eitaa logo
فصلنامه رهیافت اندیشه
587 دنبال‌کننده
749 عکس
8 ویدیو
10 فایل
🔖تحلیل و پاسخ‌یابی مسائل اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، حقوقی و... در چهارچوب اندیشه اسلامی 🔖گفت‌وگوهای چالشی با اساتید و صاحب‌نظران 🔖بهره‌گیری از یادداشت‌های مسئله‌محور پژوهشگران و نویسندگان ارتباط با ادمین: @admin_rahyaftandisheh تبادل: @rahyaft_t
مشاهده در ایتا
دانلود
🔘 کارکرد حجاب در راستای مدیریت توجه در جامعه 📌دکتر سجاد مهدی‌زاده در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 مدیریت توجه به این معناست که وقتی شما به مخاطب خود اطلاعات زیادی می‌دهید، کم‌کم این اطلاعات برای او عادی می‌شود؛ یعنی وقتی مسئله‌ای بیش از حد به مخاطب خود عرضه شد، دیگر برای آن جلب‌توجه نمی‌کند و تنها چیزی می‌تواند توجه او را جلب کند که آن شخص تمایلی به آن چیز داشته باشد. 🔖 اتفاقی که در جامعۀ ما افتاده، این است که آدم‌های مختلف به‌خاطر توانمندی‌هایی که ندارند و همچنین برای جلب‌توجه به امر جنسی رو می‌آوردند. وقتی می‌خواهند محصولات خود را تبلیغ کنند به امر جنسی رو می‌آورند. لذا امر جنسی چنان فراگیر است که همه سعی می‌کنند در جامعه از آن استفاده کرده و جلوه‌نمایی جنسی داشته‌ باشند. 🔖 وقتی که این مسئله بیش از حد اتفاق افتاد، ضمن اینکه توجه جامعه را پراکنده می‌کند، منجر به یک رقابتی هم شده که این خود، رقابتی کاذب برای توجه به امر جنسی است و این مسئله را سخت‌تر از قبل می‌کند؛ یعنی توجه مردم از مسائل اصلی معطوف به این مسئله شده است. 🔖 مسئله این است که پوشش ضمن هدایت و کنترل امر جنسی، دست به مدیریت توجه در جامعه می‌زند و افراد را از یک وسواس ذهنی و توجه بیش از حد به امر جنسی بازمی‌دارد؛ یعنی امر جنسی بخشی از زندگی می‌شود و همه‌جایی نمی‌شود. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 مراحل ارزیابی تأثیرات هنجارگذاری‌های حقوقی 📌دکتر مسلم آقایی‌طوق در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 برای اینکه ما بخواهیم ارزیابی تأثیرات هنجارگذاری‌های حقوقی را انجام دهیم، باید یک ‌سری مراحل را طی کنیم. این مراحل با ارائۀ شرحی از مسئله و اهداف مقرره شروع می‌شود. 🔖 حال مسئلۀ مسکن و گرانی آن در تهران و شهرهای بزرگ را فرض کنید؛ مثلاً در تهران، مسکن وجود دارد که هر متر آن 100 میلیون یا 70 میلیون است. این پدیده باید به‌درستی تحلیل شود که ابعاد این ماجرا به چه نحوی است و صعود قیمت‌ها از چه زمانی شروع شده و در حال حاضر به کجا رسیدیم و انواع مناطق در تهران چه قیمت‌هایی دارند. این کار نیازمند به یک تیم کارشناسی است که علت‌ها و عوامل را بررسی کند. 🔖 وقتی که شما می‌خواهید یک پدیده‌ای مثل همین گرانی مسکن را مدیریت کنید، نمی‌توانید به همین حالت کاملاً باز مطلب را در اختیار جامعه قرار دهید و هرکس هم چیزی بگوید و نظری دهد و بر اساس این نظرات هم تصمیم بگیرید. باید یک تیمی را اجیر کرد و اشخاصی که تلاش علمی کردند و پژوهشگر و اندیشمند در یک رشته هستند را به کار گرفت و به‌کارگرفتن این‌ها هم با اصول و ضوابطی همراه باشد. 🔖 هنگامی که این وضعیت ایجاد شد، ما می‌توانیم گزینه‌های تقنینی و غیرتقنینی موجود را تبیین کنیم و بگوییم این گزارش کمیتۀ گرانی مسکن است و نتایج گزارش آنان این است و این علت‌ها برای آن برشمرده شده است و ما می‌توانیم فلان کارها را برای حل این مسئله انجام دهیم. 🌐 @rahyaft_andisheh
