🔘 ضعف فرهنگ مشارکت مدنی و سازمان‌یافته در فعالیت‌های سیاسی جامعۀ ایران 📌 دکتر محمدتقی دلفروز در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 متأسفانه در کشور ما به دلایل مختلف از جمله تهدیدات و توطئه‌های خارجی، فعالیت‌های اپوزیسیون ضد نظام و صد‌البته نگرش‌های خاص، چندان در حاکمیت به اشکال مختلف مشارکت به غیر از انتخابات نگاه مثبتی نشده و از دیگر سو فرهنگ مشارکت مدنی و سازمان‌یافته در فعالیت‌های سیاسی به‌شدت ضعیف است و محیط داخلی نیز مشوق و‌ مروج این فرهنگ نبوده است.‌ 🔖 مشارکت در ایران عمدتاً انگیزشی، هیجانی و مقطعی بوده و هیچ‌گاه نهادینه نشده است. امروز حتی در زمینۀ تجمعات نیز با خلأ شدید قانونی مواجهیم؛ به‌طوری که اکثر تجمعاتی که طی سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم، غیرقانونی بوده‌اند؛ چراکه در قانون فقط برای احزاب حق تجمع قائل شده‌اند؛ آن‌هم با مجوز قبلی که در اکثر موارد مجوز نیز صادر نشده است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #محمدتقی_دلفروز 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 ارتباطات بین‌المللی؛ مسئله‌ای مهم در راستای توسعۀ کشور 📌 مصطفی رناسی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 یکی از مسائل مهم در تجارت و صنعت، ارتباطات خارجی است؛ یعنی تبادلات خارجی با کشورهای دیگر. ما اگر می‌خواهیم به بازار خودمان اتکا کنیم، این کافی نیست و تولیدات ما بهینه و رقابت‌پذیر نشده و ازنظر تکنولوژی هم به‌روز نمی‌شود. 🔖 یکی از مسائل مهم برای توسعۀ کشورها ارتباطات بین‌المللی است. واقعیت این است که در کشور ما اقتصاد در خدمت سیاست است؛ اما در سایر کشورهای پیشرفته سیاست در خدمت اقتصاد است. یکی از مزیت‌های ما داشتن کشورهای همسایه‌ای است که می‌توانیم خیلی از تولیدات خود را به آن‌ها صادر کنیم. ما توان تولید داریم و توان تولید تولیدکنندگان کشور ما بیش از مصرف داخلی است. 🔖 یعنی ما افزایش ظرفیت داریم و همۀ واحدهای تولیدی ما با سرعت 30 تا 70درصد کار می‌کنند و به بازارهای بزرگ‌تری نیاز داریم و تولید خود را افزایش داده و تکنولوژی بهتری داشته باشیم. در اینجا اقتصاد از سیاست انتظار دارد که مثلاً وزارت خارجه، روابط با همسایگان ما را بهبود دهد و کاری کند که روابط دوستانه‌تری با آن‌ها داشته باشیم. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #مصطفی_رناسی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 حجاب؛ هویتی دینی، فرهنگی و اخلاقی 📌 دکتر عبدالرسول علم‌الهدی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 به‌نظر می‌رسد عامل بدحجابی و حتی کشف حجاب اخیر را می‌توان فرایند سیاسی‌اعتراضی با حاشیه‌های هیجانی قلمداد کرد؛ اما به‌صورت کلی بستر اصلی امر حجاب و بدحجابی، هویتی است که دینی‌بودن، فرهنگی‌بودن، اخلاقی‌بودن و حتی سیاسی‌بودن را دربرمی‌گیرد و تاریخ مهمی دارد. 🔖 حال چرا می‌گوییم هویتی؟ به این جهت که هرچند حجاب امری دینی است، در جریان زندگی مردم ایران و تاریخ زندگی آن‌ها در روابط و تعاملات اجتماعی به ظهور هویتی رسیده و خصوصاً با انقلاب اسلامی، این امر هویتی در پیوند با ایدۀ حاکم نمود بیشتری پیدا کرده است. به این جهت باید تفسیر بدحجابی را یافت. 