eitaa logo
فصلنامه رهیافت اندیشه
587 دنبال‌کننده
749 عکس
8 ویدیو
10 فایل
🔖تحلیل و پاسخ‌یابی مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حقوقی و... در چهارچوب اندیشه اسلامی 🔖گفت‌وگوهای چالشی با اساتید و صاحب‌نظران 🔖بهره‌گیری از یادداشت‌های مسئله‌محور پژوهشگران و نویسندگان ارتباط با ادمین: @admin_rahyaftandisheh تبادل: @rahyaft_t
مشاهده در ایتا
دانلود
🔘 ضرورت توانمندسازی در مسئلۀ حکمرانی 📌 دکتر غلامرضا گودرزی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 هر‌چه به‌سمت آینده حرکت می‌کنیم، اهمیت و مشکلات حکمرانی بیشتر می‌شود و مشکلات ناظر بر حکمرانی‌های جهانی بر حکمرانی‌های ملی اضافه می‌شود. 🔖 این بدان معناست که بیشتر چالش‌های ما در حکمرانی داخلی است و بر‌اساس محیط داخل خود را نشان می‌دهد و اگر ما این مسائل را حل نکنیم، در دوره‌ای که دور نیست، مشکلات بین‌المللی هم بر این‌ها اضافه شده و لذا ممکن است سیستم حکمرانی ما به اختلال‌های جدی دچار شود. 🔖 بنابراین تا فرصت داریم، باید در جهت بهینه‌سازی، کارآمدسازی، توانمندسازی و تعالی حکمرانی خود کار کنیم که نه‌تنها دچار مشکل نشویم، بلکه بتوانیم با مشکلات هم مقابله کنیم. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 اقتصاد نمی‌تواند در یک جزیره قرار بگیرد 📌 دکتر احمد رفیعی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 مسئلۀ مهم در باب افزایش سطح رفاه اجتماعی این است که بتوانیم از امکانات و نیروهای خودمان درست استفاده کنیم. 🔖 باید متوجه بود که اقتصاد نمی‌تواند در یک جزیره قرار بگیرد؛ بلکه با سیاست و مسائل اجتماعی و مدیریتی پیوند دارد و ما به‌عنوان کسی که می‌خواهد در این کشور شکوفایی اقتصادی ایجاد کند تا سطح رفاه مردم بیشتر شود، باید بسترهای رونق اقتصادی را که همان بحث‌های مربوط‌به ارتباطات اجتماعی، بین‌المللی، سیاسی و اقتصادی است فراهم کنیم و همه را باید با هم در‌نظر بگیریم. 🔖 لذا اقتصاد بدون توجه به تعاملات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی، به‌تنهایی نمی‌تواند مشکلات را حل کند. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 فعالیت تشکل‌های مردم‌نهاد در چهارچوب قانون 📌 دکتر فتاح آقازاده در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 در بحث لوایح و قوانین حوزۀ سلامت اداری مثل لایحۀ شفافیت قوای سه‌گانه و بحث لایحه و طرح تعارض منافع، بعضی از سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند کمک فکری بدهند. البته امکان دارد که یک‌سری تشکل‌ها هم ظرفیت اجرایی داشته باشند و بتوانند موج و مطالبه ایجاد کنند. 🔖 این تشکل‌ها اولاً نباید تنها منتظر باشند که به آنان میدان داده شود، بلکه خودشان هم باید وارد کار شوند؛ اما تا آنجایی که قوانین و مقررات را زیر پا نگذارند؛ چون آفت این کار این است که جایی اگر بحث افشاگری صورت بگیرد و مطالبه‌گری انجام شود، اگر قوانین و مقررات زیر پا گذاشته شود، اصل آن تشکل و خود آن هدفی هم که مقدس بوده، خدشه‌دار شده و از بین می‌رود. 