📌 فراخوان یادداشت علمی 🔘 فصلنامه رهیافت اندیشه با رویکردی مسئله‌محور و در راستای تبیین و ترویج گفتمان علوم انسانی اسلامی، از همه صاحب‌نظران، پژوهشگران و نویسندگان دعوت می‌کند آثار خود را به این نشریه ارسال نمایند. 🔖اهداف 🔹ارائه جمع‌بندی از دیدگاه اندیشمندان اسلامی و معرفی چهارچوب نظری اسلامی به‌منظور جهت‌دهی به وضعیت موجود 🔹توصیف وضعیت موجود و علل شکل‌گیری آن در پرتو الگوی مطلوب اسلامی 🔹راهبردها و راهکارهای عملیاتی برون‌رفت از وضعیت موجود و حرکت به سمت الگوی مطلوب اسلامی 🔹تاریخ‌پژوهی تصمیمات و اقدامات سیاستی ۵۰ سال اخیر با هدف ردیابی نقاط ضعف و قوت و علل وقوع آن 🔖محورهای موضوعی نظام تأمین اجتماعی، تعاملات اقتصادی بین‌الملل، نظام ارزی، نظام بانکی، تولید و اشتغال، بودجه و مالیات، توزیع منابع طبیعی، نفت و گاز، نظام اداری، فرهنگ و مشارکت سیاسی، جمعیت، هویت جنسیتی، تحکیم خانواده، تربیت خانوادگی، جهان اسلام و وحدت اسلامی، تعاملات سیاسی فرامنطقه، آموزش و پرورش، رسانه و فضای مجازی، عفاف و حجاب، مبانی علوم انسانی. 🔖ویژگی یادداشت ✍️ یادداشت‌ها بایستی بین 1500 تا 3000 کلمه باشد و در محیط word نگارش و ارسال شود. 🔀 راه‌های ارتباطی و ارسال یادداشت 📧 rahyaftandisheh@gmail.com 🆔 @rahyaft_andisheh ایتا، بله، تلگرام
🔘 سند تحول بنیادین؛ شناسنامۀ فرهنگی و تربیتی ملت 📌دکتر حسن ملکی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 سند تحول بنیادین و سایر اسنادی که در کشور تولید شده، شناسنامه‌های فرهنگی و تربیتی ما را تشکیل می‌دهند. همان‌گونه که در سایر وزارت‌خانه‌ها و در سایر نهادها نیز لابد اسنادی تولید شده و آن اسناد هم برای آن‌ها شناسنامه‌های هویتی محسوب می‌شود. 🔖 در اینجا طبیعتاً تأکید من به اسناد تحولی تربیتی است که بارزترین آن، سند تحول بنیادین است. این اسناد به مثابۀ شناسنامۀ ملت هستند. 🔖 از زمانی که این اسناد تولید شده‌ و به تصویب رسیده‌اند و بنده هم از گوشه‌ای گاهی کمک می‌کردم و دیدگاه‌های خودم را مطرح می‌کردم و مشارکت داشتم، اعتقاد دارم که این‌ها شناسنامه‌های فرهنگی و تربیتی ما هستند. 🔖 همان‌گونه که شناسنامۀ معمولی خودمان اگر مفقود شود، به فرد بی‌هویتی تبدیل می‌شویم یا ما را بی‌هویت می‌نامند، مگر اینکه شناسنامۀ خود را پیدا کنیم یا شناسنامه‌ای برای ما صادر شود. این مسئله در فرهنگ و تعلیم و تربیت هم صدق می‌کند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 سه نهاد تأثیرگذار در امر سیاست‌گذاری آموزش و پرورش 📌حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 بحث آموزش‌وپرورش بحث بسیار پردامنه و ریشه‌دار و اساسی است و متأسفانه دربارۀ آن کمتر به تأملاتی نتیجه‌بخش توجه می‌شود. یکی از کاستی‌های اساسی و خلأها همین تعدّد در مراجع سیاست‌گذاری برای آموزش‌وپرورش است. 🔖 البته در اینجا تعبیر من از سیاست‌گذاری به آن معنی محدّد و مشخص علمی نیست، بلکه به معنای عام است؛ یعنی آنجایی که تدبیر می‌کند و قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری و خط‌مشی‌گذاری برای آموزش‌وپرورش انجام می‌دهد که نهایتاً آموزش‌وپرورش در عمل باید از آن تبعیت کند، درحال حاضر نوعی تکثر و تشتّت در آن وجود دارد. 