🔖 در پیمایش‌های بسیار و کارهای پدیدارشناسی مختلف این‌طور به‌دست‌آمده که بدحجابی و جلوه‌گری در ملأ عام به جهت زیبایی‌طلبی و کسب منزلت اجتماعی است یا حتی می‌تواند در جهت لذت‌طلبی سودجویانه تفسیر شود؛ گرچه قضیۀ لذت‌طلبی هم به این شدت جدی و فراوان نیست. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #عبدالرسول_علم‌الهدی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 بلوغ؛ مرحله ای بالاتر از وابستگی‌های جغرافیایی، تاریخی و اجتماعی 📌 دکتر حبیب‌الله قاسمی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 بلوغ طبق تعریف آقای علی صفای حائری این‌گونه است: کسی که از مرحلۀ بایدهای محیط جغرافیایی و وابستگی‌‌های جغرافیایی، تاریخی و اجتماعی بگذرد، به مرحله‌ای می‌رسد که به آن بلوغ گفته می‌شود. 🔖 مثلاً فردی می‌گوید: ما مشهدی‌ها یا ما اصفهانی‌ها در این زمینه چنین عادتی نداریم و این حرف به این معناست که این فرد از وابستگی جغرافیایی و اجتماعی خود عبور نکرده و در آن‌ها گیر کرده است و چنین فردی هنوز به بلوغ نرسیده و تازه باید او را بررسی کرد و در‌نهایت می‌بینیم که در همین مرحلۀ انرژی مانده است. 🔖 حال اگر در این مرحله بماند، چه اتفاقی می‌افتد؟ می‌گوییم این فرد فقط موجودی زنده است؛ به این معنا که مثلاً معتاد نیست و به مشروب‌خوردن عادت ندارد؛ چرا‌که چنین افرادی که به این امور اعتیاد دارند، اساساً موجود زنده به معنای انسان عادی سالم نیستند؛ اما آیا می‌توانیم بگوییم موجود زنده در مرحلۀ شعف یا نشاط است؟ پاسخ منفی است. حال یک زمانی اگر تلاش کند، شاید تا حدی بخشی از قسمت‌های زندگی او رنگی باشد؛ اما اکثراً سیاه و سفید است. 🔖 علتش هم آن است که در دوران دبستان و راهنمایی و دبیرستان به بلوغ نرسیده است. ما زمانی باید به بلوغ برسیم که اگر از آن زمان بگذرد و دیر بشود، خطرناک می‌شود که برای خیلی از ما چنین است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #حبیب‌الله_قاسمی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 ضرورت طراحی شاخص‌ها در راستای توانمندسازی دستگاه‌های اجرایی 📌 دکتر محمود کریمی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 هدف ما این است که یک‌سری شاخص‌ها را برای توانمندسازهای دستگاه‌های اجرایی که تقویت بشوند و بتوانند فعالیت‌های تخصصی خودشان را انجام دهند، طراحی کنیم و شاخص‌هایی هم طراحی کنیم که آن خروجی‌ها و نتایج را ارزیابی کنیم. 🔖 همیشه هم این را گفته‌ایم که ما هیچ‌وقت نمی‌خواهیم دستگاهی را با دستگاه دیگر مقایسه کنیم. ما اینجا همیشه تأکید می‌کنیم که دستگاه را با خود دستگاه می‌سنجیم. 🔖 قصد این نیست که دو سازمان با یکدیگر مقایسه شوند؛ چراکه ذات و ماهیت آن‌ها متفاوت است. مثلاً دستگاهی مانند وزارت خارجه، دستگاهی سیاسی است و حول دیپلماسی است؛ حج و زیارت، فرهنگی است و وزارت اقتصاد، اقتصادی است و... . این است که دستگاه‌ها بعضاً اعتراض می‌کنند که چرا ما را با هم مقایسه می‌کنید؟ به‌نظرم این اعتراض درست است. صرفاً باید از نظر میزان رسیدن و تحقق هدف بررسی شوند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #محمود_کریمی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 تحریم؛ اهرم فشار و ابزاری برای تغییر رویکرد دولت‌ها 📌 دکتر حسین خلف‌رضایی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 در روابط بین‌الملل، اصل بر صلاحیت ملی است؛ مگر حقوق بین‌الملل بر این صلاحیت تخصیص وارد کند. بنابراین، برقراری و تنظیم مناسبات ازجمله تعاملات اقتصادی با دیگر دولت‌ها در حیطۀ اختیار و صلاحدید هر دولت است؛ اما طبعاً در عالم حقوق، آزادی و اختیار عمل مطلق و بی‌قید و شرط نیست. 