✅ #یادداشت_رشد
📄 حکومتداری اثربخش
🔻 چگونه ظرفیت #حکومتداری_اثربخش را افزایش دهیم؟
🔶 مقدمه
✴️ اینکه سیستم حکومت داری جمهوری اسلامی را چگونه میتوان به سمت حکومتداریای اثربخش سوق داد، بر یک امر پیشینی استوار است که تا حل نشود، نمیتوان به سراغ مراحل بعدی رفت. همانطور که دان میگوید اگر خوب مسئله را نشناسیم در واقع به بیراهه رفتهایم و کل مسیر ارائه راهکارمان خطا خواهد رفت. بنابراین ابتدا باید تعیین کنیم مسئله چست و تا ندانیم مسئله چیست، دادن هر راهکاری بر پیچیدهتر شدن فضا خواهد افزود.
🔹 سوالی که پس از توجه دادن به مسئله و مسئلهیابی با آن مواجه میشویم، آن است که حال چگونه مسائل را بشانسیم. با توجه به اینکه مسئله امری ذهنی و در واقع به "فاصله بین وضع مطلوب و وضع موجود" تعریف میشود، چگونه بایستی به مسئله نزدیک شود. و به عبارت دیگر آن #ایدهآل ما در نسبت حکومتداری و یا آن ارزش بنیادین چیست که بتوان مسائل را به خوبی احصاء کرد.
🔹 برای یافتن حالت ایدهآل بایستی به عنوانِ سوال کمی بیشتر دقت کنیم: حکومتداری اثربخش. به نظر میرسد تامل در حکومت داری اثربخش ما به #حکومتداری_مقاوم (resilience) نزدیک میکند. اینکه چرا این امر را به عنوان ایدهآل مد نظر قرار میدهیم از دو بعد میتوان به آن توجه کرد؛ هم از بعد ارزشی و ناظر به فرهنگ و بافت جمهوری اسلامی ایران و هم ناظر به مسئلهشناسی و ریشه شناسی که در ادامه به هر دو اشاره میکنیم.
🔶 مقاومسازی ارزشی بنیادین
🔹 در مفاهیم دینی ما "قوام" "مقاومت" و دیگر از این واژهها که همگی از نظر ریشه به مفهوم مقاومت نزدیکاند، در نسبت حکومت و مردم بسیار پر کاربردند. حتی در سوره حدید خداوند به صراحت هدف از ارسال رسل را برپاداشتن قسط به وسیله مردم بیان میدارد که برپا داشتن در عربی با واژه "لیقوم" آمده که آن هم اشاره به مقاومسازی دارد. و به عبارتی هر جا که از قیام کردن و حرکت و #اصلاح سخن گفته میشود به نحوی بر استوار بودن و پایداری اشاره دارد.
🔹 از اینرو میتوان گفت یکی از ارزشها و مولفههای اصلی در فرهنگ دینی اسلامی ما فرهنگ مقاومسازی حکومت است و هرجا که این امر نباشد مورد تایید نیست. حتی در جایی خداوند رباخواری را موجب تزلزل و سستی جامعه میداند که نشان دهنده آن است که هر امری که از قوام و استواری حکومت و جامعه بکاهد مورد تایید دین و ارزشهای الهی نیست.
🔶 ریشهشناسی مسائل حکومتداری
🔹 توجه صرف به مسئله و مسئلهشناسی کفایت نمیکند. بلکه بایستی توجه خود را به ریشه مسائل و یا مسائل اصلی حکومتداری معطوف داریم. این مسائل اصلی و ریشهای هستند که مسئلهجنبال سلسله مسائل حکومتداری در جمهوری اسلامی هستند . باید در واقع برای آنها تدبیر کرده و حل مسئله کرد.
🔹 به نظر میرسد امروز در حوزههای مختلف اجتماعی ما از مسائل عمده و بزرگی رنج میبریم. مسائل ناظر به تحریم، مسائل ارزی، مسائل فساد، مسائل اخلاقی و عدم تبیعت از قانون و ... .
🔹 در نگاه اول ما همه اینها را مهم و حیاتی میدانیم اما بایستی به ریشه و اصل این مسائل توجه کنیم. به نظر میرسد ریشه و اصل همه این مسائل محکم نبودن و قوام نداشتن سیستم اداره حکومت در جمهوری اسلامی است. به عبارتی با فرض مقاوم و استوار بودن حکومتداری هیچ کدام از این مسائل محلی برای بروز و ظهور نداشته و یا در صورت بروز حکومت ظرفیت مناسب برای حل این مسائل را در اختیار دارد.
🔹 بنابراین با دو مقدمه پیشگفته به نظر میرسد اگر ما حکومت مقاومی داشته باشیم در واقع حکومتی اثربخشی خواهیم داشت. زیرا اولا بسیاری از مسائل ما به خاطر مقاوم نبودن حکومت است و در ثانی قوام و مقاوم سازی ارزشی بنیادین و حاکم در ارزشهای حکومت داری بومی ما میباشد.
🔶 آیا حکومت مقاوم، اثربخش نیز هست؟
🔹 توجه همزمان به نیاز به تغییر و همچنین ثبات برای مدیرت و جهت دادن رفتار، یک سوال اساسی در کشورداری است. وقتی ما میگویم حکومت اثربخش، به نظر میرسد حکومتی را مد نظر قرار داریم که به این دو سوال اساسی پاسخگو است. اما آیا حکومت مقاوم نسخه خوبی به این منظور هست یا خیر؟
🔹 باید دید منظور و تعریف ما از حکومت مقاوم چیست؟ هنگامی که از حکومت مقاوم سخن میگویم در واقع منظور حکومتداریای است که بر اساس شناخت ظرفیت های مردم، نهادها و بازیگران خصوصی برای مقابله با عدم اطمینانهای محیطی اقدام میکند. در واقع با ساخت و توجه و مدیریت صحیح ظرفیتهایی که در اختیار دارد، خود را در مقابل تهدیدها و عدم اطمینانها بیمه میکند. اما سوال آنجاست که رشد و توسعه چه میشود. آیا حکومت مقاوم رشد را نیز تضمین میکند و یا در واقع تنها در مقابل بحرانها سپر بلا فراهم میکند.
👇👇 #ادامه_مطلب 👇👇