#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_دوم_طراحی_پژوهش ↪️🔻بخش سوم: اجزاء طرح پژوهش 🔹در گزارش طرح پژوهش اجزائی وجود دارد که افراد موظف به بیان آن‌ها هستند. در این بخش بر اساس یک چینش منطقی به تبیین تک تک این موارد پرداخته می‌شود. شایان ذکر است که مجموعه‌های مختلف در طرح پژوهشی در مقایسه با یکدیگر برخی اختلافات جزئی دارند که به این دلیل اصول آن‌ها مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. 1⃣ پیشینه پژوهش 🔹پژوهش در عصر امروز یک هویتی جمعی یافته است. اگر محقق خود را در امتداد یک خط پژوهشی مشاهده کند و جایگاهی برای خود تعریف کند، پژوهش‌های موازی و بی‌فایده به ارمغان نخواهد آورد. بر این اساس در ابتدای کار باید از تلاش‌های دیگران در رابطه با این مسأله آگاهی کافی به دست آورد. در این صورت با شناخت نقاط ضعف و قوت کارهای دیگر می‌توان پژوهشی غنی‌تر و با کارایی افزون تر ارائه نمود. آشنایی با پیشینه پژوهش اولین و اساسی‌ترین اقدام پژوهشگر پس از انتخاب مسأله پژوهشی است. از این رو توصیه می‌شود این گام با درنگ و تأمل بیشتری پیگری شود. تصمیم نهایی در مورد موضوع پژوهش از گذار پیشینه پژوهش حاصل می‌شود. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_دوم_طراحی_پژوهش ↪️🔻بخش سوم: اجزاء طرح پژوهش ↪️ 1⃣ پیشینه پژوهش 🔻اهداف پیشینه پژوهش 🔹۱. مشخص کردن محدوده پژوهش: 🔸از جمله لغزش گاه‌های پژوهشگران در امر پژوهش، مشخص نبودن محدوده تحقیق و بررسی آن‌هاست. عدم رعایت این مهم سبب می‌شود که پس از مدّتی با انبوهی از اطلاعات مواجه شوند که نمی‌دانند با آن‌ها چه کرده و از آن‌ها چگونه استفاده کنند. اما با آشنایی با ادبیات حاکم بر پژوهش‌های گذشته با ابعاد مختلف بحث آشنا شده و در هنگام پژوهش محدوده متناسب با کار خود را انتخاب می‌کنند. 🔹۲. مشخص ساختن مفاهیم عمده در تحقیق: 🔸پژوهشگر با ورود در یک مسأله پژوهشی، یک تازه وارد به حساب می‌آید. صاحبان آثار گذشته کسانی هستند که مدّت‌ها با این مسأله در گیر بودن با کم و کیف آن بیشتر آشنا هستند. بنابراین آشنایی با آثار آن‌ها شناخت ارکان اصلی مسأله پژوهشی و مفاهیم اساسی آن را به دنبال خواهد داشت. 🔹۳. روشن ساختن نکات و نتایج متضاد در تحقیقات گذشته در یک حوزه تخصصی: 🔸پژوهش توسعه افق‌های دانش است و این توسعه تکلیف پژوهشگران به حساب آمده است. از جمله راه‌های توسعه بررسی نقاط ضعف و اشتباهات گذشتگان است. اشتباهاتی که با نگرشی عمیق به پیشینه پژوهشی مسأله آن ها را آشکار کرده و پژوهشگر جدید آن‌ها را برطرف می‌نماید. 🔹۴. جلوگیری از دوباره کاری و تکرار تحقیقات گذشته: 🔸یکی از بزرگترین آفات جامعه علمی امروز، موازی کاری و ارائه کارهای تکراریست. فردی که خود را در قبال وقت و انرژی خود مسئول می‌داند، با پایبندی خود به این اصی به سراغ پیشینه پژوهشی رفته تا بی‌جهت عمر و سرمایه خود را تلف نکند. 