🔖 بنابراین باید در این زمینه بسیار دقیق باشند که در چهارچوب قانون فعالیت‌های خود را انجام دهند و نباید منتظر باشند که کسی به آنان فرصت بدهد، بلکه تنها چیزی که می‌تواند این‌ها را محدود کند، قانون است؛ یعنی خودشان با وابستگی و پایبندی به قانون باید وارد عرصه شوند و با توجه به ظرفیت و دغدغه‌ای که دارند، فعالیت‌های خود را انجام دهند. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ضرورت وجود شاخص در فهم تعارض منافع 📌 دکتر سیدجعفر حسینی در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 در هر حوزه‌ای باید اولویت‌گذاری شود؛ چون هم‌زمان نمی‌توان همۀ کارها را با هم به جلو برد. سیاست‌گذار باید شاخص‌هایی داشته باشد و بر‌اساس آن شاخص‌ها متوجه شود که در کدام حوزه، تعارض منافع بیشترین هزینه‌ها را به جامعه تحمیل می‌کند و کدام حوزه خیلی مهم نیست. 🔖 فهم این حوزه‌ها به شاخص‌هایی نیاز دارد که بتوان تشخیص داد تعارض منافع در کجاست و کدام حوزه مهم است و کدام حوزه مهم نیست. 🔖 به هر‌حال در بحث اصلاح فرایند به جایی می‌رسیم که امکان دارد به سازمان بگوییم که خود تو بحران هستی و خود سازمان است که باید از اساس اصلاح شود و در آن تغییر و تحول صورت بگیرد. درحالی که همان سازمان خیال می‌کند بحران بیرون از سازمان است و در پی یافتن فرمول‌های مدیریت منابع انسانی است. 🔖 یا اینکه در این فکر است که مثلاً دارایی‌های خود را چگونه در بورس سرمایه‌گذاری کند و بعد هم با همین وضعیت وارد بازار سرمایه می‌شود، درحالی که ادبیات آنجا را نمی‌داند و با فضای آن ناآشناست و برای خودش مشکلات بیشتری درست می‌کند؛ اما خیلی راحت باید به سازمان گفت که بحران، خود تو هستی و اصلاح از خودت شروع می‌شود. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 راهکارهای اساسی در مواجهه با تعارض منافع 📌 دکتر مهدی موحدی بکنظر در گفت‌وگو با ماهنامه رویش اندیشه؛ 🔖 بحث تعارض منافع در ادبیات و تجارب کشورهای مختلف، سه راهکار عمده دارد. یعنی هرجایی با موقعیت‌های تعارض منافع مواجه شویم، معمولاً با سه راهکار عمده مواجهیم. اولین راهکار شفافیت است؛ یعنی تا جای ممکن، اتاقی شیشه‌ای ایجاد کرده و همه‌چیز را شفاف کنیم و در همۀ عرصه‌هایی که با موقعیت تعارض منافع روبه‌رو هستیم، این شفافیت را به‌کار ببریم.‌ 🔖راهکار دوم بحث محدودیت است. در اینجا ممکن است شفافیت به ما کمک نکند بلکه ما باید محدودیت ایجاد کنیم. مثلاً بگوییم هر فردی که داخل سازمان مالیاتی است، بعد از اینکه از این شغل خود کنار رفت، تا پنج سال اجازۀ تأسیس شرکت مشاوره‌ای- مالیاتی را ندارد؛ یعنی در اینجا محدودیت ایجاد کنیم. مثلاً اگر کسی بخواهد هدیه دریافت کند، این هدیه باید کمتر از ‌فلان مقدار باشد یا اگر هدیه‌ای دریافت می‌کند یا کسی پیشنهاد هدیه‌ای می‌دهد، باید به سازمان اعلام کند که چه هدیه‌ای با چه مبلغی را دریافت کرده است. به عبارت دیگر کلیت ماجرا این است که باید از محدودیت در کنار شفافیت استفاده کنیم. 🔖 راهکار سوم هم قواعدی است که می‌گذاریم و آن موقعیت تعارض منافع ممکن است به واسطۀ بروز این قواعد تغییر پیدا کند و دیگر آن خصوصیات سابق را نداشته باشد. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ارکان اصلی نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران 📌 دکتر سیدمحمدمهدی غمامی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖ماهیت نظام جمهوری اسلامی ایران نظامی است که به‌واسطۀ گذشتۀ تاریخی خود که از یک رژیم استبدادی غیرمشروع رنج می‌برده، نظامی حقوقی را ایجاد کرده که در این نظام حقوقی دو رکن اصلی وجود دارد. 🔖 اولین رکن این است که این نظام برخاسته از نظرات و آرای مردم است و همان طور که در مقدمۀ قانون اساسی آمده، چنین نظامی خواستۀ قلبی مردم مسلمان ایران و مسلمانان جهان بوده و از طرف دیگر نظام جمهوری اسلامی ایران نظامی مبتنی بر شرع مقدس اسلام است و از آموزه‌های اسلامی بر ادارۀ جامعه و اعمال حکمرانی استفاده می‌کند. 🔖 این هر دو به‌خوبی در اصل 56 قانون اساسی بیان شده و حاکمیت را هم به‌صورت طولی از آنِ خدا دانسته و با تمشیت امور توسط همۀ مردم طراحی کرده است. بنابراین نظام حقوقی ایران تفاوت بنیادینی با گذشته کرده است که از رویکردهای آستینی (حقوق به مثابه فرمان) که بنیاد استبداد و دیکتاتوری است، تبعیت نمی‌کند و نظارت‌پذیر است؛ چون ارزش‌ها و اصول فراوضعی دارد. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ضرورت اولویت‌دهی به منافع 📌دکتر محمدرضا عطاردی در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 هرکسی بلاشک به‌دنبال منافع خویش است و این شخص ‌می‌‌‌تواند حقیقی یا حقوقی باشد. به‌نظر من این مسئله نه‌تنها در امور مادی بلکه در امور معنوی هم وجود دارد. خداوند می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ اشتَرى مِنَ المُؤمِنينَ أنفُسَهُم وَأموالَهُم بِأنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ» (توبه/111). یعنی خدا از شما (جان‌هایتان را) می‌خرد و این کار منفعت دارد. 🔖 بنابراین نباید از این مسئله فرار کرد؛ چراکه برخی می‌گویند در نظام اسلامی اصلاً منفعت‌طلبی خوب نیست. درحالی که هیچ‌جا در اسلام چنین چیزی گفته نشده است. منفعت‌طلبی در مسیر خودش درست و صحیح است؛ اما اینکه کدام منفعت را اولویت دهیم، جای بحث دارد. 🔖گاهی منفعت فرد، در طول عمرِ بیشتر و کسب مال بیشتر و آسایش بیشتر است؛ اما منافع دیگری هم وجود دارند که اولویت پیدا می‌کنند و باید به آن‌ها توجه کرد. اینجا بحث تعارض منافع پیش می‌آید؛ ولی درون‌شخصی است. در جای دیگر، تعارض منافع بین‌شخصی است. در این حالت من منافعی دارم و شما هم منافعی دارید و این دو مورد هم‌راستا نیستند. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ضرورت ارتقای کیفیت خط‌مشی‌گذاری 📌دکتر مرتضی جوانعلی آذر در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 در ایران رویکردها و نوسانات دولت‌ها بسیار زیاد است و تفاوت مبانی فکری در حوزۀ ادارۀ جامعه، میان دولت‌ها وجود دارد و دولت‌ها هم چون احساس می‌کنند که باید خیلی زود به دستاوردهایی رسید تا موفقیت‌ها را در انتخاب‌های بعدی تکرار کنند، خروجی و نتیجۀ آن چنین می‌شود که به‌سمت کارهای کوتاه‌مدت گرایش پیدا کنند تا بتوانند باز هم از مردم رأی بگیرند. 