🗨️
یاداشت قبلی
#یادداشت معرفتشناسی ۲
🔰 امکان شناخت واقع
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔹در دورههایی از تاریخ تفکر، بهویژه در غرب دیدگاههای شکاکانه و نسبیگرایانه مطرح شده و احیاناً بر فضای عمومی نیز تأثیر گذاشته است.
🔸فلاسفه واقعگرا سعی میکردند در مقابل
#شکگرایان پاسخهای مناسبی بدهند.
#سقراط،
#افلاطون،
#ارسطو،
#دکارت و ... بهدنبال اثبات امکان معرفت به واقع بودند و تلاشهای زیادی در این جهت نمودند.
🔹اما دوره اخیر شکگرایی که بیشتر بهصورت
#نسبیگرایی مطرح میشود و متأثر از فلسفه
#هیوم و سپس
#کانت است، توانسته فضای علمی و عمومی جوامع غربی را تحت تأثیر قرار دهد.
شکاف عمیق عین و ذهن مسئله جدی فیلسوفان غربی گشته و اغلب آنها از دسترسی به واقعیت ناامید شدهاند.
🔸روشن است چنین فضایی بر
#معرفت_دینی هم تأثیر میگذارد. الهیدانان و فلاسفه دین مسیحی تلاش کردند از طرق مختلف دستکم باورهای دینی را از خطر نسبیت نجات دهند. نمونه بارز آنها
#پلانتیگا است که با تأکید بر پایه بودن باورهای اصلی دینی تلاش میکند واقعنمایی آنها را نشان دهد، اما توفیق چندانی ندارد.
🔹در فضای اسلامی نیز تأثیرات نسبیگرایی از چند دهه قبل احساس شد و فیلسوفانی مانند
#علامه_طباطبائی،
#استاد_مطهری و
#استاد_مصباح تلاش کردند معیاری برای معرفتها در جهت واقعنمایی ارائه دهند.
🔸نظام معرفتشناسی علامه طباطبائی برگرفته از قدمای فلسفه اسلامی است. اما قدما درگیری اساسی با شکاکیت نداشتند و با ذاتی دانستن حکایت و مطابقت تصدیق با واقعیت اساساً مسئله
#شکاف_عین_و_ذهن برایشان مطرح نشد.
🔹اما نظام
#معرفتشناسی #علامه_مصباح_یزدی با توجه به اینکه دقیقاً در پاسخ به چالش
#شکاکیت و
#نسبیت مطرح شده، الگوی نوآورانهای است که مشکل شکاکیت را حل میکند. در این نظام،
علم حضوری ریشه دیگر معرفتهاست و به همین جهت میتوان از دسترسی به واقع اطمینان پیدا کرد.
🌀در یادداشتهای بعدی مباحث معرفتشناسی استاد مصباح بهصورت خلاصه مطرح میگردد ...
🖋سیدمصطفی
#میرباباپور ۱۴ آذر ۱۴۰۱
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فلسفه_اسلامی #فلسفه #فلسفه_دین #فلسفه_دین_اسلامی #معرفتشناسی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📤کانال فلسفه دین اسلامی
🆔
@islamic_philosophy_of_religion