🔹۵. آشنا ساختن خواننده نسبت به متون موجود: 🔸پژوهشگر تنها برای خود پژوهش نمی‌کند بلکه در قصد دارد که خدمتی هم به سایر دانش پژوهان کرده باشد. بر این اساس با ارائه پیشینه سایرین را نیز از کارهای انجام شده در این حوزه آشنا می‌کند. 🔹۶. شناختن نویسندگان و پژوهشگران معتبر: 🔸بررسی نقادانه آثار موجود، سبب آشنایی با افراد زبده و معتبر فعّال در این زمینه می‌شود. البته معنای این شناخت تسلیم در برابر نظرات آن ها نیست. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_دوم_طراحی_پژوهش ↪️🔻بخش سوم: اجزاء طرح پژوهش ↪️ 1⃣ پیشینه پژوهش 🔻آثاری که باید بررسی شود آن چه در این زمینه به عنوان یک اصل کلّی حاکم است این است که برای این دسته از فعّالیت ها محدودیت وجود ندارد. 🔹البته منابع مورد استفاده باید از اعتبار لازم و کافی برخوردار باشند. این اعتبار گاهی اوقات مربوط به خود صاحب اثر و گاه مربوط به محل انعکاس اثر است. 🔻گزارش پیشینه پژوهش برای نوشتن پیشینه، پس از انتخاب آثار معتبر برای بررسی، باید به دقت مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. در هنگام مطالعه اشکالات، نقاط خلاء، مطالب اصلی یادداشت و ثبت می‌گردد. پس از آن گزارشی از این آثار با این ترتیب ارائه می‌شود: 🔸گزارشی از کارهای انجام شده 🔸نقد و ارزیابی آن‌ها 🔸بیان مقصدی که در این بین پژوهش به دنبال آن است. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_دوم_طراحی_پژوهش ↪️🔻بخش سوم: اجزاء طرح پژوهش 2⃣ بیان مسأله 🔹پژوهشگر در طرح خود قصد دارد نمای کلی پژوهش خود را برای کمیته پژوهشی تبیین کند. محور پژوهش، مسأله‌ی آن است. شناساندن مسأله پژوهشی بیان یک جمله به عنوان مسأله نیست بلکه تشریح و تبیین ابعاد و جوانب مختلف مسأله است. این اقدام باید به نحوی باشد که خواننده آن به طور شفاف با مسأله پژوهشی آشنا شود. شرط اصلی در این بخش، تبیین صریح و شفاف موضوع است. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_دوم_طراحی_پژوهش ↪️🔻بخش سوم: اجزاء طرح پژوهش 3⃣ سوالات اصلی و فرعی تحقیق 🔹فصل‌های پژوهش، گام‌های پژوهشگر برای پاسخ به مسأله است. از این رو مطالب هر فصل و نظم چینش فصل‌ها از جمله اقدامات شاخص و برجسته پژوهش است. در طرح پژوهش باید کوشید تا رابطه‌ای منطقی در جهت پاسخ به مسأله را کشف کرد. این قسمت یکی از حرفه‌ای‌ترین بخش‌های پژوهش است. کوشش اصلی در این قسمت این است که فرد بتواند سوالاتی را تدوین کند که از رهگذر پاسخ به آن ها، مسأله به صورت واضح و شفاف حل شود. از این رو بهترین نوع کار در این جا به گونه‌ایست که رابطه‌ای منطقی بین این سوالات برقرار باشد. 🔹پژوهشگران باید بدانند که درنگ و تأنّی در این بخش زمینه ساز سرعت و دقت در سایر مباحث پژوهش می‌شود بنابراین عجله و سهل انگاری را باید فراموش کرد. 🔸سوال اصلی در پژوهش همان نقطه محوریست که ناظر به مسأله پژوهشی است. 🔸سوالات فرعی نیز همان سوالاتیست که مقدمه پاسخ به سوال اصلی به شمار می‌رود. 🔹تمام موارد مذکور به صورت جملات پرسشی در طرح پژوهش ارائه می‌شود. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_دوم_طراحی_پژوهش ↪️🔻بخش سوم: اجزاء طرح پژوهش 4⃣ فرضیه پژوهش 🔹فرضیه، پاسخ حدسی و اولیه محقق به مسأله پژوهش است. این امر سبب جهت دهی تلاش‌های وی می‌گردد. فرضیه در روند پژوهش مورد نقد و بررسی قرار گرفته و در پایان پژوهش در مورد آن نتیجه‌گیری می‌شود. فرضیه به صورت یک جمله خبری در طرح پژوهش انعکاس می‌یابد. 5⃣ ضرورت پژوهش 🔹انسان خردمند در پی آن است تا در مسیری قدم گذارد که حرکتش از توجیهی منطقی و قابل تأمل برخوردار باشد. 🔹پژوهشگران متعهد می‌کوشند که با نگرشی ضرورت محور قدم در وادی پژوهش گذارده و بر اساس آن تلاش کنند. آنان به خوبی می‌دانند کارهای خوب فراوانی می‌توان انجام داد ولی هر تلاش خوبی تا به مرز ضرورت نرسد مورد اعتنای آنها نخواهد بود. تکیه بر این اصل ایجاب می‌کند تا در طرح پژوهش، در جهت تبیین ضرورت حل این مسأله، نکاتی قابل قبول به ناظرین ارائه گردد. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_سوم_اجرای_پژوهش 🔻پیشگفتار 1⃣ تهیه لیست منابع 2⃣ یادداشت برداری 3⃣ پردازش اطلاعات 🔹وقتی جهت گیری شما در پژوهش معیّن شد، شما دیگر می‌دانید باید در کجا به دنبال چه چیزی بگردید. حال که می‌دانید باید دنبال چه چیزی بگردید، باید به سراغ منابع کسب اطلاعات رفته و گمشده‌های خود را پیدا کنید. آن چه باید دائم در ذهن شما حاضر باشد این است که تنها به دنبال پاسخ به پرسش‌های مشخص و معین خود در طرح پژوهش باشید. 🔹پس از اتمام کارهای مقدماتی، در این بخش با شیوه‌های کسب اطلاعات و پردازش این اطلاعات آشنا خواهید شد. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_سوم_اجرای_پژوهش ↪️🔻بخش اول: تهیه لیست منابع 🔹دانشوران منطق نتیجه را تابع أخسّ مقدمات دانسته‌اند. در جریان پژوهش نیز این قاعده حکمفرماست و عدم توجه به آن پژوهش را خدشه دار می‌کند. 🔹منابع، یکی از مؤلفه‌های مؤثر در نتیجه‌گیری پژوهش‌هاست. منبع به تمام چیزهایی که پژوهشگر را در شناخت موضوع و ابعاد آن یاری کند، گفته می‌شود. منابع گوناگون کتبی، شفاهی، الکترونیکی و موارد دیگری که قابلیت استناد در پژوهش را داشته باشند. 🔹التفات جدّی به این قاعده، انتخاب منابع مورد استفاده در پژوهش را با حسّاسیت و دقّت بیشتری رقم خواهد زد. تهیه لیست منابع، تنها به معنای جمع‌آوری لیستی متشکل از منابع نیست، بلکه عملی دقیق و نقّادانه است که به موجب آن منابع معتبر مورد شناسایی قرار می گیرند. 🔹برای اطلاع از منابع مفید جهت پژوهش، برخی منابع اطلاع رسانی عمومی وجود دارد. این منابع عبارتند از: 🔸 کتب کتاب شناسی 🔸 پایان نامه ها و مقالات مربوط 🔸 پایگاه های اطلاع رسانی 🔸 اساتید 🔹در گام بعدی پژوهشگر خود را موظف می‌داند که از میان انبوه منابع، تنها موارد قابل استناد را انتخاب کند و در لیست جای دهد. از نگاه صاحب نظران قابلیت استناد یک منبع به سه عنصر بستگی دارد: 🔸اصالت: نقل از یک منبع موقعی اصیل به شمار می‌رود که بدون واسطه از منبع اصلی نقل شود. هنگامی که نقل‌ها مستقیم از منبع اصلی صورت نگیرد، منبع درجه دو ارزیابی می‌گردد و هر چه واسطه بیشتر باشد اصالت آن زیر سئوال می‌رود. 