجوان ما تحتتأثیر محتواهای متعدد، متنوع، جذاب و اکثراً سطحی در فضای شبکههای اجتماعی و فضای مجازی قرار میگیرد. این لایۀ شناختی چندان قابلیت ترمیم ندارد و بیشتر تقویت انگارههای پیشین آن اتفاق میافتد تا اصلاح آنچه که رخ داده است.
🔖 با واردشدن نوجوان به تونل پرپیچوخم شبکههای اجتماعی و فضای مجازی، فرصت والدگری هم از والدین گرفته میشود. بنابراین وقتی ما از شیوۀ تعامل صحبت میکنیم، والدین باید این را درنظر بگیرند که کودکی مقدمۀ والدگری موفق در دوران نوجوانی در مواجهۀ با فضای مجازی است.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#معصومه_نصیری
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نگاههای سختگیرانه به سبب حساسیت در حوزۀ کودک
📌دکتر معصومه نصیری در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 اساساً ما در حوزۀ کودک و نوجوان تفاوتهایی داریم. در حوزۀ کودک در دنیا نگاههای سختگیرانهای داریم. برای اینکه کودک بدون والدین از فضاهای مبتنیبر وسایل هوشمند استفاده نکند. این نگاه به جهت این است که نظامات غرب معتقدند نیروی انسانی آیندۀ جامعه باید تعاملات و حل مسئله را در ارتباط واقعی با محیط، گروه همسالان و حتی منازعات و مراودات در محیط واقعی کسب کند. این وسیله و ابزار هوشمند اگر بدون کنترل و بدون علت و هدف مشخص در اختیار این کودک قرار بگیرد، او را از اینکه به نیروی کارآمدی در آیندۀ کشور تبدیل شود، باز میدارد.
🔖حال والدین معمولاً در حوزۀ کودک با استفاده از مهارتهای فلسفه برای کودکان باید رسانۀ فاخر و رسانۀ دارای مسئلۀ کمتر مثل کتاب یا تصویر و مواردی از این دست را جایگزین فضاهای مجازی کنند. به جهت اینکه کودک یاد میگیرد اطلاعات او باید دارای شناسنامۀ عمیقی مثل کتاب باشد.
🔖 بنابراین حوزۀ کودک، حوزۀ حساسی است و بسیاری از کشورها برای استفادۀ کودکان از فضای مجازی، قوانین سختگیرانه و ناظر به تقویت سایر توانمندیها و وجوه شخصیتی کودک وضع کردهاند و شهروندان، خارج از این قوانین عمل نمیکنند، اگر هم عمل کنند، برایشان هزینههای فراوانی دارد؛ یعنی کودک را صرفاً در اختیار رسانهها قرار نمیدهند و سعی میکنند قانونگذاریهای دقیقی داشته باشند.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#معصومه_نصیری
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 آسیبهای مهم در استفاده از فضای مجازی
📌دکتر معصومه نصیری در گفتوگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛
🔖 یکی از آسیبهای مهمی که میشود در فضای مجازی برای سنین مختلف در نظر گرفت، تغییر شناختی یا ایجاد اختلالهای متعدد و متنوع شناختی برای همۀ سنین خصوصاً سنین کودکی و نوجوانی است. مهمترین آسیب، بحث اختلالات شناختی و دستکاری ذهن، نظام ارزشی و ادراکات مردم جوامع مختلف خصوصاً سنین نوجوان است.
🔖 نکتۀ بعدی نگهداشتن فرد یا کاربر یا مخاطب در لایهای به نام سطح است؛ یعنی اساساً فضای مجازی ممکن است به شما اجازۀ ورود به عمق را ندهد و شما را به قدری درگیر مطالب سطحی، متعدد، متنوع و جذاب کند که شما فرصت پیدا نکنید خودتان را به لایهای عمیقتر نفوذ دهید. سواد مصنوعی زاییدۀ همین بستر است. اینکه همۀ افراد جامعه دربارۀ همۀ حوزهها و ساحتهای بورس، گاز، برجام، جنگ روسیه و اوکراین، مسکن مهر و همۀ اتفاقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه صحبت میکنند، اطلاعاتی به وسعت اقیانوس ولی به عمق یک بند انگشت را برای ما به نمایش میگذارد که ما به آن «سواد مصنوعی» میگوییم.
🔖 نکتۀ دیگری که از آسیبهای جدی فضای مجازی محسوب میشود، بحث «اُوِردوز اطلاعاتی» یا «سرریز اطلاعاتی» است. مخاطب در معرض انواع محتواها قرار میگیرد و این انواع محتواها گاهی سبب میشود مخاطب قدرت یا فرصت تجزیه و تحلیل همۀ اینها را نداشته باشد و دچار سرریز اطلاعاتی شود. اینها همه جزو آسیبهای فضای مجازی است.
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#معصومه_نصیری
🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نگاه جمعی در تقابل با نگاه فردی
📌 دکتر معصومه نصیری در گفتوگو با فصلنامۀ رهیافت اندیشه؛
🔖نگاه غرب اساساً نگاه مبتنیبر نفع شخصی است و درواقع مثل نگاه اسلام، نگاه جمعی به رخدادها و رویکردها نیست. برای همین است که از دل نگاه اسلامیمان، مثلاً مباحث مبارزه با ظلم یا طاغوت مطرح میشود. چون رویکرد ما رویکرد جمعی است.
🔖اما رویکرد غرب اساساً رویکرد فردی است؛ یعنی فردگرایی، منفعتگرایی، مادیگرایی و مصرفگرایی و... در آن نگاه وجود دارد و پیگیری میشود و جدی است و جامعۀ غرب هم این ماجرا را پذیرفته و به آن تن داده و ذیل همین مدل، زیست و کنشگری دارد.
🔖 ما در مبانی و اصولی که در اسلام داریم، نگاه جمعی، منفعت جمع و گروههای مختلف جامعه و همسانی و برابری و... را مطرح میکنیم. شاید یکی از نکاتی که ما بتوانیم بگوییم که ریشۀ تفاوتهای ما با جامعۀ غرب در حوزۀ سواد رسانهای است، همین نگاه است. ما نباید رفتارها و کنشگریهایمان ضرر جمعی ایجاد کند و درواقع باید خیر جمعی داشته باشد.
📘برای مطالعۀ متن کامل مصاحبه، به نشانیهای زیر مراجعه نمایید:
🌐 https://fidibo.com/book/176618
🌐 https://taaghche.com/book/217708
#فصلنامه
#رهیافت_اندیشه
#معصومه_نصیری
🌐 @rahyaft_andisheh