🔖 با این مسئله باید چگونه برخورد کرد؟ بخشی از این مسئله، همین شوراهای عالی است؛ به‌شرطی که درست کار کنند. بخش دیگر ارتقای کیفیت خط‌مشی‌گذاری است. بخش دیگر تقویت نهادهای حرفه‌ای است که دائماً رصد کنند و به مردم به نحو آزاد گزارش دهند تا عملکرد دولت‌ها به معنای فراحزبی و فراجناجی نمایانده شود و مردم بفهمند که این‌ها دقیقاً چه کاری انجام می‌دهند و بتوانند فراتر از این تبلیغاتی که در دورۀ هر دولت اتفاق می‌افتد، ارزیابی کنند. 🔖 نهادهای عالی ارتقای کیفیت خط‌مشی‌گذاری؛ وجود نهادهای حرفه‌ای که بتوانند سیاست‌ها را به نحو مستمری ارزیابی کنند و نشان بدهند که آیا واقعاً عملکرد دولت‌ها بهبود پیدا می‌کند یا نه و بتوانند همین‌ها را به شاخصه‌ای تبدیل کنند و به مردم گزارش دهند، لازم است. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 سیاست‌زدگی؛ معضلی مهم در فضای نظام اداری و دولتی 📌 دکتر حسین اصلی‌پور در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 در مسئلۀ تغییر دولت‌ها، نصابی که در کشورهای به اصطلاح توسعه‌یافته وجود دارد و تغییر در این انتصابات اداری که در نتیجۀ تغییر دولت رخ می‌دهد، زیر ده‌درصد است؛ چون پیش‌فرض آن‌ها این است که افراد متخصص آمده و پست‌های کلیدی را اشغال کرده‌اند. 🔖پس نصاب تغییر انتصابات آن‌ها در حدود ده‌درصد است؛ چون به هر‌حال آن دولتی که آمده، وعده‌هایی به مردم داده و می‌خواهد وعده‌های خود را عملی کند و باید افراد و تیم خود را با خود بیاورد؛ اما در کشور ما این مسئله بالای پنجاه‌درصد است و این تیم تا مستقر شود، چهار‌سال دولت تمام می‌شود و این فاجعه است. 🔖سیاست‌زدگی در تمام فضای نظام اداری و دولتی ما وجود دارد؛ یعنی متأسفانه بیماری ریشه‌داری در اینجا وجود دارد و نمی‌توان زیاد انتظار داشت که موضوع صندوق‌ها را جدا از این امر حل کنیم؛ چرا‌که در این فضا رشد کرده و ما به فضای سیاست‌زده‌ای دچار هستیم. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 ماهیت رسانۀ مدرن؛ تحمیق یا تعمیق؟ 📌 حجت‌الاسلام احمد رهدار در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 ما مردمی هستیم که در عصر رسانه زندگی می‌کنیم و رسانه با جذابیت‌های خود ما را با مدل خودش تربیت کرده است؛ بنابراین رسانه دارد ما را جهت می‌دهد و به‌صورت جدی هم تأثیرگذار است. 🔖 رسانه این قدرت را دارد که با چند نماد و نشانه موج ایجاد کند و این موج را نباید مستقل از بسترهای ثابت‌تری که در جامعه وجود دارد و نخبگان معمولاً با آن‌ها نسبت می‌گیرند دید. 🔖 کارویژۀ رسانۀ مدرن از بدو تأسیس تا الان در همه جا برخلاف انتظار و برخلاف برداشت اولیۀ عموم مردم بیش از اینکه ناظر به آگاهی‌بخشی باشد، ناظر به تحمیق است و نه تعمیق. این ماهیت رسانۀ مدرن است. 🔖 یعنی شما مجالی برای تأمل به طرف مقابل خود نمی‌دهید و قبل از اینکه او بخواهد در مورد خبر قبلی که شما به او داده‌اید فکر کند، خبر بعدی و خبر بعدی را پخش می‌کنید. 🔖 نتیجه این می‌شود که آدم‌هایی که خودشان را خیلی زیاد به رسانه گره می‌زنند، آدم‌های معطل و ناکارآمدی هستند. سواد درست و حسابی پیدا نمی‌کنند و علت هم آن است که رسانه کسی را دانشمند نمی‌کند و اطلاعات رسانه کسی را عالم نمی‌کند. 🌐 @rouyesh_andisheh