🔸اعتبار: برای کشف اعتبار یک منبع، سه شاخصه موردارزیابی قرار می‌گیرد؛ سرشناسی مؤلف، صحت انتساب و پیراستگی از جعل و تحریف. 🔸اتقان: برخی از منابع علاوه بر اصالت و اعتبار از استدلال‌ها و استنباط‌های محکمی برخوردار است. بهره‌مندی اثر از اسالیب مستحکم فنی، سبب اتقان منبع می‌گردد. 🔹پس از تهیه لیست منابع مناسب، با مراجعه به اماکنی چون کتابخانه‌ها و مراکز تخصصی و همچنین ابزارهایی مانند نرم افزارها و شبکه های اطلاع رسانی، می‌توان منابع مورد نظر را برای یادداشت برداری آماده نمود. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_سوم_اجرای_پژوهش ↪️🔻بخش دوم: یادداشت برداری 🔹منابع به گونه‌ای نیستند که از ابتدا تا انتهای پژوهش در اختیار افراد باشند. از سویی حمل و نقل و به همراه داشتن آنها نیز امری مشکل ساز خواهد بود. برای رفع این مشکل، پژوهشگران در این مرحله شروع به یادداشت برداری کرده و به وسیله فیش‌های مربوطه با منابع مرتبط می‌شوند. امروزه قالب‌های گوناگونی برای یادداشت برداری وجود دارد که هر یک متناسب با سلیقه‌ای خاص است. پژوهشگر می‌تواند از هر قالبی استفاده کند اما به شرط آن که دارای دو خصویت باشد: برای او وقت گیر نباشد و دیگری این که دسترسی به آن ها برایش آسان باشد. 1⃣ شیوه‌های یادداشت برداری 🔹انعکاس مطالب از منبع به فیش می‌تواند به گونه های زیر باشد: 🔸علامت گذاری در کتاب 🔸خلاصه نویسی در انتهای کتاب 🔸فیش برداری دستی 🔸فیش برداری کامپیوتری ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_سوم_اجرای_پژوهش ↪️🔻بخش دوم: یادداشت برداری 2⃣ انواع یادداشت برداری 🔹پژوهشگران برای برداشت مطالب از منبع، آن را به صورت‌های مختلفی منعکس می‌کنند. نوع یادداشت برداری ناظر به نوع برداشت مطلب است. 🔸نقل مستقیم 🔸تلخیص 🔸اقتباس 🔸نظر شخصی 3⃣ چه چیزهایی را یادداشت کنیم؟ 🔹مراجعه به منابع باید هدفمند باشد. ملاک و معیار در انتخاب، سوالات فرعی است. برداشت یک یادداشت از یک منبع بسته به وجود سه شرط اساسی است: 🔸۱. مطلب منعکس شده برای شخص واضح باشد. 🔸۲. مطلب با مسأله پژوهش و سوالات اصلی و فرعی ارتباط نزدیک داشته باشد. 🔸۳. در میان مطالب، گزاره های باطل و غلط، گنجانده نشود. 🔹شایسته است که یادداشت برداری تا زمان به نتیجه رسیدن ادامه داشته باشد. گاهی اوقات خستگی‌های مسیر پژوهش باعث نوعی سستی و تنبلی در این قسمت می‌گردد. اطلاعات ناقص به حکم تبعیت نتیجه از مقدمات، ثمری ناقص به بار خواهد آورد. پژوهشگران حرفه‌ای با دید وسیع خود به تمام چیزهایی که می‌تواند در جهت فهم حقیقت به آن‌ها کمک کند، مراجعه می‌کنند. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_سوم_اجرای_پژوهش ↪️ 🔻بخش سوم: پردازش اطلاعات 🔹پس از اتمام فعالیت در جمع آوری اطلاعات: 🔸باید به تجزیه و تحلیل این اطلاعات پرداخت تا از این رهگذر به اطلاعات جدید دست یافت. 