🔖 تحریم اهرم فشار و ابزاری برای تغییر رویکردهای دولت هدف تحریم در راستای مورد نظر است. این اقدام طبق زمینه‌هایی می‌تواند مجاز تلقی شود؛ چنان‌که تحریم به‌عنوان واکنشی به جنگ‌افروزی یک دولت عضو پیش‌بینی شد. 🔖 به همین ترتیب، در فصل هفتم و مشخصاً، مادۀ 41 منشور ملل متحد پیش‌بینی شده است که شورای امنیت می‌تواند تصمیماتی بگیرد از قبیل «متوقف ساختن تمام یا قسمتی از روابط اقتصادی». بر‌این‌اساس، به‌نظر برخی حقوق‌دانان، توسل به تحریم اقتصادی را فقط بر طبق مادۀ 41 منشور مشروع دانسته و تحریم اقتصادی یک‌جانبه را توسط دولت‌ها ناقض منشور می‌دانند. 🔖 البته این امر نافی حق دولت‌ها در توسل به تحریم در چهارچوب اقدام متقابل نیست. اقدامات متقابل، اقداماتی هستند که فی‌نفسه و در وهلۀ اول مجاز نبوده؛ بلکه واکنشی است از سوی دولتی، که حقوق وی از سوی دولت دیگر که در قبال آن متعهد بوده، مورد اجحاف و تعدی قرار گرفته است و به تعبیر قرآنی، «جزاء سیئه سیئه مثلها». #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #حسین_خلف‌رضایی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘ضرورت گذر از دیدگاه‌های یک سویه در جمع میان دین و علم 📌دکتر محمدعلی رمضانی فرانی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖برخی مشکلات ما در این سی، چهل سال این بوده که چون مدلی برای جمع بین علم و دین را حداقل در حوزۀ علوم انسانی نداشته‌ایم، حرکت‌هایمان سینوسی بوده است. 🔖برای مثال عده‌ای که بیشتر رویکردشان علمی و علوم روز بود، مانند تکنوکرات‌ها، اصلاح‌طلب‌ها و این‌هایی که بیشتر غربگرا هستند، بیشتر سعی می‌کردند از نسخه‌های علمی استفاده کنند. اصولگرایان و این‌هایی که طیف مقابل بودند، بیشتر گرایش داشتند تا از مباحث دینی استفاده کنند. هیچ‌کدام هم از راه‌حلی که قانون اساسی برای جمع این دو داده، استفاده نکرده‌اند. 🔖دیگر آن دیدگاه‌های یک‌طرفه که می‌گویند فقط علم یا فقط دین، نمی‌توانند مقبول باشند. باید دیدگاهی باشد که از هر دو استفاده کند. شاید در آینده کسانی دیدگاه‌هایی بدهند که از این کامل‌تر و پیشرفته‌تر باشد؛ اما الآن در این دیدگاه از مزیت هر دو بیشتر استفاده می‌شود. آن دیدگاه‌ها ضمن اینکه لازم هستند، یک‌سویه‌اند. 🔖یعنی نمی‎توان گفت ما از طریق درس خارج کلاً از علم اقتصاد یا مدیریت بی‌نیاز می‌شویم. به هرحال خداوند تجربه و عقل بشر را هم بیهوده نیافریده و در اختیار بشر قرار داده تا از آن بهره ببرد. ما نباید این‌ها را کلاً تعطیل کنیم و فقط سراغ شکل اجتهادی برویم؛ اجتهاد به معنای رایج آن که سعی کنیم، مسائل را از دل قرآن و روایات استخراج کنیم؛ یعنی همان فقه اصغر. حال چه خارج باشد، چه مسائل سطحی، لازم است؛ اما کافی نیست. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #رمضانی_فرانی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی؛ خورشیدی در نظام مدیریتی کشور 📌دکتر حسن ملکی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در جغرافیای مدیریتی کشور، نمی‌گویم فقط در آموزش‌و‌پرورش، بلکه در جغرافیای کلان مدیریتی کشور، به مثابه خورشیدی در این منظومه و در این نظام مدیریتی و نظام معنایی است. دلیلم هم برای این معنا که این سازمان چنین موقعیتی دارد، آن کاری است که به این سازمان سپرده شده است. 