🔖 سه جای خیلی روشن برای آموزش‌وپرورش قانون‌گذاری می‌کند و به یک معنا برای آن سیاست‌گذاری انجام می‌دهد. یکی از آن‌ها شورای عالی انقلاب فرهنگی است که بعضی از اسناد تحولی در آنجا تصویب شده است. یکی دیگر شورای عالی آموزش‌و‌پرورش است که بخش دیگری از اسناد تحولی در آنجا تصویب شده و دیگری هم مجلس شورای اسلامی است که کمیسیون آموزش در یک جاهایی ورود پیدا می‌کند و دربارۀ جذب نیرو و دیگر بحث‌های آموزش‌وپرورش اقداماتی انجام می‌دهد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 بروز غفلت تاریخی در فعال‌کردن بستر رسانه در حوزۀ نظام موضوعات انقلاب اسلامی 📌دکتر عاطفه خادمی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 متمرکز بر رسانه‌های مکتوب و همین طور رسانه‌های دیداری‌شنیداری شاید دو کلیدواژۀ «انفعال» و «غفلت» کلیدواژه‌های مناسبی دربارۀ این رسانه‌ها باشند. 🔖 ما اساساً در فعال‌کردن این بستر در حوزۀ نظام موضوعات انقلاب اسلامی غفلتی تاریخی داشته‌ایم. البته منظورم از نظام موضوعات، نظام موضوعات اعتقادی، ارزشی و دینی است؛ یعنی جایی که پشتوانه‌های حوزۀ جهان‌بینی اسلامی را درگیر می‌کند. ما تقریباً هیچ امکانی را فعال نکرده‌ایم و دچار غفلت تاریخی عظیمی در این موضوع بوده‌ایم. 🔖 یعنی اصلاً برای فعال‌کردن این حوزه ضرورتی احساس نمی‌شود. این مسئله در تاریخ بعد از انقلاب کاملاً مشهود است. درواقع آن چیزی که اتفاق می‌افتد، اطمینان خاطری به تحولات اجتماعی است که از ابتدای انقلاب با رخِ گزاره‌ای به اسم عفاف و حجاب جلو می‌رود و سیاست‌گذار و مسئول اجرایی که باید به تولیدات و محصولات فرهنگی این حوزه جهت‌دهی کند و اصطلاحاً خوراک فرهنگی را راهبری نماید، در اطمینان خاطر و حاشیۀ امنی قرار دارد. 🔖 بنابراین این اطمینان خاطر کاذبی که به‌خاطر نمود و مظاهر بیرونی در اذهان متولیان امر در موضوع عفاف و حجاب شکل گرفت، غفلت تاریخی را کاملاً تشدید کرد. غفلت از اینکه نمودهای اجتماعی‌ را که در اوایل انقلاب می‌دیدیم، به زبان قصه و رمان و روایت مکتوب و محصول کنیم و ثبت تاریخی نماییم. این سرمایه‌ای بود که از دست رفت. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 لزوم حمایت بیمه‌ا‌ی از توانمندی‌های داخلی 📌دکتر علی طاهری‌فرد در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 موضوع توانمندی داخلی یا حداکثر استفاده از توانمندی داخلی موضوعی است که از مدت‌ها پیش، فکر می‌کنم حدود سال 1375 در قانون آمده؛ اما تا وقتی که امکان تأمین خارجی با امکانات و قیمت‌های بهتر به همراه کارایی بالاتر وجود داشت، عملاً این انگیزۀ اقتصادی نبود. 🔖 این مسئله خیلی مهم است و فقط تا یک جایی می‌توان با قوانین و مقررات و ممنوعیت و اجبار جلو رفت؛ اما وقتی منافع اقتصادی جای دیگری باشد، سرمایه‌گذار یا پیمانکار راه خودش را پیدا کرده و آن مسیر را طی می‌کند؛ چون منافع آن در جای دیگر است و امکان تأمین آن وجود دارد. 🔖 برای همین، موضوع تأمین داخلی و خودکفایی حتی از فازهای اول پارس جنوبی هم مطرح بود که همان موقع هم افرادی که درگیر آن بوده‌اند، به این مسئله نظر داشته و حتی تا مرحلۀ اجرایی‌شدن هم پیش رفته است. 