📕 الگویابی اسناد کلینی به کتاب زرارة ابن أعین 🖊سمیرا حاتمی مهر 🖊اعظم فرجامی 🔖 چکیده مقاله: زرارة بن أعين از اصحاب اجماع و از پر روایت ترین راویان کتاب های اماميه است. فهرست نگاران امامي طريق خاصی به کتاب او دارند. افزون بر رجال شناسان، محدثان از جمله ثقه الاسلام کلینی (۳۲۹ق) الگو" یا سند ثابتی برای روایات زرارة بن اعین داشتند. در این پژوهش با رویکردی نو یعنی؛ استخراج و شمارش تمام روایات زراره در الکافی و سپس یافتن اسنادی که دارای بیشترین فراوانی و تكرار هستند، الگوی ثابت کلینی کشف می شود. پس از آن، این الگوی ثابت با طرق رجالی مقایسه می شود. در این فرآیند، راویان اولی که حديث را از زراره گرفتند، یک به یک معرفی و بررسی می شوند. از نتایج به دست آمده آن است که میزان تطابق سند روایات باطری و الگوهای ثابت و کشف شده، درجه اعتبار احادیث را مشخص می نماید. افزون بر آن، با استفاده از الگوهای کشف شده، تصحیف، ارسال و ضعف اسناد برطرف می شود بنابراین اگر اسناد کلینی از غير شيوه و الگوهای مألوف و مشهور به کتاب زراره باشد، معمولا از میزان اعتبار کمتری برخوردار است. در این موارد چنین حدس زده می شود که گویی مؤلف الكافي، از منبع غیر موثقی به روایات زرارة بن اعین دست یافته؛ زیرا راویانی مجهول، فصعیف یا غیر امامی در این استاد، فراوان یافت می شوند. 📚فصلنامه علمی - پژوهشی «تحقیقات علوم قرآن و حدیث» دانشگاه الزهرا، سال سیزدهم، شماره 2، تابستان 1395 #️⃣#الکافی #رجال_حدیث #الگویابی_سندی #نقد_سندی #زرارة_بن_أعین 🆔 https://eitaa.com/rejal_shobeiri

📕جستاری در باب منابع داده های تاریخی کتاب #الکافی 🖋اسماعیل اثباتی 🖋سیّد کاظم طباطبایی 🔖معرفی مقاله: شیخ #کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتاب‌ها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتاب‌های نسل‌های بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی پرداخته می شود. کلینی از کتاب #سلیم بن قیس، کتاب‌های #جابر بن یزید جعفی، #ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار السید اسحاق بن محمد نخعی، کتاب المبتدأ و المبعث و المغازی و الوفاة و السقیفة و الردة اثر ابان بن عثمان، کتاب‌های جعفر بن محمد کوفی، ابراهیم بن محمد ثقفی، سلمة بن خطاب، نصر بن مزاحم منقری، هشام بن محمد بن سائب کلبی، محمد بن سنان، حسین بن حسن حسینی، اخبار القائم - علیه السلام - علان کلینی و منابع دیگر استفاده کرده است و کتاب‌های تاریخی نسل‌های بعد از شیخ کلینی مانند: الارشاد شیخ #مفید، کمال ‌الدین و تمام النعمة شیخ #صدوق، کفایة الاثر خزاز قمی، الغیبة شیخ #طوسی و الغیبة #نعمانی وامدار شیخ کلینی هستند. 📚علوم حدیث، سال نوزدهم، شماره اول @rejal_shobeiri