🔖در این سازمان از دورۀ پیش از دبستان و از دورۀ اول ابتدایی تا پایان دورۀ دبیرستان دربارۀ تعلیم و تربیت دانش‌آموزان در این سطوح تصمیم‌گیری می‌شود و برنامه‌ریزی تربیتی و درسی به عمل می‌آید و بر پایۀ آن، مواد آموزشی و رسانه‌های گوناگون تولید می‌شوند و به مدارس کشور ارائه می‌گردد. همچنین ان‌شاءالله که با اجرای آن‌ها بتوانند دانش‌آموزان را به طرف اهدافی سوق بدهند که در نظام تعلیم و تربیت و نهایتاً در کشور جمهوری اسلامی ایران مقرر شده است. 🔖آیا کسی کاری بالاتر از این سراغ دارد؟ یعنی کسی می‌تواند بگوید که در فلان‌وزارت‌خانه و در فلان‌نهاد کاری انجام می‌شود که از کار سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، بالاتر و رفیع‌تر است؟ آیا چنین جایی داریم؟ حتی در وزارت علوم هم که برنامه‌ریزی درسی به عمل می‌آید، سازمان و نهادی مشابه سازمان پژوهش در آموزش‌وپرورش وجود دارد؛ ولی این کار از بُعد اثرگذاری تمدنی و تربیتی کجا و آن کار کجا؟ هر دو تعلیم و تربیت هستند؛ اما تربیت سازمان پژوهش، تربیت بنیادین و زیرساختی است. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #حسن_ملکی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 رهاشدگی؛ ریشۀ اصلی مشکلات نظام تعلیم و تربیت 📌حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 ریشۀ اصلی مشکلات به اعتقاد من رهاشدگی تعلیم و تربیت است؛ یعنی مقولۀ تعلیم و تربیت در این چند دهۀ گذشته، به‌خاطر اینکه امر نامحسوسی است و آن مطالبۀ جدی کف خیابانی احساس نمی‌شود و نیز اینکه اساساً در دوران ما مسائل تربیتی و اخلاقی و معنوی و مواردی که به ابعاد رشد واقعی انسان مربوط می‌شود، به‌طور کل در محاقی قرار گرفته است. 🔖 این عوامل و زمینه‌ها موجب شده که تعلیم و تربیت در این چند دهۀ اخیر جایگاه و قدر خود را از دست داده و این علی‌رغم تذکرات صریح و تحلیل‌های عمیق و درست و دقیقی است که رهبر معظم انقلاب دربارۀ آموزش‌وپرورش دارند و اصلاح امور سیاسی و اصلاح امور اقتصادی و حتی تأثیرگذاری بر بحث رسانه را نتیجه‌ای از حرکت‌های تعلیم و تربیت تلقی کردند. 🔖 علی‌رغم اینکه انقلاب اسلامی آن ایده‌هایی که در بحث تمدن‌سازی و پیشرفت جامعه و کشور و در بحث ارزش‌های اخلاقی و معنوی دارد، جز در پرتو تعلیم و تربیت نمی‌تواند تحقّق پیدا کند. واقعاً دربارۀ آموزش‌وپرورش و تعلیم و تربیت واژه‌ای فراتر از غفلت باید به‌کار برد؛ رهاشدگی، بی‌اعتنایی، کم‌مهری و این‌ها واقعاً واژه‌های رسایی نیستند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #علی_ذوعلم 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘حیا؛ نقطۀ نشانه‌گیری دشمن 📌دکتر عاطفه خادمی در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 امروز وضعیت به جایی رسیده که تقریباً همۀ خاکریزهای فرهنگی‌تان را از دست داده‌اید؛ یعنی از موضع عفاف و حجاب عقب‌نشینی کرده‌ و کوتاه آمده‌ و در موقعیت حیا ایستاده‌اید. یعنی همۀ آن خاکریزها را تحویل داده‌ و در موقعیت حیا ایستاده‌اید. یعنی گفته‌اید حجاب و عفاف همه مال خودتان، فقط این حیا را حفظ کنید. 