🔸اتمام کار در پژوهش، برداشت پژوهشگر از این اطلاعات است. 🔸مهم‌ترین بخش برای ظهور قوت‌های استنباطی و فهمی پژوهشگر، پردازش اطلاعات است. 🔸تا زمانی که پژوهشگر نتواند با نگاهی عمیق و وسیع به بررسی یافته‌های خود بپردازد، تنها گزارشگر آثار سایرین است. 🔹پیرامون این قسمت قواعد و ضوابط عمومی تدوین نگردیده و این موارد به صورت روش تحقیق تخصصی بررسی می شود. البته در رابطه با حوزه علوم دینی بحث‌های روش شناسی کمتر صورت گرفته است. اما در این باره برخی پیشنهادات وجود دارد که رعایت آن ها تأثیرات مفیدی در پژوهش خواهد گذارد. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati

#آشنایی_با_مهارت_های_عمومی_پژوهش #فصل_سوم_اجرای_پژوهش ↪️ 🔻بخش سوم: پردازش اطلاعات ⬅️ اصل اول: تعصّب حجاب حقیقت 🔹رسول اکرم صلی الله علیه و آله در کلامی حکیمانه می‌فرمایند: حُبُّکَ لِلشَّیْءِ یُعْمِی وَ یُصِمُّ. صنو ایشان امیرالمومنین علیه السلام در جایی دیگر می‌فرمایند: هَلَکَ فِیَّ رَجُلَانِ مُحِبٌّّ غَالٍ وَ مُبْغِضٌّ قَال. این دو بیان در کنار یکدیگر اشاره به آن دارد که از جمله آفات دوستی‌ها و دشمنی‌ها، زمینه سازی آن‌ها برای تعصبات کورکورانه است. اصل محبت و دشمنی در موضع مناسب لازم و ضروریست اما نباید انسان را به ورطه تعصب بکشاند. لاتقف ما لیس لک به علم در قرآن، و نصوص فراوانِ روایات خود مهر بطلانی بر تعصب می‌زند. 🔹این بیانات نورانی تنها بیان یک امر تعبدی نیست بلکه بیان واقعیتی از حقایق عالم تکوین است. بنابراین پژوهشگر در ابتدای کار باید با خود عهد ببندد که تنها خود را در قبال حقیقت مسئول بداند و برای هیچ چیز دیگری غیر از حقیقت ارزش قائل نباشد. 🔹تعصبات مذهبی هم در این جایگاه مردود است؛ چرا که علی مع الحق و الحق مع علی راهی برای تفکیک بین دین و حقیقت باقی نگذارده است. ایستادن در مقابل حقیقت به معنای مقاومت در برابر همه نیکی‌ها و روشنایی‌ها. 🔹البته باید دانست که تعصب تنها در گرایش‌های مذهبی نیست بلکه در تمایل‌های علمی هم وجود دارد. کسی که آن چنان شیفته یک علم و گزاره‌های آن شده که اصلاً جایی برای نقد و انتقاد به آن‌ها نمی‌بیند، او هم متعصب است. 🔹جالب است که این دسته از افراد به هیچ وجه تعصب خود را قبول نمی‌کنند. برخی نیز نسبت به افراد همین حالت را دارند. این جاست که باید گفت فلانی عزیز است ولی حقیقت عزیزتر. ⬅️ اصل دوم: رعایت انصاف علمی 🔹پژوهشگر باید از کار علمی خود، قصد خدمت به ساحت حقیقت داشته باشد. 🔹کسی که پژوهش را وسیله‌ای برای عرض اندام در مقابل دیگران تلقّی کرده، به یقین آثار زیان باری برای خود و جامعه علمی به جا خواهد گذاشت. 🔹پژوهشگر حق جو سعی می‌کند در تمام مسیر پژوهش منصفانه عمل کند. 🔸اگر مطلبی برایش روشن نبود ابراز کند. 🔸اگر می‌خواهد نظر کسی را نفی کند رعایت عدل و انصاف را بنماید. 🔸بکوشد تا خواننده را در جریان حقیقی مطلب بگذارد و به گونه‌ای فریبکارانه با مخاطبان برخورد نکند. 🔺در یک کلام با مخاطب صادق باشد. ↩️ ادامه دارد. 👉 @raveshsonnati