🔖 به همین دلیل باید یک‌سری اقدامات انجام گیرد. مثلاً باید شرکت‌های بیمه‌ای باشند که این‌ها را بیمه کنند. که اگر اتفاقی افتاد، آن بیمه خسارت‌های احتمالی را تأمین کند. لذا چنین امور و ساختارهایی باید در کنار این مسئله باشند تا بتوانند این ریسک‌ها را بپذیرند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 نبود تقاضا؛ مهم‌ترین آفت فناوری و توسعۀ آن در کشور 📌دکتر رضا محتشمی‌پور در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 به‌نظر من مهم‌ترین آفت فناوری و توسعۀ فناوری کشور ما نبود تقاضاست؛ کسی مشتری فناوری نیست و نبود فناوری ناشی از رانت‌هایی است که اصلاً احساس نیاز نمی‌شود. 🔖 مثلا پرسیده می‌شود که چرا من باید کولر خانۀ خود را کم‌مصرف انتخاب کنم و پول بیشتر بابت آن بدهم؟ مگر پول بیشتری که من می‌دهم، چقدر مصرف برق مرا کم می‌کند؟ پس من تقاضای سیستم‌های جدید را ندارم. چرا باید به‌جای کولرگازی از چیلر استفاده کنم؟ هزینه‌ای که بابت چیلر می‌دهم، اصلاً توجیه ندارد؛ مثلاً شما می‌توانید چیلر آفتابی داشته باشید و بخش زیادی از این انرژی را از آفتاب تأمین کنید. 🔖 این کار خیلی پرهزینه است. وقتی این کار جواب می‌دهد که شما هزینۀ انرژی واقعی را داشته ‌باشید. وقتی این نباشد، اساساً دیگر موضوعیت ندارد؛ لذا با صنعتی مواجه هستیم که طراحی آن با یک‌سری ناکارایی‌ها همراه است. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 لزوم ایجاد نهادهای مبتنی‌بر همکاری در نظام‌های اقتصادی 📌دکتر علی‌اکبر ابراهیمی‌نژاد رفسنجانی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 واقعیتی که در تبیین پدیدۀ تعاون باید مدنظر قرار گیرد، این است که براساس بردار تعاملات انسانی هیچ نظام اقتصادی بی‌نیاز از نهادها و سازمان‌های مبتنی‌بر همکاری یا به‌عبارتی تعاون نیست. 🔖 اساساً پدید‌آمدن مفهومی به نام اقتصاد بخش سوم به علت ضعف علم اقتصاد در تبیین رفتارهای مبتنی‌بر رقابت و نفع شخصی بود. پدیده‌هایی که به شکست بازار (بخوانید: شکست بخش خصوصی و انگیزه‌های نفع شخصی) می‌انجامند، در اقتصاد متعارف به رسمیت شناخته می‌شوند و راه‌حل آن‌ها چیزی جز نهادهای مبتنی‌بر همکاری یا فداکاری نیست. 🔖 بر همین اساس وظیفۀ حکمرانان، تعیین سطح و سهم بهینۀ هریک از این بخش‌ها در اقتصاد است تا شاکلۀ اقتصاد از آراستگی منطقی برخوردار شود. اگر این آراستگی مبتنی‌بر خلقت انسان و شناخت صحیح از حالات و نیازهای انسان باشد، می‌تواند مسیر رشد فردی انسان و رشد جمعی او را مهیا سازد در غیر این صورت تشخیص اشتباه یا عملکرد اشتباه، مردم را به استضعاف می‌کشد. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 مشارکت سیاسی در راستای سهیم‌شدن در قدرت یا حاکمیت سیاسی 📌حجت‌الاسلام محمدجواد نوروزی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 مشارکت سیاسی همان‌گونه که از واژۀ آن به‌دست می‌آید، سهیم‌شدن در قدرت یا حاکمیت سیاسی است که این سهیم‌شدن را در کف اندیشۀ سیاسی امروز، رأی‌دادن قلمداد می‌کنند و سقف آن هم پذیرش مسئولیت‌های کلان سیاسی است. 🔖 به‌عبارت دیگر باید در فقه سیاسی، آن جامعۀ مطلوب مشارکت‌جو را تصور کنیم و بعد در میدان و کف خیابان ببینیم که جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان مصداق آن الگوی مطلوب، الآن در چه جایگاهی قرار دارد و مشارکت سیاسی در آن چگونه است. 