🔘 حجاب؛ بستری برای حضور زن در اجتماع بر مبنای فکر و شخصیت خود 📌 دکتر محسن بدره در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 در نگاه اسلامی عفت یک امر زنانه و مردانه با هم است؛ یعنی در برخی از تعابیر در این زمینه ابتدا از مردان شروع می‌شود: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكى‌ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما يَصْنَعُونَ» 🔖 مسئلۀ بعدی هم این است که کسی قرار نیست بر زن‌ها عفّت را تحمیل کند؛ یعنی قرار است که خود زن‌ها این عمل را انجام دهند و ماجرا در اینجا دعوت زنان به این عمل است؛ یعنی در داستان فتح مکه، آن آیه‌ای که درمورد بیعت نازل می‌شود چنین بیان می‌کند که «إذَا جَاءَکَ المُومِناتُ یُبَایِعْنَکَ...» زن‌ها قرار است در یک دعوت و فراخوانی داوطلبانه بیعت کنند. 🔖 اتفاقاً این نوع حجاب بحث جداکردن زن از جامعه نیست بلکه بحث حضور او در جامعه است؛ چون زن نزد محارم خود که نیازی به حجاب ندارد بلکه برای حضور در جامعه است که نیاز دارد حجاب داشته باشد تا شیءانگاری جنسی در قبال او اتفاق نیفتد و با فکر و شخصیت خود در اجتماع حاضر باشد نه با بدنش. 🔖 چراکه رقابت اجتماعی با محوریت بدن چیزی جز شکست و استرس برای زن باقی نخواهد گذاشت. لذا باید سیاست اجتماعی کلی اسلام درمورد این مسئله به‌خوبی درک شود تا این مسائل برای زن پیش نیاید. 🌐 @rouyeshandisheh
🔘 توجه به مقاصد شریعت در راستای تحقق تمامی وجوه آن 📌 حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا در گفت‌وگو با ماهنامۀ رویش اندیشه؛ 🔖 بی‌تردید قانون‌گذار علاوه بر اجرای احکام شرعی باید به‌دنبال تأمین تحقق اهداف کلان شرعی هم باشد. به‌عبارت دیگر وقتی که ما به مجموعۀ تعالیم دینی نگاه می‌کنیم، متوجه یک نکته‌ای می‌شویم و آن نکته این است که اگر می‌خواهیم بدانیم احکام شرعی را به‌درستی به اجرا گذاشته‌ایم، باید بر اساس نتایجی که به دست می‌آید، این سنجش را انجام دهیم. 🔖 در قرآن آمده است که: «كُتِبَ عَلَيكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذينَ مِن قَبلِكُم لَعَلَّكُم تَتَّقونَ؛ خداوند روزه را بر شما واجب کرده، همان طور که بر امت‌های پیشین واجب کرده بود به این منظور که تقوا بورزید.» از این آیۀ شریفه ما می‌فهمیم که روزۀ مطلوب در شریعت آن است که منجر به حصول تقوا شود. پس اگر ما دیدیم که بسیاری از مردم جامعه در ماه رمضان روزه می‌گیرند اما در کنار آن دیدیم که آمار تقوا بالا نرفته، آنگاه می‌توان فهمید که این روزه، روزۀ مطلوب شرعی نبوده است. 🔖 پس اگر دیدید بسیاری از مردم نماز می‌خوانند، روزه می‌گیرند، حج به جا می‌آورند، در اعتکاف شرکت می‌کنند، در شب‌های ماه رمضان قرآن بر سر می‌گیرند و در مراسم راهپیمایی اربعین حضور پیدا می‌کنند ولی ملاحظه می‌کنید که جامعه، جامعۀ عدالت‌محوری نیست آنگاه تشخیص می‌دهید که نحوۀ مطلوب اجرای احکام شرعی را در جامعه رعایت نکردید؛ چون اگر رعایت می‌کردید به آن هدف می‌رسیدید. 🌐 @rouyesh_andisheh