🔖 چیزی که مقام معظم رهبری روی آن بسیار تأکید داشتند. یک یا دو دهه قبل‌تر ایشان در موضوع خانواده بحث حیا را مطرح کرده و گفته‌اند دشمن حیا را نشانه گرفته و چون شما نمی‌توانید موضوع حیا را به‌صورت فعالانه پردازش و راهبری کرده و برایش برنامه‌ریزی نمایید، تمرکزتان روی نمادی مثل حجاب جمع می‌شود که آن را هم نمی‌توانید در این موضوع فعال کنید. سپس از اواخر دهۀ ۸۰ به بعد، منفعلانه و ناگزیر به‌سمت تولید محتواهایی حرکت می‌کنید که کاملاً محل اشکال است؛ محتواهایی که شبکۀ هدفمندی را در ترویج یک‌سری مفاهیم فعال می‌کند. 🔖مفاهیمی همچون همجنس‌گرایی، یا تمرکز بر مضامین حاوی نفی احکام شرعی‌ در تعامل محرم و نامحرم. بعد رد پای همۀ این‌ها را در محتواهای آثار و محصولات فرهنگی هم می‌بینید. کتاب‌ها و آثار داستانی‌ که به‌صورت غیر مستقیم از طریق نمادها، نشانه‌ها و تصاویر در نسل کودک و نوجوان ورود هدفمند پیدا می‌کند. رد پای این مسائل کاملاً حس می‌شود. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #عاطفه_خادمی 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 انتخابات؛ مهم‌ترین تجلی دموکراسی 📌 دکتر محمدتقی دلفروز در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 مهم‌ترین تجلی دموکراسی که همان انتخابات است، باید از لحاظ استانداردهای انتخابات آزاد و عادلانه بیشتر به‌سمت بهبود کیفیت پیش برود. مخصوصاً اینکه خوشبختانه در سطوح مختلف ملی‌محلی از سازوکار انتخابات برخورداریم. 🔖 دوم اینکه اساساً فعالیت سیاسی چون با قدرت ارتباط دارد، بالقوه نیز می‌تواند در مخاطره و پرهزینه باشد. ازاین‌رو باید آزادی‌ها و مصونیت‌های لازم در زمینۀ کار سیاسی تضمین شود تا مردم بدون احساس خطر مشارکت کنند. مشارکت هم صرفاً این‌گونه نیست که به‌طور مستقیم به مشارکت در تصمیم‌گیری منجر شود؛ بلکه می‌تواند بر تصمیم‌سازان تأثیر بگذارد که مهم‌ترین آن‌ها از طریق بیان دیدگاه‌ها و اعتراضات و خواسته‌ها از کانال‌های مختلف انجام می‌شود. 🔖 تجمعات مسالمت‌آمیز، مشارکت در نهادهای مدنی و به اصطلاح سازمان‌های غیرحکومتی، مطبوعات آزاد و جدیدترین آن‌ها استفاده از فضای مجازی همگی سازوکارهای شناخته‌شدۀ مشارکت سیاسی هستند. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #محمدتقی_دلفروز 🌐 @rahyaft_andisheh

🔘 تجربۀ زیستۀ هنرمندان ما بر پایۀ جهان هنری لیبرال است 📌دکتر کمیل قیدرلو در گفت‌وگو با فصلنامه رهیافت اندیشه؛ 🔖 تجربۀ زیستۀ هنرمندان ما براساس جهان هنری لیبرال تعریف می‌شود؛ یعنی هر چیزی که در سینمای جهان هست، به‌صورت ضریب‌دار در ایران هم وجود دارد. در فهم زیستۀ این هنرمندان، حجاب و پوشش معنایی ندارد. لذا این‌ها به‌واقع کنشگران فرهنگی ما نیستند. 🔖 جهان فرهنگی هنرمندان قدیمی به فرهنگ ما خیلی نزدیک‌تر بود؛ اما این نسل هرچه جلوتر رفته، ریزشش شفاف‌تر شده است. بنابراین جهان زیستی این افراد متفاوت است. این را زشت می‌داند که به زنش بگوید چادر سر کن یا حجاب داشته باش. این‌هایی که گفته شد، در هنرمندان انقلابی ما که فیلم‌های هنری ساخته‌اند، وجود دارد. 🔖 در‌نتیجه، شما این را بدیهی بدانید که اگر چهره‌های نزدیک به شما تولید فرهنگی می‌کنند، آن‌ها در زیست شخصی‌شان التزامی ندارند. لذا خیلی سخت است از این هنرمند کار دلی بگیری. پس شما باید هنرمند و دنیای هنری خودت را خلق کنی. #فصلنامه #رهیافت_اندیشه #کمیل_قیدرلو 🌐 @rahyaft_andisheh