🔖 با توجه به این نکته وقتی به سیرۀ اهل‌بیت(علیهم‌السلام) دقت می‌کنیم و اصول و بنیان‌های فقهی مثل امر به معروف و نهی از منکر، بیعت و... را می‌بینیم، ملاحظه می‌کنیم که ما اگر بخواهیم مشارکت سیاسی را در محور مختصات نشان دهیم، طبیعتاً می‌توانیم از صفر یا از منهای ده و منهای بیست، مشارکت سیاسی را تصور کنیم تا به صد برسیم. 🔖 صد در اینجا یعنی پذیرش مسئولیت‌های کلان نظام سیاسی و صفر هم یعنی رأی‌دادن که هر فرد فقط اجازۀ یک رأی دارد. در جنبۀ سلبی آن هم مثلاً باید حوزۀ اعتراضیه‌ای را در‌نظر گرفت که حوزۀ اعتراضیه هم لزوماً این‌گونه نیست که رأی نمی‌دهد؛ بلکه فرد در اینجا هم مشارکت می‌کند؛ اما نگاه او تا حدی نگاه انتقادی است. بنابراین از منهای صفر یا منهای بیست تا منهای صد، آن را مشارکت سیاسی نمی‌دانیم. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 التزام ریشه در فهم دارد 📌دکتر کمیل قیدرلو در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 من اول باید چیزی را قبول داشته باشم که بتوانم به آن ملتزم باشم. این قبول‌داشتن هم دو ساحت دارد؛ یا باور داشته باشم یا بپذیرم دربارۀ آن در جامعه از من انتظاراتی وجود دارد و این جامعه دو دسته است: جامعۀ دور و جامعۀ نزدیک. 🔖 جامعۀ دور یعنی عموم مردم؛ یعنی جایی که حضور ذهنی من در آنجاست و مردم تصویری از من دارند. حضور جامعۀ نزدیک یعنی کنشگران و اصحاب فیلم و هنر. پس من اگر التزام ندارم، این التزام‌نداشتن ناشی از این است که من خودم به آن باور ندارم. اگر می‌خواستم التزام داشته باشم، باید به اقتضائات باورم ملتزم می‌بودم. 🔖 مثلاً باور من می‌گفت خدا یکی است، پیامبر هم حضرت رسول(ص) است، قرآن هم کتاب اوست، ائمه(علیهم السلام) هم جانشینان پیامبرند، باید به این‌ها ملتزم بود؛ چون روز قیامت اگر من ملتزم نباشم، احتمال دارد عذاب شوم و... . پس ملتزم می‌شوم. وقتی اصحاب هنر همچین باوری نداشته باشند، طبیعی است که نباید انتظار داشت چنین کاری را بکنند. 🌐 @rahyaft_andisheh
🔘 بی‌میلی به ازدواج؛ چالشی حیاتی و تهدیدآمیز 📌حجت‌الاسلام مهدی متقی‌فر در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 دغدغۀ اصلی که به‌نظر من حیاتی و تهدیدآمیز است، این است که نباید پیش‌فرض خود را در این قرار دهیم که همه علاقه دارند ازدواج کنند و یک‌سری موانع وجود دارد که نمی‌توانند ازدواج کنند. پژوهشی نشان می‌دهد که اگر تمام موانع هم برداشته شود، یعنی وام ازدواج افزایش یابد و حتی اشتغال هم درست شود، برخی اعتقادی به این ندارند که باید ازدواج کنند. 🔖 الآن سیستم غرب به این شکل است که افراد را به فردگرایی و تنهایی سوق می‌دهد و منفعت‌های آن را برایش می‌نمایاند و بیان می‌کند که اگر شما تنها باشید، نیازی نیست به کسی تعهد داشته باشید و آزادی عمل دارید و از جهت مالی هم استقلال دارید و می‌توانید تمام لذت‌هایی را که باید، در زندگی تجربه کنید؛ اما اگر خانواده داشته باشید، محدودیت دارید. 🔖 درصورتی که این رویه هم با دین ما و هم با فضای فرهنگی کشور و ایرانی‌بودن ما منافات دارد؛ یعنی ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که سبقۀ خانوادۀ محکم و خانواده‌ای را دارد که پشتیبان همدیگر بودند؛ به‌عبارت دیگر اگر صد سال و دویست سال هم عقب‌تر برویم، خانواده همیشه جایگاه خودش را حفظ کرده و این مسئله نشان می‌دهد که ما نباید از این قصه غفلت کنیم. 🌐 @rahyaft_andisheh