✳️ الحسن بن علی الکوفی 📝علی اکبر رضوی 〽️ در روایات کتاب الکافی سه راوی با نام حسن بن علی در سند احادیث قرار گرفته‌اند که عبارتند از: 🔸 ۱. حسن بن علی بن فضال 🔸 ۲. حسن بن علی الوشاء 🔸 ۳. حسن بن علی بن عبدالله بن مغیره بجلی 📍اگر در طرق و اسناد به شکل مطلق تعبیر حسن بن علی الکوفی باشد، منظور حسن بن علی بن عبدالله بن مغیره بجلی است نه حسن بن علی بن فضال یا حسن بن علی الوشاء 🔆 دو شخصیت اول، یک طبقه مقدم بر حسن بن علی بن عبدالله بن مغیره بجلی هستند به تعبیری در طبقه مشایخ ایشان هستند. 📔 در اسناد کافی الحسن بن علی بن عبدالله بن مغیره ۷۵ مرتبه وارد شده که ۵۶ مورد از آن با تعبیر الحسن بن علی الکوفی بیان شده است. 👤 ترجمه: الحسن بن علی بن عبدالله بن مغیره 🔺۱۴۷ – الحسن بن علی بن عبد الله بن المغیره البجلی مولى جندب بن عبد الله أبو محمد من أصحابنا الکوفیین ثقه ثقه له کتاب نوادر أخبرنا محمد بن محمد و غیره عن الحسن بن حمزه عن ابن بطه عن البرقی عنه به. (رجال‏ النجاشی ص : ۶۲) 🔺۱۷۷ – الحسن بن علی بن عبد الله بن المغیره. له کتاب. أخبرنا به الحسین بن عبید الله عن أحمد بن محمد بن یحیى عن أبیه عن محمد بن علی بن محبوب عن الحسن بن علی بن عبد الله‏ (فهرست‏ الطوسی ص : ۱۲۸) 🔺۴۳۶ – الحسن بن علی بن عبد الله بن المغیره البجلی مولى جندب بن عبد الله أبو محمد لم [جش‏] من أصحابنا الکوفیین ثقه. (رجال‏ ابن‏ داود ص : ۱۱۳) الخلاصهللحلی ص : ۴۴ 🔺۴۳ – الحسن بن علی بن عبد الله بن المغیره البجلی مولى جندب بن عبد الله أبو محمد من أصحابنا الکوفیین ثقه ثقه. #⃣ #سیدعلیرضا_حسینی_شیرازی #حسن_بن_علی #الحسن_بن_علی #طبقات #طبقه #حسن_بن_علی_الوشاء #حسن_بن_علی_فضال #رجال_نجاشی #نجاشی #الکافی #کافی #طرق #مغیره_بجلی #حسن_بن_علی_بن_عبدالله_بن_مغیره_بجلی #علی_اکبر_رضوی @taraef_ir @rejal_shobeiri

ا ﷽ ا ☘کُتُب اَربعه (یا اصول اربعه) :  چهار کتاب حدیثی است که شیعیان آنها را معتبرترین منابع حدیثی خود می‌دانند. کتب اربعه عبارت‌اند از: الکافی، مَن لایَحضُرُه الفقیه، تهذیب الاحکام و الاِستِبصار. کتاب کافی نوشته کُلِینی و من لایحضره الفقیه تألیف شیخ صدوق است. تهذیب الاحکام و استبصار را هم شیخ طوسی نگاشته است. نخستین بار شهید ثانی در یک اجازه روایت از اصطلاح کتب اربعه برای اشاره به این چهار کتاب استفاده کرد. پس از آن این اصطلاح در متون فقهی به کار رفت و به تدریج رواج یافت. 🔹اعتبار کتب اربعه: برخی از علماء شیعه همه احادیث کتب اربعه را معتبر می‌دانند؛ اما برخی‌ دیگر، آن دسته از احادیث آنها را می‌پذیرند که یا مُتواتِر یا دارای سند معتبری باشد. 🔸الکافی: کافی را ابوجعفر کلینی (درگذشت ۳۲۹ق) در زمان غیبت صغری نوشته است. کتاب شامل حدود ۱۶۰۰۰ حدیث است و سه بخش کلی دارد: اصول، فروع و روضه. اصول کافی احادیث عقیدتی را دربر می‌گیرد، فروع کافی به روایات فقهی می‌پردازد، روضه کافی هم شامل مجموعه‌ای از احادیث متفرقه است. 🔸من لایحضره الفقیه : این کتاب نوشته شیخ صدوق (درگذشت ۳۸۱ق) است. حدود ۶۰۰۰ حدیث را شامل می‌شود که موضوع آنها مباحث فقهی و احکام عملی است. شیخ صدوق در این کتاب، احادیثی را آورده که صحیح می‌دانسته و خود بر اساس آنها فتوا می‌داده است. 🔸تهذیب الاَحکام: تهذیب الاحکام نوشته شیخ طوسی (درگذشت ۴۶۰ق) است. این کتاب ۳۹۳ بخش و ۱۳۵۹۰ حدیث دارد و موضوع آن فقه است. شیخ طوسی این کتاب را در شرح و توضیح المقنعه اثر شیخ مفید و به دستور وی نگاشته است. 🔸الاستبصار : شیخ طوسی این کتاب را پس از تهذیب الاحکام و به تقاضای برخی از شاگردانش نوشته است. او در این کتاب تنها روایات متعارض در مباحث گوناگون فقهی را جمع کرده است. به این جهت، کتاب شامل همه مباحث فقهی نیست. ☘ #کتب_اربعه و مولفان آنها در یک نگاه: 🔸#الکافی:(#کافی ) 🔹#محمد_بن_یعقوب #کلینی 🔸#من_لایحضره_الفقیه : 🔹#محمد_بن_حسین #صدوق 🔸#تهذیب_الاَحکام: 🔹#محمد_بن_حسن #طوسی 🔸#الاستبصار : 🔹#محمد_بن_حسن #طوسی #کتب_اربعه #حدیث_شناسی #سند_شناسی #کتاب_شناسی •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• https://eitaa.com/rejal_shobeiri https://t.me/rejal_shobeiri